Ifa Ussun Föfförüch Ngeni Aramas?
“Iwe, minne oua mochen pwe aramas repwe fori ngenikemi, epwe chok iei usun ami oupwe fori ngenir.”—LUK. 6:31.
1, 2. (a) Ifa än Jises we Afalafal woon ewe Chuuk? (b) Sipwe käeö met lon ei lesen me ewe epwe tapwoto mwirin?
JISES KRAIST, i wesewesen ewe Sense mi Lapalap. Lupwen ekkewe nouwisen lamalam ra tinalo ekkoch mwän pwe repwe aresini Jises, ra liwinto nge rese uweato, iwe, ra erä pwe “Ese mwo wor an emön kapas epwe usun an atewe kapas.” (Jon 7:32, 45, 46) Eü me lein än Jises kewe afalafal mi mürinnö, ina ewe Afalafal woon ewe Chuuk. A mak lon Mattu, sopwun 5 tori 7 me pwal lon ewe puken Luk 6:20-49.a
2 Ewe pworaus mi föülo lon ena afalafal a iteni ewe Allük mi aüchea. Ina met sipwe föri ngeni ekkewe ekkoch. Jises a apasa, “Iwe, minne oua mochen pwe aramas repwe fori ngenikemi, epwe chok iei usun ami oupwe fori ngenir.” (Luk 6:31) Iwe, a ifa me watteen mürinnöön ekkewe mettoch a föri fän äsengesin aramas! Jises a echikaratä ekkewe mi semwen me amanauatä ekkewe mi mälo. Ekkoch aramas ra äkkäeüin feiöch ika ra etiwa ewe pworaus allim a afalafal ngeniir. (Älleäni Luk 7:20-22.) Kich chon Pwäratä Jiowa sia mmen pwapwaesini le fiti angangen ewe mwu. (Mt. 24:14; 28:19, 20) Lon ei lesen me en a tapwoto mwirin, sipwe käeö alon Jises ussun an angang me pwal ekkoch pworaus lon än we Afalafal woon ewe Chuuk epwe äitikich ifa ussun ach föfför ngeni aramas.
Kopwe Mosonoson
3. Ifa ussun kopwe aweweei mosonoson?
3 Jises a erä: “Ra feiöch, ir mi mosonoson, pun repwe fonueni fonufan.” (Mt. 5:5) Lon ewe Paipel, ika emön a mosonoson, esap wewe ngeni pwe a apwangapwang. Sipwe tipemecheres le föri minne Kot a mochen sipwe föri. Ach eäni ei napanap epwe pwäpwälo lon ach föfför ngeni aramas. Awewe chök, sisap “liwini ngeni emon mi ingau an we mi ingau.”—Rom 12:17-19.
4. Pwata ekkewe mi mosonoson ra pwapwa?
4 Ekkewe mi mosonoson ra pwapwa pun “repwe fonueni ewe fonufan.” Jises, i a “lukpwetete o tipetekison,” a “filätä pwe epwe eäni mettoch meinisin,” me i äkkäeüin epwe Chon Alemwiri ewe fönüfan, pun epwe wisen nemeni. (Mt. 11:29; Ipru 1:2; Kölf. 2:8) A fen affat pwe ewe Messaia i ewe “noun aramas” epwe wor chienan kewe sou nemenemen ewe Mwuun läng. (Tan. 7:13, 14, 21, 22, 27) Iir “chienen Kraist le alemwir,” iwe, ekkewe 144,000 mi tipetekison ra kefilitä pwe repwe eti Jises le alemwiri fönüfan. (Rom 8:16, 17; Pwar. 14:1) Ekkewe ekkoch mi tipetekison repwe feiöch le küna manau esemuch woon fönüfan fän än Kot we Mwu.—Kölf. 37:11.
5. Met epwe fis ika sipwe äppirü mosonottamen Jises?
5 Ika sise ümöümöch, aramas resap mochen chiechi ngenikich, nge repwe fen mochen towauolo senikich. Iwe nge, ika sipwe äppirü än Kraist mosonoson, sipwe wiliti chon ewe mwichefel mi apwapwai me apöchökküla ekkewe ekkoch. Mosonoson, ina eü me lein uwaan än Kot we ngün mi fel a nonnom rech ika sia ‘nonom me fefetal lon ewe ngun.’ (Älleäni Kalesia 5:22-25.) Enlet, sia mochen sipwe mosonoson me nom lein aramas mi nom fän emmwenien än Jiowa ngün mi fel!
A Ifa me Watteen Pwapwaan Ekkewe mi Ümöümöch!
