Bahin 1—Mga Kidlap sa Kahayag—Dagko ug Gagmay
“Ang dalan sa matarong nahisama sa masiga nga kahayag nga mag-anam ka sanag hangtod sa pagkahingpit sa adlaw.”—PROVERBIO 4:18.
1. Nganong ang kamatuoran anam-anam nga gipadayag?
PAMATUOD sa diyosnong kaalam nga, sumala sa Proverbio 4:18, ang pagpadayag sa espirituwal nga mga kamatuoran anam-anam nga mahitabo pinaagi sa mga kidlap sa kahayag. Sa nag-una nga artikulo, atong nasabtan kon sa unsang paagi natuman kining tekstoha sa panahon sa mga apostoles. Kon ang dakong bahin sa kamatuoran sa Kasulatan dungan pa nga gipadayag, kini makasulaw ug makapalibog—nga sama gayod ug epekto sa paggawas gikan sa mangitngit nga langob ngadto sa hayag kaayo nga adlaw. Dugang pa, ang anam-anam nga pagpadayag sa kamatuoran padayon nga maglig-on sa pagtuo sa mga Kristohanon. Kini labaw pang magpadan-ag sa ilang paglaom ug labaw pang magpasanag sa dalan nga ilang pagalaktan.
“Ang Kasaligan ug Mabuot nga Ulipon”
2. Kinsay gipaila ni Jesus nga iyang gamiton sa pagdala sa espirituwal nga kahayag ngadto sa iyang mga sumusunod, ug kinsa ang naglangkob niana nga ahensiya?
2 Sa panahon sa mga apostoles si Jesu-Kristo mipili sa paggamit ug labaw-sa-kinaiyanhong mga paagi sa paghatag sa iyang mga sumusunod sa kinaunahang mga kidlap sa kahayag. Kita adunay duha ka pananglitan niini: Ang Pentekostes 33 K.P. ug ang pagkakombertir ni Cornelio sa 36 K.P. Sunod niana, nakita ni Jesus nga haom ang paggamit ug tawhanong ahensiya, ingon sa iyang gitagna: “Kinsa sa pagkatinuod ang kasaligan ug mabuot nga ulipon nga gitudlo sa iyang agalon ibabaw sa iyang mga sulugoon sa panimalay, sa paghatag kanila sa ilang pagkaon sa hustong panahon? Malipayon kanang ulipona kon ang iyang agalon sa pag-abot makakaplag kaniya nga nagabuhat sa ingon. Sa pagkamatuod ako magaingon kaninyo, Siya magatudlo kaniya ibabaw sa tanan niyang mga gipanag-iya.” (Mateo 24:45-47) Kini nga ulipon dili mahimong usa lamang ka indibiduwal tungod kay siya kinahanglang magtagana ug espirituwal nga pagkaon sukad natukod ang Kristohanong kongregasyon sa Pentekostes hangtod ang Agalon, si Jesu-Kristo, miabot aron makighusay. Ang mga kamatuoran nagpakita nga kining kasaligan ug mabuot nga ulipon nga matang naglangkob sa tanang dinihogang mga Kristohanon ingong usa ka grupo dinhi sa yuta sa bisan unsang panahon.
3. Kinsa ang nalakip sa unang mga membro sa ulipon nga matang?
3 Kinsa ang nalakip sa unang mga membro sa kasaligan ug mabuot nga ulipon nga matang? Ang usa mao si apostol Pedro, kinsa mituman sa sugo ni Jesus: “Pakan-a ang akong gagmayng mga karnero.” (Juan 21:17) Ang ubang unang mga membro sa ulipon nga matang naglakip kang Mateo, nga maoy nagsulat sa Ebanghelyo nga nagdala sa iyang ngalan, ug kang Pablo, Santiago, ug Judas, nga maoy nagrekord sa dinasig nga mga sulat. Si apostol Juan, nga maoy nagsulat sa libro sa Pinadayag, sa iyang Ebanghelyo, ug sa iyang mga sulat, maoy membro usab sa kasaligan ug mabuot nga ulipon nga matang. Kining mga tawhana nagsulat sumala sa sugo ni Jesus.
4. Kinsa ang “mga sulugoon sa panimalay”?
4 Kon ang tanang dinihogan ingong usa ka grupo, bisag hain man sila nagpuyo sa yuta, maoy mga membro sa ulipon nga matang, kinsa ang “mga sulugoon sa panimalay”? Sila mao ra gihapon ang mga dinihogan apan gilantaw sa lahi nga punto de vista—ingong mga indibiduwal. Oo, ingong mga indibiduwal mahimo silang mga membro sa “ulipon” o “mga sulugoon sa panimalay,” depende kon sila nag-apod-apod sa espirituwal nga pagkaon o nakig-ambit niana. Sa pag-ilustrar: Sumala sa narekord sa 2 Pedro 3:15, 16, si apostol Pedro naghisgot bahin sa mga sulat ni Pablo. Sa nagbasa niini, si Pedro maoy usa sa mga sulugoon sa panimalay nga nagkaon sa espirituwal nga pagkaon nga gitagana ni Pablo ingong usa ka hawas sa ulipon nga matang.
5. (a) Unsay nahitabo sa ulipon sulod sa daghang siglo human sa mga apostoles? (b) Unsang mga kaugmaran ang nahitabo sa ulahing bahin sa ika-19ng siglo?
5 Niining bahina, ang librong God’s Kingdom of a Thousand Years Has Approached nag-ingon: “Kon sa unsang paagi ang ‘kasaligan ug mabuot nga ulipon’ naglungtad ug nag-alagad sulod sa daghang siglo human nangamatay ang mga apostoles sa Agalon nga si Jesu-Kristo, kita walay klarong rekord sa kasaysayan. Dayag gipakaon sa usa ka kaliwatan sa ‘ulipon’ nga matang ang sunod nga kaliwatan. (2 Timoteo 2:2) Apan sa katungang bahin sa ikanapulog-siyam ka siglo dihay mga tawo nga mahinadlokon-sa-Diyos kinsa nahigugma sa espirituwal nga pagkaon sa Balaang Bibliya ug kinsa nagtinguha sa pagkaon niana . . . Ang mga klase sa pagtuon sa Bibliya . . . natukod ug nakadangat sa pagsabot sa paninugdang mga kamatuoran sa Sagradong Kasulatan. Ang mga sinserong dili-hakog sa taliwala niining mga estudyante sa Bibliya maikagon sa pagpaambit niining hinungdanong mga bahin sa espirituwal nga pagkaon ngadto sa uban. Sila adunay matinumanong espiritu sa ‘ulipon’ nga gitudlo sa paghatag sa ‘mga sulugoon sa panimalay’ sa gikinahanglang espirituwal nga ‘pagkaon sa hustong panahon.’ Sila ‘mabuot’ sa pagsabot nga mao kadto ang tukma ug hustong panahon ug kon unsa ang labing maayong paagi sa pagdalit sa pagkaon. Sila naningkamot sa pagdalit niana.”—Mga panid 344-5.a
Unang mga Kidlap sa Kahayag sa Modernong mga Panahon
6. Unsang kamatuoran ang nangibabaw may kalabotan sa anam-anam nga pagpadayag sa kamatuoran?
6 Usa ka kamatuoran nga talagsaon kaayo may kalabotan niadtong gigamit ni Jehova sa pagdala niining anam-anam nga paglamdag sa espirituwal nga kahayag mao nga wala nila pasidunggi ang ilang kaugalingon. Ang tinamdan ni C. T. Russell, unang presidente sa Watch Tower Society, mao nga ang Ginoo nalipay sa paggamit sa ilang kasarangang mga katakos. Mahitungod sa mga ngalan nga gamiton sa iyang mga kaaway, gipahibalog maayo ni Igsoong Russell nga wala pa gayod siya makahibalag ug usa ka “Russellite” ug nga wala kanang “Russellismo.” Ang tanang pasidungog gitumong ngadto sa Diyos.
7. Unsang pamatuod ang gihatag ni Igsoong Russell ug sa iyang kaubang mga magbubuhat nga sila sa pagkatinuod kauban sa kasaligan ug mabuot nga ulipon?
7 Kon hukman sumala sa mga resulta, walay duhaduha nga gigiyahan sa balaang espiritu ni Jehova ang mga paningkamot ni Igsoong Russell ug sa iyang mga kauban. Sila naghatag ug pamatuod nga kauban sa kasaligan ug mabuot nga ulipon. Bisag daghang klerigo niadto nangangkon nga nagtuo nga ang Bibliya mao ang dinasig nga Pulong sa Diyos ug nga si Jesus mao ang Anak sa Diyos, ilang gisuportahan ang bakak, Babilonyanhong mga doktrina, sama sa Trinidad, pagkadili-mamatay sa tawhanong kalag, ug walay-kataposang pagsakit. Sumala sa saad ni Jesus, maoy tungod gayod sa balaang espiritu nga ang ubos nga mga paningkamot ni Igsoong Russell ug sa iyang mga kauban nagpahinabo sa kamatuoran sa pagsidlak nga wala pa gayod sukad mahitabo. (Juan 16:13) Gipamatud-an niadtong dinihogang mga Estudyante sa Bibliya nga sila maoy bahin gayod sa kasaligan ug mabuot nga ulipon nga matang, kansang buluhaton mao ang pagtaganag espirituwal nga pagkaon alang sa mga sulugoon sa panimalay sa Agalon. Ang ilang mga paningkamot nakatabang ug dako sa pagtigom sa mga dinihogan.
8. Unsang paninugdang mga kamatuoran bahin kang Jehova, sa Bibliya, kang Jesu-Kristo, ug sa balaang espiritu ang tin-awng nasabtan sa mga Estudyante sa Bibliya?
8 Talagsaon ang pagkakita kon unsa ka dako sa kidlap sa kahayag ang gihatag ni Jehova, pinaagi sa balaang espiritu, diha niining unang mga Estudyante sa Bibliya. Una sa tanan, ilang lig-ong gipamatud-an nga naglungtad ang Maglalalang ug nga siya adunay talagsaong ngalang Jehova. (Salmo 83:18; Roma 1:20) Ilang nasabtan nga si Jehova adunay upat ka pangunang mga hiyas—gahom, hustisya, kaalam, ug gugma. (Genesis 17:1; Deuteronomio 32:4; Roma 11:33; 1 Juan 4:8) Matin-aw nga napamatud-an niining dinihogang mga Kristohanon nga ang Bibliya maoy dinasig nga Pulong sa Diyos ug mao ang kamatuoran. (Juan 17:17; 2 Timoteo 3:16, 17) Dugang pa, sila nagtuo nga ang Anak sa Diyos, si Jesu-Kristo, gilalang ug nga iyang gihatag ang iyang kinabuhi ingong usa ka lukat alang sa tanang katawhan. (Mateo 20:28; Colosas 1:15) Ang balaang espiritu, halayo nga mahimong ikatulong persona sa Trinidad, nakita nga mao ang aktibong gahom sa Diyos.—Buhat 2:17.
9. (a) Unsang mga kamatuoran ang tin-awng nasabtan sa mga Estudyante sa Bibliya bahin sa kinaiyahan sa tawo ug sa mga dulnganan nga gipadayag sa Bibliya? (b) Unsang ubang mga kamatuoran ang tin-awng nakita sa mga alagad ni Jehova?
