Legal nga Pagpanalipod sa Maayong Balita

SAMTANG ang tawo nagatukod ug mga siyudad, siya nagatukod ug mga kuta. Ilabina sa kanhiayng mga adlaw, kini nga mga kuta maoy usa ka panalipod. Gikan sa ibabaw niini nga babag, ang mga tigpanalipod makapakig-away aron sa pagpanalipod sa mga kuta aron dili mabuhoan o maguba sa mga tig-atake. Dili lamang nga ang mga molupyo sa siyudad makabatog panalipod apan sagad kadtong nanagpuyo sa palibot nga mga lungsod midangop usab sa sulod niining mga kutaa.​—2 Samuel 11:​20-​24; Isaias 25:12.

Sa susama, ang mga Saksi ni Jehova nagtukod ug kuta​—usa ka legal nga kuta​—nga makapanalipod. Kining kutaa wala tukora aron ipalain ang mga Saksi gikan sa uban diha sa katilingban, kay ang mga Saksi ni Jehova nailhan ingong makihugoyhugoyon, mahigalaong mga tawo. Hinunoa, kini nagpalig-on sa legal nga mga garantiya sa paninugdang mga kagawasan alang sa tanang tawo. Sa samang panahon, kini nanalipod sa legal nga mga katungod sa mga Saksi aron libre nilang matuman ang ilang pagsimba. (Itandi ang Mateo 5:​14-16.) Kini nga kuta nanalipod sa ilang paagi sa pagsimba ug sa ilang katungod sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. Unsa kining kutaa, ug sa unsang paagi kini gitukod?

Pagtukod sa Legal nga Kuta nga Makapanalipod

Bisan tuod ang mga Saksi ni Jehova nagpahimulos ug relihiyosong kagawasan sa kadaghanang kayutaan, sa pipila ka nasod sila nahimong tumong sa dili makataronganong pag-atake. Sa dihang ang ilang kagawasan sa pagsimba pinaagi sa pagtigom o pagsangyaw sa balaybalay kuwestiyonon, ilang atubangon ang mga butang sa legal nga paagi. Ang legal nga mga kaso nga naglangkit sa mga Saksi mikabat ug mga linibo sa tibuok kalibotan.a Dili tanan midaog. Apan sa dihang ang mas ubos nga mga korte mohukom batok kanila, sila sagad nga moapelar sa mas taas nga mga korte. Uban sa unsang mga resulta?

Latas sa mga dekada sa ika-20ng siglo, ang legal nga mga kadaogan sa daghang yuta nakatukod ug kasaligang mga basehanan nga gigamit sa mga Saksi ni Jehova sa sunod nga mga kaso. Samag mga tisa o mga bato nga maoy gihimong kuta, kining paborableng mga desisyon naglangkob sa usa ka legal nga kuta nga makapanalipod. Gikan sa ibabaw niining legal nga kuta, ang mga Saksi nagpadayon sa pagpakigbugno alang sa relihiyosong kagawasan aron sa pagtuman sa ilang pagsimba.

Tagda, ingong pananglitan, ang kaso nga Murdock v. Commonwealth of Pennsylvania, nga gidesisyonan sa Korte Suprema sa Tinipong Bansa sa Mayo 3, 1943. Ang pangutana nga gipatungha sa kaso mao kini: Angay bang mokuha ang mga Saksi ni Jehova ug komersiyal nga lisensiya sa pagpamaligya aron sa pagpanagtag sa ilang relihiyosong literatura? Ang mga Saksi ni Jehova mibarog nga sila dili angayng baoran nga mobuhat niana. Ang ilang buluhatong pagsangyaw dili​—ug sukad dili gayod​—komersiyal. Ang ilang tumong maoy, dili pagpanguwarta, kondili sa pagsangyaw sa maayong balita. (Mateo 10:8; 2 Corinto 2:17) Sa Murdock nga desisyon, ang Korte miuyon sa mga Saksi, nga naghukom nga ang bisan unsang kinahanglanon sa pagbayad ug lisensiya ingon nga kinahanglanon sa pagpanagtag ug relihiyosong literatura dili subay sa konstitusyon.b Kini nga desisyon nagpahiluna ug hinungdanong basehanan, ug ang mga Saksi milampos sa paggamit niini ingong awtoridad sa daghang kaso sukad niadto. Ang Murdock nga desisyon napamatud-an nga lig-ong tisa diha sa legal nga kuta nga makapanalipod.

