Sia Tongeni Manaw Tori Feilfeiló

1. Ifa usun ach ekilonei án Jiowa we pwon usun manaw esemuch a álisikich?

JIOWA a pwonei pwe chókkewe mi álleasochisi i repwe kúna “manau esemüch.” (Rom 6:23) Atun sia ekilonei án Jiowa na pwon ngenikich, ach tongei epwe lallapóló. Ekieki ei: Semach na lón láng a fókkun tongekich, ina popun a fang ngenikich ena pwon pwe sisap fókkun tongeni káimu seni.

2. Ifa usun ewe pwon usun manaw esemuch a álisikich?

² Án Kot pwon usun manaw esemuch, a álisikich le likiitú fán ekkewe sóssót sia kúkkúna iei. Inaamwo ika chón oputakich ra eniwakich ar repwe nikicheló, nge sisap úkútiw le angang ngeni Jiowa. Pwata? Eú popun, pún sia silei pwe ika sia máló fán ach tuppwél, i epwe amanawakich me sipwe eáni ewe ápilúkúlúk pwe sisap tongeni málósefál. (Joh. 5:28, 29; 1 Kor. 15:55-58; Ipru 2:15) Pwata sia lúkúlúk pwe mi tufich ach sipwe manaw tori feilfeiló? Ekieki usun ekkeei fitu popun.

JIOWA A MANAW TORI FEILFEILÓ

3. Pwata sia tongeni lúkú pwe Jiowa a tongeni ngenikich ach tufichin manaw tori feilfeiló? (Kölfel 102:12, 24, 27)

³ Sia silei pwe Jiowa a tongeni ngenikich ach tufichin manaw tori feilfeiló pokiten i ewe Popun manaw, me a manaw tori feilfeiló. (Kölf. 36:9) Áwewe chék, ikkeei ekkóch wokisin mi affata pwe Jiowa a chék mammanaw me epwe chék nónnóm. Kölfel 90:2 a apasa pwe Jiowa i “seni fansoun esepop tori fansoun esemüch.” Pwal ina met Kölfel 102 a apasa. (Álleani Kölfel 102:12, 24, 27.) Me iei met ewe soufós Apakuk a makkeei usun Semach na lón láng: “Esap pwe en seni fansoun esemuch, o Jiowa? En ai Kot, ewe Emén mi Pin, kese tongeni máló.”​—Ap. 1:12, NW.

4. Itá sipwe lólilen ika a weires ach sipwe weweiti pwe Jiowa a chék mammanaw? Áweweei.

⁴ A weires ngonuk óm kopwe weweiti pwe Jiowa a manaw “tori feilfeilachök”? (Ais. 40:28) A pwal weires ngeni chómmóng aramas ar repwe weweiti ena. Iei alon Elihu usun Kot: “Esap wor eman a tongeni aleani ükükün ierin manauan.” (Hiop 36:26) Pokiten chék sise weweiti och mettóch, iwe esap weween nge ese enlet. Áwewe chék, eli sise unusen weweiti angangen fiifi, nge a itá wewe ngeni pwe ese wor fiifi? Aapw! A pwal ina usun, eli kich aramas sise tongeni unusen weweiti usun án Jiowa chék mammanaw me nónnóm, nge esap itá weween pwe Kot ese manaw tori feilfeiló. Ewe enlet usun ewe Chón Fératá ese lóngólóng wóón met sia tongeni weweiti are wóón met sise tongeni weweiti. (Rom 11:33-36) Me i a manaw me mwen fférútáán mettóch meinisin lón láng me wóón fénúfan kapachelong ewe akkar me ekkewe fúú. Sia lúkúlúk pwe Jiowa, i “ewe mi föri fanüfan ren an manaman.” Ewer, i a fen manaw me mwen an “ameresala ekewe läng.” (Jer. 51:15; Föf. 17:24) Ifa pwal eú popun sia tongeni lúkú pwe mi tufich ach sipwe manaw tori feilfeiló?

SIA FFÉRÚTÁ PWE SIPWE MANAW TORI FEILFEILÓ

5. Ifa án ewe áeúin pean pwúpwúlú ápilúkúlúk?

⁵ Meinisin ménúmanaw wóón fénúfan Jiowa a fériiretá repwe máló mwirin och fansoun, chilóón chék aramas. A fang ngeniir ewe ápilúkúlúk mi fókkun amwarar ar resap tongeni máló. Iwe nge, iei met Jiowa a eáni éúréúr ngeni Atam: “Seni ewe irän silei öch me ngau kosap fokun mongö. Pun lon ränin om kopwe mongö seni, kopwe fokun mäla.” (Ken. 2:17) Ika Atam me Efa ra álleasochisi Jiowa, resap máló. A pwúng ach sipwe lúkú pwe ló, ló, ló, Jiowa epwe mut ngeniir ar repwe mwéngé seni “ewe irän manau.” Epwe wewe ngeni pwe a alúkúlúkú ngeniir pwe repwe kúna “manau tori feilfeilachök.”b​—Ken. 3:22.

6-7. (a) Met a pwal ánneta pwe Jiowa a fératá aramas ar resap máló? (b) Met ka mochen féri lón paratis? (Ppii ekkewe sasing.)

⁶ Ekkóch scientist ra kúna ekkóch pisekin pwáraatá mi affata pwe tupwuach a tongeni isoni chómmóng pwóróus lap seni met sia tongeni káé lón ánein manawach lón ei fansoun. A fókkun amwarar ena. Lón ewe 2010, a wor eú puk mi áweweei pwe lélléén met tupwuach a tongeni isoni, a taitap ngeni eché kachito úkúkún ttamen masouan úlúngát million awa. Weween, ren án emén epwe áwesi ena kachito, mi lamot epwe katol ren lap seni 300 ier. Nge eli tupwuach a tongeni isoni chómmóng pwóróus lap seni ena. Ena mettóch a pwári pwe Jiowa a fératá tupwuach pwe epwe tongeni isoni chómmóng pwóróus lap seni met sia tongeni káé ren chék úkúkún 70 are 80 ier.​—Kölf. 90:10.

⁷ Jiowa a pwal ngenikich ewe mochen ach sipwe manaw. Paipel a erá pwe i a “atolonga ekiekin fansoun esemwüch lon letipen aramas.” (SalAf. 3:11) Ina eú popun sia meefi pwe máló i chón oputach. (1 Kor. 15:26) Ika a úrikich eú semmwen mi chou, itá sipwe chék nónnóm me witi ach sipwe máló? Aapw. Lape ngeni sia kan ló chuuri tokter me eli sia ún sáfei pwe sipwe chikar. Ren enletin, sia féri met sia tongeni féri pwe sisap máló. Me atun emén attongeach a máló, ese lifilifil ika emén kúkkún are watte, sia meefi letipeta me chúúpwúl ren fansoun langattam. (Joh. 11:32, 33) Ewe Chón Férikichetá mi tong, a ngenikich ewe mochen me tufich le chék mammanaw pún ina met a tipeni fán iten aramas. Nge a pwal wor ekkóch popun pwata sia tongeni lúkú pwe sipwe manaw tori feilfeiló. Sipwele káé ekkóch mettóch Jiowa a féri me lóóm me lón ei fansoun mi pwári pwe ese siwil met a tipeni seni me lepoputáán.

ESE SIWIL MINNE JIOWA A TIPENI

8. Met Aisea 55:11 a áiti ngenikich usun met Jiowa a tipeni fán itach?

⁸ Inaamwo ika Atam me Efa ra tipis me ra atoto máló ngeni mwirimwiriir kewe, nge ese siwil án Jiowa ekiek usun minne a tipeni. (Álleani Aisea 55:11.) A chúen tipeni án aramas mi tuppwél repwe manaw tori feilfeiló. Sia silei ena seni ekkewe mettóch Jiowa a apasa me fériir pwe epwe apwénúetá minne a tipeni.

9. Met Kot a fen pwonei? (Taniel 12:2, 13)

⁹ Jiowa a pwonei pwe epwe amanawasefáli ekkewe mi máló me suuki ngeniir ewe tufichin manaw tori feilfeiló. (Föf. 24:15; Tit. 1:1, 2) Ewe mwán mi tuppwél, Hiop, a lúkú pwe Jiowa a fókkun mochen amanawasefáli ekkewe mi fen máló. (Hiop 14:14, 15) Ewe soufós Taniel, a silei pwe a wor án aramas ápilúkúlúkún manawsefál me a suuk ngeniir ewe tufichin manaw tori feilfeiló. (Kölf. 37:29; álleani Taniel 12:2, 13.) Ekkewe chón Jus lón fansoun Jesus we, ra pwal silei pwe Jiowa a tongeni fang ngeni néún kewe chón angang mi tuppwél ewe “manau esemuch.” (Luk. 10:25; 18:18) Jesus a fós usun ena pwon fán chómmóng, me pwal pwisin i, a manawsefál ren án Seman we amanawasefáli.​—Mat. 19:29; 22:31, 32; Luk. 18:30; Joh. 11:25.

10. Met ekkewe manawsefál mi fis me lóóm ra ánnetatá? (Ppii ewe sasing.)

¹⁰ Jiowa, i ewe Chón Awora Manaw, me a wor an manaman le amanawasefáli aramas. A fang ngeni ewe soufós Elias manaman pwe epwe amanawa emén át néún ewe fefin mi má seni pwúlúwan lón Sarapat. (1 King 17:21-23) Mwirin, ren án Kot álillis, ewe soufós Elisa a amanawasefáli emén át néún ewe fin Shunem. (2 King 4:18-20, 34-37) Ekkena pwóróusen manawsefál me pwal ekkewe ekkóch, ra ánneta pwe a wor án Jiowa manaman le amanawasefáli aramas. Atun Jesus a nóm fénúfan, a ánneta pwe Seman we a ngeni ena manaman. (Joh. 11:23-25, 43, 44) Iei, Jesus a fen nóm láng me Jiowa a fang ngeni “nemenem meinisin won läng me fanüfan.” Ina minne, i a tongeni apwénúetá ewe pwon pwe “ekewe sotup meinisin” repwe manawsefál me eáni ewe ápilúkúlúkún manaw tori feilfeiló.​—Mat. 28:18; Joh. 5:25-29.

11. Ifa usun ewe méén kepich a atufichi ach sipwe manaw tori feilfeiló?

¹¹ Pwata Jiowa a mut ngeni Néún we mi áchengicheng an epwe mááli eú máló mi áweires? Jesus a pélúweni ena ren an erá: “Kot a echeni chon fanüfan, pwe a fangela Nöün Aleman, pwe meinisin mi lükü i resap pöütmwälila, pwe repwe eäni manau esemüch.” (Joh. 3:16) Kot a atufichi ach sipwe eáni manaw esemuch ren an fangóló Néún we pwe epwe eú méén kepich me pwélúoló tipisich kewe. (Mat. 20:28) Ewe aposel Paulus a áweweei eú kinikin mi aúchea lón minne Kot a tipeni atun a makkeei: “Usun chök mäla a pop seni eman aramas, pwal ina chök usun ewe manausefäl seni mäla a pop seni eman aramas. Pun usun aramas meinisin ra mäla lon Atam, iei usun aramas meinisin repwe manausefäl lon Kraist.”​—1 Kor. 15:21, 22.

12. Ifa usun Jiowa epwe apwénúetá letipan?

¹² Jesus a áiti ngeni chókkewe mi tapweló mwirin ar repwe ióteki warotoon Mwúún Kot we me pwénútáán letipan wóón fénúfan. (Mat. 6:9, 10) Eú kinikinin letipen Kot, ina án aramas repwe manaw wóón fénúfan tori feilfeiló. Ren án Jiowa epwe apwénúetá ena, a ewisa ngeni Néún we an epwe King lón ewe Mwúún Messaia. Kot a pwal ionifengeni 144,000 aramas seni fénúfan pwe repwe fiti Jesus le apwénúetá letipen Kot.—Pwär. 5:9, 10.

