Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w02 11/1 p. 5-10
  • Kopwe Tuppwol Le Anomuk Fan An Kot Emmwen

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Kopwe Tuppwol Le Anomuk Fan An Kot Emmwen
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Kokkotun Nemenem Lon Israel
  • “Nge Iei Oua Pwal Kutta Ewe Wisen Souasor?”
  • Ewe Sou Kapwungun Israel A Angolong
  • Esissina Ewe Minen Awora Alillis Ikenai
  • Ra Ú Ngeni Jiowa
    Lesen Ka Tongeni Káé Seni Paipel
  • A Pwúkútá Péén Irá Seni Wokun Aaron We
    Nei Puken Pwóróusen Paipel
  • Ka Sillelo me ren Jiowa?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2011
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
w02 11/1 p. 5-10

Kopwe Tuppwol Le Anomuk Fan An Kot Emmwen

“Iwe, ewe Samol mi Lapalap ach souapwung, ewe Samol mi Lapalap ach sounemenem, ewe Samol mi Lapalap ach king.”​—AISEA 33:22.

1. Met sokkun mettoch a asokkalo Israel loom seni ekkewe muu?

LON 1513 B.C.E., muun Israel a fisita. Lon ena fansoun, esor iolapan, esor fonuan, me esor emon sou nemenem aramas mi tongeni kuna. Wiliposun ewe muu, ir kichiniwel me loom. Iwe nge, ena minefoon muu mi sokkolo ren pwal eu mettoch. Jiowa Kot an we Soukapwung le monomon, an Sou Foratiu Alluk, me an King. (Ekistos 19:​5, 6; Aisea 33:22) Ese wor pwal eu muu a tongeni apasa ena mettoch!

2 Pokiten Jiowa esap emon Koten fitikoko, nge emon Koten kinamwe, epwe kokkotoch ese lifilifil menni muu a nemeni. (1 Korint 14:33) A ina ussun ren Israel. Nge epwe ifa ussun emon Kot sise tongeni kuna mi tongeni emmweni eu mwicheich won fonufan? Epwe alisikich ika sipwe ekieki ussun lapalapen an Jiowa nemeni ena muun loom, me ika sipwe akkaewin nengeni ifa ussun fofforun ngeni Israel a menlapei ewe lamoten ach anomukich fan an Kot nemenem.

Kokkotun Nemenem Lon Israel

3 Inaamwo ika Jiowa an Israel King mi monomon nge, a filata ekkewe mwan mi tuppwol pwe repwe tupuni i won fonufan. Mei wor ekkewe samol, ekkewe mokuren famili, me ekkewe mwan mi asimau mi eani wiiser sou awora fon me soukapwung fan iten ekkewe aramas. (Ekistos 18:25, 26; Tuteronomi 1:​15) Iwe nge, sisap ekieki pwe ekkena mwan repwe tongeni apwonuetaochu wiiser ren tipatchem me weweoch ika Kot ese alisiir. Rese unusoch, me rese pwal tongeni kuna masouen letipen chiener chon luku. Nge, ekkewe sou kapwung mi niuokkusiiti Kot ra tongeni awora emmwen mi alillisoch pokiten ewe fon mi alongolong won an Jiowa we Alluk.​—Tuteronomi 19:15; Kol Fel 119:97-​100.

4 Iwe nge, sap minne emon sou kapwung epwe chok silei ewe Alluk. Pokiten rese unusoch, ina popun a lamot pwe ekkewe mwan mi asimau repwe tumunuur seni ekkeei lapalap​—ussun chowean maicha, lifilifil, me tipemmong​—ekkei lapalap mi tongeni orukalo ar ekiek. Moses a ereniir: “Ousap lifilifil aramas lon ami kapwung. Oupwe auseling ngeni ekewe mi kis usun chok ngeni ekewe mi lap. Ousap niuokusiti mesen aramas, pun ewe kapwung an Kot.” Ewer, an Israel kewe sou kapwung ra kapwung fan iten Kot. A ifa me sokkoloon auchean wiiser kewe!​—Tuteronomi 1:​16, 17.

