Simbaha ang Maglalalang, Dili ang Linalang

“Maoy simbaha si Jehova nga imong Diyos, ug siya lamang mao ang alagara.”—LUCAS 4:8.

1. Giunsa ang ekspresyong “pagsimba” gihubad, ug sa unsang paagi ipasundayag ang matuod nga pagsimba?

ANG ekspresyong “pagsimba” gihubad sa usa ka diksiyonaryo niining paagiha: “Tagdon uban sa dako, bisan sa hingaping pagtahod, pagpasidungog, o debosyon.”a Kinsa ang hatagan sa maong pagsimba? Si Jesu-Kristo miingon: “Higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos uban sa bug-os mong kasingkasing ug bug-os mong kalag ug bug-os mong hunahuna.” (Mateo 22:37) Usab, sa dihang gitanyagan sa tanang mga gingharian sa yuta kon siya mobuhat sa usa ka “buhat sa pagsimba” kang Satanas, si Jesus midumili, ug miingon: “Si Jehova nga imong Diyos ang angay mong simbahon, ug siya lamang ang imong alagaron.” (Lucas 4:7, 8) Gikan sa mga pulong ug mga buhat ni Jesus, kini tin-aw nga si Jehova lamang ang angay nga simbahon. Kining maong pagsimba nag-apil sa “balaang pag-alagad,” kay “ang pagtuo nga walay binuhatan patay.”—Santiago 2:26.

2. Nganong angayan nga ang Maglalalang lamang ang simbahon?

² Ang maong pagsimba kang Jehova angayan tungod kay siya mao ang Supremong Magmamando sa tibuok uniberso, ang Maglalalang sa kahibulongang mga langit ug yuta uban sa tanan niining buhing-matang. Tungod niana, siya lamang ang angayan nga hatagan ug “dako, bisan sa hingaping pagtahod, pagpasidungog, o debosyon” sa mga tawo. Ang Bibliya miingon: “Takos ikaw, Jehova, ang among Diyos, sa pagdawat ug himaya ug dungog ug gahom, tungod kay imong gibuhat ang tanang mga butang, ug tungod sa imong pagbulot-an sila mitungha ug nangahimo.” (Pinadayag 4:11) Tino, nga walay tawo, ni buhi o dili buhi nga butang ang angayan sa maong “pagtahod, pagpasidungog, o debosyon.” Si Jehova lamang ang takos sa maong “bug-os nga debosyon.”​—Exodo 20:3-6.

Usa ka Linaing Pagkadinalian

3. Nganong adunay linaing pagkadinalian para kanato nga simbahon ang Diyos?

³ Tungod kay kita nagakinabuhi sa panahon sa paghukom, karon adunay linaing pagkadinalian nga simbahon ang Diyos sa hustong paagi. Ang walay kataposang dulnganan gitino. Ang matagnaong Pulong sa Diyos nagatug-an kanato nga niining “kataposang mga adlaw” niining presenteng sistema sa mga butang, si Jesu-Kristo moabot diha sa langitnong himaya “ug ang tanang mga anghel uban kaniya.” Alang sa unsang katuyoan? Si Jesus mismo mitagna sa maong katuyoan, miingon: “Ang tanang mga nasod pagatigomon diha kaniya, ug iyang pagalainon ang katawhan sa usa gikan sa usa, sama sa usa ka magbalantay nga nagalain sa mga karnero gikan sa mga kanding.” Ang mga karnero “ngadto sa kinabuhing walay kataposan.” Ang mga kanding “ngadto sa walay kataposang kalaglagan.”​—2 Timoteo 3:1-5; Mateo 25:31, 32, 46.

4. (a) Giunsa pag-ila ni Pablo kon kinsa kadtong malaglag sa dayon niining kataposan sa kalibotan? (b) Unsang tinamdan ang gipakita niadtong makabaton sa kinabuhing walay kataposan?

