Ikaw ba Adunay “Usa ka Masinugtanong Kasingkasing”?
SA DIHANG si Solomon nahimong hari sa karaang Israel, siya mibating dili-takos. Busa siya mihangyo sa Diyos alang sa kaalam ug kahibalo. (2 Cronicas 1:10) Miampo usab si Solomon: “Ihatag sa imong alagad ang usa ka masinugtanong kasingkasing sa paghukom sa imong katawhan.” (1 Hari 3:9) Kon si Solomon aduna pay “usa ka masinugtanong kasingkasing,” masunod unta niya ang mga balaod sa Diyos ug mga prinsipyo ug makatagamtam ug mga panalangin ni Jehova.
Ang usa ka masinugtanong kasingkasing dili usa ka palas-anon kondili tinubdan sa kangaya. Si apostol Juan nagsulat: “Kay ang paghigugma sa Diyos nagakahulogan niini, nga atong sundon ang iyang mga sugo; ug gani ang iyang mga sugo dili man mabug-at.” (1 Juan 5:3) Dayag, kinahanglang atong sugton ang Diyos. Gawas pa, si Jehova ang atong Dakong Maglalalang. Iya ang yuta ug ang tanang butang nga anaa niana, bisan ang tanang salapi ug bulawan. Busa dili gayod kita makahatag sa Diyos ug bisan unsang materyal nga butang, bisan pag siya nagtugot kanato sa paggamit sa atong nabatonang salapi sa pagpahayag sa atong gugma alang kaniya. (1 Cronicas 29:14) Gidahom ni Jehova kanato nga atong higugmaon siya ug mapainubsanong maglakaw uban kaniya, nga magtuman sa iyang kabubut-on.—Miqueas 6:8.
Sa dihang si Jesu-Kristo gipangutana kon unsa ang kinadak-ang sugo diha sa Balaod, siya miingon: “Higugmaon mo gayod si Jehova nga imong Diyos sa tibuok mong kasingkasing ug sa tibuok mong kalag ug sa tibuok mong kaisipan. Kini ang kinadak-an ug unang sugo.” (Mateo 22:36-38) Ang usa ka paagi sa pagpahayag nianang gugmaha maoy sa pagsugot sa Diyos. Busa angay nga ang pag-ampo sa matag usa kanato mao nga kita hatagan ni Jehova ug usa ka masinugtanong kasingkasing.
Sila Adunay Masinugtanong Kasingkasing
Ang Bibliya puno sa mga panig-ingnan niadtong kinsa adunay masinugtanong kasingkasing. Pananglitan, gisultihan ni Jehova si Noe sa pagtukod ug usa ka dakong arka alang sa pagtipig ug kinabuhi. Kini maoy usa ka dakong buluhaton nga mikabat ug 40 o 50 ka tuig. Bisag kompleto sa tanang modernong mga gamit ug ubang kahimanang mabatonan karon, ang pagtukod sa maong usa ka dakong arka nga molutaw maoy usa ka abilidad sa inhenyeriya. Dugang pa, kinahanglang pasidan-an ni Noe ang katawhan nga sa walay duhaduha nagyubit ug nagbiaybiay kaniya. Apan iyang gisugot ang tanang gisugo kaniya. Ang Bibliya nag-ingon: “Iyang gibuhat nga ingon gayod.” (Genesis 6:9, 22; 2 Pedro 2:5) Gipasundayag ni Noe ang iyang gugma kang Jehova pinaagi sa matinumanong pagsugot latas sa daghang tuig. Pagkamaayong panig-ingnan alang kanatong tanan!