5 Jiowa a fori pwal ekkoch kokkot pwe epwe tumunu minne mi lamot lon pekin ngun fan iten noun kewe aramas. Pwal mwo nge mwen ra tori ewe Fonu Mi Pwonetiu, a alluku ngeniir ar repwe aueta eu imw mangaku, ewe iolapen fel mi enlet. A pwal akkota eu mwichen samol fel pwe repwe wiisen aiti ngeni aramas ewe Alluk, fori ekkewe asorun man, me keni insens le ran me le pwin. Kot a seikata pwin Moses watte itan Aaron, i ewe aewin samol fel mi lapalap lon Israel me a awiisa ngeni noun Aaron kewe wiiser ar repwe alisi semer we lon wiisan.​—Ekistos 28:1; Numperis 3:​10; 2 Kronika 13:10, 11.

6 A mmen watte wiiser le tumunu ekkewe osupwangen lon pekin ngun fan iten ekkewe fite milion aramas, nge choochoon ekkewe samol fel mi chok chokisikis. Ina popun Kot a akkota pwe chon ekkewe einangen Lifai repwe alisiir. Jiowa a ereni Moses: “Chon ewe einangen Lefi repwe wisen angang ngeni Aaron me noun kewe mwan. Ir repwe tiwewu seni me lein ekewe aramasen Israel pwe repwe angang ngeni.”​—Numperis 3:​9, 39.

7 Ekkewe chon Lifai ra kokkotoch. Ra kaimufesen lon ulungat famili​—iter Kerson, Kohat me Merari​—me eu me eu famili a wor wiisan. (Numperis 3:​14-​17, 23-​37) Eli ekkoch wiis ra nikinikin lamot lap seni ekkewe ekkoch, nge ir meinisin mi auchea. Angangen ekkewe chon Lifai seni ewe familien Kohat a riri ngeni ewe pworun pwon mi pin me ekkewe pisek lon ewe imw mangaku. Iwe nge, chon Lifai meinisin mei wor wiiser mi auchea me amwarar, ese lifilifil menni ar famili. (Numperis 1:​51, 53) Nge solapan pwe ekkoch me leir rese aucheaani wiiser. Rese chuen anomuur fan an Kot nemenem, ina minne ra kkuf ren lamalam tekia, ekimmong, me lolowo pokiten ar rese chuen menemenoch. Emon me lein ekkena chon Lifai itan Kora.

“Nge Iei Oua Pwal Kutta Ewe Wisen Souasor?”

8 Kora ese wiisen mokuren ewe einangen Lifai, are mokuren ewe familien Kohat. (Numperis 3:​30, 32) Iwe nge, i emon samolun Israel ra fokkun osufonu. Eli wiisan kewe ra atufichi an chiechifengen me Aaron me noun kewe. (Numperis 4:​18, 19) Pokiten an kuna apwangapwangen ekkeei mwan, eli Kora a ekieki: ‘Ekkeei samol fel rese fokkun unusoch, nge ua wiisen nonnom fan nemenier! Aaron a fen fori emon kow seni gold. Pokiten an aramas fel ngeni ena kow, ra fori tipisin fel ngeni uluulun. Iei, Aaron, pwin Moses we, a wiiseni ewe wiis samol fel mi lapalap! Mwa met ren ar lifilifil! Me ifa ussun noun Aaron kewe, Natap me Apihu? Ra fokkun sufolungau ngeni wiiser ina popun Jiowa a nniireelo!’a (Ekistos 32:​1-5; Lifitikos 10:​1, 2) Ese lifilifil ika met Kora a ekieki, nge a ffat pwe a poputa le ekiekmwaal ussun ewe mwichen samol fel. A amwokutu i an epwe u ngeni Moses me Aaron, lo, lo, lo, pwal ngeni Jiowa.​—1 Samuel 15:23; Jemes 1:​14, 15.

9 Pokiten Kora emon mi foummong, ese weires an etipetipa pwal ekkoch mi tipeeu ngeni an ekiek. Kora, fengen me Tatan me Apiram, ra kuna 250 chon peniir​—ir meinisin samolun ewe mwichen aramas. Ir meinisin ra chuuto ren Moses me Aaron me ra apasa: “Ami oua kon alapala nemeniemi, nge ewe Samol mi Lapalap a nom lefiler. Pwota oua pusin atekiakemiita won an ewe Samol mi Lapalap mwich?”​—Numperis 16:​1-3.

