Mamatay Ka ba Gumikan sa Gun-ob nga Kasingkasing?
IKASUBO, kini sagad nga mahitabo: Ang himsog tan-awon nga tigulang nga bag-o pang namatyan ug kapikas nakuyapan ug mamatay sulod sa pipila ka adlaw o mga semana. Ang hinungdan sa kamatayon? “Gun-ob nga kasingkasing,” matod sa mga higala.
Lagmit literal kini. Ang mga tigdukiduki dugay nang nahibalo nga ang wala-masulbad nga kapit-os magbaha sa kasingkasing ug mga kemikal nga makapahimong di-regular sa pagpitik o magpahinabo gani ug mga kombulsiyon. Apan nagpabiling usa ka misteryo kon sa unsang paagi nagsugod kining maong proseso sa utok.
Si Stephen M. Oppenheimer, usa ka neyurologo sa medikal nga tunghaan sa Johns Hopkins University sa Baltimore, Maryland, T.B.A., nagtuo nga iyang nailhan ang bahin sa utok nga naglangkit sa kasingkasing sa mga pagbati. Ang insular cortex maoy gamayng bahin sa utok diin ang awtonomikong sistema nerbiyos, nga nagkontrolar sa mga kalihokan sama sa pagginhawa ug pagpitik sa kasingkasing, motagbo sa limbic system, nga nagdumala sa mga pagbati, sama sa kasuko, kahadlok, ug kahimuot. Si Dr. Oppenheimer nakakaplag nga ang pagtukbil sa insular cortex sa mga ilaga misangpot sa kadaot sa kaunoran sa kasingkasing susama nianang makita sa mga tawo nga adunay kalit nga di-regular nga pagkupos sa mga lanot sa kaunoran sa kasingkasing. Ang pagtukbil sa insular cortex sa mga tawo gipakita usab nga nagpatungha ug mga kausaban sa gikusgon sa pagpitik sa kasingkasing ug sa presyon sa dugo. Kining maong mga kaplag nagsugyot nga posible gayod nga mamatay gumikan sa gunob nga kasingkasing.
Ang pipila moingon nga ang gun-ob nga kasingkasing maoy hinungdan sa kamatayon ni Jesu-Kristo, nga bahin kaniya gitagna: “Ang pakaulaw mismo nakapagun-ob sa akong kasingkasing, ug ang samad walay-pagkaayo.” (Salmo 69:20) Kini bang mga pulonga sabton nga literal? Tingali, tungod kay ang mga oras una sa kamatayon ni Jesus maoy masakit—dili lamang sa pisikal kondili sa emosyonal usab. (Mateo 27:46; Lucas 22:44; Hebreohanon 5:7) Dugang pa, ang gun-ob nga kasingkasing mahimong magpatin-aw kon nganong ang “dugo ug tubig” miagos gikan sa samad agi sa bangkaw nga gidughang kang Jesus human gayod siya namatay. Ang pagkagisi sa kasingkasing o sa usa ka dakong ugat makapagula ug dugo sa haw-ang nga bahin sa dughan o sa pericardium—usa ka habolhabol nga may pluwido nga luag nga nagputos sa kasingkasing. Sa bisan hain nianang dapita ang pagduslak makapahinabog pag-agos sa “dugo ug tubig.”—Juan 19:34.
Siyempre, ang ubang mga hinungdan sa walay duhaduha nalangkit sa may-pagkakalit nga kamatayon ni Jesus, lakip sa paagi sa paglansang kaniya ug sa pag-abuso nga iyang giantos una pa niana. Pagkamapasalamaton nato nga ilalom niining grabeng mga kahimtang, si Jesus nagpabiling maunongon! Ingong sangpotanan, siya gibayaw pag-ayo sa iyang Amahan, si Jehova. (Filipos 2:8-11) Dugang pa, gihimo niyang posible nga kita mabuhing walay kataposan sa paraisong yuta.—Juan 17:3; Pinadayag 21:3, 4.