Yehova—Zambi Yoze Twatela Kunyingika
SHINA unahono chimwe chuma chilemu ku mwono we? Nyi kuwanyingikine kanawa Zambi, kumbululo lie lili ngwo, ewa. Mumu liaka? Mumu atu anji hanyingika ngwo, kunyingika Zambi wa mu Mbimbiliya chakuyukisa musono ni kulutwe lia matangwa.
Yehova Zambi, mwenya-Mbimbiliya, kanazange hanga tumunyingike. Mukwa-kwimba masamu kasonekene ngwenyi: “Akanyingike ngwo, yena wika uli ni jina lia Yehova, uli mwe Chitunda Helu lia hashi heswe.” Yehova kananyingika ngwenyi, nyi twamunyingika mutuyuka chinji. Mwene kanambe ngwenyi: “Yami Yehova nguli Zambi yenu, yoze wakunulongesa hanga nukalumbunuke.” Yika mutuyuka nyi twanyingika Yehova yoze uli Chitunda Helu lia hashi heswe?—Samu 83:18; Izaia 48:17.
Yuma yilemu yize mutuyuka yili, kupwa ni usongwelo wenyi hanga tukumbe yipikalo ya hita tangwa, kupwa ni kutalatala ni sambukila ku mbunge. Chikwo nawa, kunyingika kanawa Yehova muchitukwasa kuwana makumbululo a yihula yize yakupinjisa atu anji musono. Yihula yika yenayo?
Shina Mwono we Uli ni Ulemu?
Chipwe ngwe musono tecnologia yinakwase chinji, nihindu atu anji machinunga ni kulihula ngwo: ‘Mumu liaka nguli hano? Yika muyikalingiwa kulutwe lia matangwa? Shina mwono uli ni ulemu?’ Nyi mutu kanyingikine kumbululo lia yihula yino, mwono wenyi kuushi ni ulemu. Shina chino chakulingiwa kuli atu anji? Kuhengwola chimwe chize alingile mu Alemanha kusongo lia mwaka 1990 chasolwele ngwo, atu anji waze anakehujola kambile ngwo, mwono wakusoloka ngwe kuushi ni ulemu. Kota chipwe musono ku chihela chize watwama atu anji che akunyonga.
Mutu nyi kanyingikine ulemu wa mwono, muchipwa chikalu kutesa yize malinga ku mwono. Atu anji kakufupa chinji upite wa hano hashi mumu kakunyonga ngwo, au we ulemu wa mwono. Alioze, keshi kuwana uwahililo wamwenemwene. Kuhona kunyingika mumu liaka atutangile, chakulingisa atu anji alishihe. Mukanda International Herald Tribune unahanjika hali umwe pwo ngwo, “iye kakolelele mu usoko uze wapwile ni upite unji, te keshi kufupa nichimwe chuma.” Chipwe ngwe, kapwile ni upite unji, nihindu kapwile ni kulivwa ukawenyi, chikwo nawa kapwile ni kumona ngwe mwono wenyi kuushi ni ulemu. Kashika, yanwa yitumbo hanga apombe, chocho yamuwana hanafu. Kota unanyingika nawa atu akwo waze apalikile mu yuma ngwe yino.
Shina hiunevu umwe mamba ngwenyi, ciência muyihasa kukumbulula yihula yetu yeswe? Mukanda wa mu Alemanha uze avuluka ngwo, Die Woche wambile ngwo, “chipwe ngwe yuma yize ciência yakulongesa yili yamwenemwene, nihindu yuma yacho kuyishi kukwasa mutu kukola ku ufulielo. Nyonga lia kwamba ngwo yuma yalitangile yene hanji manyonga akwo, keshi kukwasa atu hanga alivwe kanawa.” Mumu lia ciência, twakuhasa kunyingika milali yinji ya miono yize yatwamako ni chize yuma yikwo yakulingiwa. Alioze, ciência kuyishi kuhasa kulumbununa mumu liaka atutangile ni yuma yize muyikalingiwa kulutwe. Nyi twanyonga ngwetu, ciência wika ye yatamba kukumbulula mumu liaka atutangile, kutuchi kuwana kumbululo. Chino muchipwa ngwe yize mukanda Süddeutsche Zeitung unambe, “tunafupiwa chinji usongwelo.”
