Tumunukemi Seni Sou Afalafal Mi Chofona
“Ekkoch sou afalafal chofona repwe pwata leimi.”—2 PITER 2:1.
1. Met Juta a ekiekin mak ussun, nge pwata a siwili itelapei an poraus?
A FOKKUN amairu ena poraus! A wor sou afalafal chofona lon ewe mwichefelin chon Kraist lon ewe aeuin senturi! (Mattu 7:15; Foffor 20:29, 30) Pwiin Jises we itan Juta a silei ussun minne a fis. A apasa pwe ururun epwe mak ngeni chienan kewe chon luku “ussun ewe amanau sia fen mwinelong lon”, nge a pwal awewei: “Ua pwal meefi pwe upwe fokkun mak o fonoukemi pwe oupwe achocho le alisi ewe luku mi fen ngeni ekkewe aramas mi fel fan eu chok.” Pwata Juta a siwili itelapen an poraus? Popun, pun a era, “ekkoch aramas ra fen anifelong lon [ekkewe mwichefel] . . . ir mi awilielo ewe chenin Kot ngeni angol.”—Juta 3, 4.
2. Pwata 2 Piter sopwun 2 a usun chok makkeien Juta?
2 A pwapwalo pwe Juta a mak ekiselo mwirin an Piter makkei noun we oruuen taropwe. Ese mwaal Juta a fen silei masouen noun Piter we taropwe. Pungun, chommong an kewe memmeef lon noun we taropween fon ra usun chok minne Piter a makkei. Ina minne, atun sipwe chosani 2 Piter sopwun 2, sipwe kuna pwe a fokkun lollo ngeni noun Juta we taropwe.
Sopwongauen ekkewe Afalafal Chofona
3. Met a fen fis me lom nge Piter a apasa epwe fissefal?
3 Mwirin an Piter pesei pwiin kewe ar repwe auselingoch ngeni kapasen oesini, a apasa: “Nge a wor ekkoch soufos chofona lein ekkewe aramas lom [lon Israel], usun chok ekkoch sounpetak chofona repwe pwal pwata leimi.” (2 Piter 1:14–2:1) Noun Kot kewe aramas lom lom ra angei oesini mi enlet, nge a pwal torir ekkoch afalafal mi pworongau seni ekkewe soufos chofona. (Jeremaia 6:13, 14; 28:1-3, 15) Jeremaia a makkei: “Lon ekkewe soufosun Jerusalem, ua kuna mettoch mi fokkun anioput, fofforun mocheisou o pwal ar feffetal lon minne mi chofona.”—Jeremaia 23:14.
4. Met popun a fich ngeni ekkewe sou afalafal chofona ar repwe nninnilo?
4 Piter a awewei met ekkewe sou afalafal chofona repwe fori lon ewe mwichefelin chon Kraist, ren an era: “Repwe tukumolo ar afalafalen poutmwaalilo, ewer, repwe amam ewe Samol mi fen amoni ir, o repwe efisata ngeni pwisin ir ar poutmwaalilo muttir.” (2 Piter 2:1; Juta 4) Kristendom ikenai a popu seni keangfesennin ewe lamalam lon ewe aeuin senturi. Piter a pwarata ewe popun epwe chok fich ngeni ekkena sou afalafal chofona ar repwe morolo: “Chommong aramas repwe tapwelo mwirin ar angolsa, o pwal fan asengesir aramas repwe esiita ewe al mi enlet.”—2 Piter 2:2.
5. Ifa tipisin ekkewe sou afalafal chofona?
5 Ekkekieki ena mettoch! Pokiten ekkena sou afalafal chofona, chommong lon ekkewe mwichefel repwe fori fofforun angolsa. Ewe kapasen Krik mi affou ngeni “angolsa” a wewe ngeni sikepwach, nafangauen ar nemeni pwisin ar kewe foffor, foffor mi asau, foffor mi limengau. Piter a fen apasa pwe ekkewe chon Kraist ra fen “su seni ewe ingau mi nom lon fonufan pokiten mochenia-ingau.” (2 Piter 1:4) Nge ekkoch repwe liwiniti ewe mi ingau, iwe, epwe tipisin ekkewe sou afalafal mi chofona lon ekkewe mwichefel! Epwe ina usun alen ewe enlet epwe itengauolo. A fokkun alolilen! Enlet, iei eu poraus Chon Pwarata Jiowa meinisin repwe ita tumunuochu ikenai. Sisap fokkun monuki pwe ach kewe foffor repwe aitochuolo are aitengaua Jiowa Kot pwal noun kewe aramas.—Proverbs 27:11; Rom 2:24.
Atolonga Afalafal Chofona
6. Met a amwokutu ekkewe sou afalafal chofona, iwe, ifa ussun ra sotun angei mochenin letiper?
6 Sipwe tipatchem ika sipwe nennengeni ifa usun ekkewe sou afalafal chofona repwe atolonga ar kewe ekiekingau. Piter a akkom era pwe repwe tukumolo ar afalafal, are repwe fori le monomon. A pwal apasa: “Pokiten ar mochenia repwe atailo feiochumi ren ar kapas chofona.” Pwisin ar kewe mocheniangau a amwokutu ekkena sou afalafal chofona, ussun sia kuna lon an The Jerusalem Bible affouni iei ussun: “Repwe achocho le monikemi ren ar kewe afalafal mi otupotup.” Pwal ussun chok, ewe Paipel mi affou ren James Moffatt a apasa lon na wokisin: “Lon ar mocheniangau, repwe michikemi ren ar kewe poraus mi tipatchem-sola.” (2 Piter 2:1, 3) Alon ekkewe sou afalafal mi chofona repwe ita pwung me ren emon mi tumunungau lon pekin luku, nge ra anapanapa ar kewe fos pwe repwe “moni” aramas, me otupur pwe repwe apwonueta an ekkewe sou otupotup kewe kokkot.
7. Menni namanam a choufetal lon ewe aeuin senturi?
7 Ese mwaal, ekkewe sou afalafal chofona lon ewe aewin senturi ra appiru ekiekin chon lukun lon na fansoun. Orun ewe fansoun Piter a makkei noun kewe taropwe, ewe namanam itan Gnosticism a choufetal. Ekkewe chon Gnostic ra luku pwe a ngau mettochun fonufan meinisin, iwe, ekkewe chok mettochun ngun a murinno. Ina minne, ekkoch leir ra era pwe ese lifilifil minne emon mwan epwe fori lon inisin fituk. Ra era pwe lo, lo, lo, aramas resap eani eu inisin fituk. Ina popun, ra era pwe esor lamoten ekkewe tipis repwe fori lon inisir, pachelong ekkewe tipisin lisou-mwaal. A pwapwalo pwe ena sokkun ekiek a poputa le etipetipa ekkoch mi fiti pekin chon Kraist.
8, 9. (a) Menni poraus mi pwor a etipetipa ekkoch popun chon Kraist? (b) Me ren Juta, met ekkoch lon ewe mwichefel ra fori?
8 Emon sou kaeo Paipel a era pwe “a wor ekkoch lon ewe Lamalam mi aingaua ewe afalafal ussun an Kot chen.” (Efisus 1:5-7) Me ren atewe, ekkoch ra eani ei sokkun anini: “En mi era pwe an Kot chen a fokkun watte pwe epwe tongeni pwoluelo iteiten tipis meinisin? . . . Iwe, sipwe fokkun tittipis, pun an Kot chen epwe tongeni amoielo iteiten tipis meinisin. Enlet, ukukun ach tittipis, epwe pwal ina ukukun an Kot chen epwe tongeni fori an angang.” En mi fen rongorong poraus mi sossor lap seni ena?
9 Ewe aposel Paul a appolua ekiek-mwaal usun an Kot we chen lupwen a eis: “Sipwe chuen nonnom lon tipis pwe chen epwe lapelo?” A pwal eis: “Iwe, meet? Sipwe fori tipis pun sise chuen nonnom fan alluk, pwe fan chen?” Paul a polueni ir me ruu ren an apasa: “Apwi, esap ina!” (Rom 6:1, 2, 15) Ussun Juta a kuna, a ffatoch pwe ekkoch ra “awilielo ewe chenin Kot ngeni angol.” Iwe nge, Piter a affata pwe ren ena esin aramas ‘ar poutmwaalilo ese mo mour.’—Juta 4; 2 Piter 2:3.
Poraus mi Awora Kapasen Ourour
10, 11. Ikkefa ulungat porausen ourour Piter a awora?
10 Ren an epwe apochokkula ewe poraus pwe Kot epwe mwokut ngeni ekkewe chon fofforingau mi pukun filata ar repwe foffori tipis, Piter a awora seni ewe Paipel ulungat porausen ourour. Aeuin, a makkei: “Kot ese mo lolileniesini ekkewe chonlang lupwen ra tipis.” Juta a apasa pwe “rese aucheani wiser nge ra likitalo wesewesen leenier” lon lang. Ra feitiu fonufan me mwen ewe Noter me ra inisini inisin fituk fan iten ar repwe lisou ngeni noun aramas kewe fefin. Ren liwinin ar fofforingau ese fich, ra koturutiu lon “Tartarus,” are, ussun Juta a makkei, ra “fen iseis ren selimecha esemuch lon ewe leeni mi rochopwak ngeni kapwungun ewe ran mi lapalap.”—2 Piter 2:4; Juta 6; Keneses 6:1-3.
11 Mwirin, Piter a kapas ussun ekkewe aramas lon ranin Noa we. (Keneses 7:17-24) A apasa pwe lon ranin Noa we, Kot “ese mo lolileniesini ewe fonufanen lom . . . lupwen a tinalo ewe noter won ekkewe chon fonufan mi ingau.” Mwirin, Piter a makkei pwe Kot a fori pwe “repwe minen afalafal ngeni chon foffor ingau mwirin” ren an “ekieki pwe ekkewe telinimw Sotom me Komora repwe morelo lupwen a fisirelo o foralo ir repwe falang.” Juta a pwal awewei pwe ekkena aramas ra “fori ekkewe chok sokkun lisou o ekkewe fofforun mochenian fituk rese mo fich ngeni aramas.” (2 Piter 2:5, 6; Juta 7) Ekkewe mwan rese chok fori lisou-mwaal ngeni fefin nge ra pwal mocheniaiti fitukun mwan, pwal mwo nge fitukun ekkewe man.—Keneses 19:4, 5; Lifitikos 18:22-25.
12. Me ren Piter, ifa ussun foffor mi pwung epwe kuna liwinin?
12 Iwe nge, Piter a pwal apasa pwe Jiowa a liwini ngeni ir kewe mi angang ngeni ren tuppwol. Awewe chok, a awewei ifa usun Kot “a amanaua fumon eti Noa, ewe sounpetak mi pung” lupwen a tinalo ewe Noter. A pwal aporausa usun an Jiowa angasalo “Lot, atewe mi pung” lon fansoun Sotom, iwe, a era: “Jiowa a fen silei angasalo ekkewe aramas mi tuppwel seni ar kewe sossot, o a pwal silei iseis ekkewe aramas mi ingau ngeni ninni tori ewe ranin kapung.”—2 Piter 2:5, 7-9.
Ekkewe Foffor mi Fich ngeni Liwiningau
13. Akkaeuin io kewe ra iseis ngeni kapwung, iwe, a fet ar kewe ttan?
13 Piter a itini ir kewe mi fich ngenir ar repwe akkaeuin kuna an Kot we kapwungungau, weween, “ir mi mocheniani mochenia mi anioput, ir kewe mi turunufasei sokkun nemenem meinisin.” Sipwe tongeni meefi an Piter song lupwen a apasa: “Ir mi pwora o rongaia; rese mo niueiti ar esiita ekkewe mi ling.” Juta a makkei pwe “ekkeei aramas, pokiten ar kewe tan, ra aingaualo fituker . . . o ra turunufasei ir ekkewe mi ling.” (2 Piter 2:10; Juta 8) Eni epwe kapachelong lon ar kewe ttan ar anchangei lisou-mwaal mi limengau mi apochokkula ar chechei fofforun sikepwach. Iwe nge, ifa ussun ra “puratiu an ekkewe samol nemenem” me “turunufasei ir ekkewe mi ling”?
14. Ifa ussun ekkewe sou afalafal chofona “ra puratiu an ekkewe samol nemenem”, o ra “turunufasei ir ekkewe mi ling”?
14 Ra fori ena ren ar oput nemenemen ir kewe mi seikita me ren Kot. Ekkewe chon Kraist elter ra tupuni Jiowa Kot mi ling, pwal Noun we mi ling, iwe, ina popun a pwal wor och linger. Pungun, ra tongeni fori minne mi mwaal, ussun chok Piter a pwal fori, nge ewe Paipel a pesei chon ekkewe mwichefel ar repwe nonnom fan emmwenien ir kewe mi ling. (Ipru 13:17) Inaamwo ika a wor ar kewe mwaal, nge esap ina popun aramas repwe turunufaser. Piter a apasa pwe ekkewe chonlang rese “apasa och kapasen esiit usur [ekkewe sense chofona] fan mesen ewe Samol,” inaamwo ika epwe fich ngenir. Piter a sopweilo, “Nge ekkena mwan, usun chok ekkewe man rese tongeni ekieki, ra chok fori minne ra mochen, ra upu ngeni eolo o ninilo, ekkeei aramas ra chok esiita ekkewe mettoch rese mo silei, o repwe eti ekkewe man poutmwaalilo lon ewe chok lapalapen poutmwaalilo.”—2 Piter 2:10-13.
“Lupwen Ra Eti Ami kewe Kametip”
15. Ifa lapalapen ekkewe sou afalafal chofona, me ia ra otupu aramas ia?
15 Inaamwo ika ekkena mwan mi pwor “ra chok pwapwaesini sokkun fofor-ingau meinisin le ran” me “ir mi sor o tikitikipwul,” ra pwal otupotup. Ra mwokutukut “le monomon”, me ra nounou “kapas chofona,” ussun Piter a apasa me mwan we. (2 Piter 2:1, 3, 13) Ina minne, neman resap pwarata ar u ngeni an ekkewe elter sotun apochokkulata an Kot kewe alluk are resap pwal apwonueta ar kewe mocheniangau mwen mesen aramas. Apw, nge Piter a apasa pwe ra sikasini “me pwapwaesini ar kewe afalafal chofona atun ra etikemi lon ami kametipen tong.” Iwe, Juta a makkei: “Ir ra ussun chok founeset mi okop fan konik lon ami kana kametipen tong.” (Juta 12) Ewer, ussun chok fau mi ken fan konik repwe tongeni atai epin efoch waa, me efisi pwe ekkewe salo repwe mop, iwe, epwe pwal ina usun ekkewe sou afalafal mi chofona repwe aingaua ir kewe rese silei lapalaper, ir kewe ra likotupotup le apasa pwe ra tonger lon ar kewe “kametipen tong.”
16. (a) Met ekkewe “kametipen tong,” iwe, ia ekkewe mi ingau ikenai repwe pwal fori ar kewe sossot ia? (b) Ekkewe sou afalafal chofona ra akkaeuin ekiekin liapeni io kewe, ina popun met ena esin aramas repwe fokkun fori?
16 Ekkena “kametipen tong” ra wewe ngeni ekkewe fansoun ekkewe chon Kraist lon ewe aeuin senturi ra pwapwafengen me mongofengen. Chon Pwarata Jiowa ikenai ra pwal fori ar kewe pwapwafengen, neman atun repwe fiti eu apupulu, are piknik, are repwe mongofengen le pwin. Ifa ussun aramas mi pwor repwe aea ena sokkun fansoun fan iten ar repwe liapeni aramas? Piter a makkei: “Meser mi ur ren lisou o rese mo ukutiu seni tipis. Ra otupu ngunun ekkewe aramas mi tipemwaramwar.” Lon “letiper mi angoch lon mocheniaingau”, ra ekilapei ir kewe mi apwangapwang lon pekin luku resaamwo eani ewe enlet pwe epwe wesewesen ar. Ina minne, kopwe kaeo seni minne a fis lon ranin Piter we, iwe, kopwe mammasa! U ngeni an aramas kewe kapasen emichimich, kesap pwal tupulo ren atochun are liochun emon mi sotun liapenuk pwe kopwe fori minne ese pwung!—2 Piter 2:14.
“Ewe Alen Pelam”
17. Ifa ewe “alen Pelam,” iwe, ifa ussun an a kku manauen 24,000 chon Israel?
17 Ir mi “anumamau” ra fen silei ewe enlet ren och fansoun mi ekis ttam. Eni ra chuen eani fofforun chon afalafal lon ewe mwichefel. Nge Piter a apasa: “Ra fen tokelo seni ewe al mi wenechar; iwe, ra fen mwalechelo; ra chok feilo mwirin ewe alen Pelam noun Peor, atewe mi mochen angei liwinin seni an foffor-ingau.” (2 Piter 2:14, 15) Iei alen ewe soufos Pelam, a ereni aramas ar repwe eani foffor mi ngau fan iten an epwe pwisin win. A ereni ewe kingen Moap itan Palak pwe Kot epwe anumaumaua Israel ika repwe tongeni sotunir pwe repwe lisou-mwaal. Iwe, mwiriloon, chommong noun Kot kewe aramas ra kuna sossot ren ekkewe fin Moap, iwe, 24,000 ra ninnilo pokiten ar kewe foforun lisou-mwaal.—Numbers 25:1-9; 31:15, 16; Pwarata 2:14.
18. A ifa ukukun an Pelam aleni alan, iwe, met sopwolon Pelam a wewe ngeni ekkewe sou afalafal chofona?
18 Piter a era pwe noun Pelam we ass a pinei Pelam lupwen a fos ngeni, nge Pelam “a tongei liwinin seni an fofforingau”, ina minne lupwen a fis, ese ukutiu seni an we “alen puch.” (2 Piter 2:15, 16) A fokkun ngau! Riaffou ngeni ir kewe mi ussun chok Pelam mi sotun aingaua noun Kot kewe aramas ren ar sotunir ar repwe fori fofforun sikepwach! Pelam a malo pokiten an fofforingau, nge ina eu liosun met epwe fis ngeni ir kewe mi aleni alan.—Numbers 31:8.
Ar kewe Sossot mi Popun seni ewe Tefil
19, 20. (a) Ir kewe mi appiru Pelam ra usun chok met, iwe, pwata? (b) Ra sotuni io kewe, iwe, ifa ussun? (c) Pwata sipwe tongeni era pwe ekkewe sossot ra eani ra popu seni ewe Tefil, iwe, ifa ussun sipwe tumunukich pwal tumunu pwiich kewe senir?
19 Piter a kapas ussun lapalapen ir kewe mi appiru Pelam ren an makkei: “Ekkeei aramas mi usun chok ekkewe chanutu [are, ito] mi esor konik lon, o usun ekkewe kuchu mi mokutukut ren molumol.” Eu ito mi pwas epwe wewe ngeni malo ngeni emon chon sai mi kaka lon eu fonupoon. Ina popun “ewe rochopwak mi lap a iseis ngeni ir” mi ussun chok ekkena mettoch! “Pun ren ar kapas leuwommong ren lapalapen lamalam tekia mi chok lamot-mwaal, o pwal ren mochenia-ingauen angolsa ren pekin fituk, ra otupu aramas mi koran su seni ekkewe mi manaueni afalafal-mwaal.” Piter a apasa pwe ra michi ekkewe mi tiparoch ren ar “pwon ngenir pwe repwe ngaselo,” nge “pwisin ir mi chon angangen mi ingau.”—2 Piter 2:17-19; Kalesia 5:13.
20 An ekkewe sou afalafal chofona fofforun otupotup ra popu seni ewe tefil. Awewe chok, repwe tongeni apasa: ‘Kot a silei pwe kich mi apwangapwang me ur ren mochenia. Ika sipwe apwonueta ach kewe mocheniaingauen fituk, Kot epwe umoumoch. Ika sipwe pwarata ach tipis, epwe omusalo tipisich, ussun chok an a fori lupwen sia keran tolong lon ewe enlet.’ Chechemeni pwe ewe Tefil a eani ena esin kapas ngeni If, a pwonei ngeni pwe epwe tongeni tipis nge esap kuna liwinin an tipis. Ewe Tefil a era pwe an If tipis ngeni Kot epwe asarama me angasalo. (Keneses 3:4, 5) Ika sipwe chuuri ena sokkun aramas lon ewe mwichefel, epwe wor wisach ach sipwe tumunukich pwal tumunu pwiich kewe seni ren ach repotei ngeni ekkewe mi wisen tumunu ewe mwichefelin Chon Kraist.—Lifitikos 5:1.
Tumun seni Sile mi Enlet
21-23. (a) Ifa sopwongauen an aramas rese apwonueta sile mi enlet? (b) Sipwe kaeo mwirin ussun menni osukosuk Piter a pwal kapas ussun?
21 Piter a asopwalo ei kinikinin noun we taropwe ren an awewei sopwongauen an aramas resap apwonueta ewe sile a pin era a lamot ngeni “manau me manau mi fich ngeni Kot.” (2 Piter 1:2, 3, 8) A makkei: “Pun are ra fen su seni limengauen fonufan ren ar silei ach Samol o Chon Amanau, Jises Kraist, o mwirin ra eolosefal ren ekkewe sokkun limengau o kuf rer, iwe, le sopolon ar kewe ran a ingau ngeni ir lap seni ekkewe ran lom.” (2 Piter 2:20) A ifa me watten alolilen! Lon ranin Piter we, ekkena aramas ra poutalo ar apilukulukun manau lon lang fan iten ekkoch chok minich lon ar apwonueta ar mochenia-ingau.
22 Iwe, Piter a era: “Pun epwe fen murinno ngeni ir are rese mo silei ewe alen pung, lap seni ar fen silei, o mwirin, liwin seni ewe alluk mi fel ra fen angei. Iwe, a fis rer usun ewe kapasen lefos mi enlet: Ewe kolak a ani pwisin musan, o ewe pik a fen tutu, nge a pwal chok liwiniti iweilo lon ewe pwokak.’”—2 Piter 2:21, 22; Proverbs 26:11.
23 Pwal eu osukosuk mi kku ekkewe popun chon Kraist a ussun chok minne epwe pwal kku ekkoch ikenai. Me lom, ekkoch ra ngunungunungau pwe ese mwo waroto an Kraist nonnom nge a fen pwonetiu. Sipwe pi ifa usun Piter a kapas usun ena mettoch.
En Mi Chechemeni?
◻ Ikkefa ulungat poraus Piter a eani pwe epwe ourourakich?
◻ Ifa ussun ekkewe sou afalafal chofona ra “puratiu an ekkewe samol nemenem”?
◻ Ifa ewe alen Pelam, iwe, ifa ussun ir kewe mi aleni repwe sotun etipetipa ekkewe ekkoch?
◻ Ifa sopwongauen an aramas resap apwonueta sile mi enlet?
[Sasing lón pekin taropwe 23]
Porausen Pelam, ina eu kapasen ourour ngenikich