Dawaton ba sa Uban ang Imong Tambag?
ANG tukmang tambag nga gihatag sa hustong paagi mohatag kanunay ug maayong mga resulta. Tinuod ba kini? Sayop! Bisan ang ekselenteng tambag nga gihatag sa may-katakos nga mga magtatambag kasagaran dili panumbalingon o isalikway.—Proverbio 29:19.
Nahitabo kini sa dihang gitambagan ni Jehova si Cain, kinsa nakaugmad ug pagdumot sa iyang igsoong lalaki, si Abel. (Genesis 4:3-5) Kay nahibalo sa kapeligrohan nga ihatag niini kang Cain, ang Diyos miingon kaniya: “Nganong nasuko ikaw pag-ayo ug nganong nangil-ad ang imong panagway? Kon mobuhat kag maayo, kini dili ba pagadayegon? Apan kon dili maayo ang imong buhaton, adunay sala nga nagahupo sa ganghaan, ug ikaw ang ginatinguha niini; ug ikaw ba, sa imong bahin, makagahom niini?”—Genesis 4:6, 7.
Busa gipakasama ni Jehova ang sala ngadto sa usa ka manunukob nga naghulat aron mohasmag kang Cain kon magpadayon siya sa paghambin ug kayugot batok sa iyang igsoon. (Itandi ang Santiago 1:14, 15.) May panahon pa alang kang Cain sa pag-usab sa iyang tinamdan, sa ‘pagbuhat ug maayo’ inay kay sa pagtinguha sa usa ka makadaot nga dalan. Ikasubo, wala magpatalinghog si Cain. Gisalikway niya ang tambag ni Jehova, nga may grabeng mga sangpotanan.
Ang pipila mayugot ug mosalikway sa bisan unsang matang sa tambag. (Proverbio 1:22-30) Sayop ba kaha kini sa magtatambag nga ang tambag gisalikway? (Job 38:2) Ikaw ba nga naghatag ug tambag naghimo niana nga lisod dawaton sa uban? Ang tawhanong pagkadili-hingpit nagpahinabo niana nga usa ka tinuod nga kapeligrohan. Apan imong mamenosan ang posibilidad nga mahitabo kana pinaagi sa mainampingong pagsunod sa mga prinsipyo sa Bibliya. Tagdon nato ang pipila niana.
‘Pagpasibo ug Balik Diha sa Espiritu sa Kalumo’
“Mga igsoon, bisan pa kon ang usa ka tawo mohimo ug sayop nga lakang sa dili pa niya himatngonan kini, kamo nga may espirituwal nga mga kuwalipikasyon paningkamoti nga ipasibo ug balik ang maong tawo diha sa espiritu sa kalumo, samtang ang matag usa kaninyo magabantay sa iyang kaugalingon, basin unyag kamo usab matintal.” (Galacia 6:1) Busa miingon si apostol Pablo nga kadtong may “espirituwal nga mga kuwalipikasyon” kinahanglang maningkamot sa pagpasibo ug balik sa usa ka Kristohanon kinsa “mohimo ug sayop nga lakang sa dili pa niya himatngonan kini.” Usahay daw kadtong dili kaayo kuwalipikado sa pagbuhat sa ingon maoy labing mokiling sa paghatag ug tambag. Busa, ayaw pagdalidali sa pagtambag sa uban. (Proverbio 10:19; Santiago 1:19; 3:1) Sa panguna ang mga ansiyano sa kongregasyon ang kuwalipikado sa espirituwal nga mobuhat niini. Siyempre, si bisan kinsang hamtong nga Kristohanon angayng mohatag ug pasidaan kon iyang makita ang usa ka igsoon nga nagpaingon sa kapeligrohan.
Kon mohatag ka ug pahimangno o tambag, paneguroa nga ipasukad diha sa diyosnong kaalam ang imong isulti, dili diha sa tawhanong mga teoriya ug mga pilosopiya. (Colosas 2:8) Sundoga ang mainampingong kosinero nga naneguro nga ang bisan unsang sangkap nga gigamit maoy makapahimsog ug luwas sa bisan unsa nga mahimong makahilo. Paneguroa nga ang imong tambag lig-ong gipasukad diha sa Pulong sa Diyos ug dili sa yanong personal nga opinyon. (2 Timoteo 3:16, 17) Pinaagi sa pagbuhat niini, makaseguro ka nga ang imong tambag dili makadaot ni bisan kinsa.
Ang tumong sa tambag mao ang ‘pagpasibo ug balik’ sa usang nakasala, dili sa pagpugos sa dili-kinabubut-ong pagbag-o. Ang Gregong pulong nga gihubad ug ‘pagpasibo ug balik’ nalangkit sa pulong nga nagtumong sa pagpasig-uli sa nalisa nga bukog aron mapugngan ang dugang kadaot. Sumala sa leksikograpo nga si W. E. Vine, nagsugyot usab kini ug “panginahanglan sa pailob ug paglahutay diha sa maong proseso.” Handurawa ang gikinahanglang kalumo ug kahanas aron malikayan ang pagpahamtang sa wala-kinahanglanang pisikal nga kasakit. Sa susama, ang usa ka magtatambag kinahanglang mag-amping pag-ayo aron malikayan nga makapasakit sa usa nga gitambagan. Malisod gani kini sa dihang ang usa magpakitambag. Sa dihang ang imong tambag wala hangyoa, ilabinang mas dakong kahanas ug kamataktikanhon ang gikinahanglan.