10 Pokiten minne ra fen kuna, resap ita u ngeni an Moses nemenem. Ekiselo chok me mwan, Aaron me Miriam ra pwal u ngeni an Moses nemenem. Ren enletin, ra pwal mwo nge eani ewe esin ekiek Kora a eani! Me ren Numperis 12:​1, 2, ra kapas eis: “Ifa usun, ewe Samol mi Lapalap a chok wesewesen fos ngeni Moses? Esap pwal fos ngenikich?” Iwe, Jiowa a auseling. A alluku ngeni Moses, Aaron, me Miriam pwe repwe chuufengen unukkun asamen ewe imw mangaku ia aramas ra mwichfengen ie pwe I pwisin epwe tongeni pwarata io filian epwe chon emmwen. Lon kapas mi titchik, Jiowa a apasa: “Are mi wor eman soufos leimi, ngang ewe Samol mi Lapalap upwe pwari ngeni usi lon kunan, upwe pwal kapas ngeni lon an tan. Nge esap iei usun ren nei ei chon angang Moses. Pun ua luku ngeni nei aramasen Israel meinisin.” Mwirin ena, Jiowa a auri ngeni Miriam ewe semmwenin rupun pwotur ren ekis chok fansoun.​—Numperis 12:​4-7, 10.

11 Ese mwaal Kora me chokkewe mi peni i ra fen silei ussun ena poraus. Esor och popun ar u ngeni Moses epwe musolo. Nge, Moses a chuen sotun le fos ngeniir fan mosonoson. A peseer le aucheaani wiiser ren an apasa: “Ifa usun, esap naf ngenikemi pwe an chon Israel we Kot a aimwukemi seni ewe mwichen chon Israel?” Aapw, ese “naf” ngeniir! A fen nonnom ren chon Lifai wiiser mi watte. Iwe, pwal met repwe mochen? Moses a pwaralo masouen letiper: “Nge iei oua pwal kutta ewe wisen souasor?”b (Numperis 12:3; 16:​9, 10) Iwe nge, met meefien Jiowa ussun ar u ngeni ewe nemenem seni Kot?

Ewe Sou Kapwungun Israel A Angolong

12 Lupwen Jiowa a ngeni Israel ewe Alluk, a ereni ekkewe aramas pwe ika ra alleasochis, repwe wiliiti “eu muu mi pin” me ewe muu epwe amwochu an pin atun a nguuri an Jiowa kokkot. (Ekistos 19:​5, 6) Iwe, pokiten ar u ngeni nemenem, iei ewe fansoun an Israel we Sou Kapwung me Sou Awora Alluk epwe angolong lon ei osukosuk! Moses a ereni Kora: “Ami me chienom kewe meinisin, oupwe feito lesor ren ewe imw mangaku ia aramas ra churi Kot ie, ami pwal Aaron. Iwe, eman me eman leimi epwe angei an sepien asoren otuot, epwe iseis apach mi pwokus lon o uwato fan mesen ewe Samol mi Lapalap. Iwe, epwe wor ruopuku lime sepien asoren otuot, pwal en me Aaron oupwe uwato ami sepien asoren otuot.”​—Numperis 16:16, 17.

13 Me ren an Kot we Alluk, ekkewe samol fel chok ra tongeni asoresini insens. Uruurun pwe an emon eani ekiek chok le keni insens mwen Jiowa nge esap i seni ewe mwichen samol felin Lifai epwe efisi miritiloon letipen ewe chon u ngeni. (Ekistos 30:7; Numperis 4:​16) Kora me chokkewe mi peni i rese miritilo! Sorotan ewe ran a “amwichafengeni ekewe aramas meinisin leasamalapen ewe imwenfel seni managaku, pwe repwe u ngeni Moses me Aaron.” Ewe Paipel a erenikich: “Ewe Samol mi Lapalap a ureni Moses me Aaron, ‘Oupwe aimwukemi seni ekei aramas pwe upwe aroserela fan eu chok.’ ” Nge Moses me Aaron ra tingormau pwe ekkewe aramas resap nninniilo. Jiowa a auselinga ar tingor. Nge fan iten Kora me chienan kewe, “ekkei a feitiu seni ewe Samol mi Lapalap o kenala ekewe ruopuku lime mwan mi eani ekewe seren otuot.”​—Numperis 16:19-​22, 35.c

14 A mmen amairu pwe ekkewe chon Israel rese miritiilo mwirin ar kuna met Jiowa a fori ngeni ekkewe chon u ngeni. “Nge sorotan ewe ran ekewe aramasen Israel ra lal ngeni Moses me Aaron o apasa, ‘Ami oua niela noun ewe Samol mi Lapalap aramas.’ ” Ekkewe chon Israel ra peni ekkewe chon u ngeni! Iwe, an Jiowa mosonottam a muchulo. Iwe, iei ese chuen wor emon​—pwal mwo nge Moses me Aaron​—ra tongeni affor fan iten ekkewe aramas. Jiowa a tinalo matter pwe epwe nnielo chokkewe mi alleasolap, “iteiten chokewe mi mala ren ewe matter ukukun engol me ruanungerou fupuku lukun chokewe mi mala pokiten ar eti Kora le tipis.”​—Numperis 16:41-49.

15 Ekkeei aramas repwe tongeni selani manauer. Solapan ar rese ekiekoch. Repwe tongeni pwisin eani ekkeei kapas eis: ‘Io kewe ra chuuri Farao inaamwo ika repwe tongeni ninnilo? Io kewe ra apasa pwe ekkewe chon Israel repwe ngaselo? Mwirin ngaseloon Israel, io a tota won ewe Chuukun Horeb pwe epwe fos ngeni noun Kot we chonlang?’ Pwungun pwe angangen Moses me Aaron a pwarata ar tuppwol ngeni Jiowa me ar tong fan iten aramas. (Ekistos 10:28; 19:24; 24:12-​15) Jiowa ese pwapwaesini an nnielo ekkewe chon u ngeni. Iwe nge, lupwen a pwapwalo pwe ekkewe aramas repwe sopweilo lon ar u ngeni an nemenem, a apwunguur. (Isikiel 33:11) Ekkeei mettoch meinisin mei wor weween mi lamot fan itach ikenai. Met popun?

Esissina Ewe Minen Awora Alillis Ikenai

16 Ikenai, mei wor eu minefoon “muu” me Jiowa an ewe muu Sou Kapwung, an Sou Foratiu Alluk, me an King rese tongeni kuna. (Mattu 21:43) Ena “muu” a fisita lon ewe aewin senturi C.E. Lon ena fansoun, ewe imwen fel mangaku lon ranin Moses we a fen siwil ngeni eu imwen fel mi ling lon Jerusalem, ia ekkewe chon Lifai ra chuen angang lon. (Luk 1:​5, 8, 9) Iwe nge, lon ewe ier 29 C.E., pwal eu imwen fel, eu imwen fel lon pekin ngun a fisita, me Jises Kraist ewe Samol Fel Mi Lapalap. (Ipru 9:9, 11) Ewe kapas eis ussun nemenem seni Kot a pii-sefallita. Io Jiowa epwe nounou le emmweni ei minefo “muu”? Jises a fen pwarata an tuppwol ngeni Kot. A tongei ekkewe aramas. A pwal fori chommong manaman mi amwarar. Iwe nge, ussun chok mararir kewe mi tipeforea, lape-ngeni ekkewe chon Lifai rese etiwa Jises. (Mattu 26:63-​68; Fofor 4:​5, 6, 18; 5:​17) Iwe, Jiowa a siwili ewe mwichen samol felin Lifai ngeni eu mi fokkun sokkolo seni​—eu mwichen samol fel mi tekia. Ena mwichen samol fel mi tekia a nonnom rech tori ikenai.

17 Io kewe ra choni ewe mwichen samol fel mi tekia ikenai? Ewe aposel Piter a polueni ena kapas eis lon an we aewin taropwe mi pop seni ngunun Kot. Piter a mak ngeni chokkewe mi kepit mi choni inisin Kraist: “Nge ami eu einang mi filita, eu mwichen samol-fel mi tekia, eu mu mi fel, pwisin noun Kot aramas, pwe oupwe arongafeili poraus usun ekkewe manaman i mi korikemi seni lon rochopwak ngeni an we saram mi amwarar.” (1 Piter 2:9) Seni ekkeei kapas, a ffat pwe ewe mwichen aramas mi kepit mi tapwelo lon ipwen Jises kewe ina ewe “mwichen samol fel mi tekia.” Piter a pwal eita ngeniir “eu muu mi pin.” Ir ewe minen awora alillis Jiowa a nounou pwe epwe ngeni noun kewe emmwen me alillis lon pekin ngun.​—Mattu 24:45-​47.

