Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w05 11/1 p. 28-31
  • Menlapen Poraus Seni Ewe Puken Aewin Kronika

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Menlapen Poraus Seni Ewe Puken Aewin Kronika
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • EWE PUKEN ITEN ARAMAS MI LAMOT
  • (1 Kronika 1:1–9:44)
  • TAFIT A NEMENEM
  • (1 Kronika 10:1–29:30)
  • Angang Ngeni Jiowa Fan Pwapwa
  • Eani Lukuluk Won Ngunun Kot Lupwen A Siwil Lapalapen Manauom
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2004
  • Menlapen Poraus Seni Ewe Puken Oruuen Samuel
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
w05 11/1 p. 28-31

An Jiowa We Kapas Mi Manau

Menlapen Poraus Seni Ewe Puken Aewin Kronika

AFEN lo 77 ier seni ewe fansoun ekkewe chon Jus ra liwiniiti fonuer seni Papilon. Lime me limu ier ra fen lo seni ewe fansoun Kepinan Serupapel a aueta ewe imwen fel. Israel a liwinsefal fan iten an epwe fissefal fel mi enlet lon Jerusalem. Iwe nge, rese chuen tinikken lon ar fel ngeni Jiowa. Ra osupwangen alillis me ewe puken Aewin Kronika a alisiir.

Aewin Kronika esap chok eu puken ekkewe tettelin aramas. A pwal wor porausen ekkewe 40 ier seni maloon King Saul tori maloon King Tafit. Ewe samol fel Esra a makkei Aewin Kronika lon 460 B.C.E. Aewin Kronika epwe alisikich pokiten a awewei ussun fel ngeni Kot lon ewe imwen fel me a wor poraus mi titchik ussun samasamen ewe Messaia. Ewe puken Aewin Kronika a pop seni ngunun Kot me porausan a apochokkula ach luku me a alapalo ach weweochuuti ewe Paipel.​—Ipru 4:12.

EWE PUKEN ITEN ARAMAS MI LAMOT

(1 Kronika 1:1–9:44)

Mei wor ulungat popun a fokkun lamot iten ekkewe aramas Esra a makkeeretiu. Akkom, porausen ekkewe tettelin aramas a tumunu pwe ekkewe mwan mi fich ngeni ena wiis repwe samol fel. A pwal lamot pokiten a affata chon menni einang epwe fonueni eu fonu me a awora porausen samasamen ewe Messaia. Ena porausen samasamer epwe affata ngeni chon Jus io kewe aramaser fetefetal ngeni ewe aemonun mwan. A wor engol tettelin aramas lefilen Atam me Noa, me pwal engol lefilen Noa me Eperiam. Mwirin porausen noun Ismael kewe, noun puluwen Eperiam itan Ketura, me noun Iso kewe, a wor porausen mwirimwirin ekkewe 12 noun Israel kewe.​—1 Kronika 2:1.

A watte ewe poraus ussun mwirimwirin Juta pokiten ir samasamen King Tafit. Mei wor 14 tettelin aramas seni Eperiam ngeni Tafit me pwal 14 seni Tafit tori ewe fansoun Israel a oolo Papilon. (1 Kronika 1:27, 34; 2:1-15; 3:1-17; Mattu 1:17) Iwe, mwirin ena, Esra a makkei porausen aramas lon ekkewe einang otiuen ewe Jortan me porausen tettelin noun Lifai kewe. (1 Kronika 5:1-24; 6:1) Iwe, mwirin a wor porausen ekkoch ekkewe einang notoun ewe Jortan me poraus mi titchik ussun mwirimwirin Penjamin. (1 Kronika 8:1) Mei pwal wor iten ekkewe aramas lon Jerusalem mwirin ar liwinsefal seni Papilon.​—1 Kronika 9:1-16.

Poluen Ekkewe Kapas Eis Ussun Ewe Paipel:

1:18​—Keinan are Arpaksat, semen Sela? (Luk 3:35, 36) Arpaksat semen Sela. (Keneses 10:24; 11:12) Neman “Keinan” lon Luk 3:36 a wesewesen wewe ngeni “chon Kaltia.” Ika mei pwung ena ekiek, iwe, Esra a makkei akkom “noun ewe chon Kaltia itan Arpaksat.” Are neman ekkewe it Keinan me Arpaksat iten emon chok aramas. Pwal och, ewe it “Keinan” ese mak lon ekkoch ekkewe Paipel loom, loom.​—Luk 3:36.