Tagda, usab, ang patriarkang si Abraham. Gisugo siya sa Diyos sa pagbalhin gikan sa mauswagong Ur sa mga Caldeanhon ngadto sa wala-mahibaloing yuta. Misugot si Abraham nga walay popangutana. (Hebreohanon 11:8) Sa nahibiling panahon sa iyang kinabuhi, siya ug ang iyang pamilya nagpuyo diha sa mga tolda. Human sa daghang tuig ingong langyaw sa yuta, si Jehova nagpanalangin kaniya ug sa iyang masinugtanong asawa, si Sara, ug usa ka anak nga ginganlag Isaac. Pagkapinangga gayod kining anak nga lalaki sa 100-anyos nga si Abraham sa iyang pagkatigulang! Pipila ka tuig sa ulahi, gihangyo ni Jehova si Abraham sa paghalad kang Isaac ingong usa ka halad nga sinunog. (Genesis 22:1, 2) Ang mismong paghunahuna sa pagbuhat niana masakit gayod kang Abraham. Bisan pa niana, siya misugot tungod kay iyang gihigugma si Jehova ug adunay pagtuo nga ang gisaad nga binhi moabot pinaagi kang Isaac, bisan kon ang Diyos magbanhaw kaniya gikan sa mga patay. (Hebreohanon 11:17:19) Apan, sa dihang patyon na unta ni Abraham ang iyang anak, gipugngan siya ni Jehova ug miingon: “Karon ako nahibalo nga ikaw mahinadlokon-sa-Diyos nga niana ikaw wala maghikaw sa imong anak, ang imong bugtong anak, gikan kanako.” (Genesis 22:12) Tungod sa iyang pagkamasinugtanon, ang mahinadlokon-sa-Diyos nga si Abraham nailhan ingong “higala ni Jehova.”—Santiago 2:23.
Si Jesu-Kristo mao ang atong kinamaayohang panig-ingnan sa pagkamasinugtanon. Panahon sa iyang una-tawhanong paglungtad, siya nalipay sa masinugtanong pag-alagad sa iyang Amahan sa langit. (Proverbio 8:22-31) Ingong tawo, gisugot ni Jesus si Jehova sa tanang butang, kanunayng nalipay sa pagtuman sa iyang kabubut-on. (Salmo 40:8; Hebreohanon 10:9) Busa, si Jesus matinud-anong nag-ingon: “Wala akoy nabuhat sa kinaugalingon kong pagbulot-an; hinunoa nagasulti ako sa ingon sumala sa gisulti kanako sa Amahan. Ug siya nga nagpadala kanako ania uban kanako; wala niya ako pasagdi nga mag-inusara, kay sa kanunay ginabuhat ko man ang makapahimuot kaniya.” (Juan 8:28, 29) Sa kataposan, sa pagbayaw sa pagkasoberano ni Jehova ug sa paglukat sa masinugtanong katawhan, kinabubut-ong gihalad ni Jesus ang iyang kinabuhi, nga miagom sa labing makauulaw ug masakit nga kamatayon. Sa pagkamatuod, “sa dihang iyang nakaplagan ang iyang kaugalingon nga diha sa dagway sa usa ka tawo, siya mipaubos sa iyang kaugalingon ug nagmasinugtanon hangtod sa kamatayon, oo, kamatayon diha sa sakitanang estaka.” (Filipos 2:8) Pagkamaayong panig-ingnan sa pagpasundayag ug masinugtanong kasingkasing!
Dili Igo ang Dili-Bug-os nga Pagkamasinugtanon
Dili ang tanang nag-angkon nga masinugtanon sa Diyos ang aktuwal nga nagsugot kaniya. Palandonga si Haring Saul sa karaang Israel. Ang Diyos nagsugo kaniya sa pagpatay sa daotang mga Amalekanhon. (1 Samuel 15:1-3) Bisag gilaglag sila ni Saul ingong usa ka nasod, wala niya patya ang ilang hari ug wala patya ang uban nilang karnero ug baka. Si Samuel nangutana: “Ngano man nga wala ninyo tumana ang tingog ni Jehova?” Sa pagtubag, si Saul miingon: “Apan akong gituman ang tingog ni Jehova . . . Ang katawhan [sa Israel] miadto sa pagkuha sa inagaw nga mga karnero ug baka, ang kinamaayohan niana . . . , aron ihalad kang Jehova.” Sa pagpasiugda sa panginahanglan sa bug-os nga pagkamasinugtanon, si Samuel mitubag: “Si Jehova may dako bang kalipay sa mga halad-nga-sinunog ug mga halad maingon sa pagtuman sa tingog ni Jehova? Tan-awa! Ang pagsugot labi pang maayo kay sa halad, ang pagpamati kay sa tambok sa mga laking karnero; kay ang pagsukol sama ra sa sala sa lumay, ug ang pag-una-una nga mapangahason sama ra sa pagdiwata ug terapim. Sanglit imong gisalikway ang pulong ni Jehova, siya usab magasalikway kanimo gikan sa pagkahari.” (1 Samuel 15:17-23) Pagkadako sa nawala kang Saul tungod kay dili masinugtanon ang iyang kasingkasing!
