JUDAISMO

Ang relihiyosong sistema sa mga Hudiyo. (Gal 1:​13, 14) Sa unang siglo K.P., ang Judaismo diha sa nagkalainlaing porma niini wala sa bug-os ipasukad sa Hebreohanong Kasulatan. Usa sa labing prominente nga dibisyon sa Judaismo, kanang sa mga Saduseo, nagsalikway sa Kasulatanhong pagtulon-an sa pagkabanhaw ug wala motuo nga adunay mga manulonda. (Mar 12:18-27; Buh 23:8) Bisan tuod ang mga Pariseo, nga laing hinungdanong sanga sa Judaismo, misupak gayod sa mga Saduseo labot niini (Buh 23:6-9), sila sad-an sa paghimo sa Pulong sa Diyos nga walay pulos tungod sa ilang daghang dili-kasulatanhong mga tradisyon. (Mat 15:1-11) Dili ang Balaod, nga mao gayoy usa ka magtutudlo nga nagatultol ngadto kang Kristo (Gal 3:24), kondili kining dili-kasulatanhong mga tradisyon ang nagpalisod sa daghan sa pagdawat kang Kristo. Ang Balaod maoy maayo ug balaan (Rom 7:12), apan ang mga tradisyon sa mga tawo nag-ulipon sa mga Hudiyo. (Col 2:8) Maoy tungod sa mainitong kasibot alang sa ‘mga tradisyon sa iyang mga amahan’ nga si Saulo (Pablo) nahimong mabangis nga maglulutos sa mga Kristohanon.​—Gal 1:​13, 14, 23; tan-awa ang PARISEO; SADUSEO.