Si Enoc Naglakaw Uban sa Diyos Diha sa Dili-Diyosnong Kalibotan

ANG Yawa nagpatuo nga makahimo siya sa pagpatalikod sa tanang tawo gikan sa Diyos, ug usahay morag milampos siya. Sa halos lima ka siglo human nga namatay si Abel, walay nagpaila sa iyang kaugalingon ingong usa ka matinumanong alagad ni Jehova. Sa kasukwahi, ang makasasala ug dili-diyosnong panggawi nahimong naandan.

Nianang naalaot sa espirituwal nga panahon nga mitungha si Enoc sa esena. Ang kronolohiya sa Bibliya nagpakita nga natawo siya sa 3404 W.K.P. Lahi sa iyang mga katalirongan, si Enoc maoy usa ka tawo nga dalawaton sa Diyos. Giapil siya ni apostol Pablo ingong usa sa mga alagad ni Jehova kansang pagtuo maoy usa ka panig-ingnan alang sa mga Kristohanon. Kinsa si Enoc? Unsang mga problema ang iyang naatubang? Giunsa niya kini pagsagubang? Ug unsay kalabotan sa iyang integridad diha kanato?

Sa mga adlaw ni Enos, halos upat ka siglo una pa sa panahon ni Enoc, “gisugdan ang pagtawag sa ngalan ni Jehova.” (Genesis 4:26) Ang ngalan sa Diyos gigamit na sukad pa sa pagsugod sa kasaysayan sa tawo. Busa, ang pagtawag sa ngalan ni Jehova nga gisugdan sa dihang buhi pa si Enos lagmit dili maoy pagtawag kang Jehova diha sa pagtuo ug putli nga pagsimba. Ang ubang Hebreohanong mga eskolar nag-ingon nga ang Genesis 4:6 angayng mabasa nga “gisugdan nga mapasipalahon” o “dayon nagsugod ang pagpasipala.” Tingali ang mga tawo nagngalan sa ilang kaugalingon nga Jehova o kaha sa ubang mga tawo nga pinaagi kanila sila nagpakaaron-ingnong nagaduol sa Diyos diha sa pagsimba. O tingali ang iyang ngalan ilang gingalan sa mga idolo.

‘Si Enoc Naglakaw Uban sa Matuod nga Diyos’

Bisan tuod gilibotan si Enoc sa pagkadili-diyosnon, siya “nagpadayon sa paglakaw uban sa matuod nga Diyos,” si Jehova. Walay giingon nga ang iyang mga katigulangan—si Set, Enos, Kenan, Mahalalel, ug Jared—naglakaw uban sa Diyos. Labing menos sila wala maglakaw sa samang kasibot kang Enoc, kansang dalan sa kinabuhi dayag nga nagpalahi kaniya gikan kanila.—Genesis 5:3-27.

Ang paglakaw uban kang Jehova nagkahulogang pagkasuod uban sa Diyos nga nahimong posible lamang tungod kay si Enoc nagkinabuhi nga kaharmonya sa kabubut-on sa Diyos. Giuyonan ni Jehova ang debosyon ni Enoc. Gani, ang Gregong Septuagint nag-ingon nga “si Enoc gikahimut-an pag-ayo” sa Diyos, usa ka hunahuna nga gipahayag usab ni apostol Pablo.—Genesis 5:22; Hebreohanon 11:5.

Ang labing hinungdanon sa pagkabaton ni Enoc ug maayong relasyon uban kang Jehova mao ang iyang pagtuo. Siya tino nga nagpasundayag ug pagtuo sa gisaad nga “binhi” sa “babaye” sa Diyos. Kon siya nakaila mismo kang Adan, lagmit nakakuha si Enoc ug pipila ka impormasyon gikan kaniya bahin sa mga pakiglabot sa Diyos sa unang tawhanong paris sa Eden. Ang iyang kahibalo bahin sa Diyos naghimo kang Enoc nga matang sa tawo kinsa “matinuorong nagapangita kaniya.”—Genesis 3:15; Hebreohanon 11:6, 13.

