Ehud—Usa ka Tawo sa Pagtuo ug Kaisog
DAGHANG tuig na ang miagi sukad ang mga Israelinhon unang mitaak sa Yutang Saad. Si Moises ug ang iyang manununod, si Josue, dugay nang namatay. Sa pagkawala sa maong mga tawo sa pagtuo, ang pagpabili sa putling pagsimba nahanaw. Ang mga Israelinhon misugod gani sa pag-alagad sa mga Baal ug sa sagradong mga haligi.a Ingong resulta, si Jehova nagtugyan sa iyang katawhan ngadto sa mga kamot sa mga Asiryanhon sulod sa walo ka tuig. Dayon ang mga Israelinhon mituaw ngadto sa Diyos alang sa tabang. Sa kamaluluy-on, siya naminaw. Si Jehova nagpatindog ug usa ka maghuhukom, si Otnel, aron luwason ang Iyang katawhan.—Maghuhukom 3:7-11.
Kining mga hitaboa nakatudlo unta sa mga Israelinhon sa paninugdang kamatuoran—ang pagkamasinundanon kang Jehova magdalag mga panalangin, samtang ang pagkadi-masinundanon moresulta sa mga tunglo. (Deuteronomio 11:26-28) Bisan pa niana, ang katawhan sa Israel napakyas sa pagkat-on niining pagtulon-ana. Human sa 40-ka-tuig nga yugto sa kalinaw, gisalikway na usab nila ang putling pagsimba.—Maghuhukom 3:12.
Gilupig sa Moab
Niining higayona si Jehova nagtugot sa iyang katawhan nga mahulog ngadto sa mga kamot ni Haring Eglon sa Moab. Ang Bibliya naghubit kaniya ingong “tambok kaayong tawo.” Uban sa tabang ni Amon ug Amalek, giatake ni Eglon ang Israel ug nagpahimutang sa iyang palasyo sa Jerico, “ang siyudad sa mga kahoyng palma.” Pagkabalikwaot nga ang unang Canaanhong siyudad nga nalupig sa Israel karon maoy nahimutangan sa hedkuwarter sa usa nga nagsimba sa bakak nga diyos nga si Kemos!b—Maghuhukom 3:12, 13, 17.
Si Eglon nagdaogdaog sa mga Israelinhon sa misunod nga 18 ka tuig, nga tin-awng nangayo ug bug-at nga buhis gikan kanila. Pinaagig pagpangayo ug popanahong buhis, ang Moab nagpalig-on sa kaugalingong ekonomikanhong kahimtang niini samtang naghukhok sa kahinguhaan sa Israel. Masabot, ang katawhan sa Diyos mituaw alang sa tabang, ug sa makausa pa si Jehova naminaw. Siya nagpatindog alang kanila ug laing manluluwas—niining higayona usa ka Benjaminhon nga ginganlag Ehud. Aron taposon ang pagpanglupig ni Eglon sa Israel, si Ehud nagplano nga molihok sa adlaw sa sunod nga pagbayad ug buhis.—Maghuhukom 3:14, 15.
Aron mangandam sa iyang maisogong lakang, si Ehud nagsansan ug duhay-sulab nga espada nga usa ka maniko ang gitas-on. Kon mubo kini nga maniko, ang hinagiban mahimong 38 sentimetros ang gitas-on. Ang pipila mag-isip niining usa ka punyal. Tin-aw nga walay sanggaan tali sa sulab ug sa pul-an. Busa, si Ehud makatago niining gamayng espada sa mga pilo sa iyang besti. Dugang pa, sanglit walhon si Ehud, ikatakin niya ang iyang espada sa tuong kilid—dili naandang dapit sa hinagiban.—Maghuhukom 3:15, 16.
Peligroso ang estratehiya ni Ehud. Pananglitan, unsa na man kon gikaplagan ug hinagiban sa mga alagad sa hari si Ehud? Bisan kon dili nila himoon kana, dili gayod nila biyaan ang ilang hari nga nag-inusara uban sa usa ka Israelinhon! Apan kon buhaton nila kana ug si Eglon mapatay, unsaon man ni Ehud pag-ikyas? Unsa kalayo ang iyang madagan una pa masayran sa mga alagad ni Eglon kon unsay nahitabo?
