Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
Maalamon ba nga ang usa ka Kristohanon mokonsulta sa usa ka espesyalista sa mental nga kahimsog?
Ang mga taho gikan sa pipila ka nasod nagpakita nga adunay pag-uswag sa emosyonal ug mental nga mga balatian niining “kataposang mga adlaw.” (2 Timoteo 3:1) Ang mga Kristohanon mibati ug dulot nga pagkamabination sa dihang ang kaubang mga magtutuo naapektahan, apan ilang giila nga ang matag usa kinahanglang mohukom sa iyang kaugalingon kon kaha magpatambal sa iyang balatian ug, kon mao man, unsang matanga sa pagtambal.a “Ang matag usa magapas-an sa iyang kaugalingong luwan.” (Galacia 6:5) Ang pipila, nga nag-antos pag-ayo gumikan sa schizophrenia, bipolar disorder, grabeng depresyon, obsessive-compulsive disorder, pagdaot sa kaugalingon, ug ubang makapaguol nga mga sakit, nakaarang sa pagkinabuhi ug medyo normal nga kinabuhi human makabaton ug hustong tabang gikan sa mga espesyalista.
Sa pipila ka dapit nahimong popular ang pagpatambal. Sa daghang kaso ang pasyente walay grabeng suliran sa pangutok apan nalisdan sa pagsagubang sa pipila ka kahimtang sa kinabuhi. Bisan pa niana, ang Bibliya mao ang naghatag sa labing epektibong tabang sa pagdumala sa malisod nga mga suliran sa kinabuhi. (Salmo 119:28, 143) Pinaagi sa Bibliya, si Jehova nagtagana ug kaalam, katakos sa paghunahuna, ug tinuod nga kahibalo—mga butang nga nagpalig-on kanato sa mental ug emosyonal nga paagi. (Proverbio 2:1-11; Hebreohanon 13:6) Ang matinumanong mga alagad sa Diyos may panahong tingali mopahayag sa ilang kaugalingon sa dili-makataronganong paagi tungod sa grabeng kasamok sa kahiladman. (Job 6:2, 3) Ang Santiago 5:13-16 nagdasig sa maong mga tawo sa pagpatawag sa mga ansiyano alang sa tabang ug tambag. Ang usa ka Kristohanon tingali masakiton sa espirituwal, o siya tingali naguol sa usa ka dili-mausab nga kahimtang o sa madaogdaogong mga kapit-os, o siya tingali mobati nga siya maoy biktima sa inhustisya. (Ecclesiastes 7:7; Isaias 32:2; 2 Corinto 12:7-10) Ang maong tawo makakaplag ug tabang uban sa mga ansiyano, kinsa “magahaplas kaniya ug lana”—nga mao, mahanasong maghatag ug makapahupayng tambag sa Bibliya—ug usab ‘mag-ampo alang kaniya.’ Ang sangpotanan? “Ang pag-ampo sa pagtuo magpaayo sa usa nga nagaluya, ug bangonon siya ni Jehova [gikan sa iyang kawalay-paglaom o sa iyang pagbati nga gibiyaan sa Diyos].”
Apan, unsa na man kon ang kahasol ug kalibog sa hunahuna sa usa ka tawo nagpabilin bisan pa sa mahanasong tabang sa espirituwal nga mga magbalantay? Ang pipila niining kahimtanga mipili nga mopailalom sa bug-os nga pisikal nga pagsusi. (Itandi ang Proverbio 1430; 1624; 1 Corinto 12:26.) Ang usa ka pisikal nga suliran mahimong maoy nagpahinabo sa emosyonal o mental nga kahasol. Ang pagtambal sa maong sakit sa pipila ka kahimtang naghatag ug kahupayan sa masakiton sa emosyon nga tawo.b Kon walay makaplagang pisikal nga suliran, ang doktor, kon gihangyo, mahimong morekomendar ug espesyalista sa mental nga kahimsog. Unya unsay imong buhaton? Sumala sa gipahayag na, kini maoy desisyon nga timbangtimbangon sa matag usa ka tawo mismo. Ang uban angay nga dili mosaway o mohukom.—Roma 14:4.
