Ekkewe Mettoch Mi Lamot Kopwe Silei Ussun Angangen Roong
IKENAI a weires le awewei weween angangen roong. A ina ussun pun a fokkun sokkolo ekiekin ekkewe sou roong. Esor eu kkotun nemenem are luku are puk mi pin a tongeni atipeeufengenni ir meinisin. Mi sokkolo eorenier kewe, kokkotun ar angang, ar kewe eorenien lamalam, me ar luku ussun menni kot ra fel ngeni. Alon emon sou mak: “Angangen roong a ussun eu ‘leenien amomolo’ sokkopaten ekiek.” Pwal emon a apasa: “Lape ngeni chokkewe mi fiti ei lamalamen lukun ra tipefesen won mettoch meinisin.”
Chommong rese osukosuk ren ewe tipefesen. Eu puken awewe fan iten chokkewe ra mochen wiliiti sou roong a apasa: “Lupwen mei wor om osukosuk ren sokkopaten poraus mi tipefesen, atittina ekkewe poraus me filata menni leir kopwe etiwa. Weween pwe, auseling ngeni pwisin letipom. Filata seni ekkewe awewe mi mak lon ekkewe puk ka meefi pwe a pwung.”
Chokkewe mi weweiti lapalapen mettoch mi enlet ra osukosuk ren ena tipefesen. Ewe enlet mi enlet. Och mettoch esap enlet pokiten emon a chok meefi are apilukuluku pwe a enlet. Ren chok awewe, me loom ekkewe tokter ra luku pwe epwe wes och paiking lon ammat ren ar repwe rei emon chuko mi manau me isetiu ekkewe ruu kinikinin ewe chuko fan mwarin ewe chon semmwen. Ese mwaal pwe chommong chon semmwen ra luku pwe repwe chikar ren. Iwe nge, ar luku me apilukuluk rese tipeeu ngeni poraus mi enlet—ena foffor esap achikara ena semmwenin ammat. Aramas rese pwisin efisata enlet nge ra kukkutta ifa ussun repwe weweiti enlet.
Me ren ekkewe kapas lon Paipel, ewe enlet ussun mettochun ngun a nonnom lon. Lupwen Jises Kraist a nom won fonufan, a apasa ngeni seman we atun an iotek: “Om kapas mi enlet.” (Jon 17:17) Ewe aposel Paul a makkei: “Ekkewe puk meinisin ra pop seni ngunun Kot.” (2 Timoti 3:16) Chommong sou roong rese tipeeu. Ra kutta saram me emmwen seni tutulap, lamalamen loom, me pwal mwo nge seni puken tutulap chok ussun science. Nge, epwe murinno ach ekieki ussun met a mak lon ewe Paipel? Arapakan aramas meinisin ra apasa pwe ewe Paipel eu puk mi pin. Ewe Paipel pwal eu me lein ekkewe puken lamalam, mi ierittam, a chuen nom rech ikenai. Ttamen an ewe Paipel mak, 1,600 ier, nge ekkewe poraus lon ra tipeeufengen. Sipwe alollofengenni ewe poraus lon Paipel me ekkoch luku mi choufetal lein ekkewe sou roong.
Io Kewe Ra Nonnom Lon Ewe Leenien Ngun?
Ika sipwe weweochuti ekkewe mettochun ngun, iei eu kapas eis mi lamot, Io kewe ra nonnom lon ewe leenien ngun? Lape ngeni ekkewe sou roong lon ei fansoun ra fiti eu lamalam a fel ngeni chommong kot, ussun koten pupu, ira, are saat. Iwe nge, ekkoch ra fel ngeni emon anufefin, mei wor ulungat wiisan, fopwul, inelap, me chinnap fefin, ekkewe kinikin mi lamot lon manauan. Noun we achengicheng emon kot mei wor mechan. Pwal ekkoch sou roong ra fel ngeni emon kot me emon kot fefin. Emon sou mak a apasa: “Ewe kot fefin me ewe kot ra ussun liosun ekkewe manaman lon manau meinisin won fonufan, eu manaman a nikinikin mwan me ewe eu a nikinikin fefin. Ekkewe ruuemon mei wor lapalaper kewe mi sokkolo nge lupwen ra chufengen, a fisita manau.” Pwal emon a makkei: “Eu me lein ekkewe kefil mi lamot lon angangen roong, menni kot kopwe angang ngeni. . . . Mei wor om tufichin filata me asamolu ewe kot ka saani.”