Sakatanga wetu, mwe uli ni uhashi wakutwaha usongwelo uze tunafupu. Iye mwe watangile atu, kashika kananyingika mumu liaka aatangile. Mbimbiliya yakwamba ngwo, Yehova katangile atu hanga atwame hano hashi ni kufungaho. Atu kaatangile ni uhashi wa kwimbulula yitanga ya Yehova ngwe, ululi, mana ni zango. Kunyingika mumu liaka Yehova atutangile, muchitukwasa kunyingika mumu liaka tuli hano.—Uputukilo 1:26-28.
Yika Muhasa Kulinga?
Nyi kanda uchiwana makumbululo a yihula ngwe: ‘Mumu liaka angutangile? Yika muyikalingiwa kulutwe lia matangwa? Ulemu wa mwono uka?’ Mbimbiliya yinakukolweza hanga unyingike kanawa Yehova. Yesu kambile ngwenyi: “Uno we mwono wa mutolo, hanga akanyingike yena mwe Zambi wamwenemwene umuwika, ni Yesu Kristu yoze yena watumine.” Kashika, muhasa kupwa ni yitanga yipema ngwe zango, ni kusakula kukwasa Wanangana wa mesaya. Chino muchikukwasa kunyingika ulemu wa mwono ni kupwa ni kutalatala chipema. Muwana nawa makumbululo a yihula yize yakukupinjisa.—Yoano 17:3; Chilumbununyi 12:13.
Kuchi chino muchihasa kukwata ha mwono we? Umwe lunga avuluka ngwo, Hans, kamwene chize chino muchihasa kulingiwa.a Ha miaka yinji kunyima, Hans kapwile ni kufuliela muli Zambi, alioze ufulielo wacho te kuushi kwalumuna mwono wenyi. Iye te kakuzanga yuma ngwe makanya asasu, kinga ni mapwo. Mwene yamba ngwenyi: “Napwile ni kwivwa ngwe yimwe yinanguhono, chipwe uwahililo chakapwile nawo.” Muze akumbanyishine miaka 25, Hans yazanga kunyingika kanawa Zambi ni kutanga-tanga Mbimbiliya. Muze anyingikine kanawa Zambi ni ulemu wa mwono, iye yalumuna yitanga yenyi ni kumupapachisa ngwe Chela cha Yehova. Haliapwila halinga miaka kumi mu mulimo wa shimbu lieswe. Hans yamba ngwenyi: “Chili chipema kulingila Yehova ku mwono wami weswe. Kukushi chuma chize mutuhasa kutesa ni mulimo wacho. Kunyingika Yehova changukwasa kunyingika ulemu wa mwono.”
Kuli yuma yinji yize yakusakalalisa atu. Kupwa cha hano hashi muze chinayi ni kwalumuka, necho chakulingisa atu anji hanga alipikale.
Mumu Liaka Yuma Yipi Yakulingiwa?
Muze kwakulingiwa chimwe chuma chipi kuli umwe mutu, kanji-kanji mutu wacho kakulihula ngwenyi: Mumu liaka chino chalingiwa? Chuma chimwe chize muchihasa kukwasa mutu kukumba yipikalo, chili kuwana kumbululo lialita lia chihula chacho. Nyi kawanyine kumbululo lialita, lamba lienyi mulinunga, chikwo nawa mutu wacho mahasa kutulika kakucha ku mbunge. Chakutalilaho, tala chilweza cha Bruni.