Sa walay duhaduha gipamalandong ni Ehud ang maong mga detalye, lagmit naghanduraw sa daghang malaglagong mga resulta. Bisan pa niana, siya mipadayon sa iyang plano, nga nagpasundayag ug kaisog ug nagbaton ug pagtuo kang Jehova.
Si Ehud Nakig-atubang Kang Eglon
Ang adlaw sa pagtanyag sa sunod nga buhis midangat. Si Ehud ug ang iyang mga tawo misulod sa palasyo sa hari. Sa wala madugay, sila nanagbarog sa atubangan ni Haring Eglon mismo. Apan ang higayon sa pag-atake ni Ehud wala pa moabot. Human sa pagtanyag sa buhis, gipagikan na ni Ehud ang mga tigdalag buhis.—Maghuhukom 3:17, 18.
Nganong gilangan ni Ehud ang pag-atake kang Eglon? Nahadlok ba siya? Wala gayod! Aron tumanon ang iyang plano, si Ehud nanginahanglag pribadong pakig-atubangay sa hari—butang nga wala gitugot kaniya sa unang panagtagbo. Dugang pa, kinahanglang himoon ni Ehud ang daling pag-ikyas. Ang pag-ikyas mas sayon alang sa usa ka tawo kay sa tibuok nga panon sa mga tigdalag buhis. Busa, si Ehud naghulat sa iyang higayon. Ang mubong pagduaw kang Eglon nakapasuheto kaniya sa disenyo sa palasyo ug sa pagtino sa gidak-on sa seguridad sa hari.
Tapos mahidangat sa “mga linilok nga larawan nga didto sa Gilgal,” gibiyaan ni Ehud ang iyang mga tawo ug mipanaw balik sa palasyo ni Eglon. Ang pagbaktas sa duolag 2 ka kilometros naghatag kang Ehud ug gamayng panahon sa paghunahuna bahin sa iyang misyon ug sa pag-ampo sa panalangin ni Jehova.—Maghuhukom 3:19.
Si Ehud Mibalik
Si Ehud lagmit nga giabiabi pagbalik sa palasyo. Tingali ang dagayang buhis nga iyang unang gipresentar nakapaayo sa buot ni Eglon. Mahimo nga bisan tuod mubo lamang ang unang duaw, naghatag kadto kang Ehud ug igong kahigayonan sa pagpakig-amigo sa hari. Bisan unsa pay kahimtang, si Ehud nahibalik sa atubangan ni Eglon.
“Aduna akoy sekretong pulong alang kanimo, Oh hari,” matod pa ni Ehud. Ang kamatuoran nga nakadangat siya hangtod niining puntoha maoy pagpaila nga si Jehova naggiya kaniya. Apan, adunay problema. Ang “sekretong pulong” nga gidala ni Ehud dili ikabutyag atubangan sa mga alagad sa hari. Kon si Jehova mangilabot gayod, si Ehud nanginahanglan sa maong tabang dihadiha dayon. “Paghilom!” ang hari nagsugo. Sanglit dili buot ni Eglon nga madunggan kining “sekretong pulong,” iyang gipagawas ang iyang mga alagad. Handurawa ang kahupayan ni Ehud!—Maghuhukom 3:19.
Si Eglon naglingkod sa iyang lawak sa atop sa dihang si Ehud miduol kaniya ug miingon: “Aduna akoy pulong sa Diyos alang kanimo.” Sa paglitok ug “Diyos,” si Ehud ba nagpunting kang Kemos? Lagmit ingon niana ang hunahuna ni Eglon. Kay naikag, mitindog siya gikan sa iyang trono ug mibarog nga mahinamon. Si Ehud miduol, nga lagmit mainampingong milihok aron dili mapukaw ang pagduda sa hari nga atakehon. Dayon, sa inabtik nga lihok, “gibakyaw ni Ehud ang iyang walang kamot ug giibot ang espada gikan sa iyang tuong paa ug giduslak kana ngadto sa tiyan [ni Eglon]. Ug ang pul-an mitaop pag-ayo sunod sa sulab mao nga ang tambok mitabon sa sulab, kay wala man niya ibta ang espada gikan sa iyang tiyan, ug ang hugaw sa lawas misugod sa paggula.”—Maghuhukom 3:20-22.
Nga naghulat sa duol, ang mga alagad sa hari wala pa magpakabana. Apan si Ehud nameligro gihapon. Sa bisan unsang higayon ang mga alagad ni Eglon mahimong manulod ug makadiskobre sa patayng lawas sa ilang napukan nga hari. Kinahanglang mokalagiw pagdali si Ehud! Nga nagtrangka sa pultahan, miikyas siya agi sa lusotanag hangin sa lawak sa atop.—Maghuhukom 3:23, 24a.
