Ang Diyos Modawat ba sa Tanang Matang sa Pagsimba?
ANG Diyos naglalang sa tawo nga may espirituwal nga panginahanglan—usa ka panginahanglan nga mosimba. Dili kini usa ka butang nga nagbag-obag-o. Kini maoy bahin sa tawo sukad pa sa sinugdan.
Ugaling, ikasubo nga ang katawhan nakaugmad ug daghang nagkalainlaing mga paagi sa pagsimba, ug sa kinadak-ang bahin, wala kini magpatungha ug usa ka malipayon, nahiusang tawhanong pamilya. Hinunoa, ang dugoong mga gubat ginaaway gihapon sa ngalan sa relihiyon. Kini nagpatungha sa mahinungdanong pangutana: Hinungdanon ba kon sa unsang paagi ang usa ka tawo nagasimba sa Diyos?
Kuwestiyonableng Pagsimba sa Karaang Kapanahonan
Ang karaang mga nasod nga nagpuyo sa Tungatungang Sidlakan nagtaganag makasaysayanhong pananglitan nga makatabang kanato sa pagtubag nianang pangutanaha. Daghan ang nagsimba sa usa ka diyos nga gitawag ug Baal. Sila usab nagsimba sa babayeng mga kauban ni Baal, sama kang Ashera. Ang pagsimba kang Ashera naglangkit sa paggamit ug sagradong poste nga gituohang usa ka seksuwal nga simbolo. Ang mga arkeologo nga nanagkalot sa maong rehiyon nakakalot ug daghang imahen sa hubo nga mga babaye. Kining maong mga imahen, nag-ingon ang The Encyclopedia of Religion, “naghulagway sa usa ka diyosa nga adunay dako kaayong kinatawo, nga nagsangga sa iyang mga suso,” ug “lagmit naghawas kang . . . Ashera.” Usa ka butang ang tino, ang pagsimba kang Baal subsob nga imoral kaayo.
Busa, dili ikatingala nga ang pagsimba kang Baal naglakip sa seksuwal nga mga rituwal. (Numeros 251-3) Si Sechem, nga usa ka Canaanhon, naglugos sa batan-ong ulay nga si Dina. Bisan pa niana, giisip siya nga labing dungganong tawo sa iyang pamilya. (Genesis 341, 2, 19) Ang pag-unay, homoseksuwalidad, ug bestialidad maoy komon. (Levitico 186, 22-24, 27) Ang mismong pulong nga “sodomiya,” usa ka buhat sa mga homoseksuwal, naggikan sa ngalan sa siyudad nga kanhi naglungtad nianang bahina sa kalibotan. (Genesis 194, 5, 28) Ang pagsimba kang Baal naglangkit usab sa pag-ula ug dugo. Aw, ang mga magsisimba kang Baal naglabay sa ilang mga anak nga buhi ngadto sa nagdilaab nga kalayo ingong usa ka halad ngadto sa ilang mga diyos! (Jeremias 19:5) Kining tanang binuhatan nalangkit sa relihiyosong mga pagtulon-an. Sa unsang paagi?
“Ang kapintas, kaulag ug kawalay-pagpugong sa kaugalingon diha sa Canaanhong mitolohiya,” misaysay si Dr. Merrill Unger sa iyang librong Archaeology and the Old Testament, “mas ngil-ad kay sa bisan diin sa Haduol nga Sidlakan niadtong panahona. Ug ang talagsaong kinaiya sa Canaanhong mga diyos, nga kini sila walay bisan unsang kalig-on sa moral, lagmit gayod nga nagpatungha sa kinangil-arang mga kinaiya diha sa ilang mga debotos ug naglakip sa daghan sa labing makadaot sa moral nga mga binuhatan sa maong panahon, sama sa sagradong pagpamampam, [ug] paghalad sa bata.”