13. Met Jiowa a féfféri iei, me met a lamot óm kopwe féri?

¹³ Iei, Jiowa a ikkionfengeni “eu mwich mi fokun chocho” me a ákkáitiir ar repwe manaw fán nemenemen an we Mwú. (Pwär. 7:9, 10; Jas. 2:8) Inaamwo ika lape ngeni aramas lón ei fansoun ra kinikinfesen pokiten koput me maun, nge chón ena “mwich mi fokun chocho” ra achocho le amóeló meinisin sókkun koput lefiler. Ra pwári lón ar féffér pwe ra ewili néúr ketilas ngeni pisekin ttu pwúl. (Mik. 4:3) Rese fiti maun, ewe mi efisi watteen ninni, nge ra fen álisi aramas le kúna “ewe enletin manau” ren ar asukuler usun ewe Kot mi enlet me letipan. (1 Tim. 6:19) Eli chón ar kewe famili repwe ú ngeniir, are eli epwe weiresiló nónnómur lón pekin moni pokiten ar álisatá Mwúún Kot, nge Jiowa epwe nochchei an epwe wor met ra osupwangan. (Mat. 6:25, 30-33; Luk. 18:29, 30) Ekkena mettóch ra alúkúlúkú ngenikich pwe ewe Mwúún Kot esap chék eú áneán, me epwe sópweló le akkapwénúetá minne Jiowa a tipeni.

EÚ FANSOUN MWACH MI AMWARAR

14-15. Ifa usun epwele pwénútá án Jiowa pwon pwe epwe amóeló máló tori feilfeiló?

¹⁴ Iei, Jesus a Kingen án Kot we Mwú lón láng me epwe apwénúetá meinisin án Jiowa kewe pwon. (2 Kor. 1:20) Seni ewe ier 1914, Jesus a kan okkokufu chón oputan kewe. (Kölf. 110:1, 2) Ekiseló chék, iir me chienan kewe le nemenem, repwe unusen áwesaaló ar angangen okkufu chón oputer kewe me nieló meinisin aramas mi ngaw.​—Pwär. 6:2.

¹⁵ Atun án Jesus Nemenem Úkúkún Engeréú Ier, ekkewe mi máló repwe manawsefál me ekkewe mi álleasochis repwe ukkunuséchúló. Mwirin ewe sáingoon sóssót, chókkewe Jiowa a apwúngaló pwe iir chón pwúng, “repwe fanüeni ewe fanü o nonom won tori feilfeilachök.” (Kölf. 37:10, 11, 29) A mmen apwapwa pwe ‘ewe amüchülan chon oput epwe mola, iei mäla.’​—1 Kor. 15:26.

16. Ifa ewe akkaúchean popun sia akkangang ngeni Jiowa?

¹⁶ Usun met sia fen káé lón ei lesen pwe ach ápilúkúlúkún manaw tori feilfeiló, a enletin lóngólóng wóón án Kot we Kapas. Ena ápilúkúlúk a tongeni álisikich le akkamwéchú ach tuppwél lón ekkeei ránin lesópwólóón mi áweires. Nge ewe popun sia mochen apwapwaai Jiowa, esap chék pokiten ach mochen manaw tori feilfeiló. Ewe akkaúchean popun ach akkamwéchú ach tuppwél ngeni Jiowa me Jesus, ina ach enletin tongeer. (2 Kor. 5:14, 15) Ena tong a amwékútúkich le áppirúúr me ereni aramas usun ewe ápilúkúlúk sia eáni. (Rom 10:13-15) Atun sia káé ach sipwe fangafangéch lap seni ach pwisin achéchéékich, sia wiliti ewe sókkun aramas Jiowa epwe mochen chiechi ngeni tori feilfeiló.​—Ipru 13:16.

17. Ifa wisen emén me emén kich? (Mateus 7:13, 14)

¹⁷ Sipwe kapachelong lein chókkewe repwe eáni manaw esemuch? Jiowa a fen suuki ngenikich ena. Nge iei epwele pwisin lóngólóng wóóch ika sipwe chék nónnóm wóón ewe al mi ale ngeni manaw. (Álleani Mateus 7:13, 14.) Epwe ifa usun manawach atun sipwe manaw tori feilfeiló? Sipwe ppii pélúwen ena kapas eis lón en lesen mwirin ei.