Kúna Pwapwa lón Óm Angang Weires

1, 2. (a) Met chómmóng aramas ra meefi usun ar angang? (b) Ifa ewe ekiek usun angang Paipel a apéchékkúla?

ME REN chómmóng aramas lón ei fansoun pwe ewe mettóch angang ese apwapwa. Ra angang weires ren fitu, fitu awa lón eú angang rese kon pwapwaiti, iwe ra chipwang le ló angang iteiten rán. Ifa usun ekkena sókkun aramas repwe poputá le áfánni ar angang pwal mwo nge pwapwaiti?

² Ewe Paipel a apéchékkúla eú ekiek mi pwúng usun angang weires. A apasa pwe ewe mettóch angang me uwaan, iir eú feiéch. Iei makkeien Salomon: “Aramas meinisin repwe mongö o ün, repwe pwal pwapwa lon ar angang weires. Pwal iei eu lifang me ren Kot.” (Än Salomon Afalafal 3:13) Jiowa a tongekich me a kan ekieki met epwe échitikich, a mochen sipwe menemenéch lón ach angang me pwapwaiti uwaan ach angang. Ren ach sipwe chék nóm lón an tong, mi lamot ach sipwe etipeeúfengeni manawach ngeni an ekiek me an kewe kapasen emmwen usun ewe mettóch angang.​—Än Salomon Afalafal 2:24; 5:18.

3. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwóróus wóór lón ei sópwun?

³ Lón ei sópwun, sipwele pwóróus wóón ekkeei rúáánú kapas eis: Ifa usun sipwe kúna pwapwa lón ach angang weires? Ikkefa ekkewe sókkun angang ese fich ngeni Chón Kraist mi enlet? Ifa usun sipwe itepék me rúúepek lón ach angangen moni me lón ach angang ngeni Kot? Ifa ewe angang mi fókkun lamot seni meinisin sia tongeni féri? Nge akkomw sipwe mwo pwóróus usun Jiowa Kot me Jesus Kraist, ekkewe rúúemén souangang mi lap lón unuselapen láng me fénúfan.

EWE SOUANGANG MI LAPALAP ME EWE SOUSILE ANGANG

4, 5. Ifa alon Paipel mi pwáraatá pwe Jiowa i ewe chón angang mi uwaéch an angang?

⁴ Jiowa i ewe Souangang mi Lapalap. Iei alon Keneses 1:1: “Lepopun Kot a föri läng me fanüfan.” Atun Kot a áwesi an angangen fératá mettóch wóón fénúfan, a apasa pwe a “fokun öch” met a fen féri. (Keneses 1:31) Weween, a fókkun pwapwa ren meinisin met a féri wóón fénúfan. Ese wor tipemwaramwar pwe Jiowa, ewe “Kot mi pwapwa” a kúna watteen pwapwa pokiten i ewe chón angang mi uwaéch an angang.​—1 Timoty 1:11, NW.

⁵ Ach we Kot mi tinikken ese kakaúló le angang. Iei alon Jesus mwirin fitu fansoun an a wes fférútáán masouen fénúfan: “Semei a chök akangang tori ikenai.” (Johannes 5:17) Met ewe Sam a kan féfféri? Seni leenian we lón láng, ese mwáál a kan akkangang ren an emmweni me túmúnú aramas. A fen efisi eú ‘förian mi fö,’ weween ewe mwichen Chón Kraist mi kepit repwap nemenem ren Jesus lón láng. (2 Korint 5:17) A kan angang ren pwénútáán letipan fán iten aramas pwe chókkewe mi tongei i repwe kúna manaw esemuch lón eú ótót sefé. (Rom 6:23) Ese wor tipemwaramwar pwe Jiowa a fókkun pwapwa ren uwaan ena angang. Chómmóng aramas ra etiwa pwóróusen ewe Mwú me Kot a lukiiretó me ra siwili manawer pwe repwe onómu pwisin iir lón an tong.​—Johannes 6:44.

6, 7. Ifa usun manawen Jesus a pwáraatá pwe a tinikken lón an angang ren langattam fansoun?

⁶ Jesus a itéch ren an tinikken le angang weires ren langattam fansoun. Mwen an feitiw fénúfan, a fen néún Kot “sousile angang” lón fférútáán mettóch meinisin “lon läng me won fanüfan.” (Än Salomon Fos 8:22-31; Kolose 1:15-17) Atun Jesus a nóm wóón fénúfan, a chúen emén chón angang mi angang weires. Lepoputáán manawan wóón fénúfan a káé táikú, iwe a silleló pwe i emén “chon kaü imw.”a (Markus 6:3) Ena angang a áweires me sókkópat angangan, ákkáeúin le mwúún an we ese mwo wor leenien ffér paap, sitowa me ekkewe pisekin táikú fiifi. Ka tongeni anchangei án Jesus pwisin kút an irá, eli pwal mwo nge pékúpékútiw ekkewe irá me uwealó ikewe ia epwe angang ie? Ka tongeni anchangei an kaú imw, ammólnatá me pacheetá ekkewe kasso, ffér asam, me pwal mwo nge ffér choweán kapet me cheepel? Ese wor tipemwaramwar pwe Jesus a pwisin silei ewe pwapwa mi pop seni an angang weires fán sipeéch.

⁷ Jesus i ewe chón angang mi fókkun tinikken le apwénúetá an we angangen afalafal. Ren úkúkún úlúngát esopw ier, a fókkun achocho le féri ena angang mi lamot seni meinisin. A mochen afalafal ngeni chómmóng aramas, iwe a afalafal unusen rán, nelókkái me angang tori lepwin. (Lukas 21:37, 38; Johannes 3:2) A sáifeil “lon ekewe telinimw me sopw o afalafala ewe Pworausen Manau usun Mwün Kot.” (Lukas 8:1) Jesus a sái ren fitepúkú mwail, ren an fetál wóón ekkewe al mi súsú pwe epwe uwei ewe kapas allim ngeni ekkewe aramas.

8, 9. Ifa usun Jesus a kúna pwapwa lón an angang weires?

⁸ Itá Jesus a kúna pwapwa seni an angang weires lón ewe angangen afalafal? Ewer! A amworafeili pwikilin ewe enlet usun ewe Mwú, iwe mwirilóón a uwaéch pwe ewe tánipi a échún kinikin. An féri án Kot angang a atoto ren péchékkúl me tufich pwe a tongeni pennúkúóló anan pwe epwe féri ena angang. (Johannes 4:31-38) Anchangei mwo ewe pwapwa a meefi atun lemuchulóón manawan wóón fénúfan, iwe a tongeni enletin ereni Seman we: “Üa fen alingok won fanüfan o awesala ewe angang ka ngeniei pwe üpwe föri.”​—Johannes 17:4.

⁹ A ffat pwe Jiowa me Jesus iir leenien áppirú mi kon múrinné fán iten chókkewe mi kúna pwapwa lón ar angang weires. Ach tong fán iten Jiowa a amwékútúkich ach sipwe “fokun apirü i.” (Efisos 5:1) Ach tong fán iten Jesus a achchúngúkich ach sipwe “tapwela mürin lon ipwan.” (1 Petrus 2:21) Ina popun iei sipwele pwóróus wóón ifa usun sipwe pwal tongeni kúna pwapwa lón ach angang weires.

USUN ÓM KÚNA PWAPWA LÓN ÓM ANGANG WEIRES

10, 11. Met a tongeni álisuk le ámááraatá eú ekiek mi pwúng usun óm angang?

¹⁰ Angangen moni ina kinikinin manawen ekkewe Chón Kraist mi enlet. Sia mochen kúna pwapwa me menemenéch lón ach angang, nge epwe wesewesen weires ika sise pwapwaiti ewe angang sia eáni. Ifa usun sipwe tongeni kúna pwapwa lón ach angang weires ika a ina usun nónnómuch?

¹¹ Ren ach ámááraatá eú ekiek mi pwúng. Esap iteitan sia tongeni siwili nónnómuch nge sia tongeni siwili ach ekiek usun nónnómuch. Ach ekilon wóón án Kot ekiek epwe tongeni álisikich le ámááraatá eú ekiek mi pwúng usun angang. Áwewe chék ika en mékúren ewe famili, kopwe ekieki pwe óm angang a atufichi óm famili lón minne ra osupwang ren inaamwo ika ewe angang a echchipwang. Ina minne óm túmúnú óm famili, ina eú angang mi aúchea me ren Kot. Án Kot we Kapas a apasa pwe emén ese túmúnú an famili “i a ingau lap seni emon chon lukun.” (1 Timoty 5:8, TF) Óm mirititi pwe óm angang a atufichi óm famili pwe kopwe apwénúetá wisom me ren Kot, ina met epwe álisuk le aúcheani óm angang me kúna ewe esin pwapwa eli chienom kewe chón angang rese eáni.

12. Ikkefa ekkewe feiéch sipwe kúna seni ach tinikken me wenechar lón ach angang?

¹² Ren ach tinikken me wenechar. Ach angang weires me káé ifa usun sipwe emúrinnéló ach angang, epwe atoto feiéch. Ekkewe boss ra kan fókkun aúcheani ekkewe chón angang mi tinikken me lipwákéch. (Än Salomon Fos 12:24; 22:29) A lamot ngeni Chón Kraist mi enlet ar repwe wenechar lón ar leenien angang, resap solá moni, pisek are asolá wóón fansoun. (Efisos 4:28) Sia fen káé lón ewe sópwun mwen ei pwe emén a tongeni kúna feiéch ren an wenechar. Aramas repwe lúkúlúk wóón emén chón angang mi itéch ren an wenechar. Inaamwo ika néúch we boss a áfánni are ese áfánni ach leenien áppirú ren ach angang fán tinikken, nge sia chúen tongeni pwapwa pokiten sia eáni eú ‘mwelien letip mi limelimöch’ me ach silei pwe sia apwapwaai ewe Kot sia tongei.​—Ipru 13:18; Kolose 3:22-24.

13. Epwe met mwirilóón ach leenien áppirú mi múrinné lón ach leenien angang?

¹³ Ren ach mirititi pwe féfférúch kewe ra elingaaló Kot. Ika sia eáni féfférún Chón Kraist lón ach leenien angang, ekkewe ekkóch repwe kúna múrinnéén napanapach. Iwe met mwirilóón? Sia “aitöchü ewe angangen asukul usun Kot ach Chon Amanau.” (Titus 2:9, 10) Ewer, ach féffér múrinné a tongeni efisi án aramas repwe kúna échún ach fel me repwe efich. Anchangei ika met kopwe meefi ika emén chienom chón angang a etiwa ewe enlet pokiten óm féffér múrinné lón óm leenien angang! Nge lap seni meinisin, kopwe ekieki pwe a eú feiéch óm silei pwe óm féffér múrinné a elingaaló Jiowa me apwapwaai letipan.​—Än Salomon Fos 27:11; 1 Petrus 2:12.

MIRIT LÓN KEFILIN ACH ANGANG

14. Met epwe tongeni álisikich lón ach kefil usun angang?

¹⁴ Ewe Paipel ese tichiki met sókkun angangen moni mi ketiw are ese ketiw. Nge esap weween pwe sia tongeni etiwa eú angang ese lifilifil met a kapachelong lón. Ewe Paipel a tongeni álisikich le filatá sókkun angang mi múrinné me pwúng mi apwapwaai Kot me a tongeni álisikich le ttiisenikich ekkewe sókkun angang mi eletipengawa. (Än Salomon Fos 2:6) A wor ruu kapas eis mi lamot sipwe ekieki atun sipwe féri kefil usun angang.

15, 16. Ikkefa ekkewe kapas eis mi lamot sipwe ekiekiir atun sipwe féri kefil usun angang?

¹⁵ Ach eáni ei sókkun angang epwe wewe ngeni ach féri och féffér mi atai alon Paipel? A ffat pwe féfférún solá, kapas chofona me ffér ululun, ra ánioput me ren Paipel. (Ekistos 20:4; Föför 15:29; Efisos 4:28; Pwärätä 21:8) Sisap fókkun eáni ekkewe sókkun angang mi mochen ach sipwe féri ekkena mettóch. Ach tongei Jiowa epwe amwékútúkich ach sisap etiwa eú sókkun angang mi kapachelong lón ekkewe féffér mi atai án Kot kewe allúk.​—1 Johannes 5:3.

¹⁶ Sia wesewesen álisatá are apéchékkúla eú féffér mi mwáál ika sia eáni ei sókkun angang? Ekieki mwo ei kapas áwewe. Áwewe chék, ese wor ngawen án emén epwe eáni angangen táikú. Nge ifa usun ika eú angang a etiwa emén Chón Kraist an epwe aúetá eú fál? Sap minne an angang epwe ewisa ngeni an epwe angolong lón án ewe fál angangen fel. Iwe nge itá an aúetá ewe imwen fel, a álisatá án ena fál afalafal chofona lón ar asukula án Kot we Kapas? (Pwärätä 18:4) Pokiten sia tongei Jiowa, iwe sise mochen kkan ngeni ekkewe féffér mi ú ngeni Paipel.

17. (a) Ikkefa ekkewe mettóch sipwe ekieki lón ach féri kefil usun angang? (Ppii ewe pwóór “Upwe Eáni Ei Angang Ika Usap?”) (b) Ifa usun mwelien letipach a álisikich le féri kefil mi apwapwaai Kot?

¹⁷ Chómmóng kapas eis usun angang ra tongeni pwák ren ach etittinaéchú pélúwen ekkewe ruu kapas eis mi lamot lón parakraf 15 me 16. Pwal och, mi wor ekkóch mettóch sipwe ekiekifichiir atun sia féri kefil usun angang.b Sisap ekieki pwe ewe mwichen chón angang mi alúkúlúk me tipachem epwe watiw allúk fán iten eú me eú kefil epwe ppiitá. Ina atun mi lamot ach sipwe pwáraatá mirit. Sia káé lón Sópwun 2 pwe mi lamot sipwe asukula me emiriti mwelien letipach ren ach kákkáé ifa usun sipwe apwénúetá án Kot Kapas lón manawach iteiten rán. Ren ach “aörüni” le ákkáeá ach “tufichin alefila lefilen mine a öch me mine a ngau,” iwe mwelien letipach mi fen miritiló, epwe tongeni álisikich le féri kefil mi apwapwaai Kot me atufichikich ach sipwe chék nóm lón an tong.​—Ipru 5:14.

EÁNI EKIEK MI ITEPÉK ME RÚÚEPEK USUN ANGANG

18. Pwata ese mecheres ach sipwe ikkitepék me rúúepek lón pekin lúkú?

¹⁸ Ach itepék me rúúepek lón pekin lúkú, ese mecheres lón ekkeei “ränin lesopolan” mi “weires.” (2 Timoty 3:1) A mmen weires ach sipwe kúnékún ach angang me eánifochei. Kich Chón Kraist mi enlet sia silei lamoten ach sipwe angang weires fán iten ach sipwe atufichi ach famili. Nge ika sise túmúnúéch, iwe etipetipaen chón ach leenien angang are án ei fénúfan ekiek mi efeiengaw usun tongen pisek epwe tongeni eppeti ach angang ngeni Kot. (1 Timoty 6:9, 10) Sipwe pwóróus wóón ifa usun sipwe ikkitepék me rúúepek me akakkomwa “mine a fokun mürina.”​—Filipi 1:10.

19. Pwata a fich ngeni Jiowa ach sipwe unusen lúkúlúk wóón? Ena lúkúlúk epwe túmúnúkich seni met?

¹⁹ Onómu unusen óm lúkúlúk wóón Jiowa. (Än Salomon Fos 3:5, 6) Esap pwe a fich ngeni Jiowa ach sipwe unusen lúkúlúk wóón? Ewer, pokiten a chúngúkich. (1 Petrus 5:7) A silei met mi lamot ngenikich lap seni ach silei, me a kisáseú. (Kölfel 37:25) Ina minne sipwe feiéch ren ach aúseling ngeni met an we Kapas a áchema ngenikich: “Oupwe afälikemi pwe ousap manaueni eu manauen mochenian moni, nge oupwe menemenöch ren mine oua eäni. Pun Kot a apasa, ‘Ngang üsap fokun likituk, üsap pwal tümwününgau ngonuk.’” (Ipru 13:5) Chómmóng chókkewe mi áeá unusen ar fansoun le angang ngeni Jiowa ra tongeni pwáraatá án Jiowa tufichin awora met mi lamot ngeniir lón pekin aion. Ika sia unusen lúkúlúk pwe Jiowa epwe túmúnúkich, iwe sisap kon aúreki ach atufichi ach famili. (Mateus 6:25-32) Sisap mut ngeni ach angangen moni epwe efisi ach túmúnúngaw ngeni ach angang ngeni Jiowa, usun chék ach afalafala ewe pwóróus allim me fiffiti ekkewe mwich.​—Mateus 24:14; Ipru 10:24, 25.

20. Met weween ach sipwe ‘nefotofotola mwach’? Met epwe tongeni álisuk le ákkeáni ena sókkun ekiek?

²⁰ Nefotofot wóón óm féri letipen Kot. (Än Salomon Fos 4:25) Ika sipwe ‘nefotofotola mwach,’ mi lamot ach sipwe ámenemenéchú manawach ren ach achocho ngeni ekkewe chék mettóch mi lamot ngeni manawach. Mi lamot ngeni emén Chón Kraist an epwe nefotofot wóón an féri letipen Kot. Ika sia féri ena, iwe sisap umwesin chei angang mi watte peioffun me manaw mi pisekisek. Sisap pwal eáni án ekkóch ekiek pwe mi lamot an epwe wokkor rer ekkewe mineféén pisek mi terú me mi kon múrinné. Ina án chón advertise etipetip pwe mi lamot ekkena pisek ren án aramas repwe pwapwa. Met epwe álisuk le nefotofot wóón óm féri letipen Kot? Kosap áweiresi manawom ren liwinimmang ese lamot. Kosap aosukosuka manawom ren óm achommonga pisekum mi angei watteen óm fansoun le áeá me túmúnú. Álleasochisi án Paipel we kapasen fén usun óm kopwe menemenéch ren ‘anom me üfom.’ (1 Timoty 6:8) Kútta ifa usun kopwe ámenemenéchú manawom ren úkúkún óm tufich.

21. Pwata sipwe akkóta met mi kon lamot lón manawach? Itá met epwe akkomw lón manawach?

²¹ Isetiw met kopwe achocho ngeni lón pekin lúkú me apwénúetá. Pokiten a aúkúk ach fansoun me péchékkúl sia áeá lón manawach, iwe a lamot ach sipwe akkóta met mi kon lamot lón manawach. Ika sise féri ena, iwe ekkewe mettóch mi lamot kisikis repwe angealó ach fansoun mi aúchea me esap wor ach fansoun fán iten ekkewe mettóch mi kon lamot. Met sipwe kon aúcheani lón manawach? Chómmóng aramas lón ei ótót ra aúcheani sukul tekia pwe repwe tongeni eáni angang mi múrinné. Iwe nge Jesus a pesei néún kewe chón áppirú ar repwe “kuttafichi lom an [Kot] mu.” (Mateus 6:33, TF) Ewer pokiten kich Chón Kraist, iwe sipwe akkomwa án Kot Mwú lón manawach. Met sia kan féri lón manawach, weween ach kewe kefil, minne sia achocho ngeni me ekkewe angang sia féri, itá epwe pwári pwe sia kon aúcheani Mwúún Kot lap seni ach aúreki pisek me achocho ngeni mettóchun fénúfan.

ANGANG WEIRES LÓN EWE ANGANGEN AFALAFAL

22. Ifa ewe angang mi aúchea seni meinisin Chón Kraist mi enlet ra eáni? Ifa usun sipwe pwáraatá pwe ei angang a aúchea me rech? (Ppii ewe pwóór “Ai Kefil A Atoto Manaw mi Pwapwa me Menemenéch.”)

²² Kich Chón Kraist mi enlet sia silei pwe sia manaw lesopwuchikin ei ótót, iwe sia nefotofot wóón ach we angang mi aúchea lap seni meinisin, ina ewe angangen afalafal me álisi aramas le wiliti Chón Kraist. (Mateus 24:14; 28:19, 20) Sia mochen sipwe fókkun angang weires lón ei angangen amanawa aramas, usun chék Jesus ach we Leenien Áppirú. Ifa usun sipwe tongeni pwáraatá pwe ei angang a aúchea me rech? Chómmóng néún Kot kewe aramas ra fangóló ar fansoun me péchékkúl le apwénúetá wiser chón afalafala ewe kapas allim seni unusen letiper. Ekkóch ra fen akkóta pwe repwe pioneer are misineri. Chómmóng sam me in ra mirititi aúchean ar repwe achocho ngeni angang lón pekin lúkú, iwe ra pesei néúr kewe ar repwe achocho le áeá unusen ar fansoun le angang ngeni Jiowa ren ar pioneer me pwal féri ekkóch an angang. Itá chókkewe mi tinikken le esilefeili pwóróusen ewe Mwú ra pwapwa lón ar angang weires? Ewer! Ach angang ngeni Jiowa ren unusen manawach a wesewesen atoto eú sókkun manaw mi pwapwa, menemenéch me feiéch mi somwoló.​—Än Salomon Fos 10:22.

23. Met kopwe tipeppós le féri usun óm angangen moni?

²³ Chómmóng me leich sia áeá watteen fansoun lón ach angangen moni pwe sipwe atufichi ach famili lón pekin aion. Chechchemeni pwe Jiowa a mochen pwe sipwe kúna pwapwa lón ach angang weires. Ren ach etipeeúfengeni ekiekich me féfférúch ngeni ekiekin Kot me an kewe kapasen emmwen, sipwe tongeni kúna pwapwa lón ach angang. Iwe nge, sipwe tipeppós pwe angangen moni esap erikikicheló seni ewe angang mi aúchea seni meinisin, ina ach esilefeili ewe kapas allim usun Mwúún Kot. Ren ach akkomwa ei lón manawach, sia pwáraatá pwe sia tongei Jiowa me okkonómukich lón an tong.