18 Ekkewe elter mi kefilita fan iten wiiser lon ekkewe mwichefelin noun Jiowa kewe aramas won unusen fonufan ra tupuni ewe mwichen samol fel mi tekia. Mi fich ngeniir ach sipwe sufoliitiir me unusen alisiir, ika ir mi kepit are rese kepit. Met popun? Pokiten, me ren an we ngun mi fel, Jiowa a fen seikata ekkewe mwan mi asimau pwe repwe eani wiiser. (Ipru 13:​7, 17) Ifa ussun a tongeni fis ena?

19 Ekkeei mwan mi asimau ra apwonueta minne an Kot we Kapas a kutta seniir, nge ena Kapas a pop seni ngunun Kot. (1 Timoti 3:​1-7; Taitos 1:​5-9) Ina popun, sipwe tongeni apasa pwe ra kefilita ren ewe ngun mi fel. (Fofor 20:28) A lamot pwe ekkewe mwan mi asimau, are elter, repwe wesewesen silei an Kot Kapas. A lamot pwe ekkewe elter repwe oputa lifilifil lon kapwung, ussun chok ewe Sou Kapwung Mi Lapalap Seni Meinisin mi seikiireta.​—Tuteronomi 10:17, 18.

20 Sise mochen u ngeni ekkeei elter mi fokkun angang weires, nge sia fokkun aucheaniir! Ar angang fan tuppwol, fan chommong ren fite fite ier, a apochokkulata ach lukuluk woor. Ra ammonlata me emmweni an ewe mwichefel kewe mwich, ra fitikich le afalafala ewe “kapas allim ussun ewe Muu,” me ra awora emmwen seni Paipel lupwen sia osupwang ren. (Mattu 24:14; Ipru 10:23, 25; 1 Piter 5:2) Ra chuurikich lupwen sia semmwen me ra auruurukich lupwen sia letipeta. Ra tuppwol me kisaseu le alisata ekkewe mettoch mi weneiti ewe Muu. Ngunun Jiowa we a nonnom rer; ra apwapwai i.​—Kalesia 5:​22, 23.

21 Pwungun pwe, ekkewe elter rese unusoch. Pokiten ra silei ussun ar kewe apwangapwang, rese lapalapeni lapalapen samol ngeni ewe mwichefel, “an Kot alemwir.” Nge ra eani ewe ekiek pwe ir ‘chiener chon angang fan iten pwapwaan pwiir kewe.’ (1 Piter 5:3; 2 Korint 1:​24, New World Translation) Ekkewe elter mi tipetekison mi angang weires ra tongei Jiowa, me ra silei pwe ika ra alapalo ar appiru i, epwe pwal lapelo ewe angang murinno repwe fori lon ewe mwichefel. Ren ar ekkekieki ei mettoch, repwe achocho iteitan le amaaraata ekkewe lapalap ussun chok tong, umoumoch, me mosonottam.

22 A ifa me watteen ach pwapwa pwe Jiowa ach Sou Nemenem mi monomon, Jises Kraist ach Samol Fel Mi Lapalap, chon ewe mwichen samol fel mi kepit nouch kewe sense, me ekkewe chon Kraist mwan mi asimau ir nouch kewe sou emmwen! Inaamwo ika esor eu mwicheich fan emmwenien aramas a tongeni unusoch, nge, sia pwapwa pwe sipwe tongeni angang ngeni Kot fengen me chienach chon luku mi tuppwol, me sia pwapwa le nonnom fan an Kot we nemenem!