Ang maong mga kaso dakog nahimo sa pagpanalipod sa relihiyosong kagawasan alang sa tanang tawo. Maylabot sa tampo nga nahimo sa mga Saksi sa pagdepensa sa sibil nga mga katungod sa Tinipong Bansa, ang University of Cincinnati Law Review miingon: “Ang mga Saksi ni Jehova adunay dakong epekto diha sa kaugmaran sa konstitusyonal nga balaod, ilabina sa paglugway sa mga utlanan sa panalipod alang sa pagsulti ug relihiyon.”

Pagpalig-on sa Kuta

Uban sa matag legal nga kadaogan, ang kuta mas milig-on pa. Tagda ang pipila sa mga desisyon sa katuigang 1990 nga nakahatag ug kaayohan sa mga Saksi ni Jehova, maingon man sa tanang ubang mahigugmaon sa kagawasan, sa tibuok kalibotan.

Gresya. Sa Mayo 25, 1993, ang Uropanhong Korte sa Tawhanong mga Katungod mituboy sa katungod sa usa ka lungsoranong Grego sa pagtudlo sa iyang relihiyosong mga tinuohan ngadto sa uban. Ang kaso naglangkit kang Minos Kokkinakis, nga kaniadto 84 anyos. Ingong usa sa mga Saksi ni Jehova, si Kokkinakis gidakop ug kapin sa 60 ka higayon sukad sa 1938, gipaatubang sa 18 ka higayon sa Gregong mga korte, ug nakagugol ug kapin sa unom ka tuig sa bilanggoan. Siya nakombikto sa dakong bahin ubos sa Gregong balaod sa mga 1930 nga nagdili sa pagpangabig​—usa ka balaod nga maoy responsable sa duolag 20,000 ka pagpangdakop sa mga Saksi ni Jehova gikan sa 1938 ngadto sa 1992. Ang Uropanhong Korte naghukom nga ang Gregong kagamhanan nakalapas sa relihiyosong kagawasan ni Kokkinakis ug nagbayad kaniyag mga danyos nga mikantidad ug $14,400. Sa desisyon niini, ang Korte naghukom nga ang mga Saksi ni Jehova sa pagkatinuod maoy usa ka “iladong relihiyon.”​—Tan-awa Ang Bantayanang Torre sa Septiyembre 1, 1993, mga panid 27-31.

Mexico. Sa Hulyo 16, 1992, usa ka dakong tikang sa pagdepensa sa relihiyosong kagawasan ang gihimo sa Mexico. Sa maong petsa ang Balaod sa Relihiyosong mga Asosasyon ug Publikong Pagsimba giaprobahan. Pinaagi niining balaora, ang relihiyosong grupo makadawat ug legal nga kategoriya ingong usa ka relihiyosong institusyon pinaagig pagkuha sa gikinahanglang rehistro. Kanhi, ang mga Saksi ni Jehova, sama sa ubang mga relihiyon sa nasod, sa tinuoray naglungtad apan walay legal nga kategoriya. Sa Abril 13, 1993, ang mga Saksi nagparehistro. Ikalipay, sa Mayo 7, 1993, sila legal nga narehistro ingong La Torre del Vigía, A. R., ug Los Testigos de Jehová en México, A. R., ang duha maoy relihiyosong mga asosasyon.​—Tan-awa ang Pagmata!, Hulyo 22, 1994, mga panid 12-14.

Brazil. Sa Nobyembre 1990, ang National Institute of Social Security (INSS) sa Brazil nagpahibalo sa sangang buhatan sa Watch Tower Society nga ang boluntaryong mga ministro sa Bethel (ang ngalan sa mga pasilidad sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova) dili na ilhon ingong relihiyosong mga ministro ug busa nailalom sa mga balaod sa pamuo sa Brazil. Ang mga Saksi miapelar sa desisyon. Sa Hunyo 7, 1996, ang Judicial Advisory of the Office of the Attorney General sa Brasília nagpagula ug desisyon nga nagtuboy sa posisyon sa mga ministro sa Bethel ingong mga membro sa usa ka legal nga relihiyosong orden, dili ingong sekular nga mga empleyado.