Ewe Paipel ese tipeeu ngeni ena esin poraus. An Jises Kraist angangen afalafal a wewe ngeni an asukula aramas ussun Jiowa, “ewe emon chok Kot mi enlet.” (Jon 17:3) Alon ewe Paipel: “Jiowa mi lapalap me a fich ngeni an aramas mwareiti i, me a fich ngeni ach niuokkusiiti lap seni ekkewe kot meinisin. Ekkewe koten aramas ir kot mi lamot mwaal.”—1 Kronika 16:25, 26, New World Translation.
Epwe ifa ussun ewe Tefil? Ewe Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary a awewei won angangen roong iei ussun: “Porausfengen me ewe tefil.” Epwe weires ach kuna emon sou roong mi tipeeu ngeni ena awewe, pun chommong leir rese luku woren Setan ewe Tefil. Emon fopwul ewe Irish Times a eita ngeni “emon nouwisin sou roong, me sou emmwenin eu me lein ekkewe mwichen sou roong mi lamot lon Ireland,” a apasa: “Luku pwe mei wor emon Tefil a wewe ngeni ketiwaan ewe lamalamen Kraist.” . . . [Ewe Tefil] ese tongeni nonnom lon eu leeni ika esor emon Kot.”
Ewe Paipel a apasa pwe mei wor emon tefil me a tipi ngeni ren lape ngeni ewe riaffou me fitikoko won fonufan. (Pwarata 12:12) Jises ese chok afalafala pwe mei wor emon Tefil nge a pwal apasa pwe a tufich an aramas rese silei pwe ra foffori letipen ewe Tefil. Ren chok awewe, ekkewe nouwisin lamalam mi lukuluku pwisin ar pwung lon ewe aewin senturi ra luku pwe ir ussun ita noun Kot kewe me ra foffori letipen Kot. Jises, ewe emon a tufichin miritiiti met a nom lon letiper, a silei pwe ese pwung ena. A pworacho le apasa: “Ami mi chok seni sememi ewe tefil, o oua chok mochen fori mochenian sememi we.” (Jon 8:44) Pwal och, ewe puken Pwarata a apasa pwe ewe Tefil a “otupu fonufan meinisin.”—Pwarata 12:9.
Ekkoch Magic Mi Murinno?
Fansoun meinisin, magic a riri ngeni angangen roong.a Chommong chon loom me aramasen ikenai ra luku pwe sou roong ra fori magic ren ar repwe efeiengaua aramas. Me ren aramas, ekkewe sou roong mi tongeni efisi an aramas metek, pwal mwo nge malo ren ar magic. Me ren eorenier, aramas ra kan tipi ngeni ekkewe sou roong ren arapakan meinisin ar kewe riaffou, kapachelong semmwen, malo, me ras mi ngau.
Ekkewe sou roong ikenai ra pochokkul lon ar apasa pwe ese pwung minne aramas ra tipi ngeniir. Ra apasa pwe mei wor ekkoch sou roong mi ngau, nge lape ngeni ar kewe roong a kan alisi aramas, esap efeiengaueer. Sou roong ra kaeo pwe met ewe magic a efisi epwe liwiniiti ewe sou fori nge a pochokkulelo fan ulungat. Alor pwe, ena sile epwe pinei seniir ar repwe anumamaua aramas. Ekkoch mettoch mi tongeni fisita ren roongoch, tumunun aramas, limochuloon imw seni manaman mi ngau mi chuen nom lon mwirin aramas ra towu seni, fisitaan an emon tongeok, chikaren aramas me pochokkulen inisir, pinepinen an epwe pout sonuk om angang, me an emon wouochulo. Ika aramas ra luku pwe angangen roong mi tongeni alisiir iei ussun, esap minen amairu pwe chommong ra mochen fori.
Iwe nge, ewe Paipel ese asokkalo roongoch me rongongau. Lon ewe Alluk Kot a ngeni Moses, a fokkun ffat ekiekin Kot. A apasa: “Ousap fori angangen pwee ika pout.” (Lifitikos 19:26) Sia pwal allea: “Esap fokkun wor leimi . . . sou pwee, sou rongoch are rongongau, are sou kutta esissin, are sou kusu are sou forior are aramas mi kutta alillisin sou awarawar.”—Tuteronomi 18:10, 11, NW.
Ifa ewe popun Kot a apasawu ekkena kapas? Esap pokiten a mochen pinei senikich och minen alillis. Jiowa a ngeni noun kewe aramas ekkeei alluk pokiten a tongeer me ese mochen pwe repwe nom fan nemenemen niuokkus me luku esor longolongun. Kot a etiwa noun kewe chon angang le tingor seni i lupwen ra osupwang. Kot ewe a fangelo “sokkun liffang mi murinno, o . . . unusoch.” (Jemes 1:17) Ewe aposel Jon a alukuluku chienan kewe chon luku: “O minne sipwe tingor, sipwe angei me ren, pun sia alleasochisi an kewe alluk, o forata minne epwe pwapwa ren.”—1 Jon 3:22.
Ifa Ussun Ekkewe Ngun Mi Ngau?
Chommong sou roong ra tipeeu ngeni minne a mak lon ewe Paipel ussun ei poraus: Mei wor ngun mi ngau. Emon a mochen alisata angangen roong a makkei lon an we poraus: “Mei wor ekkewe Ngun mi Ngau: Ra fokkun nonnom lon ewe otot mi monomonolo seni mesach mi kan ngeni ach we. . . . A ekis titchik ekkewe kapas “Ngun mi Ngau’ me ‘Timon’. Ir mi fokkun pochokkul. . . . Ekkewe mi fokkun tipatchem . . . ra tufich (ika emon epwe alisiir le suuki ewe asam) le tolong lon ach we fonufan. . . . Ir mi tongeni tota wom . . . , pwal mwo nge nennemeni manauom. Ewer, a iei ussun ekkewe poraus me loom ussun ekkewe Timon ra tota won aramas.”
Lon fansoun a mak ewe Paipel, ekkewe timon ra eriaffou aramas lon sokkopaten lapalap. Ekkoch aramas rese tongeni fos, ekkoch ra chun meser are umwes, me ekkoch ra fokkun pochokkul seni aramas. (Mattu 9:32; 12:22; 17:15, 18; Mark 5:2-5; Luk 8:29; 9:42; 11:14; Fofor 19:16) Fan ekkoch a fokkun lapelo ewe riaffou lupwen chommong timon ra nemeni emon aramas. (Luk 8:2, 30) Pwungun pwe mei wor popun ren an Jiowa ourour le su seni sokkun fofforun roong meinisin.
Lamalam Mi Alongolong Won Enlet
Angangen roong a lukeato chommong aramas iei pokiten ra luku pwe resap feiengau me ina eu lamalam mi kinamwe a atufichi ar eu chok me ekkewe ira, pupu, me saat. Lein ekkoch mwichen aramas, angangen roong eu mettoch rese chuen u ngeni. Esap chuen eu mettoch ra niueiti. Iwe nge, a fen wiliiti eu mettoch mi lamot kisikis. Lon ei fansoun, lupwen an aramas tipeeu ngeni nonnomun sokkopaten lamalam a fen emmwen ngeni ar etiwa ekkewe lamalam mi fokkun sokkolo ar afalafal, angangen roong a fen ochulo lon ekiekin aramas.
Pwungun pwe, ren chommong, chommong lamalam, aramas repwe filata ar lamalam me ren pwisin ar mochen, ussun repwe feilo lon sitowa ren ar repwe mooni ipwer sus. Ena ekiek a sokko seni an Jises kapas pwe a wor ruu chok mettoch aramas repwe fini. A apasa: “Oupwe tolong lon ewe asam mi pwangkukkun. Pun mi pwangwatte ewe asam o mi cholap ewe al a alelo ngeni kiteter; iwe, mi chommong mi tolong lon. Pun mi pwangkukkun ewe asam o mi chokukkun ewe al a alelo ngeni manau; iwe, mi chokisikis mi kuna.” (Mattu 7:13, 14) Pwisin filiach menni aal sipwe aleni, nge pokiten manau esemuch ewe mettoch sia mochen angei, ena kefil a fokkun lamot. Ika sipwe saramelo lon pekin ngun, sipwe kutta ewe aal mi enlet—ewe aal mi awewe won lon chok an Kot we Kapas, ewe Paipel.
[Pworous fan]
a Lon fosun Merika, ekkoch repwe aea ewe itechik “magick” ren ar repwe asokkalo met ekkewe sou roong ra fori me met aramas ra pwomeni ren ar repwe otupu mesen aramas. Nengeni Awake!, September 8, 1993, pekin taropwe 26, “Is There Danger in Practicing Magic?”
[Sasing lon pekin taropwe 5]
Chommong aramas ra luku pwe angangen roong eu lamalam mi atufichi ar pacheoch ngeni ira, pupu, me saat nge resap feiengau seni
[Sasing lon pekin taropwe 6]
Fansoun meinisin magic a riri ngeni angangen roong
[Sasing lon pekin taropwe 6]
Ekkewe sou roong ra foffori letipen ewe Tefil nge rese silei?
[Sasing lon pekin taropwe 7]
Ewe Paipel a pwaralo ewe aal mi enlet