Tino nga dili nimo ‘mapasibo ug balik’ ang usa kon ipalayo mo siya. Aron malikayan ang pagbuhat niini, ibutang sa hunahuna ang panginahanglan sa pagpasundayag ug “malumong mga pagmahal sa pagkamabination, kalulot, pagkamapaubsanon sa hunahuna, kalumo, ug hataas-nga-pailob.” (Colosas 3:12) Kon ang usa ka doktor dili-mapailobon ug dili malumo sa iyang pasyente, tingali dili panumbalingon sa pasyente ang iyang pahimangno ug dili na gayod mobalik alang sa gikinahanglang pagtambal.
Wala kini magkahulogan nga ang tambag kinahanglang kulang sa kalig-on. Malig-on si Jesu-Kristo sa dihang iyang gitambagan ang pito ka kongregasyon sa distrito sa Asia. (Pinadayag 1:4; 3:1-22) Gihatagan niya sila ug pipila ka direkta kaayong tambag nga gikinahanglan nilang paminawon ug ipadapat. Apan ang kalig-on ni Jesus kanunayng gitimbangan sa mga hiyas sama sa pagkamabination ug kalumo, nga nagpabanaag sa mahigugmaong espiritu sa iyang langitnong Amahan.—Salmo 23:1-6; Juan 10:7-15.
Pagtambag nga May Pagkamadanihon
“Himoa ang inyong pamulong nga kanunay may pagkamadanihon, tinimplahan ug asin, aron mahibaloan kon sa unsang paagi angay kamo magahatag ug tubag ngadto sa matag usa.” (Colosas 4:6) Ang asin makapadugang sa kalami sa pagkaon, nga naghimo niana nga madanihon. Aron mahimong dalawaton ang imong tambag, kinahanglang ipresentar kini nga “may pagkamadanihon, tinimplahan ug asin.” Apan, bisan pa sa kinamaayohang mga sangkap ang pagkaon mahimong dili-maayong pagkaluto o mahimong dili madanihon ang pagkabutang diha sa plato. Dili kana makadugang sa kagana sa pagkaon ni bisan kinsa. Sa pagkamatuod, tingali mahimong malisod ang pagtulon bisan sa usa ka hungit sa walay lami nga pagkaon.
Sa dihang magahatag ug tambag, hinungdanon ang pagpili sa hustong mga pulong. Ang maalamong tawo nga si Solomon miingon: “Sama sa mga mansanas nga bulawan diha sa mga kinulit nga salapi mao ang usa ka pulong nga gisulti sa hustong panahon.” (Proverbio 25:11) Tingali anaa gayod sa iyang hunahuna ang usa ka matahom nga pagkalilok nga sudlanang salapi nga may maanindot pagkakulit nga bulawang mga mansanas diha niana. Pagkamakapahimuot nianang tan-awon, ug pagkadako sa imong pagpabili nga makadawat niana ingong gasa! Sa samang paagi, ang maayong-pagkapili, madanihong mga pulong kusganong makapahaylo sa tawo nga imong gipaningkamotang tabangan.—Ecclesiastes 12:9, 10.
Sa kasukwahi, “ang pulong nga makapasakit makapasilaob sa kasuko.” (Proverbio 15:1) Ang dili-tukmang mga pulong daling moresulta sa kasakit ug kasuko inay kay sa pasalamat. Sa pagkamatuod, dili lamang ang dili-maayong pagkapili nga mga pulong kondili ang dili hustong tono sa tingog tingali mopahinabo sa usa ka tawo nga isalikway ang maayo kaayong tambag. Ang paghatag ug tambag diha sa dili-mataktikanhon, dili-mabinationg paagi sama ka makapadaot sa pag-atake sa usa ka tawo ginamit ang hinagiban. “May tawo nga magpatakag sulti nga sama sa mga pagduslak sa usa ka espada,” nag-ingon ang Proverbio 12:18. Nganong magpatakag sulti ug magpalisod sa usa ka tawo sa pagpaminaw sa tambag?—Proverbio 12:15.
Ingon sa gisulti ni Solomon, ang tambag kinahanglang “isulti diha sa hustong panahon alang niana.” Ang panahon hinungdanon kaayo aron ang tambag magmalamposon! Tataw nga ang pagkaon tingali dili mapabilhan sa usa ka tawo nga nawad-an sa iyang gana. Lagmit bag-o pa lang siyang mikaon ug daghan, o tingali siya may sakit. Ang pagpugos sa pagpakaon sa usa ka tawo nga dili gustong mokaon maoy dili maalamon ni dalawaton.