Sa kahimtang ni Enoc ug sa atoa, ang maayong relasyon uban kang Jehova nagkinahanglan ug labaw pa kay sa pagkabaton lamang ug kahibalo bahin sa Diyos. Kon gipabilhan gayod nato ang pagkasuod sa usa ka tawo, dili ba tinuod nga ang atong mga hunahuna ug mga lihok maimpluwensiyahan sa iyang mga hunahuna? Kita maglikay sa mga pulong o mga buhat nga makadaot niana nga panaghigalaay. Ug kon kita naghunahuna sa pag-usab sa atong kaugalingong mga kahimtang, dili ba atong palandongon usab kon sa unsang paagi kini makaapektar sa maong relasyon?

Ang tinguha nga mahuptan ang suod nga relasyon uban sa Diyos makaapektar usab sa atong ginabuhat. Ang unang gikinahanglan mao ang tukmang kahibalo bahin nianang iyang giuyonan ug dili-uyonan. Dayon kinahanglang magpagiya kita niana nga kahibalo, maningkamot nga pahimut-an siya sa hunahuna ug sa buhat.

Oo, aron makalakaw uban sa Diyos, kinahanglang atong pahimut-an siya. Mao kanay gihimo ni Enoc sulod sa gatosan ka tuig. Sa pagkatinuod, ang matang sa Hebreohanong berbo nga nagpaila nga si Enoc “naglakaw” uban sa Diyos nagpasabot sa masubsob, mapinadayonong lihok. Laing matinumanong tawo nga ‘naglakaw uban sa Diyos’ mao si Noe.—Genesis 6:9.

Si Enoc maoy pamilyadong tawo nga adunay asawa ug nahimong amahan sa “mga anak nga lalaki ug babaye.” Usa sa iyang mga anak mao si Matusalem. (Genesis 5:21, 22) Tino nga gihimo ni Enoc ang kutob sa iyang maarangan aron madumala ang iyang panimalay sa maayong paagi. Apan, tungod sa pagkadili-diyosnon sa iyang palibot, dili sayon kaniya ang pag-alagad sa Diyos. Si Lamek, ang amahan ni Noe, tingali mao lamang ang iyang katalirongan nga nagpasundayag ug pagtuo kang Jehova. (Genesis 5:28, 29) Bisan pa, si Enoc maisogong nagbuhat sa matuod nga pagsimba.

Unsay nakatabang kang Enoc aron makapabiling matinumanon sa Diyos? Sa walay duhaduha, wala siya makighugoyhugoy sa mga tigpasipala sa ngalan ni Jehova o sa uban nga dili maayong ikauban sa magsisimba sa Diyos. Ang pagpangayo sa tabang ni Jehova pinaagi sa pag-ampo dayag nga nakapalig-on usab sa determinasyon ni Enoc sa paglikay sa bisan unsang butang nga dili-makapahimuot sa iyang Maglalalang.

Tagna Batok sa mga Dili-Diyosnon

Ang paghupot ug hataas nga mga sukdanan lisod gayod kon kita pagalibotan sa mga tawong dili-diyosnon. Apan si Enoc nagwali usab ug walay-lipudlipod nga mensahe sa paghukom batok sa mga daotan. Gigiyahan sa espiritu sa Diyos, si Enoc matagnaong miingon: “Tan-awa! Si Jehova miabot uban sa iyang balaang mga tinagpulo ka libo, aron ipahamtang ang paghukom batok sa tanan, ug aron hukmang sad-an ang tanang dili-diyosnon labot sa tanan nilang dili-diyosnong binuhatan nga ilang gibuhat sa dili-diyosnong paagi, ug labot sa tanang makalilisang nga mga butang nga gisulti sa dili-diyosnong mga makasasala batok kaniya.”—Judas 14, 15.