Pagkadiskobre ug Kapildihan
Sa wala madugay nahimong maukiton ang mga alagad ni Eglon. Apan, dili nila buot nga kasuk-an sa hari pinaagig pagbalda sa iyang pribadong miting. Dayon namatikdan nilang gitrangkahan ang mga pultahan sa lawak sa atop. “Nagtuman lang siya sa sugo sa lawas diha sa bugnawng sulod nga lawak,” sila nangatarongan. Samtang milabay ang mga gutlo, hinunoa, ang pagkamaukiton gipulihan sa kabalaka. Wala na makahulat ang mga alagad ni Eglon. “Busa ilang gikuha ang yawi ug giablihan [ang mga pultahan sa lawak sa atop], ug, tan-awa! ang ilang agalon napukan sa yuta nga patay!”—Maghuhukom 3:24b, 25.
Sa kasamtangan, si Ehud nakaikyas. Milatas siya sa mga larawan sa Gilgal ug sa kataposan nahidangat sa Seira, usa ka lugar sa bukirong dapit sa Efraim. Gitigom ni Ehud ang mga lalaki sa Israel ug gipangulohan sila sa hiniusang pag-atake sa mga Moabinhon. Ang asoy nag-ingon nga “ilang gihampak ang Moab, mga napulo ka libo ka lalaki, ang tanang kusgan ug ang tanang isog nga lalaki; ug walay mausa ang nakaikyas.” Sa dihang nabuntog ang Moab, wala na matugaw pag-usab ang yuta sa Israel sulod sa 80 ka tuig.—Maghuhukom 3:26-30.
Pagkakat-on Gikan sa Panig-ingnan ni Ehud
Ang pagtuo sa Diyos nagdasig kang Ehud. Ang Hebreohanon kapitulo 11 wala sa espesipiko maghisgot kaniya ingong usa “kinsa pinaagi sa pagtuo mipildi ug mga gingharian diha sa panaggubat, . . . nahimong maisog sa gubat, miparot sa kasundalohan sa mga langyaw.” (Hebreohanon 11:33, 34) Bisan pa niana, si Jehova nagpaluyo kang Ehud sa dihang siya milihok uban sa pagtuo ug nagluwas sa Israel gikan sa malupigong gahom ni Haring Eglon.
Ang kaisog maoy usa sa mga hiyas ni Ehud. Kinahanglang maisogon siya nga mogamit ug maayo sa literal nga espada. Ingong modernong adlawng mga alagad sa Diyos, dili kita mogamit sa maong matang sa espada. (Isaias 2:4; Mateo 26:52) Apan, atong ginagamit “ang espada sa espiritu,” ang Pulong sa Diyos. (Efeso 6:17) Batid si Ehud sa paggamit sa iyang hinagiban. Kita usab kinahanglang batid sa paggamit sa Pulong sa Diyos samtang atong isangyaw ang maayong balita sa Gingharian. (Mateo 24:14) Ang personal nga pagtuon sa Bibliya, regular nga pagtambong sa Kristohanong mga tigom, masibotong pagpakig-ambit sa ministeryo, ug mainampoong pagsalig sa atong langitnong Amahan motabang kanato sa pagsundog sa mga hiyas nga gipasundayag ni Ehud, nga tinuod usa ka tawo sa pagtuo ug kaisog.
[Mga footnote]
a Ang sagradong mga haligi lagmit maoy mga simbolo sa kinatawo sa lalaki. Kini nalangkit sa tuman ka imoral nga kahilayan sa sekso.—1 Hari 14:22-24.
b Si Kemos mao ang pangunang diyos sa mga Moabinhon. (Numeros 21:29; Jeremias 48:46) Sa pipila ka kahimtang, ang mga bata lagmit gihalad ngadto niining dulumtanang bakak nga diyos.—2 Hari 3:26, 27.
[Hulagway sa panid 31]
Si Ehud ug ang iyang mga tawo nagtanyag ug buhis kang Haring Eglon
[Credit Line]
Gikopya gikan sa Illustrirte Pracht - Bibel/Heilige Schrift des Alten und Neuen Testaments, nach der deutschen Uebersetzung D. Martin Luther’s