Feffetal Me Kot—Ren Om Ekkekieki Fansoun Esemuch
“Sipwe . . . fetal lon iten Jiowa ach Kot tori fansoun ese ffat, are feilfeilo chok.”—MIKA 4:5, New World Translation.
1. Met popun Jiowa mi tongeni eiten ngeni i ewe “Kingen fansoun esap much”?
ESOR poputaan manauen Jiowa Kot. Mi fich an iteni “ewe mi nom seni me lomlom” pun esor poputaan an nonnom lon ewe fansoun ese kauk a fen lo. (Taniel 7:9, 13) Manauen Jiowa esap muchulo lon mwach kkan. I chok ewe “Kingen fansoun ese much.” (Pwarata 10:6; 15:3) Lon mesan, engerou ier ir ussun “chok naneu lupwen a fen feilo, are usun chok eu-na-ulungatin eu pwin.”—Kol Fel 90:4.
2. (a) Ifa letipen Kot fan iten aramas mi alleasochis? (b) Sipwe ita alongolong won met ach apilukuluk me kokkot?
2 Popun pun ewe Chon Liffang manau epwe nonnom tori feilfeilo chok, epwe tufichin isetiu mwen ewe aewin pean aramas, Atam me If, ewe apilukulukun manau esap much lon Paratis. Pokiten alleasolap, Atam a fangeta an manau esemuch, me a ngeni mwirimwirin kewe tipis me malo. (Rom 5:12) Nge, an Atam u ngeni Kot ese fen ataielo letipen Kot me le popun. Letipen Kot pwe aramas mi alleasochis repwe manau tori feilfeilo chok, me epwe fokkun apwonueta letipan. (Aisea 55:11) Mi fich pwe ach kewe apilukuluk me kokkot repwe longolong won ach ekiekin angang ngeni Jiowa tori fansoun ese much. Atun ach ekkekieki “ranin Jiowa we,” mi lamot ach chechchemeni pwe sia mochen fetal me Kot feilfeilo chok.—2 Piter 3:12.
Jiowa A Mwokutukut lon An we Fansoun Mi Filita
3. Ifa ussun sia silei pwe a nom ren Jiowa eu “fansoun mi kefilita” ren an epwe apwonueta an kewe kokkot?
3 Ussun aramas mi feffetal me Kot, sia fokkun mochen apwonueta letipan. Sia silei pwe Jiowa ewe Sou Silei Kulok Mi Lap, me sia eani lukuluk pwe epwe apwonueta an kewe kokkot lon ewe fansoun mi filita. Ren chok awewe, “lupwen ewe fansoun a fakkun apwonueta, Kot a tinato Noun we.” (Kalesia 4:4) Ewe aposel Jon a rong pwe a wor eu “fansoun mi kefilita” ren pwonutaan ekkewe oesini a fen pwalo ngeni lon esissin. (Pwarata 1:1-3) Mei wor ewe “fansoun ekkewe mi malo repwe kuna apung.” (Pwarata 11:18) Lap seni 1,900 ier me loom, ewe aposel Paul a mak fan nemenien ngunun Kot pwe “a fen filata eu ran, ranin an epwe apungu fonufan ren minne mi pung.”—Fofor 17:31.
4. Ifa ussun sia silei pwe Jiowa a mochen awesalo ei otot mi ngau?
4 Jiowa epwe awesalo ei otot mi ngau, pun itan a kuna esiit lon ei fonufan. Aramas mi ingau ra pukuta. (Kol Fel 92:7) Ren ar kapas me foffor, ra esiita Kot, me Kot a osukosuk lupwen ekkewe mi ingau ra otteki me eriaffou noun kewe chon angang. (Sekaraia 2:8) Ina popun Jiowa a alluku pwe unusen an Setan we mwicheich epwe sopwolo! Kot a fen filata ineet atun epwe fis, me pwonutaan ekkewe oesini lon Paipel a affata pwe sia manau lon “fansoun sopolan fonufan.” (Taniel 12:4) Epwe muttir mwokutukut ren an epwe efeiochu meinisin mi tongei i.
5. Ifa ekiekin Lot me Apakuk ussun lapalapen fonufan lon ar kewe fansoun?
5 Noun Jiowa kewe chon angang loom ra fokkun mochen kuna muchuloon fofforingau. Lot, “atewe mi pung, mi lolilen ren angolosan ir mi fori ingau.” (2 Piter 2:7) Ewe soufos Apakuk a pwal riaffou ren met a fiffis lon ranin we a sio: “Ai Samol mi Lapalap, ifa ukukun fansoun ai upwe sio ngonuk pwe kopwe awora om alillis, nge kopwap auselinga? Ifa ukukun fansoun ai upwe sio ngonuk fan iten ewe angangen mwanewus, nge kopwap amanauakem. Pwota ka fori pwe ua kuna ei sokun weires? Pwota ka tongeni nenengeni ei sokun fofor mi ngau? Feiengau me angangen mwanewus ra nonom mwei, fiu me anini ra fis ekis meinisin.”—Apakuk 1:2, 3.
6. Ifa ussun Jiowa a polueni an Apakuk we iotek, me met sipwe kaeo seni?
6 Jiowa a ekis polueni Apakuk ren ekkeei kapas: “Pun mine upwe pwari ngonuk epwap pwonueta lon eu fansoun mi kefilita. Nge fansoun an epwe pwonueta epwe fokun muttir, nge esap chofana. Are epwe mang le pwonueta, kopwe chok witiwit, Epwe fokun pwonueta, nge esap mang.” (Apakuk 2:3) Kot a affata pwe epwe mwokutukut lon ewe “fansoun mi kefilita.” Inaamwo ika ena fansoun a ussun ita mmang me rech, nge Jiowa epwe fokkun apwonueta an kewe kokkot!—2 Piter 3:9.
Angang ren Tinikken Ese Achanu
7. Inaamwo ika Jises ese silei titchikin ineet epwe fis ranin Jiowa we nge, ifa ussun a fen apwonueta an we angang?
7 Epwe lamot ach sipwe titchikin silei ineet epwe fis mettoch lon mwach kkan ika sipwe tinikken lon ach fetal me Kot? Aapw. Ekieki ussun ekkoch leenien appiru. Jises a fokkun ekieki ussun ewe fansoun letipen Kot epwe fis won fonufan ussun chok a fis lon lang. Pwungun, Jises a aiti ngeni noun kewe pwe repwe iotek: “Semem mi nonnom lang, itom epwe fel, muom epwe feito, letipom epwe pwonueta, won fonufan usun chok lon lang.” (Mattu 6:9, 10) Inaamwo ika Jises a silei pwe ena tingor epwe polu nge, ese silei titchikin ineet atun epwe fis. Lon an we oesini mi lap ussun sopwoloon ei otot mi ngau, a apasa: “Nge ren ranin are fansoun, esor emon mi sinei usun, esap ekkewe chonlang, esap pwal ewe Nau, pwe ewe chok Sam.” (Mattu 24:36) Pokiten a watte wiisen Jises we lon pwonutaan an Kot kewe kokkot, epwe pwisin angang lon ewe ninniiloon ekkewe chon oputa Seman we lon lang. Iwe nge, lupwen Jises a nonnom won fonufan, ese fen silei ineet Kot epwe mwokutukut. An ese silei ineet a ekisalo an tinikken lon an Jiowa we angang? Aapwi! Lupwen ra kuna an Jises tinikken lupwen a limeti ewe imwen fel, “noun kewe chon kaeo ra chechemeni pwe a makketiu, ‘Ai ekitekite ngeni imwom epwe chok fisieilo.’” (Jon 2:17; Kol Fel 69:9) Jises a unusen apwonueta ewe angang Kot a awiisa ngeni ren tinikken, ese achanu. A pwal ekiekin angang ngeni Kot tori feilfeilo chok.
8, 9. Lupwen ekkewe chon kaeo ra eis ussun forsefallin ewe Muu, ifa ussun a polueni, me met ra fori?
8 A ussun we chok ren noun Jises kewe chon kaeo. Jises a fos ngeniir mwen an feita lang. Iei ewe poraus: “Iwe, lupwen ra mwichfengen, ra eisini i, ‘Samol, ifa usun, kopwe pwal chuen aliwinsefalli ngeni Israel ewe mu lon ei fansoun?’” Ussun nour Masta, ra fokkun mochen pwe ewe Muu epwe feito. Nge, Jises a polueni: “Esap ami oupwe sinei usun ekkewe fansoun ewe Sam a iseis lon pwisin an nemenem. Nge oupwe angei manaman, lupwen ewe Ngun mi Fel epwe feito womi. Iwe, oupwe chon pwarata usi lon Jerusalem, lon Jutia me Sameria, o pwal lon unusen fonufan meinisin.”—Fofor 1:6-8.
9 Esor porausen an ekkewe chon kaeo letipengau pokiten minne Jises a polueni. Nge ra tinikken le apwonueta ar angangen afalafal. Lon fitu chok wiik ra fen auralo Jerusalem ren ar afalafal. (Fofor 5:28) Lon inik ier, a fen wattelo ar angangen afalafal pwe Paul a tongeni apasa pwe ewe kapas allim a tori “ekis meinisin fan lang.” (Kolose 1:23) Inaamwo ika ewe Muu ese ‘nom sefal ren Israel’ ussun ekkewe chon kaeo ra ekiekimwalli me ese fisita lon lang atun manauer nge, ra likiitu lon ar angang ngeni Jiowa ren tinikken me ra ekiekin angang ngeni Jiowa tori feilfeilo chok.
Atittina Letipach
10. Met sipwe tongeni annetata pokiten ach sise silei ineet atun Kot epwe ataielo an Setan we otot?
10 Noun Jiowa kewe chon angang lon ei fansoun ra pwal mochen kuna sopwoloon ei otot mi ngau. Iwe nge, minne a kon lamot esap pwisin ach amanau me ach nonnom lon an Kot we fonufan sefo mi pwoneitiu. Sia mochen kuna piniloon iten Jiowa we me aitochun pwungun an nemenem. Pokiten ekkeei mettoch sia mochen kuna, sipwe tongeni pwapwa pwe Kot ese fen erenikich ewe ‘ranin are awaan’ mi kefilita fan iten kataloon an Setan we otot. Pokiten sise silei ewe fansoun, sia tufichin pwarata ach uppos le fetal me Kot tori feilfeilo chok pun sia tongei i nge sap pwe sia chok mochen muttir angei eu feioch.
11, 12. Ifa ussun Setan a tipi ngeni an Jop tuppwol, me ifa ussun an tipi ngeni a weneitikich?
11 Ach amwochu tuppwol ngeni Kot a pwal annetata pwe Setan a mwaal lupwen a apasa pwe Jop—pwal aramas meinisin mi ussun Jop—ra angang ngeni Kot pokiten ewe feioch. Mwirin Jiowa a fen apasa pwe Jop emon mi pwung, wenechar, me niueiti Kot, Setan a tipimwaal ngeni: “Ifa usun, Hiop epwe niuokusituk ika esap wor an feioch? Ifa usun, kosap tiela inisin me chon leimwan, pwal meinisin mine a eani seni feiengau? Ka afeiochu angangen poun pwe noun pwiin sip me kow ra chomongola won ewe fanu. Nge kopwe aitiela poum o atapa meinisin mine a eani, murin epwe fokun amamasinuk.” (Hiop 1:8-11) Ren an amwochu an tuppwol fan sossot, Jop a anneta pwe an Setan tipi ngeni mei mwaal.
12 Ussun we chok, ren ach amwochu tuppwol lon manauach, sia tongeni anneta pwe mei mwaal an Setan tipi ngenikich pwe sia angang ngeni Kot pokiten sia luku pwe eu feioch epwe muttir torikich. Ach sise silei ranin an Kot apwungu ekkewe aramas mi ngau a atufichikich le pwarata pwe sia enletin tongei Jiowa me sia mochen fetal won an we aal tori feilfeilo chok. A pwarata pwe sia tuppwol ngeni Kot me sia eani lukuluk lon an kewe kokkot. Pwal och, ach sise silei ewe ran epwe alisata ach ononoto me ach nennelo lon pekin ngun pokiten ach silei pwe ese lifilifil ranin, ewe sopwoloon epwe feito ussun emon chon sola mi feito le pwin. (Mattu 24:42-44) Ren ach feffetal iteiten ran me Jiowa, sia apwapwai letipan me awora minne epwe poluen ngeni Setan, ewe mi esiita i.—An Salomon Fos 27:11.
Akkotaochu Ngeni Fansoun Esap Much!
13. Ifa alon Paipel ussun ach akkotaochu fan iten mwach kkan?
13 Chokkewe mi fetal me Kot ra silei tipatchemen an emon akkotaochu ngeni mwach kkan. Pokiten ar esinna me mwan weiresin chinnap, chommong aramas ra mochen alamota ar pochokkulen anuwol me fopwul pwe repwe lukulokoch lon pekin moni atun ar chinnap. Iwe, epwe ifa ukuukun ewe lamoten met epwe torikich lon mwach lon pekin ngun. An Salomon Fos 21:5 a apasa: “Aramas mi akota ar angang o achocho le fori repwe pisekisek, nge chokewe mi chok muttir fori ar angang, nge resap akota me mwan, repwe woungau.” Ach akkota manauach ren ach ekieki ussun fansoun esap much epwe fokkun alisikich. Pokiten ach sise silei ineet epwe much ei otot, epwe lamot ach ekieki ussun met epwe fis lon mwach kkan. Nge, amwo sipwe ekiekoch me akkomwa lon manauach ekkewe mettoch mi weneiti Kot. Aramas mi lukulukummang repwe eani ekiek pwe an emon akkomwa letipen Kot lon manauan ese pwarata an ekiekoch. Nge epwe ina ussun?
14, 15. (a) Jises a eani menni kapas awewe lupwen a fos ussun an aramas kokkot ngeni mwach kkan? (b) Pwata ewe mwan pisekisek lon an Jises kapas awewe ese ekiekoch ussun mwach kkan?
14 Jises a eani eu kapas awewe mi tongeni asaramakich. A apasa: “Fonuen emon mwan pisekisek a fakkun ukuwa chapur. Iwe, atewe a ekieki lon lelukan, ‘Meet upwe tongeni fori, pun ese chuen wor leenien iseisen ai keei uwa.’ Iwe, a apasa, ‘Upwe chok fori iei usun, upwe atomalo ai kewe imwen iseis, o upwe auta ekkoch mi lap senir. Iei ikewe upwe iseis ai mongo o ai pisek. Iwe, upwe apasa ngeni nguni, ‘Nguni, a fen wor chommong pisek ngeni chommong ier mi fen iseis ngonuk. Iwe, kopwe kinamwelo, kopwe mongo, o un, o pwapwa.’ Nge Kot a apasa ngeni atewe, ‘En mi puch! Lepwinei chok upwe angei ngunum. Iwe, ifa usun ekkeei mettoch ka fen ammolata, io epwe nouni?’ Iwe, epwe iei usun ekkewe aramas mi iseis pisek fan asengesin pwisin ir, nge resap pisekisek ren Kot.”—Luk 12:16-21.
15 Jises a affata pwe mei mwaal an ewe mwan pisekisek achocho le angang ngeni an lukulukoch lon mwach kkan? Aapw, pun ewe Paipel a pese ngenikich ach sipwe angang weires. (2 Tesalonika 3:10) Ewe mwan pisekisek a mwaallilo ren an ese “wouoch ngeni Kot.” Ika a fen pwapwaiti an wouoch ren fite ier, epwe chuen malo. Ese ekieki ussun mettoch epwe fis lon chommong, chommong ier, ese ekieki ussun fansoun esap much.
16. Met popun sipwe tongeni lukuluk won Jiowa ren eu manau mi lukulukoch lon mwach kkan?
16 Ach fetal me Jiowa ren ach ekieki ussun fansoun esap much epwe alisikich me pwarata pwe sia ekieki ussun mettoch epwe fis lon chommong ier. Ina ewe aal mi murinno seni meinisin ika sia ammonlata ngeni mwach kkan. A pwarata tipatchem ika sipwe akkotaochu ach feilo sukul, kutta angang, me wiisach lon ewe famili nge, sipwe chechchemeni pwe Jiowa esap likitalo noun kewe chon angang mi tuppwol. King Tafit a kol: “Lom, ngang mi emon aluwon, nge iei, ua fen chinnap; nge use mo kuna emon mi pung nge sochoul, use pwal nengeni noun kewe semirit ra tingor aner pilaua.” (Kol Fel 37:25) Jises a pwal alukulukukich pwe Kot epwe awora minne mi lamot ngeni manauen chokkewe mi kutta loom ewe Muu me fetal lon an Jiowa kewe aal mi pwungoch.—Mattu 6:33.
17. Ifa ussun sia silei pwe ewe sopwoloon mi kanoto chok?
17 Inaamwo ika sia angang ngeni Kot ren ach ekieki ussun fansoun esap much nge, sipwe chuen chechchemeni pwe ranin Jiowa mi kanoto chok. Pwonutaan ewe oesini lon Paipel a pwarata pwe ena ran a chok konoto. Ei senturi a sinnelo ren maun, malapalap, chechchechin fonu, me lengita, fengen me an Chon Kraist mi enlet kuna riaffou mwaal me ewe angangen afalafala ewe kapas allim ussun an Kot we Muu won unusen fonufan. Ekkeei mettoch meinisin lapalapen ewe fansoun mwen sopwoloon ei otot mi ngau. (Mattu 24:7-14; Luk 21:11) Fonufan a ur ren aramas mi “tongei pwisin ir . . . tongei moni, sikasini, lamalam tekia, esiita, alleasolapa semer me iner; resap meefi kilisou, o manauer esap fel, esap wor ar chen, repwe pwisin nemenemenir, repwe luapas, resap mosonoson, repwe mocho, repwe oput minne mi murinno, repwe chon afangema, repwe tumunungau, angolsa, repwe aucheani chok minne ra pwisin pwapwa ren, nge resap tongei Kot.” (2 Timoti 3:1-5) Lon ekkeei ranin le sopwoloon mi weires, manauen noun Jiowa kewe chon angang mi weires. A ifa me watteen ach anean pwe Muun Jiowa we epwe toluelo mettoch mi ngau meinisin! Iwe, lon ei fansoun, amwo sipwe appossa letipach le fetal me Kot ren ach ekkekieki ussun fansoun ese much.
Angang ren Om Ekkekieki Manau Esemuch
18, 19. Met a pwarata pwe ekkewe chon loom mi tuppwol ra angang ngeni Kot ren ar ekkekieki fansoun esap much?
18 Atun ach fetal me Jiowa, sipwe chechchemeni lukuen Apel, Inok, Noa, Eperiam, me Sara. Mwirin an makkei iter kewe, Paul a pwal makkei: “Ekkewe aramas meinisin ra malo lon luku; rese mo angei feiochun ekkewe pwon, nge ra nengeni seni leenier mi touau, o ra kapong ngeni; o ra pwal pwarata usun pwisin ir, pwe ir chon siamu o choisa won fonufan.” (Ipru 11:13) Ekkena aramas mi tuppwol ra “fakkun mochen eu fonu mi murinno seni fonuer we, a wewe ngeni fonuen lang.” (Ipru 11:16) Ren luku, ra kutta eu leeni mi murinno fan nemenemen an Kot we Muun Messaia. Sia silei pwe Kot epwe efeiochuur ren manau esemuch lon ena leeni mi murinno—ewe paratis won fonufan fan nemenemen ewe Muu.—Ipru 11:39, 40.
19 Ewe soufos Maika a pwarata ppossun letipen noun Jiowa kewe aramas le fel ngeni tori feilfeilo chok. A mak: “Chon ekewe mwu meinisin ra fel o aleasochis ngeni ar kewe kot, nge kich sipwe fel o aleasochis ngeni ewe Samol mi Lapalap ach we Kot tori feilfeilochok.” (Mika 4:5) Maika a angang ngeni Jiowa ren tuppwol tori an malo. Lupwen epwe manausefal lon ewe fonufan sefo, ese mwaal ena soufos epwe sopweilo an fetal me Kot tori fansoun esap much. A ifa me ochchun ena leenien appiru ren chokkewe mi manau ngeni le muchuloon ekkewe ranin le sopwoloon!
20. Sipwe ita appossa letipach le fori met?
20 Jiowa a afanni ewe tong sia pwarata fan asengesin itan. (Ipru 6:10) A silei weiresin ach amwochu tuppwol ngeni lon ei fonufan mi nom fan nemenemen Setan. “Fonufan epwe morelo,” iwe nge, “i mi fori letipen Kot epwe nonnom feilfeilo chok.” (1 Jon 2:17; 5:19) Iwe ren an Jiowa alillis, sipwe appossa letipach le likiitu fan ekkewe sossot sia kukkuna iteiten ran. Amwo ach ekiek me lapalapen manauach epwe longolong won ekkewe feioch mi amwarar semach we mi tong lon lang a pwon. Sipwe tongeni kuneer ika sipwe feffetal me Kot ren ach ekkekieki fansoun esap much.—Juta 20, 21.
Ifa Ussun Kopwe Polueni?
◻ Ifa letipen Kot fan iten aramas mi alleasochis?
◻ Met popun Jiowa esaamwo awesalo ei fonufan mi tunalo Kot?
◻ Met popun ach sise titchikin silei ineet Kot epwe mwokutukut esap ekisalo ach tinikken?
◻ Ikkefa ekkoch ekkewe feioch seni ach feffetal me Kot ren ach ekieki ussun fansoun esap much?
[Sasing lón pekin taropwe 11]
Feffetal me Kot a wewe ngeni ach angang ngeni ren tinikken ussun noun Jises kewe chon kaeo loom