Bisan pa niana, ang praktikal nga kaalam ug pag-amping kinahanglang himoon aron dili makalimtan ang mga prinsipyo sa Bibliya. (Proverbio 3:21; Ecclesiastes 12:13) Sa kaso sa pisikal nga sakit, ang mga pasyente nag-atubang sa nagkalainlaing mga kapilian sa pagtambal, gikan sa naandan nga pagtambal ngadto sa kapiliang mga pagtambal ginamit ang mga terapiya sama sa naturopathy, acupuncture, ug homeopathy. Aduna usab ing lainlaing matang sa mga espesyalista sa mental nga kahimsog. Lakip kanila mao ang analitikal nga mga sikoterapista ug uban pa, kinsa tingali mosusi sa personal nga kasaysayan sa pasyente sa paningkamot nga makaplagan ang mga hinungdan sa dili-normal nga paggawi o masakit nga mga pagbati. Ang mga sikoterapista sa paggawi mosulay tingali sa pagtabang sa pasyente nga makakat-on ug bag-ong mga paagi sa paggawi. Ang pipila ka espesyalista sa mental nga kahimsog nagtuo nga ang kadaghanang balatian sa pangutok kinahanglang tambalan pinaagig medisina.c Gikataho, ang uban misugyot ug diyeta ug mga bitamina.
Ang mga pasyente ug ang ilang mga pamilya kinahanglang mag-amping sa dihang nagkonsiderar niining maong mga kapilian. (Proverbio 14:15) Makahuloganon, si Propesor Paul McHugh, direktor sa Department of Psychiatry and Behavioral Sciences sa Johns Hopkins University School of Medicine, nag-ingon nga ang propesyon sa mental nga kahimsog “maoy primitibong medikal nga paagi. Nakulangan kini sa sayon nga pagbaton sa ebidensiya sa mga sugyot niini bisan pag kini nagtambal sa mga sakit sa labing komplikadong mga bahin sa tawhanong kinabuhi—pangisip ug paggawi.” Kining maong kahimtang naghatag ug kahigayonan sa pagkalahi ug panlimbong, maingon man sa maayog-tuyo nga mga pagtambal nga labawng makadaot kay sa makaayo.
Angay usab nga hisgotan nga bisan tuod ang mga sikyatrista ug mga sikologo maoy propesyonal, graduwado sa mga silid, daghang uban nga walay bisan unsang propesyonal nga kuwalipikasyon ang nanambal nga walay superbisyon sama sa mga tigtambag o mga terapista. Ang pipila ka indibiduwal migugol ug daghang salapi sa pagkonsulta sa maong di-kuwalipikadong mga tawo.
Bisan sa nabansay, kuwalipikadong espesyalista sa mental nga kahimsog, adunay mga butang nga konsiderahon. Sa dihang mopili ug medikal nga doktor o siruhano, kinahanglang tinoon nato nga siya motahod sa atong binase-sa-Bibliya nga mga panglantaw. Sa susama, peligroso nga mangonsulta sa usa ka espesyalista sa mental nga kahimsog nga dili motahod sa atong relihiyoso ug moral nga mga panglantaw. Daghang Kristohanon ang naningkamot pag-ayo, bisan pa sa mental ug emosyonal nga mga suliran, nga mabatonan “ang samang tinamdan sa pangisip nga gibatonan ni Kristo Jesus.” (Roma 15:5) Ang maong mga Kristohanon angayang mabalaka sa mga tinamdan ni bisan kinsa nga makaapektar sa ilang panghunahuna o paggawi. Ang pipila ka espesyalista nag-isip sa bisan unsang mga restriksiyon nga gipahamtang sa Kasulatanhong mga pagtuo ingong di-kinahanglanon ug makadaot sa mental nga kahimsog. Sila tingali mouyon, mosugyot pa gani, sa mga binuhatan nga gisaway sa Bibliya, sama sa homoseksuwalidad o pagkadi-maunongon sa kaminyoon.