⁴ Si apostol Pablo misulat mahitungod “sa pagpadayag ni Jesus nga Ginoo gikan sa langit uban sa iyang gamhanang mga manulonda sa nagadilaab nga kalayo, samtang magapahamtang ug panimalos diha kanila nga wala makaila sa Diyos ug kanila nga wala magmasinugtanon sa maayong balita mahitungod sa atong Ginoong Jesus. Sila mahiagom sa silot sa walay kataposang kalaglagan.” (2 Tesalonica 1:7-9) Busa, ang walay kataposang kalaglagan mao ang dulnganan sa mapahitas-on, samag-kanding nga mga tawo kinsa dili gustong mahibalo mahitungod sa mga katuyoan o modumili sa pagbuhat sa dihang sila adunay kahigayonan. Apan ang “walay kataposang kinabuhi” mao ang dulnganan niadtong mapainubsanon, samag-karnerong mga tawo kinsa gustong mahibalo mahitungod kang Jehova, ug mosunod sa iyang mga instruksiyon, ug unya magpasakop sa iyang kabubut-on. Ang Bibliya nag-ingon: “Ang kalibotan lumalabay ug usab ang iyang mga tinguha, apan ang usa nga nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos magpabilin sa walay kataposan.”​—1 Juan 2:17; tan-awa usab ang 2 Pedro 2:12.

5, 6. (a) Unsay angay buhaton sa usa ka tawo aron makaplagan ang kamatuoran mahitungod kang Jehova ug sa iyang mga katuyoan? (b) Nganong kita makasalig nga ang nagapangita sa kamatuoran makakaplag sa kamatuoran walay sapayan sa ilang kahimtang sa kinabuhi?

⁵ Ang samag-karnerong mga tawo gusto nga mosakripisyo sa ilang panahon, kusog, ug materyal nga mga paninguhaan sa pagtuki sa kamatuoran. Ilang buhaton ang gihisgotan sa Proverbio 2:1-5 nga miingon: “Anak ko, kon dawaton mo ang akong mga pulong ug tigomon mo ang akong mga sugo diha kanimo, aron ikiling mo ang imong igdulungog ngadto sa kaalam, ug bansayon mo ang imong kasingkasing diha sa pagsabot; dugang pa, kon ikaw magasangpit sa salabotan ug magapatugbaw sa imong tingog alang sa pagkasabot, kon ikaw mangita niini ingon nga salapi ug mangita kaniya ingon sa tinipigang bahandi, ug unya ikaw makasabot sa pagkahadlok kang Jehova, ug imong hikaplagan ang kahibalo sa Diyos.”

⁶ Ang kinabubut-ong pagpangita kang Jehova mao ang magpalahi sa samag-karnerong mga tawo gikan sa mga kanding. “Kon imong pangitaon siya, ikaw makakaplag kaniya; apan kon biyaan mo siya, ikaw biyaan niya sa walay kataposan.” (1 Cronicas 28:9) Busa, walay sapayan kon unsa ang rasa o nasyonalidad sa usa ka tawo, kon unsa ang iyang edukasyon, kon kaha siya dato o kabos, kon siya sa tim-os nagapangita sa kamatuoran mahitungod sa Diyos, siya makakaplag niini. Gikan sa ilang bantaaw nga dapit sa langit, paniguroon ni Kristo uban sa iyang mga anghel nga ang nagapangita makakaplag sa kamatuoran, walay sapayan kon diin ang maong tawo magapuyo. Unsa ka magantihon ang maong pagpangita unya? Si Jesus miingon: “Kini mao ang kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagkuha ug kahibalo kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa kinsa imong gipadala, si Jesu-Kristo.”​—Juan 17:3; tan-awa usab ang Ezequiel 9:4.

Likayi ang Pagsimba sa Linalang

7, 8. (a) Unsay kapeligrohan ang maanaa sa pagsimba sa mga tawo? (b) Ihubit ang “hingaping pagtahod, pagpasidungog, o debosyon” nga maoy pagtamod kang Maria.

⁷ Daghang katawhan sa tibuok nga yuta miila sa tawo​—buhi o patay​—uban ang “hingaping pagtahod, pagpasidungog, o debosyon.” Samtang sila mibati nga kini bahin sa ilang pagsimba sa Diyos, kini sa aktuwal nagpasimang kanila gikan sa matuod nga pagsimba. Kini nagbukas sa dalan para kanila nga motuo sa mga doktrina ug mopahiuyon sa mga batasan nga sukwahi sa kabubut-on sa Diyos. Ang iladong sanglitanan niini, mao ang paagi diin si Maria, ang inahan ni Jesus, gilantaw sa minilyong tawo sa Romano Katoliko ug Sidlakang Ortodoksong Katoliko nga kayutaan.

⁸ Ang mga imahen ug mga larawan ni Maria ginayukboan sa usa ka masimbahong tinamdan, ug diha sa opisyal nga doktrina sa simbahan, siya gitudlo ingong “ang Birheng Maria Theotokos.” Ang pulong the·o·toʹkos nagkahulogang “nagsamkon-sa-Diyos” o “inahan sa Diyos.” Ang New Catholic Encyclopedia miingon: “Si Maria mao ang inahan sa Diyos. . . . Kon si Maria dili tinuod nga inahan sa Diyos, nan si Kristo dili tinuod nga Diyos ug dili usab tinuod nga tawo.” Busa, ingon nga bahin sa ilang doktrina sa Trinidad, kining maong mga relihiyon nagtudlo nga si Jesus mao ang Labing Gamhanang Diyos sa tawhanong dagway, ug naghimo kang Maria nga “inahan sa Diyos.” Ang samang tinubdan midugang nga ang debosyon kang Maria nagaapil sa: “(1) pagtahod, o katahoran sa pag-ila sa pagkahalangdon sa balaang Birhen nga Inahan sa Diyos; (2) pangamuyo, o pagtawag sa atong Señora para sa iyang inahanon ug harahanong pangaliya; . . . ug pribadong mga pag-ampo [ngadto kang Maria].”

9. Ang Bibliya ba nagtudlo nga si Maria maoy “inahan sa Diyos”?

⁹ Bisan pa niana, ang pulong the·o·toʹkos dili makita sa inspiradong Kasulatan. Ug dili nato makita nga giingon sa Bibliya nga si Maria mao ang “inahan sa Diyos.” Si Jesus wala magtudlo niini, ni ang unang-siglong mga Kristohanon. Dugang pa, ang Bibliya tin-awng nagpakita nga si Jesus dili Labing Gamhanang Diyos sa tawhanong dagway apan maoy Anak sa Diyos.b Aw, sa dihang si Maria gisultihan sa anghel nga siya magsamkon sa usa ka anak, siya giingnan: “Ang balaang espiritu anaa kanimo, ug ang gahom sa Labing Halangdon magapaibabaw kanimo. Tungod niini usab ang imong igapanganak pagatawgong balaan, ang Anak sa Diyos.” (Lucas 1:35) Busa si Jesus mao ang Anak sa Diyos, dili ang Diyos mismo sa tawhanong porma. Busa, si Maria mao ang inahan sa anak sa Diyos nga si Jesus, dili inahan sa Diyos sa tawhanong porma. Mao kana ngano si Jesus ni ang iyang mga disipulo wala motawag kang Maria ingong “inahan sa Diyos.”

10, 11. (a) Unsang mga sumbanan ang gipakita ni Jesus sa paglantaw sa iyang inahan? (b) Giunsa sa mga apostol ug mga disipulo ni Jesus sa paglantaw sa iyang inahan?

¹⁰ Ang paglantaw ni Jesus sa iyang inahan nagpaila sa iyang relatibong posisyon. Diha sa usa ka kasal sa Cana, ang rekord sa Bibliya mitug-an kanato: “Sa dihang ang bino nahurot na ang inahan ni Jesus miingon kaniya: ‘Sila wala nay bino.’ Apan si Jesus miingon kaniya. ‘Unsay imong labot kanako, babaye?’” Dinhi ang Romano Katolikong Douay Version sa Bibliya mabasa: “Babaye, unsa may naa nako niana ug nimo?” (Juan 2:3, 4) Sa laing okasyon, adunay usang miingon kaniya: “Bulahan ang tagoangkan nga nagsabak kanimo, ug ang mga suso nga imong gisus-an!” Kadto maoy usa ka maayong kahigayonan para kang Jesus sa paghatag ug linaing pagtahod sa iyang inahan ug sa pagpakita sa uban nga kini buhaton nga sama. Hinunoa, si Jesus miingon: “Dili, hinuon, Bulahan kadtong nagapatalinghog sa pulong sa Diyos ug nagabantay niini!”​—Lucas 11:27, 28.

¹¹ Ang maong mga reperensiya nagpakita nga si Jesus nag-amping sa dili paghatag ug debosyon o dili angayng pagtahod kang Maria o nagtawag niya sa bisan unsang linaing titulo. Wala niya tugoti nga ang ilang relasyon makaimpluwensiya kaniya. Ug ang mga apostol ug mga disipulo misunod sa iyang sumbanan, tungod kay dili hikaplagan sa ilang inspiradong mga sinulat nga si Maria gihatagan ug linaing pagtahod, titulo, o impluwensiya. Samtang sila mitahod kaniya ingong inahan ni Jesus, sila wala mosaylo niana. Tino nga sila wala motawag kaniya ingong “inahan sa Diyos.” Sila nahibalo nga si Jesus dili ang Labing Gamhanang Diyos sa tawhanong dagway, ug busa, si Maria dili mahimong inahan sa Diyos, ang posisyon nga saylo sa giingon sa pulong sa Diyos bahin kang Maria.

Ang Pagsimba sa Inahang-Diyosa

12. Diin ug kanus-a ang ideya mitungha nga si Maria mao ang “inahan sa Diyos”?

¹² Busa, diin nagsugod kining maong ideya? Kini hinayhinay nga miyuhot diha sa apostatang Kakristiyanohan sa ikatulo ug ikaupat ka siglo sa atong Kumong Panahon. Ilabina kini nahitabo niadtong human sa tuig 325 K.P. sa dihang ang Konsilyo sa Nicaea midawat sa dili-kasulatanhong doktrina nga si Kristo ang Diyos. Sa dihang madawat na kining sayop nga ideya, mahimong sayon na ang pagtudlo nga si Maria mao ang “inahan sa Diyos.” Kon bahin niini, ang The New Encyclopædia Britannica miingon: “Ang titulong [‘inahan sa Diyos’] mipatim-awng mitungha sa debosyonal nga paggamit niini, lagmit sa Alexandria, sa ika-3 o ika-4 nga siglo . . . Sa hinapos sa ika-4 nga siglo, ang Theotokos sa malampuson natukod sa iyang kaugalingon diha sa nagkalainlaing seksiyon sa simbahan.” Ang New Catholic Encyclopedia miingon nga ang doktrina opisyal nga gidawat “sukad niadtong 431 sa Konsilyo sa Efeso.”

13. Unsa ang lagmit miimpluwensiya sa Konsilyo sa Efeso niadtong 431 K.P. nga opisyal nga mipahayag nga si Maria mao ang “inahan sa Diyos”?

¹³ Makaiikag kon diin gihimo ang konsilyo ug ngano. Ang libro nga The Cult of the Mother-Goddess, ni E. O. James, miingon: “Ang Konsilyo sa Efeso gihimo sa basilika sa Theotokos niadtong 431. Didto, sa siyudad nga ilado kaayo ang pagsimba kang Artemis, o Diana ingon sa pagtawag kaniya sa mga Romano, diin ang iyang imahen giingong nahulog gikan sa langit, ubos sa landong sa usa ka bantogang templo nga gihatag kang Magna Mater [Bantogang Inahan] sukad niadtong 330 W.K. ug naundan, sumala sa tradisyon, sa temporaryong puloy-anan ni Maria, ang titulong ‘nagsamkon-sa-Diyos’ tino nga natuboy.”

14. Giunsa pagpamatuod sa kasaysayan nga kining maong doktrina may paganong sinugdanan?

¹⁴ Sama sa Trinidad, ang “inahan sa Diyos” nga doktrina maoy pagtulon-ang pagano nga nagtakoban ingong usa ka pagtuong Kristohanon. Kini prominente sa paganong mga relihiyon kasiglohan sa wala pa si Kristo. Ang The New Encyclopædia Britannica miingon ubos sa ulohang “inahang diyosa”: “Bisan unsa sa nagkalainlaing babayen-ong mga diyosa ug inahanong mga simbolo sa pagkamabuhaton, pagpanganak, pertilidad, paghiusa sa sekso, pag-atiman, ug sirkulo sa pagtubo. Ang termino usab gipadapat sa nagkalainlaing mga pigura sama sa Stone Age Venuses ug sa Birheng Maria. . . . Walay mga kultura nga wala mahilangkit sa maong inahanong simbolismo nga naghulagway sa iyang mga diyosa. . . . Siya maoy tigpanalipod ug tig-atiman sa usa ka balaang anak ug, sa pagpalapad, para sa tanang katawhan.” Busa, ang Katolikong pari si Andrew Greely miingon sa iyang librong The Making of the Popes 1978: “Ang simbolo ni Maria direktang naglangkit sa Kristiyanismo ngadto sa karaang [paganong] mga relihiyon sa inahang mga diyosa.”

Dili Angayang Pagsimba

15. (a) Unsa ang naugmad diha sa Kakristiyanohan mahitungod kang Maria? (b) Sumala sa Bibliya, kinsa lamang ang makapataliwala sa Diyos para kanato?

¹⁵ Ang pangangkon nga si Maria mao ang “inahan sa Diyos” nagpauswag kaniya sa usa ka posisyon diin ang katawhan maagda sa pagsimba kaniya, ug kana mao ang nahitabo sa kasiglohan. Gatosan ka milyong mga tawo sa daghang kayutaan miampo kaniya o pinaagi kaniya ug mihatag ug masimbahong debosyon sa mga imahen ug mga larawan niya. Samtang ang mga teologo namalibad niini sa pag-ingong ang maong pagbalaan kang Maria maoy dili direktang paagi lamang sa pagsimba sa Diyos, apan dili kana mao ang panlantaw sa Diyos. “Adunay usa lamang ka Diyos, ug usa ka tigpataliwala sa Diyos ug sa tawo, nga mao ang tawo nga si Jesu-Kristo.” (1 Timoteo 2:5; 1 Juan 2:1, 2) Si Jesus mismo miingon: “Ako mao ang dalan ug ang kamatuoran ug ang kinabuhi. Walay si bisan kinsa nga makaadto sa Amahan gawas kon pinaagi kanako.”​—Juan 14:6.

16. Giunsa ni Pedro ug Juan pagpatin-aw nga si Jehova lamang ang angay simbahon?

¹⁶ Ang pagsimba kang Maria sa direkta o sa dili direktang paagi, ang pag-ampo kaniya, ang pagluhod sa mga imahen ug mga larawan niya, maoy pagsimba sa linalang inay sa Maglalalang. Kini maoy idolatroso, ug ang mga Kristohanon ginapahimangnoan nga “magpahilayo gikan sa idolatriya.” (1 Corinto 10:14) Sa dihang ang Hentil nga si Cornelio miluhod nga adunay pagkamatinahuron kang apostol Pedro, matikdi kon unsay nahitabo: “Sa pagsulod ni Pedro, si Cornelio mitagbo kaniya, ug mihapa sa iyang mga tiil ug misimba kaniya. Apan gipatindog siya ni Pedro, nga nag-ingon: ‘Tumindog ka; kay ako man usab tawo.’” (Buhat 10:25, 26) Ang masimbahong pagluhod sa usa ka tawo dili angay, ug si Pedro wala modawat niini. Usab, human nga makadawat ug usa ka panan-awon gikan sa usa ka anghel, si apostol Juan mitaho: “Ako mihapa sa pagsimba sa tiilan sa usa ka manulonda nga mipakita kanako niining mga butanga. Apan siya miingon: ‘Pagbantay! Ayaw pagbuhata kana! Ako maoy usa lamang ka masigkaulipon uban kanimo ug sa imong kaigsoonang mga propeta ug sa mga nanagbantay sa pulong niining basahona. Maoy simbaha ang Diyos.’” (Pinadayag 22:8, 9) Kon dili angayng pagasimbahon ang anghel sa Diyos, unsa pa kaha ang mga tawo o ang ilang mga imahen.

17. Unsay giangkon sa Katolikong ensiklopedia nga mahimong resulta sa pagbalaan kang Maria?

¹⁷ Ang maong debosyon kang Maria nga miresulta sa dili angayang pagsimba gidawat sa The Catholic Encyclopedia. Sa unang edisyon niini kini miingon: “Ang popular nga pagsimba sa Bulahan nga Birhen sa kanunay giduyogan sa paghingapin ug mga abuso, imposibleng ikalimod.”

18. Gikan sa unsang tinubdan ang maong dili-kasulatanhong doktrina mitungha?

¹⁸ Gikan sa unsang tinubdan nga ang maong dili-kasulatanhong doktrina mitungha? Ang nagpahiping tinubdan mao ang Kaaway sa Diyos, si Satanas nga Yawa. (Juan 8:44) Nganong iyang gipasiugda ang maong pagtulon-an? Aron paubson ug tamayon ang Soberano Ginoong Jehova, ipahitaas ang mga tawo ug aron sa pagpahinabog kalibog. Kini mopasimang sa katawhan gikan sa matuod nga pagsimba ug mopahinabo kanila nga molantaw sa linalang inay kaysa Maglalalang para sa kaluwasan. Sa kasiglohan kini nagpadako usab sa gahom sa mga klero ibabaw sa kumong mga tawo, kinsa mitudlo kanila nga sila sa bug-os magmasinugtanon sa ilang relihiyosong mga pangulo tungod kay ang mga klero lamang ang may kahibalo sa maong komplikadong pagtulon-an.

19, 20. (a) Nganong kita makatino nga sa dili pa ipaabot ang paghukom sa Diyos, ang samag-karnerong mga tawo makakaplag sa kamatuoran? (b) Unsang mga pangutana ang gipatungha alang sa sunod nga artikulo?

¹⁹ Bisan pa niana, si Jesus mitagna: “Kining maayong balita mahitungod sa gingharian igawali sa tanang gipuy-ang yuta sa pagpamatuod sa tanang kanasoran; ug unya moabot ang kataposan.” (Mateo 24:14) Ug si Jehova misaad nga pinaagi niining pagwali sa Gingharian, iyang tigomon ang tanang samag-karnerong katawhan aron ‘tudloan sila mahitungod sa iyang mga paagi aron nga sila magalakaw sa iyang mga dalan.’ (Isaias 2:2-4) Tungod kay sila gitigom sa putli nga pagsimba kang Jehova, si Jesus miingon kanila: “Inyong mahibaloan ang kamatuoran, ug ang kamatuoran mopahigawas kaninyo.” (Juan 8:32) Busa kadtong nagapangita sa kamatuoran makakaplag niini ug mahigawas gikan sa bakak relihiyosong pagtulon-an nga nagpugong sa katawhan gikan sa pagbuhat sa kabubut-on sa Maglalalang.

²⁰ Adunay laing kumon nga ginadawat nga relihiyosong mga pagtulon-an ug mga batasan nga nagpasimang sa katawhan gikan sa matuod nga pagsimba sa Maglalalang, nga naghatag ug debosyon ngadto sa linalang. Unsa ang pipila kanila, ug unsay miresulta gikan kanila? Unsay nalangkit sa matuod nga pagsimba? Ang sunod nga artikulo motuki niining mga pangutanaha

[Mga Footnote]

Unsaon Nimo Pagtubag?

◻ Giunsa pagpakita sa tin-aw ni Jesus nga si Jehova lamang ang angay nga simbahon?

◻ Nganong adunay linaing pagkadinalian nga mosimba sa hustong paagi?

◻ Nganong dili angayan nga si Maria hatagan ug linaing pagtahod?

◻ Gikan diin ang ideya naugmad nga si Maria mao ang “inahan sa Diyos”?

◻ Giunsa pagpagsiugda ni apostol Pedro ug Juan nga si Jehova lamang mao ang simbahon?