2:15​—Tafit noun Jessi nampa fisu? Aapw. Iwe, mei wor walumon noun Jessi kewe at me Tafit ewe setiputur. (1 Samuel 16:10, 11; 17:12) Emon lein noun kewe at a malo nge esor noun kewe. Pokiten esor lamotan ngeni ekkewe tettelin aramas mi mak lon Paipel, Esra ese makkei itan.

3:17​—Met popun Luk 3:27 a apasa pwe noun Jehoiachin mwan Sealtiel noun Neiri? Jehoiachin semen Sealtiel. Iwe nge, a ussun ita pwe noun Neiri nengngin a puluweni Sealtiel. Luk a makkei pwe puluwen noun Neiri we nengngin noun Neiri ussun chok a makkei pwe Josef noun semen Meri, Ilai.​—Luk 3:23.

3:17-19​—Tefen Serupapel Petaia me Sealtiel? Serupapel noun Petaia pwiin Sealtiel. Iwe nge, fan ekkoch a mak pwe Serupapel noun Sealtiel lon ewe Paipel. (Mattu 1:12; Luk 3:27) Neman a ina ussun pokiten Sealtiel a mutti Serupapel lupwen Petaia a malo. Are eli lupwen Sealtiel a malo nge esor noun kewe, Petaia a puluweni puluwen pwiin we mi malo me ren ewe Alluk, me Serupapel mwanichien ena pupulu.​—Tuteronomi 25:5-10.

5:1, 2​—Menni ewe feioch Josef a angei pokiten an pwungun mwanichi? Weween pwe lupwen semer a malo. Josef a angei fan ruu minne pwiin kewe ra angei. (Tuteronomi 21:17) Ina popun Josef a wiliiti semen ruu einang, Efraim me Manasa nge pwiin kewe ir semen eu chok einang.

Ekkewe Lesen Fan Itach:

1:1–9:44 Pokiten iten wesewesen aramas ra makkelong lon ekkeei tettelin aramas, iwe, sia luku pwe ekkewe poraus lon Paipel poraus wesewesan sap tutunlap.

4:9,10. Japes a iotek pwe fonuan epwe wattelo fan kinamwe pwe aramas mi tongei Kot repwe nonnom ie. Iwe, Jiowa a polueni an we iotek. Sipwe iotek pwe choochoon ekkewe chon fel ngeni Kot epwe chommongolo, me angang ngeni fisitaan ach tingor fan tinikken lon ewe angangen afalafal.

5:10, 18-22. Lon ranin King Saul, ekkewe einang otiuen ewe Jortan ra akkufu ekkewe chok Hakri inaamwo ika choochoon chon Hakri a lap seni choochoor fan ruu. Ra pworacho pokiten ra lukuluk won Jiowa me tingor alillis seni i. Amwo sipwe unusen lukuluk won Jiowa lon ach angangen afalafal pokiten mei wor chommong mi u ngenikich.​—Efisus 6:10-17.

9:26, 27. Mi watte wiisen ekkewe chon Lifai ra mammasa ekkewe asam. Kiien ekkewe leeni mi pin lon ewe imwen fel a nom rer. Ra tumunuochu wiiser. Sia wiisen alisi aramas lon leeniach kewe ar repwe fel ngeni Jiowa. Sipwe tinikken me tuppwol ussun chok ekkewe chon Lifai mi mammasa ekkewe asam.

TAFIT A NEMENEM

(1 Kronika 10:1–29:30)

Ei poraus a poputa ren porausen ewe maun ngeni chon Filistia won ewe Chuuk Kilpoa lupwen King Saul me noun kewe mwan ra malo. Tafit, noun Jessi, a wiliiti kingen Juta. Ekkewe mwan seni ekkewe einang meinisin ra feilo Hepron me ra mochen pwe Tafit epwe king won unusen Israel. (1 Kronika 11:1-3) Ekis chok mwirin, Tafit a tooki Jerusalem. Israel a uwei pworun ewe pwon ngeni Jerusalem “fan mweireiren pwapwa, fan tikin sokopaten rappwa, . . . , pwal fan tikin kitar me ukulele.”​—1 Kronika 15:28.