Pagtambag Uban sa Pagpaubos sa Hunahuna
“Himoang bug-os ang akong kangaya sa pagkaagi nga kamo . . . dili magabuhat ug unsa man tungod sa pagkamatigion o tungod sa pagpakaimportante sa kaugalingon, hinuon uban sa pagpaubos sa hunahuna magaisip nga ang uban labaw kay kaninyo, nga managtan-aw, dili sa personal nga kaayohan nianang mga butang labot sa inyong kaugalingon lamang, apan usab sa personal nga kaayohan nianang ila sa uban.” (Filipos 2:2-4) Kon ikaw usa ka maayong magtatambag, ikaw palihokon sa ‘personal nga interes’ sa kaayohan sa uban. Ikaw usab magpakitag “pagpaubos sa hunahuna” sa dihang makiglabot sa espirituwal nga mga igsoong lalaki ug babaye, nga magaisip nga ang uban labaw kay kanimo. Unsay ipasabot niana?
Ang pagpaubos sa hunahuna mopugong kanimo sa pagsagop ug labaw nga tinamdan o tono. Walay usa kanato ang adunay pasikaranan nga mobating labaw sa iyang mga isigkamagtutuo. Ang matag usa kanato makasala matag karon ug unya. Sanglit dili ka makabasa sa kasingkasing, ilabinang hinungdanon nga dili mohukom sa mga motibo sa usa nga imong gitambagan. Tingali wala siyay daotang motibo ug wala mahibalo sa bisan unsang sayop nga tinamdan o mga lihok. Bisan kon siya medyo nakaamgo nga siya wala magasubay sa mga kinahanglanon sa Diyos, sa walay duhaduha mas sayon kaayong dawaton niya ang tambag kon ihatag kana nga mapainubsanon nga may tiunay nga interes sa iyang espirituwal nga kaayohan.
Handurawa kon unsay imong bation kon ikaw gidapit sa usa ka pagkaon apan ang imong tig-abiabi nagtagad kanimo sa dili-mainiton, matamayong paagi! Dayag na lang nga dili ka malipay sa pagkaon. Sa pagkatinuod, “mas maayo pa ang potahe nga utanon diin adunay gugma kay sa linaming nga baka ug ang pagdumot duyog niana.” (Proverbio 15:17) Sa susama, bisan ang kinamaayohang tambag mahimong lisod dawaton kon ang magtatambag nagpakita nga walay gusto sa usa nga iyang gitambagan o nagpakamenos o nagpakaulaw kaniya. Apan, ang gugma, pagtahod sa usag usa, ug pagsalig maghimo sa tambag nga mas daling ihatag ug dawaton.—Colosas 3:14.
Tambag nga Gidawat
Gipasundayag ni propetang Natan ang pagpaubos sa hunahuna sa dihang iyang gitambagan si Haring David. Ang gugma ug pagtahod kang David dayag diha sa kon unsay gisulti ug gibuhat ni Natan. Misugod si Natan sa usa ka ilustrasyon nga nag-isip nga posibleng malisdan si David sa pagpamati sa tambag. (2 Samuel 12:1-4) Nangamuyo ang propeta sa gugma ni David sa hustisya ug pagkamatarong, bisan pag wala kana ipadayag diha sa iyang mga lihok nga naglangkit kang Batseba. (2 Samuel 11:2-27) Sa dihang gipasiugda ang punto sa ilustrasyon, ang kinasingkasing nga reaksiyon ni David mao: “Nakasala ako kang Jehova.” (2 Samuel 12:7-13) Dili sama ni Cain, kinsa wala mamati kang Jehova, si David mapainubsanong midawat ug pagtul-id.
Walay duhaduha gigiyahan ni Jehova si Natan, nga giisip ang pagkadili-hingpit ni David ug ang kalagmitan nga siya mahimong mosanong nga dili-mauyonon. Nagpadayon si Natan uban ang dakong kamataktikanhon ug dayag nga giisip si David nga labaw tungod sa posisyon ni David ingong tinudlong hari ni Jehova. Kon ikaw anaa sa posisyon nga may awtoridad, ikaw tingali mohatag ug hustong tambag, apan mahimong lisod kanang dawaton kon ikaw napakyas sa pagpasundayag ug pagpaubos sa hunahuna.
Gipasibo ug balik ni Natan si David diha sa espiritu sa kalumo. Ang mga pulong sa propeta madanihon ug mainampingong giandam aron nga si David makasanong sa paagi nga alang sa iyang kaugalingong kinamaayohang mga intereses. Wala matukmod si Natan sa personal nga interes, ni misulay siya paghunahuna ug moral o espirituwal nga pagkalabaw kang David. Pagkamaayong panig-ingnan sa pagsulti sa hustong mga pulong diha sa haom nga paagi! Kon ikaw nagpasundayag ug susamang espiritu, dako kaayo ang kalagmitan nga dawaton sa uban ang imong tambag.
[Hulagway sa panid 22]
Sama sa sustansiyadong pagkaon, ang imong tambag kinahanglang makaayo
[Hulagway sa panid 23]
Gihimo ba nimong madanihon ang imong tambag sama sa mga mansanas nga bulawan diha sa mga kinulit nga salapi?
[Hulagway sa panid 24]
Ang propetang si Natan mapainubsanong nangamuyo sa gugma ni David sa hustisya ug pagkamatarong