6. A wor ren “ekkewe mi ümöümöch” met sokkun napanap mi aüchea?
6 Lon an we Afalafal woon ewe Chuuk, Jises a pwal erä: “Ra feioch, ir mi umoumoch, pun repwe kuna umoumoch.” (Mt. 5:7) “Ekkewe mi ümöümöch” ra fokkun äfänni me chchüngü iir mi osupwang pun ra tonger. Jises a föri manaman me awesi än aramas kewe riäfföü pun a “tonger.” (Mt. 14:14; 20:34) Ach eteneki me äfänni aramas epwe amwökütükich pwe sipwe ümöümöch.—Jem. 2:13.
7. Tong a amwökütü Jises an epwe fet?
7 Lupwen Jises a feilo pwe epwe asösö, a chuuri eü mwichen aramas, iwe, “a fakkun tongei ir, pun ra usun chok siip esor chon maser.” Iwe mwirin, “a popuetä afalafaler chommong mettoch.” (Mark 6:34) Met ren apwapwaan ach fiti ewe angangen esilefeili pworausen ewe Mwu ngeni ekkoch me apworauser ussun watteen än Kot ümöümöch!
8. Pwata iir mi ümöümöch ra pwapwa?
8 Ekkewe mi ümöümöch ra pwapwa pun ra “kuna umoumoch.” Lupwen sia ümöümöch ngeni aramas, ra pwal ümöümöch ngenikich. (Luk 6:38) Jises a erä: “Are oupwe omusalo tipisin aramas, iwe, Sememi lang epwe pwal omusalo ami.” (Mt. 6:14) Iir chök mi ümöümöch ra silei pwapwaan ar repwe küna musoloon tipisiir me än Kot chen.
Popun “ekkewe Chon Efisatä Kinamwe” Ra Pwapwa
9. Sipwe fet ika sia kükkütta kinamwe?
9 Ren an menlapei pwal eü popun ach sipwe pwapwa, Jises a erä: “Ra feioch, ir mi chon efisata kinamwe, pun repwe eiten ngenir noun Kot.” (Mt. 5:9) Ika kich chon efisatä kinamwe, sisap tipeeü ngeni are fiti minne epwe ‘äimwüfeseni chokewe mi fokun pwipwifengen,’ awewe chök, ngününgününgaü. (SalF. 16:28) Ren kapas me föfför, sipwe kütta kinamwe lefilach me aramas lon me lükün ewe mwichefel. (Ipru 12:14) Sipwe äkkäeüin achocho pwe sipwe kinamwefengen me Jiowa Kot.—Älleäni 1 Piter 3:10-12.
10. Pwata “ekkewe chon efisatä kinamwe” ra pwapwa?
10 Jises a erä pwe “chon efisatä kinamwe” ra pwapwa, “pun repwe eiten ngenir noun Kot.” Pokiten ra anganga ar lükü pwe Jises ewe Messaia, Chon Kraist mi kepit ra angei “manaman pwe repwe wiliti nöün Kot.” (Jon 1:12; 1 Pit. 2:24) Nge ifa ussun nöün Jises kewe pwal “ekkoch siip”? Jises epwe ‘Semer tori feilfeilachök’ lon ewe Engeröü Ierin an Nemenem eti chienan chon alemwiri ewe Mwu lon läng. (Jon 10:14, 16; Ais. 9:6; Pwar. 20:6) Lemüchüloon ewe Engeröü Ierin an Nemenem, ekkena chon efisatä kinamwe repwele unusen wiliti nöün Kot kewe woon fönüfan.—1 Kor. 15:27, 28.
11. Epwe fet ach föfför ngeni ekkewe ekkoch ika sia angei emmwen seni “ewe tipatchem seni won”?
11 Ika sipwe ririöch ngeni Jiowa, “ewe Koten kinamwe,” sipwe äkkäppirü napanapan kewe, pachelong an we kinamwe. (Fil. 4:9) Ika sipwe anomukich fän emmwenien “ewe tipatchem seni asan,” ach föfför ngeni aramas epwe fiti kinamwe. (Jem. 3:17) Ewer, sipwe chon efisatä kinamwe mi pwapwa.
“Ami Saram Epwe Tinöch”
12. (a) Met Jises a apasa ussun ewe saram lon pekin ngün? (b) Ifa ussun sipwe etina ewe saram?
12 Iei ewe al mi mürinnö seni meinisin, sipwe älisi aramas le angei ewe saram seni Kot. (Kölf. 43:3) Jises a ereni nöün kewe chon käeö pwe iir “saramen fonufan” me a peseer pwe repwe etina ar saram pwe aramas repwe küna ar kewe “foffor murinno.” Epwe iei ussun ar repwe asarama “meinisin,” are efeiöchü aramas ren ar angangen afalafala ewe kapas allim. (Älleäni Mattu 5:14-16.) Ikenäi, sia etina saram ren ach föfför mürinnö ngeni chon oruch kewe me pwal ren ach afalafala ewe kapas allim lon “unusen fonufan,” weween “ngeni mwu meinisin.” (Mt. 26:13; Mark 13:10) Mwa met ren apwapwaan ei feiöch!
