Nganong Sila Nangayog Pasaylo?

ANG ideya nga ang mga iglesya angayng maghinulsol sa ilang mga sala ug magbag-o sa kaugalingon dili bag-o. Ang Religioni e miti (Mga Relihiyon ug mga Sulosugilanon), usa ka diksiyonaryo sa relihiyon, nag-ingon nga ang ginaingong integridad sa unang iglesya nagpaikag sa mga tawo panahon sa Edad Medya ug nag-agak sa daghan sa pagpanawag ug kausaban.

Niadtong 1523, human mibulag si Martin Luther sa Roma, si Papa Adriano VI misulay sa pag-ayo sa panagbahinbahin pinaagi sa pagpadala niini nga mensahe ngadto sa Sinodo sa Nuremberg: “Kami nahibalo gayod nga sa daghang katuigan ang mga butang nga angay kaligutgotan nag-alirong sa Santa Sede . . . Himoon namo kutob sa mahimo ang pagreporma sa Romanhong Tribunal, diin, tingali, kining tanang kadaotan nagagikan.” Kanang maong pag-angkon, hinunoa, wala molampos sa paghusay sa panagbahinbahin ni sa pagsumpo sa korapsiyon sa Tribunal sa papa.

Dili pa dugay ang mga iglesya gisaway tungod sa ilang pagpakahilom labot sa Holocaust. Sila giakusar usab tungod sa ilang kapakyasan sa pagsanta sa ilang mga membro sa pagpakigbahin sa mga gubat. Sa 1941, samtang gisangka pa ang Gubat sa Kalibotan II, usa ka pari nga ginganlag Primo Mazzolari nangutana: “Nganong ang Roma wala kaayoy reaksiyon sa pagkadaot sa mga pagtulon-ang Katoliko ingon sa iyang naandang reaksiyon, ug ingon sa iyang reaksiyon kanunay, labot sa dili kaayo kontrobersiyal nga mga doktrina?” Mga doktrina nga dili kaayo kontrobersiyal kay sa unsa? Ang gitumong sa pari mao ang tigpasiugdag gubat nga nasyonalismo nga niadtong tungora nagdaot sa sibilisasyon.

Apan, ang tinuod mao nga dili pa kaayo dugay, talagsa ra nga miadmitir ang mga relihiyon nga sad-an. Sa 1832, agig pagsanong sa pipila nga nag-aghat sa Iglesya Katolika nga ‘magbag-o sa kaugalingon,’ si Gregorio XVI miingon: “Sala ug makadaot ang paglaraw ug usa ka ‘kausaban ug kapasig-ulian’ alang sa kahilwasan ug kauswagan [sa iglesya], nga morag kini gilantaw nga lagmit makabaton ug depekto.” Unsang mga depektoha ang dayag kaayo nga dili ikalimod? Lainlaing mga estratehiya ang gihimo sa pagpakamatarong niining maong mga depekto. Pananglitan, ang ubang mga teologo nag-ingon nga ang iglesya balaan ug makasasala. Ang institusyon mismo ginaingong balaan​—gitipigan sa Diyos nga mawalay sala. Sa gihapon, ang mga membro niini makasasala. Busa, sa dihang mahimo ang mga kadaotan sa ngalan sa iglesya, ang institusyon mismo dili angay panubagon, kondili ang mga indibiduwal sulod sa iglesya ang angay manubag. Makataronganon ba kanang pamation? Dili sumala sa Romano Katolikong teologo nga si Hans Küng, kinsa nagsulat: “Walay hingpit nga Iglesya ang naglungtad nga bulag gikan sa dili-hingpit nga mga membro.” Siya misaysay: “Ang Iglesya nga walay mga sala nga angkonon wala maglungtad.”

Ekumenismo ug Moral nga Baroganan

Tingali mahibulong ka kon unsa ang mga hitabo nga nag-agak sa mga iglesya sa pagpangayog pasaylo karon. Una, ang mga Protestante ug Ortodokso miadmitir sa responsibilidad sa “nangaging mga panagbahinbahin” taliwala sa nagkalainlaing mga denominasyon. Ilang giadmitir kini diha sa ekumenikal nga komperensiya sa “Pagtuo ug Kahusay” nga gihimo sa Lausanne, Switzerland, sa 1927. Ang Iglesya Romana Katolika sa ngadtongadto misunod. Ilabina sukad sa Batikano II,a ang taas ug ranggong mga obispo, lakip ang mga papa, nga dugang nagkasubsob nangayog pasaylo sa mga panagbahinbahin sulod sa Kakristiyanohan. Alang sa unsa nga katuyoan? Dayag, sila buot ug dugang panaghiusa sa Kakristiyanohan. Ang Katolikong magsusulat sa kasaysayan nga si Nicolino Sarale nag-ingon nga ang “proyekto sa ‘mga mea culpa,’ ni Juan Paulo II adunay estratehiya, ug kana mao ang ekumenismo.”