Bisan ang maalamong Haring Solomon, nga nag-ampo nga makabaton ug masinugtanong kasingkasing, wala magpadayon sa pagsugot kang Jehova. Supak sa kabubut-on sa Diyos, siya nagminyo sa langyawng mga babaye nga nagpahinabo kaniya sa pagkasala batok sa Diyos. (Nehemias 13:23, 26) Si Solomon nawad-an sa pabor sa Diyos tungod kay wala siya magpadayon sa pagbaton ug masinugtanong kasingkasing. Pagkamaayong pasidaan kini alang kanato!
Wala kini magpasabot nga gikinahanglan ni Jehova ang kahingpitan gikan sa iyang tawhanong mga alagad. Siya ‘nahinumdom nga kita mga abog.’ (Salmo 103:14) Kitang tanan tino nga makahimog mga sayop usahay, apan makita sa Diyos kon kita ba gayod adunay kinasingkasing nga tinguha sa pagpahimuot kaniya. (2 Cronicas 16:9) Kon kita makasala tungod sa tawhanong pagkadili-hingpit apan mahinulsolon, kita makapangayo ug kapasayloan pinasikad sa halad-lukat ni Kristo, nga masaligon nga si Jehova “mopasaylo sa dakong paagi.” (Isaias 55:7; 1 Juan 2:1, 2) Ang tabang sa mahigugmaong Kristohanong mga ansiyano tingali gikinahanglan usab aron nga kita maulian sa espirituwal ug makabaton ug himsog nga pagtuo ug masinugtanong kasingkasing.—Tito 2:2; Santiago 5:13-15.
Unsa ka Bug-os ang Imong Pagkamasinugtanon?
Ingong mga alagad ni Jehova, kadaghanan kanato sa walay duhaduha mobati nga kita adunay masinugtanong kasingkasing. Kita tingali mangatarongan, Dili ba nakigbahin man ako sa pagsangyaw-sa-Gingharian nga buluhaton? Dili ba mibarog man ako nga malig-on sa dihang ang ingon niana nga dagkong mga isyu sama sa neyutralidad motungha? Ug dili ba regular man akong nagtambongan sa Kristohanong mga tigom, ingon sa giawhag ni apostol Pablo? (Mateo 24:14; 28:19, 20; Juan 17:16; Hebreohanon 10:24, 25) Tinuod, ang katawhan ni Jehova sa kinatibuk-an nagpasundayag ug kinasingkasing nga pagkamasinugtanon sa maong hinungdanong mga bahin.
Apan komosta ang atong panggawi diha sa adlaw-adlawng mga kalihokan, tingali diha sa morag gagmayng mga butang? Si Jesus nag-ingon: “Ang tawo nga kasaligan sa unsay labing gamay kasaligan usab sa dako, ug ang tawo nga dili-matarong sa unsay gamay dili-matarong usab sa dako.” (Lucas 16:10) Busa ang matag usa kanato maayong mosukna sa kaugalingon, Ako ba adunay masinugtanong kasingkasing kon bahin na sa gagmayng mga butang o mga suliran nga ang uban wala gani mahibalo?