9 Dayag nga nakita sa mga Estudyante sa Bibliya nga ang tawo walay usa ka kalag nga dili-mamatay kondili maoy usa ka kalag nga mamatay. Ilang naamgohan nga “ang bayad sa sala mao ang kamatayon,” dili ang walay-kataposang pagsakit, nga walay dapit nga usa ka nagkalayong impiyerno. (Roma 5:12; 6:23; Genesis 2:7; Ezekiel 18:4) Dugang pa, mas matin-aw nilang nasabtan nga ang teoriya sa ebolusyon dili lamang kay dili-kasulatanhon kondili wala gayoy tinuod nga pasikaranan. (Genesis, mga kapitulo 1 ug 2) Ilang nasabtan usab nga duha ka dulnganan ang gitanyag sa Bibliya—usa ka langitnong dulnganan alang sa 144,000 ka dinihogang mga sumusunod sa mga tunob ni Kristo ug usa ka paraiso nga yuta alang sa dili-maihap nga “dakong panon” sa “ubang mga karnero.” (Pinadayag 7:9; 14:1; Juan 10:16) Nasabtan niadtong unang mga Estudyante sa Bibliya nga ang yuta magpabilin sa walay kataposan ug nga dili pagasunogon, nga maoy gitudlo sa daghang relihiyon. (Ecclesiastes 1:4; Lucas 23:43) Ilang nakat-onan usab nga ang pagbalik ni Kristo maoy dili-makita ug nga iyang ipakanaog ang paghukom diha sa mga nasod ug magpasulod ug usa ka yutan-ong paraiso.—Buhat 10:42; Roma 8:19-21; 1 Pedro 3:18.
10. Unsang mga kamatuoran ang nakat-onan sa mga Estudyante sa Bibliya bahin sa bawtismo, klero-layko nga pagpihig, ug sa Memoryal sa kamatayon ni Kristo?
10 Ang mga Estudyante sa Bibliya nakakat-on nga ang Kasulatanhong bawtismo dili maoy pagwisikwisik lang ug tubig diha sa mga masuso kondili ingong pagsunod sa sugo ni Jesus diha sa Mateo 28:19, 20, ang pagtuslob sa mga magtutuo nga natudloan na. Sila nakadangat sa pagkahibalo nga walay Kasulatanhong pasikaranan alang sa klero-layko nga pagpihig. (Mateo 23:8-10) Sa kasukwahi, ang tanang mga Kristohanon kinahanglang mahimong mga magwawali sa maayong balita. (Buhat 1:8) Nasabtan sa mga Estudyante sa Bibliya nga ang Memoryal sa kamatayon ni Kristo angay saulogon kas-a lamang sa usa ka tuig, sa Nisan 14. Lain pa, ilang nakita nga ang Easter o Pasko sa Pagkabanhaw maoy usa ka paganong selebrasyon. Dugang pa, kadtong maong mga dinihogan masaligon kaayo nga gipaluyohan sa Diyos ang ilang buluhaton nga sa ingon sila wala gayod mangolekta. (Mateo 10:8) Sukad pa sa unang mga panahon, ilang nasabtan nga ang mga Kristohanon kinahanglang magkinabuhi sumala sa mga prinsipyo sa Bibliya, nga naglakip sa pag-ugmad sa bunga sa balaang espiritu sa Diyos.—Galacia 5:22, 23.
Dugang nga mga Kidlap sa Kahayag
11. Unsang kahayag ang midan-ag sa buluhaton sa mga Kristohanon ug bahin sa sambingay ni Jesus sa mga karnero ug sa mga kanding?
11 Ilabina sugod sa 1919 nga napanalanginan ang mga alagad ni Jehova ug dugang mga kidlap sa kahayag. Pagkasanag sa kidlap sa kahayag ang midan-ag sa kombensiyon sa Cedar Point sa 1922 sa dihang kusganong gipasiugda ni J. F. Rutherford, ang ikaduhang presidente sa Watch Tower Society, nga ang pangunang kaakohan sa mga alagad ni Jehova mao ang “imantala, imantala, imantala, ang Hari ug ang iyang Gingharian”! Sa misunod dayon nga tuig, ang masanag nga kahayag midan-ag sa sambingay bahin sa mga karnero ug sa mga kanding. Nasabtan nga kining tagnaa matuman sa presenteng adlaw sa Ginoo, dili sa umaabot nga panahon sa Milenyo, ingon sa gituohan kaniadto. Sa panahon sa Milenyo ang mga igsoon ni Kristo dili magkasakit, ni sila mabilanggo. Gawas pa, sa kataposan sa Milenyo, si Jehova nga Diyos, dili si Jesu-Kristo, mao ang magapanghukom.—Mateo 25:31-46.
12. Unsang kidlap sa kahayag ang midan-ag bahin sa Armageddon?
12 Niadtong 1926 gipadayag ang laing masanag nga kidlap sa kahayag nga ang gubat sa Armageddon dili mahimong usa ka sosyal nga rebolusyon, nga maoy gihunahuna kaniadto sa mga Estudyante sa Bibliya. Hinunoa, kini maoy usa ka gubat diin ipasundayag ni Jehova ang iyang gahom nga dayag kaayo nga ang tanang mga tawo makatuo nga siya mao ang Diyos.—Pinadayag 16:14-16; 19:17-21.
Pasko—Usa ka Paganong Selebrasyon
13. (a) Unsang kahayag ang gipadan-ag bahin sa mga pagsaulog sa Pasko? (b) Nganong wala na sauloga ang mga adlawng-natawhan? (Ilakip ang potnot.)
13 Wala magdugay human niadto, usa ka kidlap sa kahayag nagpahunong sa mga Estudyante sa Bibliya sa pagsaulog sa Pasko. Una pa niadtong panahona ang Pasko kanunayng gisaulog sa mga Estudyante sa Bibliya sa tibuok-kalibotan, ug ang pagsaulog niini didto sa mga hedkuwarter sa Brooklyn maoy usa ka masadya kaayong okasyon. Apan nasabtan niadto nga ang pagsaulog sa Disyembre 25 maoy sa aktuwal pagano ug napili sa apostatang Kakristiyanohan aron mas masayon ang pagkabig nila sa mga pagano. Dugang pa, natukian nga dili mahimong natawo si Jesus sa tingtugnaw, kay sa panahong natawo siya, ang mga magbalantay sa karnero nagpasibsib sa ilang mga panon diha sa pastohan—butang nga dili nila mahimo sa gabii sa ulahing bahin sa Disyembre. (Lucas 2:8) Hinunoa, gipakita sa Kasulatan nga si Jesus natawo sa mga Oktubre 1. Ang mga Estudyante sa Bibliya nakaamgo usab nga ang gitawag-kunohay nga mga tawong maalamon kinsa miduaw kang Jesus mga duha ka tuig human siya natawo maoy paganong mga mago.b
Usa ka Bag-ong Ngalan
14. Nganong ang ngalang mga Estudyante sa Bibliya dili haom sa katawhan ni Jehova?
14 Niadtong 1931 usa ka masanag nga kidlap sa kamatuoran nagpadayag ug usa ka haom Kasulatanhong ngalan ngadto niining mga Estudyante sa Bibliya. Nasabtan sa katawhan ni Jehova nga dili sila mahimong magbaton ug bisan unsang mga ngalan nga gihatag kanila sa uban, sama sa mga Russellite, Millennial Dawnist, ug “no hellers” o mga walay-impiyerno.c Apan nasabtan usab nila nga ang ngalan nga ilang gikuha—Internasyonal nga mga Estudyante sa Bibliya—dili haom. Sila maoy labaw pa kay sa mga estudyante lamang sa Bibliya. Gawas pa, adunay daghan pa kaayong uban kinsa maoy mga estudyante sa Bibliya apan dili gayod kaamgid sa mga Estudyante sa Bibliya.
15. Unsang ngalan ang gisagop sa mga Estudyante sa Bibliya niadtong 1931, ug nganong haom kini?
15 Sa unsang paagi ang mga Estudyante sa Bibliya nakabaton ug bag-ong ngalan? Sa daghang katuigan gipatugbaw sa Ang Bantayanang Torre ang ngalan ni Jehova. Busa, haom kaayo nga sagopon sa mga Estudyante sa Bibliya ang ngalan nga makita diha sa Isaias 43:10: “‘Kamo mao ang akong mga saksi,’ nagaingon si Jehova, ‘ug ang akong alagad nga akong gipili, aron kamo makaila ug motuo kanako, ug nga kamo makasabot nga ako mao Siya. Una kanako walay Diyos nga nahimo, ni may lain pa nga mosunod kanako.’”