Unsay epekto niana nga mensahe diha sa daotang mga dili-magtutuo? Makataronganon ang paghunahuna nga ang maong mahalang nga mga pulong naghimo kang Enoc nga dili-popular, tingali nakapukaw ug pagbugalbugal, pagbiaybiay, ug mga hulga. Lagmit gayod nga gusto sa uban nga pahilomon siya sa dayon. Apan, si Enoc wala mahadlok. Siya nahibalo kon unsay nahitabo sa matarong nga si Abel, ug sama kaniya, si Enoc determinado nga moalagad sa Diyos, bisag unsa pay mahitabo.

“Gikuha Siya sa Diyos”

Si Enoc nameligro gayod sa dihang “gikuha siya sa Diyos.” (Genesis 5:24) Wala motugot si Jehova nga ang iyang matinumanong manalagna mag-antos sa mga kamot sa mabangis nga mga kaaway. Sumala kang apostol Pablo, “si Enoc gilalin aron dili makaagom ug kamatayon.” (Hebreohanon 11:5) Daghan ang nag-ingon nga si Enoc wala mamatay—nga gikuha siya sa Diyos ngadto sa langit, diin didto siya nagpadayon sa pagkinabuhi. Apan, si Jesus yanong nag-ingon: “Walay tawo ang nakasaka sa langit gawas kaniya nga nanaog gikan sa langit, ang Anak sa tawo.” Si Jesus mao ang “mag-uuna” sa tanan nga mosaka sa langit.—Juan 3:13; Hebreohanon 6:19, 20.

Busa, unsay nahitabo kang Enoc? Ang iyang pagkahimong “gilalin aron dili makaagom ug kamatayon” mahimong magpasabot nga gipalinga siya pag-ayo sa Diyos diha sa usa ka matagnaong panan-awon ug dayon gitapos ang iyang kinabuhi samtang anaa pa siya nianang kahimtanga. Sa ilalom niana nga mga kahimtang, si Enoc dili makasinati ug pagtinga sa kamatayon. Dayon “wala na siya hikaplagi,” tungod kay tingali gihipos ni Jehova ang iyang lawas, sama sa paghipos niya sa lawas ni Moises.—Deuteronomio 34:5, 6.

Si Enoc nabuhi sulod sa 365 ka tuig—dili sama ka dugay sa kadaghanan sa iyang mga katalirongan. Apan ang importante sa mga mahigugmaon kang Jehova mao nga sila matinumanong nag-alagad kaniya hangtod sa kataposan sa ilang mga adlaw. Nahibalo kita nga mao gayod kanay gihimo ni Enoc tungod kay sa “wala pa siya ilalin siya gipamatud-an nga siya nakapahimuot sa Diyos.” Wala ibutyag sa Kasulatan kon sa unsang paagi gisulti kini ni Jehova kang Enoc. Bisan pa niana, sa wala pa mamatay si Enoc, gipasaligan siya nga giuyonan siya sa Diyos, ug kita makatino nga hinumdoman siya ni Jehova diha sa pagkabanhaw.

Sundoga ang Pagtuo ni Enoc

Kita makasundog sa hustong paagi sa pagtuo sa diyosnong mga tawo. (Hebreohanon 13:7) Pinaagi sa pagtuo nga si Enoc nag-alagad ingong unang matinumanong manalagna sa Diyos. Ang kalibotan sa adlaw ni Enoc sama ra sa atong adlaw—mapintas, mapanamastamason, ug dili-diyosnon. Apan, lahi si Enoc. Siya dunay tinuod nga pagtuo ug sulondan sa diyosnong debosyon. Oo, gihatagan siya ni Jehova ug hinungdanong mensahe sa paghukom nga imantala, apan iyang gidasig usab siya sa pagwali niana. Maisogong gituman ni Enoc ang gisugo kaniya, ug gitabangan siya sa Diyos atubangan sa pagsupak sa kaaway.

Kon kita magpasundayag ug pagtuo sama kang Enoc, lig-onon kita ni Jehova sa pagmantala sa iyang mensahe niining kataposang mga adlaw. Tabangan niya kita sa pag-atubang sa pagsupak nga maisogon, ug ang atong diyosnong debosyon magpalahi kaayo kanato gikan sa mga dili-diyosnon. Ang pagtuo makapaarang kanato sa paglakaw uban sa Diyos ug sa paggawi sa atong kaugalingon sa paagi nga makapalipay sa iyang kasingkasing. (Proverbio 27:11) Pinaagi sa pagtuo, milampos ang matarong nga si Enoc sa paglakaw uban kang Jehova diha sa usa ka dili-diyosnong kalibotan, ug mao man usab kita.

[Kahon sa panid 30]

Ang Bibliya ba Nagkutlo Gikan sa Basahon ni Enoc?

Ang Basahon ni Enoc maoy usa ka basahon nga dili bahin sa Bibliya ug giangkong biblikanhon apan dili bahin sa bisan unsang manuskrito sa Bibliya. Kini bakak nga giangkon nga si Enoc ang tagsulat. Tingali gisulat sa mga ikaduha ug unang mga siglo W.K.P., kini maoy koleksiyon sa pghingapin, dili-makataronganon, ug di-makasaysayanhon nga mga sulosugilanong Hudiyonhon, dayag nga produkto sa dili-makataronganong mga interpretasyon sa lakbit nga pghisgot sa Genesis kang Enoc. Kining kamatuorana igo na alang sa mga mahigugmaon sa dinasig nga Pulong sa Diyos nga isalikway kini.

Diha sa Bibliya, sa bahon lamang sa Judas makita ang matagnaong mga pulong ni Enoc: “Tan-awa! Si Jehova miabot uban sa iyang balaang mga tinagpulo ka libo, aron ipahamtang ang paghukom batok sa tanan, ug aron hukmang sad-an ang tanang dili-diyosnon labot sa tanan nilang dili-diyosnong binuhatan nga ilang gibuhat sa dili-diyosnong paagi, ug labot sa tanang makalilisang nga mga butang nga gisulti sa dili-diyosnong mga makasasala batok kaniya.” (Judas 14, 15) Daghang eskolar nagpatuo nga ang tagna ni Enoc batok sa iyang dili-diyosnong mga katalirongan direktang gikutlo gikan sa Basahon ni Enoc. Posible ba nga migamit si Judas ug usa ka dili-kasaligang basahon nga dili bahin sa Bibliya ingong iyang tuboran?

Wala ipadayag sa Kasulatan kon sa unsang paagi nahibalo si Judas sa tagna ni Enoc. Siya mahimong mikutlo lamang sa komon nga tinubdan, usa ka kasaligang tradisyon nga napasa gikan sa dugay na kaayong kapanahonan. Dayag nga kini usab ang gihimo ni Pablo sa dihang iyang ginganlan si Janes ug Jambres nga mao ang wala-hinganling mga salamangkero sa palasyo ni Paraon kinsa mibatok kang Moises. Kon ang magsusulat sa Basahon ni Enoc nahibalo sa karaang tuboran niining matanga, nganong ilimod nato nga si Judas usab nahibalo?a—Exodo 7:11, 22; 2 Timoteo 3:8.

Kon sa unsang paagi nadawat ni Judas ang impormasyon bahin sa mensahe ni Enoc ngadto sa mga dili-diyosnon maoy gamay ra kaayo nga butang. Ang pagkakasaligan niini gipaluyohan sa kamatuoran nga si Judas nagsulat nga inspirado sa Diyos. (2 Timoteo 3:16) Ang balaang espiritu sa Diyos nagbantay kaniya sa pagsulti sa bisan unsang butang nga dili tinuod.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 31]

Maisogong giwali ni Enoc ang mensahe ni Jehova