Apan, labaw pa kay sa ekumenismo ang nalangkit. Karon, ang mangil-ad nga kasaysayan sa Kakristiyanohan kaylap kaayong nahibaloan. “Dili basta ikabalewala sa Katoliko ang tanang kasaysayan niini,” nag-ingon ang teologong si Hans Urs von Balthasar. “Ang mismong Iglesya nga siya nasakop nakahimo o nagtugot sa paghimo sa mga butang nga kita dili gayod motugot nga himoon karong mga adlawa.” Busa, ang papa nagtudlo ug usa ka komisyon sa “pagpatin-aw sa daotang mga rekord sa iglesya aron . . . makapangayo ug pasaylo.” Nan, ang laing rason sa pagkaandam sa iglesya sa pagpakigbahin sa pagsaway-sa-kaugalingon mopatim-aw nga usa ka tinguha nga maulian sa moral nga baroganan niini.

Sa susama, ang magsusulat sa kasaysayan nga si Alberto Melloni, sa nagkomento bahin sa pagpangayog pasaylo sa iglesya, nagsulat: “Sa pagkatinuod, ang gipangayo usahay maoy sa paglingkawas batok sa mga sumbong nga may-tulobagon.” Oo, ang Iglesya Katolika daw naningkamot sa pagwakli sa palas-anon sa nangaging mga kasal-anan aron kini katuohan ug balik sa mga mata sa publiko. Apan, sa tinuoray, ikaingon nga daw labawng nabalaka kini sa pagpakigdait sa kalibotan inay kay sa Diyos.

Ang maong paggawi makapahinumdom kanato kang Saul, ang unang hari sa Israel. (1 Samuel 15:​1-​12) Siya nakahimog usa ka dakong sala, ug sa dihang kini nayagyag, misulay una siya sa pagpaabsuwelto sa iyang kaugalingon​—nangatarongan sa iyang mga kasal-anan​—ngadto kang Samuel, nga usa ka matinumanong manalagna sa Diyos. (1 Samuel 15:​13-​21) Sa kataposan, ang hari napugos sa pag-angkon ngadto kang Samuel: “Ako nakasala; kay ako nakalapas sa sugo ni Jehova.” (1 Samuel 15:​24, 25) Oo, iyang gidawat ang iyang sala. Apan ang iyang sunod nga mga pulong kang Samuel nagpakita kon unsay nangibabaw sa iyang hunahuna: “Ako nakasala. Karon pasidunggi ako, palihog, atubangan sa mga tigulang sa akong katawhan ug sa atubangan sa Israel.” (1 Samuel 15:30) Dayag, si Saul labawng nabalaka sa iyang baroganan sa Israel kay sa pagkahimong mapasig-uli uban sa Diyos. Wala pasayloa sa Diyos si Saul tungod sa maong tinamdan. Nagtuo ka ba nga pasayloon sa Diyos ang mga iglesya nga sama niini ug tinamdan?

Dili Tanan Miuyon

Dili tanan miuyon nga ang mga iglesya angay mangayog pasaylo sa dayag. Pananglitan, ubay-ubayng mga Romano Katoliko wala mahimutang sa dihang ang ilang papa nangayog pasaylo sa pagpaulipon o pagpabag-o sa “mga erehes” sama kang Hus ug Calvin. Sumala sa mga tuboran sa Batikano, ang dokumento nga gipadala ngadto sa mga kardinal nga nagsugyot ug usa ka “pagsusi sa tanlag” may kalabotan sa kasaysayan sa nangaging mga milenyo sa Katolisismo gisaway sa mga kardinal nga mitambong sa konsilyo nga gihimo sa Hunyo 1994. Bisan pa niana sa dihang buot ilakip sa papa ang diwa niana nga sugyot diha sa usa ka sulat ngadto sa kaobispohan, ang Italyanong kardinal nga si Giacomo Biffi nagluwat ug sulat ngadto sa diosesis diin siya mikompirma: “Ang Iglesya walay sala.” Bisan pa niana, siya miadmitir: “Ang pagpangayog pasaylo alang sa kasal-anan sa mga klerigo sa nangaging mga siglo . . . mahimong maghatag kanato ug mas paborableng larawan.”

