Ang Yawi sa Malamposon nga Pamilyahanong Kinabuhi
“NAGAKADAOT ang atong pamilya,” matud sa usa ka kandidato alang sa pagkapresidente sa T.B. sa miaging tuig. Sa pagkamatuod, ang gidak-on sa kadaot sa pamilya makapakurat. “Ang mga kausaban nga may susamang gidak-on diha sa impormasyon sa ekonomiya o industriya latas sa samang yugto,” nagtaho ang magasing Fortune, “makapahingangha kanato.”
Bisan ang mga pamilya nga naningkamot sa pagsunod sa mga prinsipyo sa Bibliya sagad nadaot. Pila ka tuig kanhi, usa ka amahan sa unom ka bata nga wala pa matin-edyer giingnan sa usa ka maayog-tuyo nga isigka-Kristohanon: “Makadahom ka nga upat sa imong mga anak dili magpabilin sa kamatuoran.” Bisan pa niana, kining amahana wala magtuo nga kinahanglan kining mahitabo sa bisan usa sa iyang mga anak. Siya misaysay kon ngano.
“Ang among mga anak sa pagkatinuod dili amoa,” siya miingon. “Sila gitugyan ni Jehova nga Diyos kanako ug sa akong asawa, usa ka ‘panulondon,’ o usa ka gasa, gikan kaniya. Ug siya miingon nga kon amo silang matutuon diha sa hustong paagi, ‘sila dili mobiya niana.’ Busa kanunay kaming naningkamot sa pag-atiman kanila nga daw sila iya ni Jehova.”—Salmo 127:3; Proverbio 22:6.
Dinhi ang amahan nagpaila sa usa ka yawi sa malamposon nga kinabuhing panimalaynon—ang mga ginikanan kinahanglang mag-atiman sa ilang mga anak nga daw sila nag-atiman sa kabtangan sa Diyos. Bisan wala kini magpasabot nga ang mga anak sa matag higayon mosanong sa inyong maayong pagtultol, kamo may kaakohan sa pag-atiman sa mga anak nga gitugyan sa Diyos kaninyo.
Usa ka Ugdang nga Kaakohan
Tukma ninyong itagana kining maong pag-atiman uban sa pagtahod ug halalom nga kabalaka, dili sa paaging dinanghag o mapinasagdanon. Mogugol kamog panahon ug panglimbasog uban ang pagkaamgo nga kamo manubag ngadto sa Diyos tungod sa iyang panulondon, o gasa, nganha kaninyo. Dili kinahanglang mag-eksperimento sa lainlaing mga paagi sa pagmatuto sa bata. Gikinahanglan lamang sa mga ginikanan ang mga instruksiyon sa Diyos ingon nga gitagana sa iyang Pulong, ang Bibliya, ug kinahanglang mainampingong sundon kini.
Kini maoy sugo ni Jehova nga Diyos: “Kinahanglang itudlo mo ang [akong mga pulong] sa imong [mga anak] ug magasulti kanila sa magalingkod ikaw sa imong balay ug sa magalakaw ikaw sa dalan ug sa magahigda ikaw ug sa magabangon ikaw. Ug kinahanglang ihigot mo kini ingon nga timaan sa imong kamot, ug mamahimo kini nga timaan sa agtang sa tunga sa imong mga mata; ug igasulat mo kini sa mga haligi sa pultahan sa imong balay ug sa imong mga ganghaan.” Ang Bibliya nag-awhag usab: “Kamong mga amahan, . . . padayon sa pagmatuto sa [inyong mga anak] diha sa disiplina ug pahamatngon ni Jehova.”—Deuteronomio 6:7-9; Efeso 6:4.
Busa ang pag-atiman sa mga anak nagkinahanglan ug adlaw-adlaw nga pagtagad; oo, kana nagkahulogang ihatag kanila nga walay kuto ang inyong panahon ug ilabina ang inyong gugma ug halalom nga kabalaka. Ang mga ginikanan nga naghatag sa ilang mga anak niining pasukaranang mga panginahanglan nagahimo sa giingon sa Diyos nga kinahanglanon aron makapahimulos ug malamposong pamilyahanong kinabuhi.
Nagtuo ba kamo nga sobra ra kaayo ang gikinahanglan? Pinaagi sa ilang mga lihok daghang ginikanan nagpakita nga mao kanay ilang gibati. Apan, kining mga gasa gikan sa Diyos—ang inyong mga anak—takos gayod sa dugang-linain nga pagtagad.
Kon Unsaon Pag-atiman Sila
Sa pagkamaalamon, tagda ang panig-ingnan niadtong nagmalamposon sa pagmatuto sa ilang mga anak. Usa ka magasin, sa sugilanon sa hapin niini nga “Katingad-ang mga Pamilya,” naghisgot ug upat ka butang nga hinungdanon sa pagmatuto sa mga batan-on nga malamposon: “[1] Mga kabildohay panahon sa pagpangaon nga magpalihok sa hunahuna, [2] ang pagbasa ug maayong mga libro, [3] ang pagdasig gikan sa maayong mga panig-ingnan, [4] ang pagkahibalo nga may tradisyon sa pamilya nga kinahanglang huptan.”—U.S.News & World Report, Disyembre 12, 1988.