Bindikasyon ug ang “Dakong Panon”
16. Nganong ang mga tagna bahin sa pagpasig-uli dili ikapadapat sa kinaiyanhong mga Hudiyo nga namalik sa Palestina, apan ngadto kang kinsa kini ikapadapat?
16 Diha sa ikaduhang tomo sa Vindication, nga gipatik sa Watch Tower Society niadtong 1932, gipadayag sa kidlap sa kahayag nga ang mga tagna bahin sa pagpasig-uli nga girekord ni Isaias, Jeremias, Ezekiel, ug ubang mga manalagna dili ikapadapat (sumala sa gituohan sa maong panahon) ngadto sa unodnong mga Hudiyo, nga namalik sa Palestina nga walay-pagtuo ug may politikanhong mga panukmod. Hinunoa, kining mga tagna sa pagpasig-uli, nga may gamayng katumanan sa dihang namalik ang mga Hudiyo gikan sa pagkabihag sa Babilonya sa 537 W.K.P., nakabaton ug dakong katumanan sa pagkahigawas ug sa pagkapasig-uli sa espirituwal nga Israel sugod sa 1919 ug sa misangpot nga kadagaya sa espirituwal nga paraiso nga gitagamtam sa matuod nga mga alagad ni Jehova karon.
17, 18. (a) Sa ulahi, pinaagi sa kidlap sa kahayag, unsa ang nakita nga mao ang pangunang katuyoan ni Jehova? (b) Unsang kidlap sa kahayag bahin sa Pinadayag 7:9-17 ang nahitabo sukad sa 1935?
17 Sa ulahi, gipadayag sa mga kidlap sa kahayag nga ang pangunang katuyoan ni Jehova, dili ang kaluwasan sa mga linalang, kondili ang pagbindikar sa iyang soberanya. Ang labing hinungdanong tema sa Bibliya nasabtan nga, dili diay ang lukat, kondili ang Gingharian, kay magabindikar kini sa pagkasoberano ni Jehova. Pagkasanag nga kidlap sa kahayag kadto! Ang dedikadong mga Kristohanon wala na lamang mabalaka bahin sa ilang pag-adto sa langit.
18 Niadtong 1935 gibutyag sa masanag nga kidlap sa kahayag nga ang dakong panon nga gihisgotan sa Pinadayag 7:9-17 dili maoy ikaduhang langitnong matang. Gihunahuna niadto nga ang mga gihisgotan niadtong mga bersikuloha mao ang pipila sa dinihogan nga wala magmatinumanon sa bug-os ug busa nagbarog atubangan sa trono imbes naglingkod sa mga trono nga nagmando ingong mga hari ug mga saserdote uban ni Jesu-Kristo. Apan yanong wala kanang giingon nga dili-kaayo bug-os nga matinumanon. Ang usa mahimong matinumanon o dili-matinumanon. Busa nasabtan nga kining tagnaa nagpunting sa dili-maihap nga dakong panon gikan sa tanang kanasoran kinsa ginatigom na karon ug kansang mga paglaom maoy yutan-on. Sila mao “ang mga karnero” sa Mateo 25:31-46 ug ang “ubang mga karnero” sa Juan 10:16.
Ang Krus—Dili Usa ka Kristohanong Simbolo
19, 20. Nganong ang krus dili mahimong simbolo sa matuod nga Kristiyanidad?
19 Sa daghang katuigan gipasiugda sa mga Estudyante sa Bibliya ang krus ingong usa ka simbolo sa Kristiyanidad. Duna pa gani silay “krus-ug-korona” nga ganso. Sumala sa King James Version, gihangyo ni Jesus ang iyang mga sumusunod sa pagpas-an sa ilang “krus,” ug daghan ang nagtuo nga siya gipatay diha sa krus. (Mateo 16:24; 27:32) Sa daghang dekada kining simboloha makita usab sa hapin sa magasing Watch Tower.