13. Met aramas ra esilla ussuch?
13 Iei alon Jises, “Eu telinim a nom won chukuchukuta ese tongeni epwe monelo.” Ese lifilifil menni telinimw a nom woon eü chuuk, nge epwe chök mecheres aramas repwe küna. Pwal ina chök ussun, kich chon afalafala ewe kapas allim sia sillelo ren ach kewe föfför mürinnö me napanapach kewe, awewe chök, ren ach sisap kon lulo lon mettoch meinisin me ach limelimöch.—Taitos 2:1-14.
14. (a) Mi fet ekkewe lamp lon fansoun Jises? (b) Met weween ach sisap opalo saramach fän “sepi”?
14 Jises a kapas ussun ach sisap etina nöüch kewe lamp me opalo fän sepi, nge sipwe watiu woon leenian pwe epwe asarama unusen lon ewe imw. Ekkewe lamp lon fansoun Jises ra fför lon rume me a wor wikan ngeni lölöön we (chönün olif) pwe epwe tongeni kü, ussun chök lampen karasin. Repwe watiu ewe lamp woon leenian pwe epwe ‘asarama meinisin chon lon ewe imw.’ Aramas rese kan keni nöür lamp me opalo fän “sepi.” Jises ese mochen nöün kewe chon käeö repwe opalo saramen ewe enlet fän eü sepi, lon kapas monomon. Iwe, ach saram epwe pwäpwälo, iwe, sisap mut ngeni minen eriäfföü are esiit an epwe efisi ach opalo ewe enlet are amwöchü seni aramas.
15. Ifa ussun ach kewe “foffor mürinnö” a kküü ekkoch aramas?
15 Mwirin chök an a kapas ussun ewe lamp mi tinöch, Jises a ereni nöün kewe chon käeö: “Iei usun ami saram epwe pwapwalo ngeni aramas, pwe repwe kuna ami foffor murinno o mwareiti Sememi we mi nonnom lang.” Pokiten ach kewe “foffor murinno,” ekkoch ra “mwareiti” Kot ren ar wiliti nöün kewe chon angang. A ifa me watteen popun sipwe “titinoch leir, usun ekkewe saram lon fonufan”!—Fil. 2:15.
16. Met a lamot sipwe föri ika “sipwe etina saram won fonufan”?
16 Ika sipwe wiliti “saramen fonufan,” sipwe fiti ewe angangen afalafala kapas allimen ewe Mwu me ewe angangen föralo chon käeö. Nge mi wor pwal ekkoch wisach. Ewe aposel Paul a makkei, “Oupwe fefetal usun chok aramasen saram (pun sia kuna uwan saram lon mettoch meinisin mi murinno, o mi pung, o mi enlet.)” (Ef. 5:8, 9) A lamot sipwe etina ewe saram ren ach kewe föfför mürinnö mi fich ngeni chon fel ngeni Kot. Enlet, sipwe älleäsochisi än ewe aposel Piter fön, a erä: “Oupwe manauesini sokkun manau mi fakkun murinno lein ekkewe Jentail, pwe inaamwo ika repwe aitengaualo ami usun chon forata mi ingau, nge repwe nengeni ami kewe fofor murinno, o repwe alingalo Kot lon ranin an waroto.” (1 Pit. 2:12) Nge repwe fet ika a fis osukosuk lefilen chon lükü?
“Kopwe Chasefal Ngeni Pwiom”
17-19. (a) Met sokkun “liffang” Mattu 5:23, 24 a kapas ussun? (b) Met aücheaan ach chäsefäl ngeni pwiich we, me ifa ussun Jises a pwäri ena mettoch?
17 Lon än Jises we Afalafal woon ewe Chuuk, a öüröüra nöün kewe chon käeö pwe resap amwöchü ar song are kapas ingaü ngeni emön pwiir. Iwe nge, repwe fen mwökütükäi le kükkütta kinamwe lefiler me pwiir we mi mängaü rer. (Älleäni Mattu 5:21-25) Kopwe tümünüöchü än Jises kapasen fön. Ika ka wato om liffang ngeni ewe roong me ka chechchemeni pwe mi wor och lefilemi me pwiom, met kopwe föri? Kopwe likitatiu om we asor ren ewe roong me chäsefäl ngeni pwiom we. Mwirin, kopwap liwinto me watiu om we asor.
18 Fän chommong, ena “liffang,” ina än emön asor ngeni Jiowa lon an we imwen fel. A fokkun aüchea ekkewe asorun man pun ina met Kot a allük ngeni ekkewe chon Israel pwe kinikinin ar fel ngeni fän ewe allükün Moses. Nge ika ka meefi pwe pwiom a song ngonuk, kopwe akkom chä ngeni mwen kopwe walo om we asor. Jises a apasa: “Kopwe chok isetiu om asor fan ewe rong o feilo. Kopwe chäsefäl lom ngeni pwiom. Iwe, kopwap liwinsefallilo o isetiu om we asor.” Ar chä ngeni pwiir a lamot epwe akkom, nge mwirin, repwap apwönüetä ewe Allük.
19 Än Jises pworaus ese chök weneiti och sokkun asor are tipis mi titchik. Ina minne, a erä pwe ika emön a chechchemeni pwe mi wor och lefilan me pwiin, esap chüen eäni an we asor lon na fansoun. Ika epwe asoräsini emön man mi manau, epwe likitatiu “fan ewe rong,” rongen asoren kek, lon kiännin ekkewe samol fel lükün ewe imwen fel. Mwirin, ika ewe osukosuk a kinamweelo, minne an ewe asor epwe liwinto me föri an angangen asor.
20. Ika sia song ngeni emön pwich, pwata sipwe mwittir chäsefäl ngeni?
20 Me ren ekiekin Jiowa, ach chiechi ngeni pwiich kewe, ina eü kinikin mi lamot lon ach fel ngeni. Asorun man ese aüchea me ren Jiowa ika ekkewe chon eäni ekkena asor rese föfföröch ngeni aramas. (Mika 6:6-8) Ina minne, a ereni nöün kewe chon käeö “kopwe muttir chachari poluom.” (Mt. 5:25) Paul a pwal makkei: “Oupwe song, nge ousap fori tipis; ami song esap nom tori an ewe akkar tuputiu. O ami ousap wäsi leenien ewe tefil.” (Ef. 4:26, 27) Ikaamwo a wor popun ach sipwe song, nge sipwe mwittir awesalo pwe sisap chök sossong me mut ngeni ewe Tefil an epwe nemenikich.—Luk 17:3, 4.
Sipwe Chök Süföliti Ekkewe Ekkoch
21, 22. (a) Ifa ussun sipwe apwönüetä än Jises kewe kapasen emmwen sia kerän käeö? (b) Met sipwe käeö lon en lesen mwirin?
21 Ach enniwili än Jises kewe pworaus lon an Afalafal woon ewe Chuuk epwe älisikich pwe sipwe pwäratä kirekiröch me süföliti ekkewe ekkoch. Inaamwo ika kich meinisin sise unusöch, nge sipwe tongeni äppirü än Jises fön pun iir me Semach we lon läng rese kütta senikich met ese ki rech. Ren iotek, letip-wenechar le achocho, me än Jiowa älillis, sipwe tongeni songommang, ümöümöch, me kinamwe. Sia tongeni etina ewe saram me elingalo Jiowa. Pwal eü, sipwe tongeni efisatä kinamwe lefilach me pwiich ika epwe fis osukosuk.
22 Lon ach fel ngeni Jiowa, a kapachelong ach föfföröch ngeni chon oruch. (Mark 12:31) Lon en lesen epwe tapwoto, sipwe pwal käeö ekkoch pworaus lon ewe Afalafal woon ewe Chuuk epwe älisikich pwe sipwe föfföröch ngeni ekkoch. Iwe nge, mwirin ach ekilonei menlapen än Jises kewe pworaus mi amwarar, eli sipwe pwisin eisini kich, ‘Ifa ükükün öchün ai föfför ngeni aramas?’
[Pwóróus fan]
a Kopwe küna feiöch ika kopwe akkom älleäni ekkena pworaus lon Paipel me mwen om kopwe käeö ei lesen me ewe lesen mwirin.
Ifa Ussun Kopwe Pölüweni?
• Met weween mosonoson?
• Pwata “ekkewe mi ümöümöch” ra pwapwa?
• Ifa ussun sipwe etina ach saram?
• Pwata sipwe mwittir ‘efisatä kinamwe lefilach me pwiich we’?
[Sasing lón pekin taropwe 8]
Sia etina ewe saram ren ach esilefeili ewe kapas allim
[Sasing lón pekin taropwe 9]
A lamot ekkewe Chon Kraist repwe isetiu eü leenien äppirü mi öch ren ar kewe föfför mürinnö
[Sasing lón pekin taropwe 10]
Kopwe achocho ükükün om tufich pwe epwe wor kinamwe lefilemi me pwiom kewe