Maylabot sa “kabildohay panahon sa pagpangaon,” hinumdomi nga ang Diyos nagsugo sa mga ginikanan sa pagtudlo sa ilang mga anak sa magalingkod sila sa balay. Ang inyo bang pamilya regular nga magdungan sa pagpangaon, sa ingon nagatagana ug adlaw-adlawng mga kahigayonan alang sa panag-ubanay ug makapadasig nga kabildohay? Ang maong mga panahon hinungdanon ug halandumon alang sa mga bata, nga nagatagana kanila ug pagbati sa kalig-on ug kasegurohan. Usa ka sayes-anyos nag-ingon nga gusto niya ang mga panahon sa pagpangaon “tungod kay dili kamo mabalaka sa usag-usa,” sanglit ang tanan nagkauban man.
Unsa na man ang kuwalidad sa inyong kabildohay panahon sa pagpangaon? Kana ba sagad nahasentro sa mga unod sa “maayong mga libro,” lakip na ang Bibliya ug binase-sa-Bibliya nga literatura nga naghisgot sa atong pag-alagad sa Diyos o sa mga butang nga maykalabotan sa linalang sa Diyos? Dugang pa sa kabildohay panahon sa pagpangaon nga ingon niini, pinaagi sa regular nga programa sa pagtuon, ang mga ginikanan kinahanglang mag-ugmad diha sa ilang mga anak sa gugma kang Jehova ug sa iyang matarong nga kabalaoran.
“Ang makanunayong dungan nga pagpangaon dili suliran,” misaysay ang amahan sa unom ka anak nga nahisgotan sa sinugdan. “Kini maoy awtomatiko, ug kini nagpahiusa kanamo. Apan ang pagbaton ug makanunayong programa sa pagtuon sa Bibliya maoy malisod.” Tungod sa hilabihang kakapoy human sa tibuok adlaw nga trabaho, siya usahay makatulog panahon sa pagtuon. Apan, wala gayod siya mohunong sa pagdumala ug regular nga pagtuon sa Bibliya uban sa iyang mga anak, ug siya regular nga nakigsulti kanila nga tinagsa-tagsa ug namati kanila sa tag-as nga yugto sa panahon.
Gawas pa sa pagpanguna sa makahuloganong kabildohay panahon sa pagpangaon ug pagtaganag maayong mga libro, gitino na ba ninyo nga ang inyong mga anak makadawat sa “pagdasig gikan sa maayong mga panig-ingnan”? Ang kamatuoran mao, ang paghikay nga ang inyong mga anak makig-uban nga regular niadtong nagsundog sa labing bantogang tawo nga nabuhi sukad, si Jesu-Kristo, maoy kinahanglanon aron sila mahimong malamposong mga hamtong.
Sa kataposan, komosta na man “ang pagkahibalo nga may tradisyon sa pamilya nga kinahanglang huptan”? Kinahanglang makasabot ang inyong mga anak nga adunay mga sukdanan sa pamilya nga kinahanglang ilang huptan—nga ang pila ka kagawian, sinultihan, sapot, pamatasan, ug uban pa, maoy dili-dalawaton ug makalapas sa tradisyon sa pamilya. Kinahanglang makaamgo sila nga ang paglapas sa tradisyon sa pamilya maoy seryosong butang—nga kamo masakitan pag-ayo, sama sa gibati sa karaang patriarka nga si Jacob, kang kansang mga anak nga lalaki gumikan sa ilang makauulaw nga kagawian nakapahimo kaniya nga “baho alang sa mga molupyo sa yuta.”—Genesis 34:30.
Ang amahan sa unom ka bata kinsa nag-isip sa iyang mga anak ingong kabtangan sa Diyos ilabinang nagpasiugda sa “tradisyon sa pamilya.” Kanunay siyang nangatarongan sa iyang mga anak kon sa unsang paagi ang sukdanan sa pamilya sa sinina, pamostura, ug pagkabulag gikan sa mga dalan sa kalibotan nahiuyon sa espiritu ug pagtultol sa Maglalalang, si Jehova nga Diyos. Ingong resulta sa daghang panahon, gugma, ug halalom nga kabalaka nga gihatag kanila—nga nabansay diha sa dalan nga ilang pagalaktan—ang tanang unom ka anak misanong pinaagi sa ‘wala pagbiya sa dalan alang kanila.’—Proverbio 22:6.
Sa tibuok kalibotan, adunay linibo sa maong lig-on nga mga pamilya. Pagkadakong pagdayeg kini sila alang sa ilang Maglalalang, ug pagkadakong ganti kini sila alang sa dili mahakogon, mahigugmaong mga ginikanan! Sa paglabay sa mga katuigan, ang maong mga ginikanan gipabilhan ug labaw pa sa mga anak nga nakabaton ug kaayohan gikan sa ilang mga paningkamot. Palihog tagda ang mosunod nga sugilanon sa usa ka babaye nga gimatuto sa diyosnong mga ginikanan, ug matikdi ang bililhong mga pagtulon-an nga makat-onan gikan niana.