Gidawat ba sa Diyos ang pagsimba sa mga Canaanhon? Siyempre wala. Iyang gitudloan ang mga Israelinhon kon sa unsang paagi simbahon siya sa putli nga paagi. Mahitungod sa mga binuhatan nga nahisgotan sa ibabaw, siya mipasidaan: “Ayaw himoa ang inyong kaugalingon nga mahugawan sa bisan unsa niining mga butanga, tungod kay pinaagi niining tanang butang ang mga nasod nga akong gihinginlan gikan sa inyong atubangan naghugaw sa ilang mga kaugalingon. Busa ang yuta maoy mahugaw, ug ako gayong ipahinabo ang silot tungod sa kasal-anan niini sa ibabaw niini, ug ang nasod magasuka sa iyang mga pumoluyo.”—Levitico 1824, 25.
Putling Pagsimba Nahugawan
Daghang Israelinhon ang wala magdawat sa panghunahuna sa Diyos bahin sa putling pagsimba. Hinunoa, gitugotan nila ang pagsimba kang Baal nga magpadayon sa ilang nasod. Sa wala madugay ang mga Israelinhon nadani sa pagsulay nga sagolon ang pagsimba kang Jehova ug nianang kang Baal. Gidawat ba sa Diyos kining maong nagkasagol nga matang sa pagsimba? Tagda kon unsay nahitabo panahon sa pagmando ni Haring Manases. Nagtukod siya ug mga halaran alang kang Baal, nagsunog sa iyang kaugalingong anak lalaki ingong halad, ug nagbuhat sa salamangka. “Dugang pa, iyang gibutang ang linilok nga larawan sa sagradong poste [ʼashe·rahʹ sa Hebreohanon] nga iyang gibuhat sa balay diin miingon si Jehova nga . . . : ‘Niining balaya . . . ibutang ko ang akong ngalan sa panahong walay tino.’”—2 Hari 213-7.
Ang mga sakop ni Manases misunod sa panig-ingnan sa ilang hari. Sa pagkamatuod, siya “padayong nag-aghat kanila sa pagbuhat sa kon unsay daotan labi pa kay sa gihimo sa mga nasod nga gilaglag ni Jehova atubangan sa mga anak sa Israel.” (2 Hari 21:9) Inay sundon ang sunodsunod nga mga pasidaan gikan sa mga manalagna sa Diyos, si Manases mipatay sa gilapdon nga gipuno ang Jerusalem sa inosenteng dugo. Bisan tuod si Manases sa ngadtongadto nagbag-o, ang iyang anak lalaki ug manununod, si Haring Amon, nagpasig-uli sa pagsimba kang Baal.—2 Hari 2116, 19, 20.
Ngadtongadto, ang lalaking mga pampam misugod sa pagpamampam diha sa templo. Sa unsang paagi giisip sa Diyos kining maong kapahayagan sa pagsimba kang Baal? Pinaagi kang Moises, siya mipasidaan: “Dili ka magdala ug suhol sa usa ka bigaon o sa bili sa usa ka iro [lagmit usa ka homoseksuwal] ngadto sa balay ni Jehova nga imong Diyos tungod sa bisan unsa nga panaad, kay kini sila maoy dulumtanan alang kang Jehova nga imong Diyos, bisan silang duha.”—Deuteronomio 2317, 18, potnot.
Ang apo ni Manases, si Haring Josias, nagpapha gikan sa templo sa imoral nga pagsimba kang Baal. (2 Hari 236, 7) Apan imposible ang kapasig-ulian. Wala madugay human sa kamatayon ni Haring Josias, ang pagsimba sa diyosdiyos nahitabo na usab sa templo ni Jehova. (Ezequiel 83, 5-17) Busa gipahinabo ni Jehova nga laglagon sa hari sa Babilonya ang Jerusalem ug ang templo niini. Kining maong makapasubong hitabo sa kasaysayan maoy pamatuod nga ang pipila ka matang sa pagsimba dili dalawaton sa Diyos. Komosta sa atong adlaw?