Iwe, Tafit a mochen aueta eu imw fan iten Kot. Jiowa a apasa pwe Solomon epwe aueta ewe imwen fel, nge a fis eu atipeeu fan iten eu muu lefilen Jiowa me Tafit. Tafit a pworacho le maunei chon koputaan Israel. Tafit a alleaani choochoon Israel me 70,000 ra malo pokiten an tipis. Emon chonlang a ereni Tafit pwe epwe fori eu rong fan iten Jiowa. Tafit a mooni eu fonu seni Ornan ewe chon Jepus. Tafit a ammonlata “chomong pisek” fan iten an Jiowa imwen fel mi “fokun amwarar.” (1 Kronika 22:5) Tafit a akkotaochu angangen ekkewe chon Lifai. Aewin Kronika a awewe won angangen chon Lifai lap seni ekkewe ekkoch puken Paipel. Ewe king me ekkewe aramas ra fokkun kisaseu le asor fan iten ewe imwen fel. Mwirin an nemenem ren 40 ier, Tafit a malo lupwen a “ieritam, a woumong o itefoula. Nge Salomon noun we a siwili lon wisan wisen king.”​—1 Kronika 29:28.

Poluen Ekkewe Kapas Eis Ussun Ewe Paipel:

11:11​—Met popun a mak pwe 300 ra nninniilo lon ei wokisin, nge a mak 800 lon 2 Samuel 23:8? Meilapen noun Tafit kewe mi pwora seni meinisin, Jasopeam are Joseppasepet. Ekkewe ruuemon, Eleasar me Sama. (2 Samuel 23:8-11) Neman ewe popun a sokkolo, pun ekkewe ruu wokisin ra awewe won ruu foffor emon leir a fori.

11:20, 21​—Ifa wiisen Apisai lein noun Tafit kewe ulumon mwan mi pwora? Apisai ese emon lein ekkewe ulumon mi pwora seni meinisin. Iwe nge, 2 Samuel 23:18, 19 a apasa pwe Apisai meilapen ekkewe 30 me a fokkun itefoula leir. Apisai a pach ngeni ekkewe ulumon le itefoulo pokiten an kewe foffor mi pwora a ussun chok an Jasopeam.

12:8​—Ifa ussun mesen ekkewe chon Kat ra ussun chok “mesen ekewe laion”? Ekkeei mwan mi pwora ra pin nom ren Tafit lon ewe fonu poon. Mokurer a langattamelo. Iwe, meser a nikinikin mesen laion.

13:5​—Ifa ewe “chanpupu Sihor lon Isip”? Pokiten ewe kapas “Sihor” lon fosun Ipru a wewe ngeni “chanpupu,” ekkoch ra luku pwe ei chanpupu ewe Chanpupu Nail. Iwe nge, lap ngeni aramas ra luku pwe ei chanpupu ewe “ouwon Isip,” ina ewe leemool a wiliiti ewe kia lefilen Isip me ewe Fonu Mi Pwonetiu.​—Numperis 34:2, 5; Keneses 15:18.

16:30​—Met weween “chechech me mwan”? “Chechech me mwan” a wewe ngeni ar niueiti are sufoliiti Jiowa.

16:1, 37-40; 21:29,30; 22:19​—Ifa ewe kokkotun fel lon Israel seni fansoun ewe Pwor a nonnom lon Jerusalem tori a kauta ewe imwenfel? Ewe Pwor ese fen nonnom lon ewe imw mangaku ren fite ier lupwen Tafit a walong ewe Pwor lon ewe imw mangaku a fori lon Jerusalem. Ewe imw mangaku a chok nonnom lon Kition, ikewe Samolfel Satok me pwiin kewe ra fori asor me ren ewe Alluk. Iei ewe kokkot tori a wes ewe imwenfel lon Jerusalem. Ina ewe fansoun ra uwei ewe imwen mangaku ngeni Jerusalem me ewe Pwor a nonnom lon ewe Leeni Mi Pin Seni Meinisin lon ewe imwen fel.​—1 King 8:4, 6.

Ekkewe Lesen Fan Itach:

13:11. Lupwen eu kokkot ese sopwoch, sisap song me tipi ngeni Jiowa. Sipwe atittina met a fis ren ach sipwe silei ewe popun ese fisoch. Ina met Tafit a fori. A kaeo seni met a mwaallilo ren me mwirin ra uwei ewe Pwor me ren an Kot emmwen.a

14:10, 13-16; 22:17-19. Sipwe iotek mwen poputaan eu angang mi kkuukich lon pekin ngun.

16:23-29. Fel ngeni Jiowa epwe akkom lon manauach.

18:3. Jiowa a apwonueta an kewe pwon. Ren Tafit, a apwonueta an we pwon ngeni Eperiam pwe mwirimwirin epwe fonueni unusen Kenan, seni “ewe chanpupun Isip tori ewe chapupu mi watte itan Oifrat.”​—Keneses 15:18, 19; 1 Kronika 13:5, 6.