Hapon. Sa Marso 8, 1996, ang Korte Suprema sa Hapon nagpakanaog ug desisyon bahin sa isyu sa edukasyon ug kagawasan sa relihiyon​—alang sa kaayohan sa tanan sa Hapon. Ang korte nagkahiusa sa paghukom nga ang Kobe Municipal Industrial Technical College nakalapas sa balaod sa pagpalagpot kang Kunihito Kobayashi tungod sa iyang pagdumili sa pagsalmot sa pagbansay sa martial arts. Kining hukoma nagtimaan sa unang higayon nga ang Korte Suprema nagpakanaog ug desisyon nga gipasikad sa relihiyosong kagawasan nga gitagana sa Konstitusyon sa Hapon. Nagsunod sa iyang gibansay-sa-Bibliyang tanlag, kining batan-ong Saksi mibati nga kini nga mga pagbansay dili uyon sa mga prinsipyo sa Bibliya sama sa usa nga makaplagan sa Isaias 2:​4, nga nag-ingon: “Ilang himoon ang ilang mga espada nga mga punta sa daro ug ang ilang mga bangkaw nga mga galab. Ang nasod dili na mobakyaw ug espada batok sa laing nasod, ni makakat-on pa sila sa gubat.” Ang desisyon sa Korte nagpahilunag basehanan alang sa umaabot nga mga kaso.​—Tan-awa Ang Bantayanang Torre, Nobyembre 1, 1996, mga panid 19-21.

Sa Pebrero 9, 1998, ang Hataas nga Korte sa Tokyo nagpakanaog ug laing hinungdanong desisyon nga nagtuboy sa katungod sa usa ka Saksi nga ginganlag Misae Takeda sa pagdumilig medikal nga pagtambal nga dili uyon sa sugo sa Bibliya sa ‘paglikay sa dugo.’ (Buhat 15:​28, 29) Kining kasoha giapelar ngadto sa Korte Suprema, ug tan-awon pa kon ituboy ba ang desisyon sa Hataas nga Korte.

Pilipinas. Sa usa ka desisyon nga gipakanaog sa Marso 1, 1993, ang Korte Suprema sa Pilipinas hiniusang naghukom pabor sa mga Saksi ni Jehova sa kaso nga naglangkit sa mga batan-ong Saksi nga gipalagpot gikan sa tunghaan tungod kay sila matinahurong midumili sa pagsaludar sa bandila.

Ang matag paborableng hukom sa korte nahisamag dugang bato o tisa nga nagpalig-on sa legal nga kuta nga nanalipod sa mga katungod dili lamang sa mga Saksi ni Jehova kondili sa tanang tawo.

Pagpanalipod sa Kuta

Ang mga Saksi ni Jehova legal nga narehistro sa 153 ka kayutaan, nga nagpahimulos sa daghang kagawasan sumala sa balaod, sama sa ubang giilang mga relihiyon. Human sa mga dekada sa paglutos ug pagbando sa Sidlakang Uropa ug sa kanhing Unyong Sobyet, ang mga Saksi ni Jehova karon legal nga giila sa mga nasod sama sa Albania, Belarus, Georgia, Hungaria, Kazakstan, Kyrgyzstan, Republika sa Czech, Romania, ug Slovakia. Bisan pa niana, sa pipila ka kayutaan karong adlawa, lakip ang pipila ka mga nasod sa Kasadpang Uropa nga dunay dugay nang naestablisar nga hudisyal nga mga sistema, ang mga katungod sa mga Saksi ni Jehova grabeng gihagit o gihikaw. Ang mga magsusupak aktibong misulay sa ‘pagmugnag kasamok pinaagi sa balaod’ batok sa mga Saksi. (Salmo 94:20) Sa unsang paagi sila misanong?c

