BALAAM

[lagmit, Usa nga Nagalamoy].

Anak nga lalaki ni Beor, sa ika-15 nga siglo W.K.P. Siya nagpuyo sa Aramaeanhon nga lungsod sa Petor sa ibabaw nga bahin sa Walog sa Euprates ug duol sa Suba sa Sajur. Bisan tuod dili usa ka Israelinhon, si Balaam may diyutayng kahibalo ug pag-ila nga si Jehova mao ang matuod nga Diyos, nga sa usa ka higayon nagsulti bahin kaniya ingong si “Jehova nga akong Diyos.” (Num 22:​5, 18) Tingali, kini tungod kay ang debotadong mga magsisimba ni Jehova (si Abraham, Lot, ug Jacob) nagpuyo kanhi sa kasilinganan sa Haran, dili layo sa Petor.​—Gen 12:​4, 5; 24:10; 28:5; 31:​18, 38.

Gisalikway ni Balaam ang tanyag sa unang delegasyon gikan sa Moabihanong hari nga si Balak, nga nagdala ug “bayad alang sa pagpanag-an,” nga nag-ingon: “Si Jehova dili motugot nga ako mokuyog kaninyo.” (Num 22:5-14) Sa dihang ang “laing mga prinsipe nga mas daghan ug dungganon pa kay sa nauna” miabot (Num 22:15), ug si Balaam nagpakisayod pag-usab sa Diyos kon siya ba mokuyog, si Jehova miingon: “Bangon, kuyog kanila. Apan ang pulong lamang nga akong isulti kanimo ang imong isulti.”​—Num 22:16-21; Miq 6:5.

Sa pagpaingon didto ang manulonda ni Jehova mibarog sa tulo ka higayon diha sa dalan, nga tungod niana ang asno ni Balaam sa una nga higayon mitipas paingon sa usa ka uma, sunod gipiit ang tiil ni Balaam nganha sa usa ka paril, ug sa kataposan kini milubog. Katulo gibunalan ni Balaam ang hayop, nga niana kini milagroso nga misultig pagtutol. (Num 22:22-30) Sa kataposan, nakita ni Balaam ang manulonda ni Jehova, nga nagpahayag: “Ako migula aron sa pagsanta kanimo, kay ang imong dalan maoy supak gayod sa akong kabubut-on.” Apan sa makausa pa si Jehova nagtugot kang Balaam sa pagpadayon sa iyang gipiling dalan.​—Num 22:31-35.

Sukad sa sinugdan hangtod sa kataposan ang Diyos wala gayod mouyon sa bisan unsang pagtunglo sa Israel, nga miinsistir nga kon si Balaam moadto siya magpanalangin, dili magtunglo. (Jos 24:​9, 10) Apan, ang Diyos nagtugot kaniya sa pag-adto. Kini sama sa kahimtang ni Cain, sa dihang si Jehova mipahayag sa iyang dili pag-uyon apan sa samang higayon nagtugot sa indibiduwal nga magdesisyon sa iyang kaugalingon, sa pagbiya sa iyang daotang dalan o kaha sa pagpadayon sa iyang daotang dalan. (Gen 4:6-8) Busa, si Balaam maoy sama kang Cain nga matig-ang wala manumbaling sa kabubut-on ni Jehova sa maong butang, ug siya determinado nga mabatonan ang iyang hakog nga tinguha. Sa kahimtang ni Balaam ang kahakog sa ganti maoy nagbuta kaniya sa pagkadaotan sa iyang dalan, sama sa gisulat ni Judas: ‘Si Balaam nagdali ngadto sa masalaypong dalan alang sa ganti.’ Si apostol Pedro nagkomento: ‘Si Balaam, ang anak nga lalaki ni Beor, nahigugma sa ganti sa kasaypanan, apan gibadlong tungod sa iyang paglapas sa kon unsay matarong. Usa ka amang nga mananap nga luwanan, nga namulong sa tingog sa usa ka tawo, ang nagbabag sa binuang nga dalan sa manalagna.’​—Jud 11; 2Pe 2:​15, 16.