“Ang pag-admitir sa sala maoy usa sa kontrobersiyal kaayong mga ulohan sulod sa Iglesya Katolika,” nag-ingon ang komentarista sa Batikano nga si Luigi Accattoli. “Kon dawaton sa papa ang mga kasal-anan sa mga misyonaryo, adunay mga misyonaryo kinsa sa tinuoray masuko niana.” Dugang pa, usa ka Romano Katolikong magsusulat nagsulat: “Kon ang papa tinuod gayod nga adunay makahahadlok nga ideya sa kasaysayan sa Iglesya, lisod sabton kon sa unsang paagi iya karon nga ikapresentar kining mao gihapong Iglesya ingong ang manlalaban sa ‘tawhanong mga katungod,’ ang ‘inahan ug magtutudlo’ nga mao lamang ang makagiya sa katawhan paingon sa usa ka tinuod nga masanag nga ikatulong milenyo.”

Ang Bibliya nagpasidaan batok sa panagway sa paghinulsol nga gipalihok tungod lamang sa kaulawan nga madiskobrehan. Kanang matanga sa paghinulsol talagsa rang mosangpot ug dumalayong kausaban sa usa nga naghinulsol. (Itandi ang 2 Corinto 7:​8-​11.) Ang paghinulsol adunay bili sa mga mata sa Diyos kon ubanan sa ‘mga bunga nga nahiangay sa paghinulsol’​—sa ato pa, pamatuod nga nagpasundayag sa katim-os sa paghinulsol.​—Lucas 3:8.

Ang Bibliya nag-ingon nga ang usa nga naghinulsol ug nagasugid sa sayop kinahanglang mobiya sa sayop nga mga buhat, mohunong sa pagbuhat niana. (Proverbio 28:13) Nahitabo ba kini? Aw, human sa tanang mga pag-admitir sa sala sa Iglesya Romana Katolika ug sa ubang mga iglesya, unsay nahitabo sa dili pa dugayng sibil nga mga gubat sa sentral Aprika ug Sidlakang Uropa, diin nalangkit ang daghan kaayong populasyon sa “mga Kristohanon”? Ang mga iglesya ba milihok ingong usa ka puwersa alang sa pakigdait? Ang tanan ba nilang mga lider nagkahiusa sa pagsultig batok sa mga kabangisan nga gipanghimo sa ilang mga membro? Wala. Ngani, ang ubang relihiyosong mga ministro nakigbahin pa sa pagpamatay!

Paghukom sa Diyos

Sa dihang gipangutana bahin sa masubsob nga mga pagpangayog pasaylo sa papa, si Kardinal Biffi makantalitahong nangutana: “Alang sa mga sala nga nahimo sa nangagi, dili ba mas maayong maghulat kitang tanan sa tibuok-kalibotan nga paghukom?” Aw, ang paghukom sa tanang katawhan haduol na. Si Jehova nga Diyos nahibalo pag-ayo sa mangil-ad nga mga rekord sa kasaysayan sa relihiyon. Sa dili madugay, iyang pagapanubagon ang mga sad-an. (Pinadayag 18:​4-8) Kasamtangan, posible bang makita ang usa ka matang sa pagsimba nga walay mansa sa pagkasad-an sa dugo, sa mabunoon nga pagkamapihigon, ug ubang mga krimen nga niini ang Kakristiyanohan nangayog pasaylo? Oo.

Sa unsang paagi mahimo nato kana? Pinaagi sa pagpadapat sa lagda nga gipamulong ni Jesu-Kristo: “Pinaagi sa ilang mga bunga mailhan ninyo sila.” Ang rekord sa kasaysayan, nga buot pakalimtan sa ubang mga relihiyon, motabang kanato sa pag-ila dili lamang niadtong gitawag ni Jesus nga “bakak nga mga propeta” kondili usab kadtong kinsa nagpatunghag “maayong bunga.” (Mateo 7:​15-​20) Kinsa kini sila? Among gidapit kamo sa pagtuki sa inyong kaugalingon pinaagi sa pagsusi sa Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova. Tan-awa kon kinsa karon ang tinuod gayod nga naningkamot sa pagsunod sa Pulong sa Diyos inay nagapaningkamot nga matipigan ang impluwensiyadong katungdanan sa kalibotan.​—Buhat 17:11.

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 5]

Ang mga iglesya nangayog pasaylo sa mangilngig nga mga buhat sama niini

[Credit Line]

The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck