Oromile Muyelegani​—Omamalelowa Ohirela

VYAKA dhasunzemi, attuya asunzanemi akala abuwenevi. Muttu wasunza na weyo yaka yoroma wakala wakakene wagomihaniwe masunzo a yaka endhawo Eji yankosiha oziwa mazina a attu enjene a muttetteya obule, attuya karutxiwa wuziwani.

Muttette wa Liberty wali mburho warugunuwiwe na mindda attuya amulimetxa nambedde. Babani oromile olima mindda dha wenewale, mmalimi obaliwa. Mukalele miyo mpali, ddahisunza ottekenya taratori vina okosa mabasa mena omundda.

Babaniya ozombwe wahimuttawa. Mbaleliwemi ddinfwanyilena vyaka 56; mmani wana 35. Mbwenye Babani masiki valiye muddimuwene, guru kadhammalela vina wali wegumenne. Iyene wali muttu wa mabasa vaddiddi, noona kana mwana wa muwara vowi wamala wasunziha otene ottidda mabasa. Iyeneya karelile, mbwenye iyo kanatowiwe vokala, kanajombeliwa guwo dhawabala, vina nankana oja wawakwana; kanana osiwa-wene. Malabo otene iyene wansakula mudhidhi wa okala vamodha na iyo. Iyene okwile na viyaka 93. Mmani okwile na vyaka 86. Oheli kamulabele Yehova. Ddahikaana mbalaga dhahi, wali munddimuwa wa mulogo wororomeleya oromana yaka ya 1972.

MUHIMANI MWAGA

Ddahikaana mbalaga mwina waziveliwa dha kapela vaddiddi. Iyene wannittukulela Maddimingo otene kapela dhahi yakuweliwa Batista. Vakwanihilemi vyaka 12, ddahiwa masunziho aloga dha amilugu araru. Mwiwale miyo dhawene, ddihifiyedha omvuza mmani: “Enwodheya dhavi Yezu okala Mwana, Baba na muya wokoddela?” Miyo kaddindduwala yowakula yaye; iyene wile: “Mwanaga, eso dhotikiniha. Iyo kanibaliwena ewodhelo ya ononelamo esodha.” Sabwa yohiziwa, miyo ddona-wene okala yotikiniha. Mwakwanihedhimi vyaka 14, ddihibatiziwa etigo dhahi ya muttette obule. Namabatizaya ohiddibwiniha dila ttaru, dila modha ya Baba, dila yanawili ya Mwana vina dila yaneraru ya muya wokoddela!

Mvolowele miyo eskola ya masunzo manddimuwa, ddahikaana mukwaga wenewale wali namawana masoko, vina wahiddikukusa wi ddikosege mabasa akakene. Venevo ddihiroma olibiha guru dhaga, vasogorhova baddivitaganyiha na nikuru dhahi nakuweliwa Golden Gloves (Mada Ozerimela). Miyo kaddawodhetxa owana, noona mmalile miyo owana kani dhing’onovi, ddil’ottawa. Musogorhomwa baddittukuleliwa mabasa a munyakoddo w’a U.S. Banirumiwa elabo ya Alemanha. Varomilemi olaba wenewale, munddimuwaga ohiddiruma wi ddasunze dha koddo, vowi iyene wobuwela wi ddigahikala mwimeleli wa malago. Awene afuna wi ddilabe mabasa onyakoddo okalawo waga wotene. Mbwenye miyo kaddafuna okala munyakoddo, noona mmalelimi wakwaniha vyaka dhaga bili dha mabasa, ddihikumbirha wi ddibudduwe, yaka ya 1956. Vasogorhova miyo ddihivitaganyiha na makuru ottiyana-ttiyana a anyakoddo.

OSADDUWA WA EGUMI YAGA

Miyo ddihinasunza ebaribari, ddahikaana yubuwelo yopipirhiheya mowiwanana na txini entapulela mulobwana webaribari. Ddahilemela wona mafilme, vina ddahimala orava yeddelo yakwaga. Miyo ddobuwela wi, anloga dha Bibilia attu a wobana bahi. Mbwenye vasogorhova ddihidha wona masunzo adhile osaddula egumi yaga. Labo dhahi ddeddihaga mukukuttaga wofila, ddihawona azombwe eli ayana, addikuwela na mada wi ddidhowe valani. Ali alamwaga, sabwani murogoraga munddimuwaya wateliwe na murogorawa. Anamwali abale, oheli ali Anamoona a Yehova. Awene ahiddivaha Mwang’aneli na Despertai! vamodha na manivuru meena, mbwenye miyo ddona wi Mwang’aneliya onorutxa vaddiddi omunonelamowa. Mudhidhene obule awene ahiddikumbirha wi ddidhowe omatugumanoni wawa ddone Nsunzo na Bibilia na Mulogo, nsunzona na Bibilia vamodha na makani a vattaddo dhakosiwa vatakulu vawa. Miyo ddihawaddela wi ddinroma ddobuwele akala ddinodha obe nne. Awene ahiddivuza na emweru-mweru: “Kaloga, onela odha?” Miyo ddihirumela: “Ddinel’odha.”

Mudhowelimi vatakulu, kaddafuna odhowawo, mbwenye ddil’owubuwela wila kigakalile wanyengetta. Noona omattiyu obule miyo ddahidhowa omatugumanoniwa. Ekala ekosile mwana dhahi edditikinihile vaddiddi. Edditikinihiletxe yali yawi mwana oddule wanziwa vaddiddi omutapulela Biblia! Miyo masiki vadhowimi okapela Maddimingu otene na mamayaga, nne kaddamuziwetxa Bibilia. Noona labo nttile miyo ddahigana osunza, vina ddihiroma-wene omusunza Bibilia. Elobo yoroma esunzilemi yali yawi nzina na mwinyene Namadhulu-dhulu ddi Yehova. Ddihinatti osunza nzina ntti, ddahimvuza mamayaga wi addaddele yeddelo ya Anamoona a Yehova, mbwenye iyene ologile dhahi: “Hoo, abale kanimwebedha mwanakalaba dhahi onkuweliwa Yehova.” Mbwenye ovano miyo ddahiroma wona eyesu-yesu omentoni waga!

Venevo ddihilupela ttarho dha vasogorho n’omaguva, vowi ddahimala oziwa wi ddihifwanya ebaribari. Labo nonile miyo matugumano abale, dhivirile myeri mitanu na minayi, ddil’okumbirha wi ddibatiziwe; eji epadduwile yaka ya 1957, mweri wa Marsu. Omuttu waga wahimala osadduwa. Ddahagalala vaddiddi sabwani ddahimala omuziwa Bibilia; ddahinonelamo wi wira dhinfuna Mulugu kahiyo wobana. Yezu wali mulobwana wowakwana. Kavo wana guru na ewodhelo yapitta yaye. Mbwenye iyene ohikwa nne s’owana kani na attu. Ottiya owana “iyene orumela otabutxiwa, kakoddile, kafugulile mulomo.” (Izaiya 53:2, 7) Ddihidha ononelamo yawi “mwimeleli wa Nabuya kanfwanyela okala mutota kani; akale woleleya.”​—2 Timóteo 2:24.

Yaka ya 1958, ddihiroma mabasa opionero. Mmalelimi ddahidha ottiya mabasaya mudhidhi mung’onovi. Onoziwa yattiyedhimi? Ddahigana omutela murogora dhahi wakuweliwa Gloria, iyene wali mmodhavoya mwa ayana abale addikuwelele nsunzo na Bibilia! Miyo nne kaddubuwele dha wiyelela mundduni. Gloria wali nddarhamaga, ofiyedha ovanene. Iyene onoddivaha ttima vaddiddi opitta nifumo, ddinkala woziveliwene sabwa ya omutela! Karoma omujedha iyene awaddelelemo dh’egumi yaye:

“Miyo ddana abali owakwana 16. Mmani wali Munamoona wororomeleya. Iyene okwile miyo baddina vyaka 14. Mukweli mmani, babani ohiroma omusunza Bibilia. Sabwa yawi iyo nahikweliwa mamayihu, babani wahilebiha majangarha a ananpawi, badhowana olagiha oskola wi nivahiwe ofuru wa ananpawi. Mbalaga wali yaka yomariha ya masunzo manddimuwa, noona Babani wahinikumbirha wi muttu-muttu asakule malabo aye a odhowa oskola. Osakulela oku wa malabo wali wawi, muttu mmodha agadhowa oskola mwina ahale vatakulu na mbalihu mung’onoya. Naroma opiya siyari babani agaworuwa omabasani. Oskola nahirumelihiwa yakumbirhehu, noona nahidhowavi na masasanyedho ehu ofiyedha murogoraga ogomiha masunzo aye. Anamudhi dhahi Anamoona ahiroma omusunza Bibilia vamodha na iyo vina muttengo wa aima 11 ahikala Anamoona a Yehova. Miyo ddahikumbirha olabaga mabasa olaleya masiki vahawodhetximi ologa. Mamunaga, Sam, wanddikamihedha viyaka dhotedhene.”

Miyo na Gloria nitelilena mweri wa Feverero, yaka ya 1959. Nihilaba mabasa opionero vamodha. Yakenne-ejile etelanile iyo, mweri wa Julyu, nahikumbira wi nalabe o’Betel. Nanfuna vaddiddi olaba okatti. Mbali dhahi wokweleya, wakuweliwa Simon Kraker, wahinivuza sabwa ya efunelo eji yanihu. Nsakanene nttile iyene wahinaddela wi Obetel kunlaba atelani. Mbwenye masiki dhawenevi, iyo nahikaana efunelo enddimuwa vaddiddi ya olaba Obetel, dhihivira vyaka dhinji iyo nihinatti odhowawo.

Nahilebela njagarha okatti, banikumbirha wi nirumiwe mborho onfuniwa anamalaleya. Awene ahinivaha mimburho minli wi nisakule mburho onfunihu mburodha wali: Pine Bluff, na Arkansas. Masaka abale o Pine Bluff wali milogo minli bahi. Mulogo mmodha wali wa anamalaleya azugu mwina wali wa anamalaleya a akafiri. Iyo narumiwe mulogo wa akafiri, mwali anamalaleya 14.

MAGUDULANO A OTTIYANA WA MALOGO NA OTXIGANA WA MAZIZA

Txino weyo onodha ovivuza, sabwa ya Anamoona a Yehova ovapana azugu bakala wawa akafiri wawa. Yowakulaya jawi malabwene abale iyo kanana yokosa. Masaka abale muzugu agavitaganyiha na mukafiri yoniwa ninga olupa magano, vina wahikala makattamiho vaddiddi a otimbwini. Mimburho dhinjene abali anova ovitaganyiha, azugu na akafiri, vowi voniwani makuru meli ottiyana bagebedha vamodha, Numbaya ya Omwene yangujuliwa. Esi dhihipadduwa. Namalaleya wa kafiri agadhowa olaleya numba dha azugu a anamwanddamani aye, wamburuliwa vati ofiyedha ovadiwa. Sabwa yawi mabasa olaleya anfuna okosiwa, nahiwelela nlamulona nijedhaga wi opuja okule ogahidha ogomihiwa.

Mabasa ehu anrutxa vaddiddi. Nigalaleyaga mmuruddani mwa akafiri, masaka meena nankopela vatakulu va anamudhi azugu. Venevo anya agabudduwa iyo nankosa elobo-txilobo momaguva, nubuwelaga dhahi: Nilogena mazu mang’onovi a mBibiliani obe nimukumbirhe nlevelelo nigamala nilupele musuwo mwina? Esi sanipadduwela masakenne abale.

Vowi nali apionero, iyo nanfuna kobiri wi nigulena dhanijombela. Mabasa akosetxihu, nattambirhana dolari ttaru labo nimodha-nimodha. Gloria wahikaana mabasaye mang’onovi owang’anela vatakulu. Miyo ddahirumelihiwa omukamihedha mpaddi wa mabasa meena, n’eji mabasa aye angoma mwari mwa mudhidhi mung’onovi. Labo dhahi na mutana anamuralaya ahinivaha oja. Ojawa wakuweliwa siyari ya TV, miyo vamodha na Gloria nihija nihinatti odhowa vatakulu. Sumana modha-modha Gloria wanengomari guwo dha anamudhi dhahi. Miyo mabasa aga ali a omusasanyedha nattinddi, osuwa majanela, vina ottidda mabasa meena a vatakuluva. Vatakulu dhahi va anamudhi azugu, iyo nasuwa majanela. Gloria wasuwa mpaddi wa mwari miyo ddasuwa mpaddi wotakulu. Mabasa aba iyo nakosa malabo otene, noona awene annivaha yoja ya mutana. Gloria waja mba, mbwenye wakala wolapelana na anamudhiya. Miyo ddaja otakulu mpule munkweyiwa mikukutta, nne kaddatanala elo-wene. Dhojadha dhanziva vaddiddi. Anamudhi abale ahileleya vaddiddi, araviha obure ali anamwanddamani awa bahi. Miyo ddinowubuwela labo dhahi nemelihu mburho ongulihiwa gazilinya. Mmalelihu ogula, miyo ddihimukumbirha mulobwana wa muzugu oponddo, vowi Gloria wanfunawo. Iyene ol’oddang’ana n’osilidhiwa, mmaleliye baloga dhahi: “Okala muttu.”

MAHALA AHINDDUWALEYA

Yologa yina enimi, jawi iyo nahikaana mudhidhi wemweru-mweru vaddiddi na abali, vina nanziveliwa vaddiddi mabasihu a olaleya! Mfiyedhe iyo mulogo w’o Pine Bluff, nakala na mbali dhahi wali mukamihedhi wa mulogo onfwanyilehu wenewale. Mwadhiye wali ahinatti okala Munamoona wa Yehova, venevo Gloria wahiroma omusunziha Bibilia. Mudhidhenne obo, miyo ddihiroma omusunziha Bibilia mwanamuyana dhahi vamodha na babeya. Mayi na mwanaye ahigana omulaba Yehova vina mmalelani babatiziwa.

Iyo nahikaana amarho aderetu vaddiddi mmulogonimwa. Awene annikumbirha wi nasiyari vatakulu vawa, mbwenye iyo nidhowile eromaga okalawo yihi, wi nihoniwe. Nahikalawo nikuru nakuweliwa Ku Klux Klan (KKK), nali nikuru natota ntxiga vina kani ya maloga no’pango; awene ali atimbwini vaddiddi. Ddinowubuwela labo dhahi na mattiyu, ninkuweliwa Labo na Akwiri, mulobwana dhahi wa muzugu babale malaya na bone, bagilatile mwisusuni mwaye wogwagwarule endunaye n’ekalelo yovikonya ninga mwavikonya akadda KKK. Mapadduwo aba abure, kakumulile okwelana wa abali. Nsaka dhahi na elimwe, iyo nafuna nidhowe omatugumanoni a ttattamwa, mbwenye kanana kobiri, venevo nahubuwela oguliha mukukutta wehu na mbali dhahi, wi kobiriya nidhowena omatugumanoni. Siku dhahi mmalile iyo olaleya numba na numba mmalelihu vina weddiha masunzo menji a Bibilia, nahilema vaddiddi sabwani nali labo noviha. Labonene-ntto nifiyaga vatakulu, nihifwanya yotikiniha vaddiddi. Nihona mukukuttehu waguliyilehu, buwimetxiwe vatakulu vehu! Vafilehu vakuvi nihona njagarha nali vajanelani naloga, “Kattukula mukukuttawo, ddinowuvaha. Vowi ddili mbalo.”

Ahikalawo merelo mena a mahala addizivelile vaddiddi. Yaka ya 1962, ddahikuweleliwa Oskola wa Anamalaleya Omwene elabo ya South Lansing o Nova Iorque. Esi dhali myeri dhinjene dha oswagihiwa wa anameddelela milogo, anameddelela mirudda, vamodha na anameddelela ttattamwa. Nsakanene ntto miyo kaddana ganyo, noona ddana muhaku mung’onovi. Vasogorhova, mparha wa mabasa o’Pine Bluff ahiddikuwela na muttitto wi addivuze akala ddinofuna ganyo. Awene koddirumela, miyo ddigali kafiri woroma ogalabile mparha obule. Ahirumela-wene wi afuna oddivahe ganyoya. Txini egapadduwile? Miyo kaddana muhaku wokosana oleddo wa odhowa o Nova Iorque. Mmalele miyo wubuwela mudhidhi mwinjene ddahigana wi ddirumele ganyoya, ddittiye oleddo wa odhowa oskola. Miyo ddahimala ovisasanyedha wi ddilebe njagara na wimetxana muwobo waga wa odhowa oskola, mbwenye ekana epadduwile ehindduwalimi.

Murogora dhahi wa mmulogoni mwehu, mamune wahali mwibaribarini, ohikopela vamusuwo vehu mudhidhi wa ebumbu, mmaleliye ohiddivaha ttumbi. Mwali kobiri gwé. Iyene vamodha na anaye anvenya na membesenne, bagadhowa otawula mmuddani mwa nttoje. Mabasa aba awene akosela wi anivahedhe kobiriya wi nikosena oleddo wa odhowa o Nova Iorque.. Iyene ohiloga, “kadhowa oskola, wasunze munwodheliwe, ogamala wiyele wi onisunzihe iyo vina!” Vasogorhova ddahattekenyela muttitto anddimuwa a nikuru nttile nomabasani wi ddone akala agaroma oddijedha sumana tanu, ddihinatti oroma mabasaya. Yowakula yawa yali, “Nne!” Vina miyo kaddatanale. Ddahimala ogana yafunemi okosa. Ddihiziveliwa vaddiddi sabwa yohidhowa olaba ganyo ejile!

Dhihikalawo vina dhopadduwa dhinubuwela Gloria banili o’Pine Bluff: “Miyo ddanziveliwa vaddiddi muruddaya! Ddana anamasunza a Bibilia 15 ddafuna wafiyiha 20. Na membesi iyo nandhowa numba na numba, egafiya mutana, nadhowa mmasunzoni a Bibilia, masaka meena nafiyedha mudhidhi wa 11 wora dha mattiyu. Mabasa abale annizivela vaddiddi! Miyo nne kaddafuna ottiya mabasaya. Ddinorumela wi nne kaddafuna osaddula mabasaya, ddidha ovolowa mmabasani a weddelela milogo, mbwenye Yehova wahikaana yanubuwelaniye.” Iyene ohinikosela-wene.

MABASA A WEDDELELA

Valabihu mabasa opionero elabo y’o Pine Bluff, iyo nahileba njagarha nikumbirhaga wi nikale apionero a mudhidhi wotene. Iyo nankuluvela-wene wi nigahittomeliwa mabasa abale. Txini yanikuluveliha? Sabwani nanziwa wi nameddelela milogo wehu wafuna wi iyo nikamihedhege mulogo w’o Texas, noona iyene wanfuna wi nilebe ninga apionero a mudhidhi wotene wenewo. Iyo nanfuna vaddiddi. Venevo nihijeedha, nihijeedha, na nikuluvelo nawi ninela wakuliwa, mbwene nne kanakuliwe. Omamalelowa, nihakela njagarha. Njagarana naloga wi nittomeliwa mabasa a weddelela milogo! Mabasa aba nittomeliwa mweri wa Janero 1965. Mbali Leon Weaver, ovanene onlaba mabasa a mwimeleli wa Katti ya Estados Unidos, wahittomeliwa vina mabasa a nameddelela milogo.

Miyo kaddaziveliwe mabasa aba a weddelela milogo. Mwari mwa mudhidhi mung’onovi, mbali dhahi walaba mabasa a weddelela ttattamwa, wakuweliwa James A. Thompson, Jr., wahombeza ewodhelo ya mabasa aga. Iyene n’okwela ohiddaddela apale vafuniwanimi wogolela, alogaga ewodhelo ya mabasa enfuniwana nameddelela milogo. Mmalelani, ddihiroma mabasa aga a weddelela milogo, ddihidha ozinddiyela mfunelo wafunimi malago abale. Mmalele miyo ottomeliwa mabasa aba a weddelela milogo, nameddelela a ttattamwa oromilemi weddana ddi Mbali Thompson. Mbali oddu wororomeleya, ohiddisunziha dhinji vaddiddi.

Masaka abale, nameddelela milogo wamvahiwa maswagiho mang’onovi. Maswagihoya aga ali dhahi, miyo ddela wona dhakosa nameddelela milogo agadha weddelela mulogo wehu mwari mwa sumana modha. Nigamala nameddelelaya wandowa na miyo mulogo wafunimi weddelela wi one mabasa aga. Iyene ohiddivaha malago vina ohiddaddela dhofwanyela ofwarihedhamo. Mmalelihu oswagihiwa nahittihiwa wi nilabege noka. Miyo ddinowubuwela labo nalogile miyo dhahi na Gloria, “Iyeneya onela odhowa ovanene?” Nsaka-nene nttile miyo ddihubuwela elobo dhahi. Weyo ogakaana murima worumelana nikamihedho, onela okaana abali onawukamihedhe. Ofiyedha ovanene miyo ddinotamalela nikamihedho niddivahile Mbali J. R. Brown, nameddelela milogo, vamodha na mbali Fred Rusk w’Obetel.

Masaka abale otxigana wa malogo wampadduwa mpaddi dhotedhene. Mudhidhi dhahi nikuru nttile ninkuweliwa KKK, ahigumana bagaroma watxuxtxu attu a murudda weddelelihu wakuweliwa Tennessee. Miyo ddinowubuwela mudhidhi walihu mmabasani olaleya, mmalelihu banimela mburho dhahi ongulihiwa dhoja. Muvenyelimi wi ddidhowe oponddo, mulobwana dhahi wapamele maningo aye ezinddiyelo ya otxigana wa malogo, ohiroma oddifwara. Mbwenye mmalelani mbali dhahi wamuzugu, wana guru vaddiddi opitta iyo n’oheli ohivolowa walihu. Ohiddivuza dhahi, “Txini empadduwa apava Mbali Herd?” Mulobwana dhahi wali oponddowa ohibuduwawo bagattamaga, s’ohikosa yafuniye. Mwari mwa vyaka esile dhotedhene, ddihizinddiyela wi otxigana wa malogo totelaya kahiye sabwa ya okalawo attu oriba na otxena, totelaya ji yottega enidhaleli. Vina ddihidha wona wi obali wehu txipo kunakumuwe masiki na ottiyana wa ttebe, mbali webaribari onomukwela mbali mukwaye.

WUNUWA MURELANI

Iyo nilabile vyaka 12 mmabasani a weddelela milogo, vyaka 21 mmabasani a weddelela kwatti. Vyaka esi dhotedhene, nihittuviwa na mareliho menjene, vina nihifwanya mapadduwo olibiha vaddiddi. Mbwenye ahikalawo mareliho meena ajedhiwanihu. Mweri wa Agosto 1997, yajedhelihu mwari mwa vyaka dhinjidhene ehidha opadduwa. Nihiwobiwa wi nalabe o’Beteli y’o Estados Unidos. Vakumbirilehu dhihivira vyaka 38 nihinatti okuweliwa. Mweri wafwarela iyo nihiroma olaba mabasa o’Betel. Miyo ddobuwela wi mbali wemelela mabasaya o’Betel waddifuna wi ddikamihedhe mudhidhi mung’onovi; mbwenye kipadduwile dhawene.

Mufiyedhimi, ddittomeliwe olaba mpaddi wa Mparha wa Mabasa. Miyo ddihisunza dhinji vaddiddi! Mbali walaba mparha obule wankosiwa mavuzo orutxa vaddiddi na anddimuwa a mmulogoni vina na anameddelela milogo a elaboya. Miyo ddinotamalela vaddiddi ovilela wa mbali ole vina okwela oddisunzihile iyene. Kowiliwa ddattomeliwawo wi ddilabe dila yanawili mparha obule, ddigahisunza dhinjidhene na mbali ole.

Miyo na mwadhaga Gloria nanziveliwa vaddiddi mabasa o’Betel. Iyo nahikaana elemelelo ya ovenye membesene malabo otene, noona elemelelo eji ehinikamihedha vaddiddi banili o’Betel. Mvirelani yaka modha miyo ddihiroma olaba na Gatta ya Mabasa a Kwatti ya Nikuru Nolamulela na Anamoona a Yehova. Mmalelani yaka ya 1999, ddihittomeliwa Munikuruni Nolamulela. Miyo ddihivahiwa masunzo menjene mmabasani aba. Mbwenye yosunza ya ttimaya-ttimaya yonilevo miyo, jawi mwimeleli wa mulogo w‘Okristu ddi Yezu Kristu, kahiye muttu-muttuvi.

Ddigobuwela dhiddipadduwele mwigumini mwaga, ddinoladdaniha na esile dhimpadduwele namavuhulela Amós. Yehova wawona wi mulobwana ole ddoviyeviha, wali mukumbuzi wa vinama vina namalima wa mulima wajiwa na ayelegi. Masiki dhawene, Mulugu ohimuttomela Amós mabasa okala namavuhulela, vina ohimureliha vopitta mwari mwa mabasa aye. (Amós 7:14, 15) N’ekalelo yakakene, Yehova wahiddona miyo, mwana namalima w’o Liberty, Indiana. Iyene ohiddiruriha vopitta, na mareliho mena menjene ahinakwanela ologa veneva! (Gano 10:22) Okalawo waga oromile baddili muyelegi mwa mpaddi wa mafumo a mwilaboni, mbwenye omamalelowa ddihona wi ddihigumela mareliho vopitta, ahubuwela miyo wila ddinela okaana!