Sa pag-abot sa teritoryo sa Moab ug sa pagkahibalag kang Haring Balak sa tampi sa Arnon, si Balaam wala mag-usik ug panahon sa paglihok alang niini nga mga magsusupak sa katawhan ni Jehova sa pagkasunod adlaw. Si Balaam duyog kang Balak mitanyag ug mga halad, ug unya si Balaam milakaw, nga naglaom nga “makakaplag ug daotang mga tilimad-on” (Num 23:3; 24:1), apan ang mensahe lamang nga nadawat maoy panalangin alang sa Israel gikan kang Jehova. Ang samang paagi sa paghalad gihimo usab didto sa ibabaw sa Pisga, ug sa gihapon “walay kalaki nga makadaot batok kang Jacob,” mga panalangin lamang. Sa kataposan, gisubli ang paghalad didto sa ibabaw sa Peor, ug sa gihapon sa ikatulong higayon “gihimo sa . . . Diyos ang maldisyon nga usa ka bendisyon.”​—Num 22:41–​24:9; Neh 13:2.

Tungod niini nga mga panghitabo, “ang kasuko ni Balak misilaob batok kang Balaam,” ug, mipakpak sa iyang kamot tungod sa kapungot, siya mipatugbaw: “Gitawag ko ikaw aron sa pagpanghimaraot sa akong mga kaaway, ug, tan-awa! sila imong gipanalanginan sa hilabihan niining tulo ka higayon. Ug karon kalagiw sa imong dapit. Ako miingon sa akong kaugalingon nga ako sa walay pakyas magpasidungog kanimo, apan, tan-awa! si Jehova nagdumili kanimo sa kadungganan.” (Num 24:​10, 11) Gipaningkamotan ni Balaam nga ipahigawas ang iyang kaugalingon, nga gipasangil kang Jehova ang iyang kapakyasan sa pagtunglo sa Israel, nga giingong siya dili “makalapas sa sugo ni Jehova,” ug nga ‘bisan unsa ang isulti ni Jehova mao ang iyang igasulti.’ Busa human sa pipila pa ka dugang panultihong mga pahayag batok sa mga kaaway sa Israel, “si Balaam mitindog ug milakaw ug mipauli sa iyang dapit.”​—Num 24:12-25.

Sa dihang giingon nga si Balaam “mipauli sa iyang dapit” kini wala magkahulogan nga siya nakaabot gayod sa iyang balay didto sa Petor. Kining mga pulonga mismo wala magpasabot nga si Balaam mibiya sa palibot sa Bukid sa Peor. Sumala sa giingon sa Commentary ni Cook bahin sa Numeros 24:25: “Mipauli sa iyang dapit . . . Dili ngadto sa iyang yuta, kay siya nagpabilin taliwala sa mga Midianhon aron sa paglaraw ug bag-ong paagi batok sa katawhan sa Diyos, ug aron malaglag pinaagi sa iyang sala. . . . Ang prase, nga subsob makaplagan (pananglitan itandi ang Gen. xviii. 33, xxxi. 55; I S. xxvi. 25; 2 S. xix. 39), maoy mahulagwayon, nga nagkahulogan lamang nga si Balaam miadto sa usa ka lugar nga buot niya.”

Si Balaam naglaom gihapon nga mabatonan ang dakong ganti nga alang niana siya miadto ug nga iyang gihagoan. Siya nangatarongan nga kon dili niya mahimong tunglohon ang Israel, basin ang Diyos mismo ang magtunglo sa iyang kaugalingong katawhan, kon sila madaldal nga makigbahin sa pagsimba sa sekso sa Baal sa Peor. Busa si “Balaam . . . nagtudlo kang Balak sa pagbutang ug kapandolan atubangan sa mga anak sa Israel, sa pagkaon sa mga butang nga gihalad ngadto sa mga idolo ug sa pagpakighilawas.” (Pin 2:14) “Pinaagi sa pulong ni Balaam,” ang mga anak nga babaye sa Moab ug sa Midian “naghaylo sa mga anak sa Israel nga dili magmatinumanon kang Jehova mahitungod sa panghitabo sa Peor, mao nga ang hampak midangat sa katigoman ni Jehova.” (Num 31:16) Ang resulta: 24,000 ka lalaki sa Israel ang nangamatay tungod sa ilang sala. (Num 25:1-9) Ang Midian ug si Balaam wala usab makaikyas sa silot sa Diyos. Gimando ni Jehova nga ang tanang lalaki, babaye, ug mga batang lalaki sa Midian pamatyon; mga ulay lamang ang palingkawason. “Ug ilang gipatay si Balaam nga anak nga lalaki ni Beor pinaagi sa espada.” (Num 25:16-18; 31:1-18) Kon bahin sa mga Moabihanon, sila gidid-an pagsulod sa kongregasyon ni Jehova “hangtod sa ikanapulo ka kaliwatan.”​—Deu 23:3-6.