[Footnotes]

a Noun Aaron kewe pwal ruuemon, Eleasar me Itamar, ra fokkun achocho lon ar angang ngeni Jiowa.​—Lifitikos 10:6.

b Chienen Kora, Tatan me Apiram, ir chon Reuben. Ina popun, rese mocheniaiti ewe wiis samol fel. Nge ra oputa an Moses nemenem me ra song pwe tori ena fansoun, resaamwo fonueni ewe Fonu Mi Pwonetiu.​—Numperis 16:12-​14.

c Me loom, iteiten mokuren famili a tupuni puluwan me noun kewe mwen mesen Kot, me a pwal mwo nge awora asor fan asengesir. (Keneses 8:​20; 46:1; Hiop 1:5) Iwe nge, lupwen ewe Alluk a fisita, Jiowa a filata ekkewe mwan lon an Aaron we famili pwe repwe wiisen samol fel me repwe awora ekkewe asor. Ekkewe 250 chon u ngeni rese tipeeu ngeni ei kokkot.

Met Ka Fen Kaeo?

• Met sokkun alillis Jiowa a awora fan iten ekkewe chon Israel?

• Met popun ese tongeni musolo an Kora u ngeni Moses me Aaron?

• Met sipwe tongeni kaeo seni met Jiowa a fori ngeni ekkewe chon u ngeni?

• Ifa ussun sipwe tongeni pwarata pwe sia aucheani an Jiowa kewe kokkot ikenai?

2. Ifa ewe kapas eis a ppiita ussun lapalapen an Israel kokkotelo, me pwata poluan a lamot ngenikich?

3. Ikkefa ekkewe kokkot mi murinno Jiowa a akkota pwe epwe emmweni noun kewe aramas?

4. Ekkewe sou kapwung mi tuppwol lon Israel repwe tumunuur seni menni lapalap, me met popun?

5. Met sokkun alillis Jiowa a pwal awora pwe epwe tumunu noun kewe aramas, lukun an akkota angangen ekkewe sou kapwung?

6, 7. (a) Ifa ewe riri lefilen ekkewe samol fel me ekkewe Chon Lifai esap ir samol fel? (b) Ifa ewe lesen sipwe kaeo seni an ekkewe chon Lifai apwonueta sokkopaten angang? (Kolose 3:​23)

8. (a) Io ena Kora? (b) Met a efisata an Kora ekiekmwaal ussun ekkewe samol fel?

9, 10. Met Kora me chienan kewe chon u ngeni ra tipi ngeni Moses, nge menni poraus epwe fen ita atipatchemeerelo?

11. Met Moses a fori ussun ewe osukosuk mi weneiti Kora?

12. An Israel chiechioch me Kot a alongolong won met?

13. (a) Met popun ekkewe chon u ngeni ra lamalam tekia lupwen ra keni insens ngeni Jiowa? (b) Met Jiowa a fori ngeni ekkewe chon u ngeni?

14. Pwata Jiowa a apwungu ewe mwichen Israel?

15. (a) Ikkefa ekkewe popun chon Israel resap tipemwaramwar le etiwa an Moses me Aaron emmwen? (b) Met ei poraus a fen aiti ngonuk ussun Jiowa?

16. (a) Ita menni pisekin annet a alukuluku ekkewe chon Jus lon ewe aewin senturi pwe Jises a tupuni Jiowa? (b) Pwata Jiowa a siwili ewe mwichen samol felin Lifai, me a siwili ren met?

17. (a) Menni kumi a choni ewe mwichen samol fel mi tekia ikenai? (b) Ifa ussun Jiowa a nounou ewe mwichen samol fel mi tekia?

18. Ifa ewe riri lefilen ekkewe elter mi kefilita me ewe mwichen samol fel mi tekia?

19. Ifa ussun ekkewe elter ra kefilita ren ngun mi fel?

20. Met ka aucheani ussun ekkewe elter mi angang weires?

21. Ekkewe elter repwe ekieki ussun met, me pwata?

22. Ifa ussun om enniwili ewe poraus ussun Kora a apochokkulata om luku lon an Jiowa mwicheich won fonufan?

[Picture on page 5]

Ka meefi pwe ekkewe wiis meinisin lon an Jiowa angang ir wiis mi auchea?

[Picture on page 6]

“Pwata oua pwisin atekiakemita won an ewe Samol mi Lapalap mwich?”

[Picture on page 9]

Ekkewe elter mi kefilita ra tupuni ewe mwichen samol fel mi tekia

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share