Ang mga Saksi ni Jehova buot nga mokooperar sa tanang kagamhanan, apan buot usab nilang makabaton ug legal nga kagawasan sa pagtuman sa ilang pagsimba. Maoy ilang hugot nga kombiksiyon nga ang bisan unsang mga balaod o mga desisyon sa korte nga magdili kanila sa pagtuman sa mga sugo sa Diyos​—lakip ang sugo sa pagsangyaw sa maayong balita​—dili balido. (Marcos 13:10) Kon ang malinaw nga pakighusay dili makab-ot, ang mga Saksi ni Jehova manguna sa pagpakig-asunto, nga buhaton ang tanang pamaagi sa pag-apelar nga gikinahanglan sa pag-angkon sa legal nga panalipod sa ilang hinatag-sa-Diyos nga katungod sa pagtuman sa ilang pagsimba. Ang mga Saksi ni Jehova adunay bug-os nga pagsalig sa saad sa Diyos: “Ang bisan unsang hinagiban nga mugnaon batok kanimo dili magmalamposon.”​—Isaias 54:17.

[Kahon sa panid 21]

Paglaban sa mga Katungod sa mga Saksi ni Jehova

Ang paglutos nga gipahamtang diha sa mga Saksi ni Jehova miresulta sa pagtaral kanila atubangan sa mga maghuhukom ug mga opisyal sa gobyerno sa tibuok kalibotan. (Lucas 21:​12, 13) Ang mga Saksi ni Jehova makugihong milihok sa paglaban sa ilang mga katungod sa legal nga paagi. Ang mga kadaogan sa korte sa daghang kayutaan nakatabang sa pagpanalipod sa legal nga kagawasan sa mga Saksi ni Jehova, lakip na sa ilang mga katungod sa:

◻ pagsangyaw sa balaybalay nga wala mapugngi sa mga pagdili nga gipahamtang diha sa komersiyal nga mga tigbaligya​—Murdock v. Commonwealth of Pennsylvania, Korte Suprema sa T.B. (1943); Kokkinakis v. Greece, European Court of Human Rights (ECHR) (1993).

◻ libreng pagtigom alang sa pagsimba​—Manoussakis and Others v. Greece, ECHR (1996).

◻ paghukom kon sa unsang paagi sila sa matanlagong paagi magpakitag pagtahod sa nasodnong bandila o emblema​—West Virginia State Board of Education v. Barnette, Korte Suprema sa T.B. (1943); Korte Suprema sa Pilipinas (1993); Korte Suprema sa India (1986).

◻ pagdumili sa militaryong serbisyo nga supak sa ilang Kristohanong tanlag​—Georgiadis v. Greece, ECHR (1997).

◻ pagpilig mga pagtambal ug mga medisina nga dili supak sa ilang tanlag​—Malette v. Shulman, Ontario, Canada, Korte sa Apelasyon (1990); Watch Tower v. E.L.A., Superyor nga Korte, San Juan, Puerto Rico (1995); Fosmire v. Nicoleau, New York, T.B.A., Korte sa Apelasyon (1990).

◻ pagmatuto sa ilang mga anak sumala sa ilang gipasukad sa Bibliyang mga tinuohan bisan kon kining mga pagtuoha gikuwestiyon sa mga panag-away bahin sa katungod sa pag-atiman sa bata​—St-Laurent v. Soucy, Korte Suprema sa Canada (1997); Hoffmann v. Austria, ECHR (1993).

◻ pagpanag-iya ug sa pagpadagan ug legal nga mga ahensiya nga modawat ug samang mga eksemsiyon sa buhis nga gihatag sa mga ahensiya nga gigamit sa ubang giilang mga relihiyon​—People v. Haring, New York, T.B.A., Korte sa mga Apelasyon (1960).

◻ pagdawat alang niadtong gitudlo sa usa ka matang sa espesyal nga bug-os-panahong pag-alagad sa samang paborableng paagi sa pagbuhis nga gitugot sa bug-os-panahong relihiyosong mga mamumuo sa ubang mga relihiyon​—National Institute of Social Security sa Brazil, Brasília, (1996).

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 20]

Minos Kokkinakis uban sa iyang asawa

[Hulagway sa panid 20]

Kunihito Kobayashi

[Hulagway sa panid 19]

The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck