MEZUZAH

Ang Hebreohanong pulong nga mezu·zahʹ kasagarang gigamit sa Bibliya sa pagtumong sa usa ka hamba sa pultahan o poste sa pultahan. Ang mezu·zahʹ ug ang plural nga mezu·zohthʹ makita diha sa Exodo 12:7 (ftn sa Rbi8), 22, 23, may kalabotan sa pagwisik sa dugo sa halad sa Paskuwa nganha sa mga poste sa pultahan, ug diha sa Exodo 21:​6, kini maoy maylabot sa usa ka ulipon nga, kay nagtinguhang magpabilin sa pagserbisyo sa iyang agalon, dad-on ngadto sa pultahan o “sa poste sa pultahan” ug ang iyang agalon magtusok sa iyang dalunggan pinaagi sa usa ka hilihod. May mga paghisgot usab bahin sa mga poste sa pultahan sa templo nga gitukod ni Solomon (1Ha 6:​31, 33; 7:5) ug sa simbolikong templo nga nakita ni Ezequiel diha sa panan-awon.​—Eze 41:21; 45:19; 46:2.

Sa modernong mga panahon ang Iningles nga termino nga “mezuzah” gigamit sa pagtumong sa usa ka rektanggulong piraso sa pergamino nga naundan sa Hebreohanong teksto sa Deuteronomio 6:4-9 ug Deuteronomio 11:13-21, nga kasagarang gisulat nga 22 ka linya. Kini nga pergamino gilukot ug gisulod sa usa ka kahoy, metal, o bildo nga sudlanan nga gipatapot nga pahandag sa tuong poste sa pultahan sa mga puloy-anan sa mga Ortodoksong Hudiyo, nga ang ibabaw nga bahin nag-atubang sa sulod ug ang ubos nga bahin nag-atubang sa gawas. Ang Hebreohanong pulong nga Shad·daiʹ (nagkahulogang “Labing Gamhanan”) gisulat diha sa likod niini nga pergamino ug sagad makita lapos sa tabon nga bildo sa baba sa sudlanan. Usahay ang sudlanan nga mezuzah gidayandayanan sa artistikong paagi. Sa dihang ang relihiyosong mga Ortodoksong Hudiyo mosulod o mobiya sa usa ka balay, ilang hikapon ang mezuzah ug mobungat sa pag-ampo, “Hinaot ang Diyos kanunayng magabantay sa akong paggula ug sa akong pagsulod sukad karon ug hangtod sa kahangtoran.”​—Itandi ang Sal 121:8.

Ang paggamit sa mezuzah maoy pinasukad sa usa ka literal nga interpretasyon sa sugo diha sa Deuteronomio 6:9 (ftn sa Rbi8) ug sa 11:20.