Pagpaniid sa Kalibotan
◼ Niadtong 2006, “167 ka magsusulat sa balita ug ilang mga kauban,” sama sa mga drayber ug tighubad, “nangamatay sa paningkamot nga mataho ang balita.” Kadaghanan nagtaho bahin sa krimen, korapsiyon, o mga away-away. Mga 133 ang gipamatay.—INTERNATIONAL NEWS SAFETY INSTITUTE, BELGIUM.
◼ Mga 10 ngadto sa 14 bilyones nga bala sa armas ang ginahimo tuig-tuig, “nga igong makapatay sa tanang tawo sa kalibotan duha ka beses.”—ROYAL MELBOURNE INSTITUTE OF TECHNOLOGY, AUSTRALIA.
May Linog ba Diay nga Tawo ang Nakaingon?
Sukad sa ika-19ng siglo, ang mga kalihokan sa tawo maoy nakaingon sa kapin sa 200 ka kusog nga mga linog, nag-ingon ang usa ka taho sa Aleman nga mantalaang Die Zeit. Ang pagmina maoy nakapahinabo sa katunga niini nga mga linog. Ang ubang mga hinungdan tingali mao ang pagkuhag gas, aseite, o tubig; pagpaagas ug tubig sa basiyo nang mga linaw-linaw sa kinailadman sa yuta; ug paggamag artipisyal nga mga linaw. Ang mga siyentipiko nagtuo nga ang pagmina ug karbon maoy hinungdan sa linog niadtong 1989 sa Newcastle, Australia, diin 13 ka tawo ang nangamatay, 165 ang nangasamdan, ug mibalor ug $3.5 bilyones (U.S.) ang kantidad sa kadaot. Gibanabana nga ang kapildihan nga gipahinabo sa linog mas dako pa kay sa kita sa mina sa Newcastle sukad gisugdan kini pagmina duha ka siglo na ang milabay.
Ang Kahimtang sa Katolisismo sa Pransiya
Sa 1994, 67 porsiyento sa mga tawo sa Pransiya nag-angkon nga mga Katoliko. Karon ang gidaghanon maoy 51 porsiyento na lang, miingon ang magasing Le Monde des Religions. Sumala sa usa ka surbi, katunga sa mga Katoliko sa Pransiya mosimba lamang sa espesyal nga mga okasyon sama sa kasal. Bisag 88 porsiyento nag-ingon nga makamao silang moampo sa Amahan Namo, 30 porsiyento ang dili gayod mag-ampo. Halos katunga sa Katolikong mga panimalay dunay Bibliya, apan wala kini magpasabot nga ila kining gibasa.
Mga Bata nga May Depekto sa Pagsulti
“Nagkadaghang bata yungit gihapon mosulti bisag dakodako na ug menos ug nahibaloang mga pulong tungod kay ang mga hamtong dili makig-estorya kanila,” nag-ingon ang Polakong magasin nga Wprost. “Sa aberids, ang mga inahan mogahin ug 30 minutos kada adlaw sa ilang mga anak ug ang mga amahan, “pito ka minutos lang.” Tungod niini, halos 1 sa matag 5 ka bata “nag-antos ug pipila ka depekto sa pagsulti tungod sa pagpasagad sa ilang mga ginikanan.” Ang terapista sa pagsulti ug eksperto sa mga pinulongan nga si Michał Bitniok sa Silesian University nagpasidaan: “Kon kining mga bataa dili dayon matabangan ug dili maatiman, ang ilang mga depekto sa pagsulti makahatag kanilag mga problema dihang sila motungha na ug inigkahamtong nila.”
Paggamit ug Patuotuo sa Japan
Dako kaayong problema sa Japan ang paglabay ug mga basura diha sa yuta sa gobyerno. Dili kini mapugngan sa mga nagbantay maadlaw. Ang mga tawo manglabay sa ilang mga basura magabii. Karon, pinaagi sa pagtukod ug torii, pula nga kahoyng mga ganghaan nga ang disenyo morag mga entrada sa mga kapilya sa Shinto, ang lokal nga kagamhanan naggamit ug patuotuo aron ang mga tawo mahadlok sa paglabay ug basura. “Simple kaayo kini nga solusyon,” nag-ingon ang mantalaang IHT Asahi Shimbun. “Ang mga torii kasagarang giisip nga balaan sa mga tawo, busa ang paglabay ug basura duol niini makadimalas.” Tuod man, ang mga tawo dili na manglabay ug basura duol niini. “Manglabay silag basura apan sa layo-layo na,” nag-ingon ang mantalaan.