Kining mga ideyaha nalakip sa gitawag ni apostol Pablo nga “mga pagsumpakiay nianang sa bakak gitawag nga ‘kahibalo.’” (1 Timoteo 6:20) Sila misupak sa kamatuoran mahitungod ni Kristo ug maoy bahin “sa pilosopiya ug walay-pulos nga panglimbong” niining kalibotana. (Colosas 2:8) Ang sukdanan sa Bibliya maoy tin-aw: “Walay kaalam, ni salabotan, ni bisan unsang tambag sa magsusupak ni Jehova.” (Proverbio 21:30) Ang mga espesyalista sa mental nga kahimsog nga nag-ingon nga “ang maayo maoy daotan ug ang daotan maoy maayo” maoy “daotang pakig-uban.” Inay tabangan nga tambalan ang di-maayong panghunahuna, sila “nagadaot sa mapuslanong mga batasan.”—Isaias 5:20; 1 Corinto 15:33.
Busa ang usa ka Kristohanon nga mibati nga kinahanglang mokonsulta sa usa ka espesyalista sa mental nga kahimsog kinahanglang magsusi sa mga kuwalipikasyon, tinamdan, ug dungog sa espesyalista ug sa posibleng epekto sa bisan unsang pagtambal nga irekomendar. Kon ang nahasol nga Kristohanon dili makahimo niini mismo, tingali ang hamtong, suod nga higala o paryente mahimong makatabang. Ang usa ka Kristohanon nga dili makaseguro sa kaayohan sa usa ka partikular nga pagtambal mahimong makakaplag nga ang pagpakigsulti sa mga ansiyano sa kongregasyon makatabang—bisan tuod nga ang kataposang desisyon iyaha (o sa iyang mga ginikanan, o sa hiniusang desisyon sa bana ug asawa).d
Ang siyensiya mas daghan ug mahimo karong adlawa kay kaniadto aron sa paghupay sa pag-antos. Sa gihapon, adunay daghang sakit—pisikal ug mental—nga sa presente dili maayo ug kinahanglang antoson latas niining sistemaha sa mga butang. (Santiago 5:11) Sa kasamtangan ang “matinumanon ug mabuot nga ulipon,” ang mga ansiyano, ug tanang uban pa sa kongregasyon makapakitag pagkamabination ug pagpaluyo sa maong mga masakiton. Ug si Jehova mismo magapalig-on kanila aron makalahutay hangtod nianang mahimayaong panahon sa dihang ang sakit mawala na.—Mateo 24:45; Salmo 41:1-3; Isaias 33:24.
[Mga footnote]
a Usahay ang usa ka indibiduwal hangyoon tingali nga magpailalom sa sikyatrikanhong pagtulotimbang, tingali sa dihang gikonsiderar alang sa taas-ug-posisyong trabaho. Kon kaha ang usa magpailalom sa maong pagtulotimbang o dili maoy personal nga desisyon, apan kinahanglang hinumdoman nga ang sikyatrikanhong pagtulotimbang dili sikyatrikanhong pagtambal.
b Tan-awa ang “Pagdaog sa Bugno Batok sa Depresyon,” sa Marso 1, 1990, isyu sa Ang Bantayanang Torre.
c Ang pipila ka balatian sa pangutok daw maminaw sa hustong mga tambal. Apan kining mga tambala kinahanglan gamiton uban ang pag-amping ubos sa giya sa usa ka batid ug eksperyensiyadong medikal nga mga doktor o mga sikyatrista, sanglit mahimong adunay grabeng mga segundaryong epekto kon ang reseta dili hustong gipasibo.
d Tan-awa ang artikulong “Kaguol sa Hunahuna—Dihang Motakboy Kini sa Usa ka Kristohanon” sa Oktubre 15, 1988, isyu sa Ang Bantayanang Torre.