21:13-15. Jiowa a apasa pwe ewe chonlang epwe awesi ewe malapalap pokiten a meefi lon lelukan riaffoun noun kewe aramas. Pwungun pwe Jiowa a ‘fokkun umoumoch.’b

22:5, 9; 29:3-5, 14-16. Inaamwo ika ese mumu ngeni Tafit an epwe aueta ewe imwen fel nge, a eani asor mi watte. Met popun? Pokiten a silei pwe woun meinisin a nom ren pokiten murinnoon Jiowa. Ach kilisou epwe amwokutukich ach sipwe kisaseu.

24:7-18. Mei chuen pochokkul an Tafit kokkot mi akkota angangen ekkewe samol fel lon 24 kinikin, lupwen noun Jiowa chonlang a esilei porausen uputiuen Jon Papatais ngeni seman we Sekaraia. Sekaraia seni ewe “mwichen Apaija,” me ina fansoun wiisan lon ewe imwen fel. (Luk 1:5, 8, 9) Ekkeei poraus ussun chon fel ngeni Jiowa porausen wesewesen aramas nge esap porausen aramas lon tutunlap. Sia feioch lupwen sia angangfengen ren “ewe chon angang mi tuppwel o tipatchem” lon an Jiowa mwicheich mi kokkotoch.​—Mattu 24:45.

Angang Ngeni Jiowa Fan Pwapwa

Aewin Kronika esap chok eu puken tettelin aramas. A pwal wor porausen Tafit lupwen a uwei pworun ewe pwon ngeni Jerusalem, an pworacho lon maun, an ammonlata fan iten kautaan ewe imwen fel, me ifa ussun a akkotaochu angangen chon Lifai. Pwungun pwe minne Esra a makkei a efeiochu chon Israel. A apochokkuleereta fan iten fel lon ewe imwen fel.

A ifa me murinnoon ewe pisekin nengeni Tafit a isetiu ren an akkomwa fel ngeni Jiowa lon manauan! Tafit a kutta ifa ussun epwe fori letipen Kot. Ese kutta wiisan kewe mi tekia. Amwo sipwe apwonueta an we fon ren ach sipwe angang ngeni Jiowa ‘ren unusen lelukach me mochenin letipach.’​—1 Kronika 28:9.

[Footnote]

a Ren om kopwe kuna pwal ekkoch lesen sia kaeo seni Tafit lupwen a uwei ewe Pwor ngeni Jerusalem, nengeni Ewe Leenien Mas, lon fosun Merika, minen May 15, 2005, pekin taropwe 16-19.

b Ren om kopwe kuna pwal ekkoch lesen sipwe kaeo seni ewe fansoun Tafit a alleaani choochoon chon Israel, nengeni Ewe Leenien Mas, lon fosun Merika, minen May 15, 2005, pekin taropwe 16-19.

[Lios/Ekkewe sasing lón pekin taropwe 28-30]

(Ren unusen napanapan, ppii ewe puk)

Ekkewe tettelin aramas seni Atam ngeni Noa (1,056 ier)

4026 B.C.E. Atam

130 years ⇩

Set

105 ⇩

Inos

90 ⇩

Keinan

70 ⇩

Maalalel

65 ⇩

Jaret

162 ⇩

Inok

65 ⇩

Metusela

187 ⇩

Lamek

182 ⇩

2970 B.C.E. NOA a uputiu

Ekkewe tettelin aramas seni Noa tori Eperiam (952 ier)

2970 B.C.E. Noa

502 ier ⇩

Sem

100 ⇩

EWE NOOTER 2370 B.C.E.

Arpaksat

35 ⇩

Sela

30 ⇩

Iper

34 ⇩

Pelek

30 ⇩

Reu

32 ⇩

Seruk

30 ⇩

Neior

29 ⇩

Tira

130 ⇩

2018 B.C.E. EPERIAM a uputiu

Seni Eperiam tori Tafit: 14 tettelin aramas (911 ier)

2018 B.C.E. Eperiam

100 ier

Aisek

60 ⇩

Jekop

c.88 ⇩

Juta

⇩

Peres

⇩

Esron

⇩

Ram

⇩

Amminatap

⇩

Naason

⇩

Sala

⇩

Poas

⇩

Opet

⇩

Jessi

⇩

1107 B.C.E. TAFIT a uputiu

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share