Gipakita sa salmista nga bisan sa sulod sa iyang balay, diin ang uban wala makakita kaniya, siya ‘naglakaw diha sa katarong sa iyang kasingkasing.’ (Salmo 101:2) Samtang naglingkod sa imong balay, tingali imong ablihan ang telebisyon ug mosugod sa pagtan-aw ug usa ka salida. Dinha mismo, ang imong pagkamasinugtanon masulayan. Ang salida basin imoral. Magpadayon ka ba sa pagtan-aw, nga mangatarongang kini mao ang matang sa salida nga ginapasundayag karong mga adlawa? O ang imo bang masinugtanong kasingkasing magtukmod kanimo sa pagtuman sa Kasulatanhong tambag, ‘ayaw tugoti bisan na lang gani nga mahisgotan taliwala kaninyo ang pakighilawas ug pagkadili-hinlo’? (Efeso 5:3-5) Imo bang pagngon ang TV, bisan pag ang estorya makaiikag? O imo bang ibalhin sa ubang mga channel kon ang programa mahimong mabangis? “Si Jehova mismo nagasusi sa usa nga matarong maingon man usab sa usa nga daotan,” miawit ang salmista, “ug ang si bisan kinsa nga mahigugma sa kabangisan tino nga gidumtan sa Iyang kalag.”—Salmo 11:5.
Ang Masinugtanong Kasingkasing Nagdalag mga Panalangin
Siyempre, adunay daghang bahin sa kinabuhi diin maayong atong susihon ang atong kaugalingon kon kita ba gayod nagsugot sa Diyos nga kinasingkasing. Ang atong gugma kang Jehova maoy magpalihok kanato sa pagpahimuot kaniya ug sa pagbuhat kon unsay iyang gisulti kanato diha sa iyang Pulong, ang Bibliya. Ang usa ka masinugtanong kasingkasing motabang kanato sa paghupot ug usa ka maayong relasyon kang Jehova. Sa pagkamatuod, kon kita sa bug-os masinugtanon, ‘ang mga pulong sa atong baba ug ang pamalandong sa atong kasingkasing mahimong kahimut-anan kang Jehova.’—Salmo 19:14.
Tungod kay si Jehova nahigugma kanato, siya nagtudlo kanato sa pagkamasinugtanon alang sa atong kaayohan. Ug kita nakapahimulos ug dako pinaagi sa tibuok-kasingkasing nga paghatag ug pagtagad sa pagtudlo sa Diyos. (Isaias 48:17, 18) Busa, atong dawaton nga malipayon ang tabang nga gitagana sa atong langitnong Amahan pinaagi sa iyang Pulong, iyang espiritu, ug iyang organisasyon. Kita ginatudloan ug maayo nga daw ingon sa atong nadungog ang usa ka tingog sa atong luyo nga nag-ingon: “Kini ang dalan. Lakaw niini, kamong katawhan.” (Isaias 30:21) Samtang si Jehova nagatudlo kanato pinaagi sa Bibliya, sa Kristohanong mga publikasyon, ug mga tigom sa kongregasyon, hinaot nga atong hatagan ug pagtagad, ipadapat ang atong nakat-onan, ug “magmasinugtanon sa tanang butang.”—2 Corinto 2:9.
Ang masinugtanong kasingkasing moresulta sa tumang kalipay ug daghang panalangin. Mohatag kini kanato ug kalinaw sa hunahuna, kay kita nahibalo nga kita nakapahimuot pag-ayo kang Jehova nga Diyos ug nakahatag ug kalipay sa iyang kasingkasing. (Proverbio 27:11) Ang kasingkasing nga masinugtanon mahimong usa ka panalipod alang kanato sa dihang kita matental sa pagbuhat ug daotan. Busa, dayag, kinahanglang atong sugton ang atong langitnong Amahan ug angayng mag-ampo: “Hatagi ang imong alagad ug masinugtanong kasingkasing.”
[Picture Credit Line sa panid 29]
Gikan sa Self-Pronouncing Edition of the Holy Bible, nga naundan sa King James ug sa Rebisadong mga bersiyon