20 Gipatin-aw sa librong Riches, nga gipatik sa Sosyedad niadtong 1936, nga si Jesu-Kristo gipatay, dili diha sa krus, kondili diha sa usa ka tul-id nga ugsok, o estaka. Sumala sa usa ka awtoridad, ang Gregong pulong (stau·rosʹ) nga gihubad nga “krus” sa King James Version “nagpasabot, ilabina, sa usa ka tul-id nga tagdok o estaka. Mailhan [kini] sa eklesiastikanhong porma sa duhay balabag nga krus. . . . Gikan pa ang ulahi sa karaang Caldea, ug gigamit ingong simbolo sa diyosdiyos nga si Tammuz.” Dili gayod angay simbahon, ang instrumento diin diha niini gilansang si Jesus angay lantawon nga may pagdumot.
21. Unsay pagahisgotan sa sunod nga artikulo?
21 Adunay dugang mga pananglitan sa dagkong mga kidlap sa kahayag ug sa malantaw nga gagmayng kahayag. Alang sa panaghisgot bahin niini, palihog tan-awa ang sunod nga artikulo.
[Footnote]
a Gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Sa ulahi, nasabtan nga kon ang labing hinungdanong pagkatawo nga nahitabo sukad dili mahimong saulogon, dili nato angay saulogon ang bisan unsang adlawng-natawhan. Gawas pa, wala magsaulog ang mga Israelinhon ni ang unang mga Kristohanon sa mga adlawng-natawhan. Ang Bibliya naghisgot lamang ug duha ka pagsaulog sa adlawng-natawhan, ang usa kang Paraon ug ang usa pa kang Herodes Antipas. Ang matag usa ka selebrasyon namansahan ug pagpatay. Ang mga Saksi ni Jehova dili magsaulog ug mga adlawng-natawhan tungod kay pagano ang gigikanan niining mga selebrasyona ug nagbayaw sa mga tawong nagsaulog sa adlawng-natawhan.—Genesis 40:20-22; Marcos 6:21-28.
c Kini ang sayop nga nahimo sa ubay-ubayng mga denominasyon sa Kakristiyanohan. Ang Lutheran maoy ngalan nga gihatag sa mga kaaway ni Martin Luther ngadto sa iyang mga sumusunod, kinsa midawat niana sa ulahi. Sa ingon usab, gidawat sa mga Baptist ang ngalan nga gihatag kanila sa mga tagagawas tungod kay gisangyaw nila ang bawtismo pinaagi sa pagtuslob sa tubig. May pagkasusama, gidawat sa mga Metodista ang ngalan nga gihatag kanila sa usa ka tagagawas. May kalabotan kon sa unsang paagi ang Society of Friends gitawag sa kataposan nga mga Quaker, ang The World Book Encyclopedia nag-ingon: “Ang pulong Quaker sa sinugdan maoy usa ka insulto kang Fox [ang tagtukod], kinsa miingon sa usa ka Ingles nga huwes nga ‘magkurog sa Pulong sa Ginoo.’ Gitawag sa huwes si Fox nga usa ka ‘quaker.’”
Nahinumdom Ka Ba?
◻ Kinsa ang “kasaligan ug mabuot nga ulipon,” ug kinsa ang “mga sulugoon sa panimalay”?
◻ Unsa ang pipila sa unang mga kidlap sa kahayag diha sa modernong mga panahon?
◻ Nganong ang bag-ong ngalan, Mga Saksi ni Jehova, haom?
◻ Unsang talagsaong mga kamatuoran ang gipadayag niadtong 1935?
[Hulagway sa panid 17]
Gipakaylap ni C. T. Russel ug sa iyang mga kauban ang espirituwal nga kahayag, apan ang tanang pasidungog iya ni Jehova