Bruni yoze haliapwila unayi ni kushinakajiwa yalumbununa ngwenyi: “Ha kupalika cha yimwe miaka, mwanami wa pwo yafwa.” Yamba nawa ngwenyi: “Napwile ni kufuliela muli Zambi, kashika yingufupa ukwaso kuli kasongo wetu wa yingeleja. Iye yangulweza ngwenyi, Zambi mwe wasanyika mwanami mu malilu hanga apwe mungelo. Kufwa cha mwanami changunehenene yinyengo yinji, kashika, yinguputuka kuvwila Zambi uli ha kusanyika mwanami aye mu malilu.” Yikola yize Bruni apwile ni kwivwa yanungine ha miaka yinji. Alioze, hakupalika cha amwe mashimbu “umwe Chela cha Yehova yangusolwela mu Mbimbiliya mumu liaka chatambile kulamikiza Zambi. Yehova kakasanyikine mwanami hanga aye mu malilu apwe mungelo. Iye kafwile mumu lia shili yize ahingile. Chikwo nawa, mwanami Susanne kanapombo mu ufwe, kanashimbwila hanga Yehova akamuhindwise. Nalilongesele nawa ngwami, Yehova katangile atu hanga atwame miaka yeswe hano hashi. Kashika, kwasala hakehe hanga chino chilingiwe. Muze naputukile kunyingika kanawa chize Yehova apwa, yingukundama kuli iye ni yikola yize napwile ni kwivwa yiyiputuka kutepuluka.”—Samu 37:29; Yilinga 24:15; A-Roma 5:12.
Musono, kuli yuma yinji yize yinamwesa atu anji lamba, yuma ngwe, yipikalo ya ku mwono, jita, zala hanji luyinda wa chisemewa. Bruni kawahililile chinji muze amwene mu Mbimbiliya ngwenyi, hi Yehova ko wakutumwesa lamba. Iye keshi kuzanga atu amone lamba, chikwo nawa kwasala hakehe hanga ahwise yipikalo yeswe. Kwoka cha ungulungulu hano hashi chinasolola ngwo, tuli ha “ha matangwa a kusula.” Kwasala hakehe yuma yipema muyilingiwa.—2 Timoteu 3:1-5; Mateu 24:7, 8.
Kunyingika Zambi
Hans ni Bruni kapwile ni manyonga alisa hakutwala kuli Zambi. O kapwile ni manyonga jacho mumu te kanyingikine kanawa Zambi. Alioze, muze anyingikine chize Yehova apwa, yazuka yiwape yinji. Yawana makumbululo a yihula yilemu yize atu anji akulihula musono. Chino yichakwasa kupwa ni ukulungunga ni kutalatala chipema. Tuvumbi anji a Yehova no kapalikile mu yuma ngwe yino.
Kunyingika Yehova, chakuputuka muze mutu akutanga Mbimbiliya mu yimako-yimako amone yize Yehova anazange hanga tulinge. Ku sekulu yitangu atu amwe che alingile. Luka, yoze wapwile ndotolo ni mukwa-kuhengwola sango, kasonekene ngwenyi, mandumbu a mu chikungulwila cha Mberia mu Ngresia, “atambwile liji lia Zambi ni mbunge yeswe, nikuhengula mu Yisoneko ya Zambi tangwa ha tangwa akamone nyi yino yuma chenacho yinapu.”—Yilinga 17:10, 11.
Akwa-Kristu a ku sekulu yitangu, no kapwile ni kulikungulwila mu yikungulwila. (Yilinga 2:41, 42, 46; 1 A-Korindu 1:1, 2; A-Ngalashia 1:1, 2; 2 A-Tesalonika 1:1) Ni musono che chakulingiwa. Ha kukunguluka cha Yela ja Yehova, kakushimutwinaho yuma yize muyikwasa hita umwe wa kuli yetu kukundama kuli Yehova ni kumulingila ni uwahililo. Kulikata ni Yela ja Yehova chakukwasa mu jila yikwo nawa. Atu anji kakuzanga kwimbulula Zambi yoze akuwayila, kashika, Yela ja Yehova chipwe ngwe kali yihenge, nihindu kakulikolweza hanga embulule yitanga yize Yehova akwete. Kulikungulula ni Yela ja Yehova muchikukwasa kunyingika kanawa Yehova.—A-Hepreu 10:24, 25.
Shina chakufupiwa tachi mba mutu alinyingike ni mutu mukwo? Ewa, chakufupiwa. Nyi unazange kupwa ni chimwe chuma, shina necho chakufupiwa tachi? Achinyonga ha tachi jize mukwa-kuzomboka akusa hanga afumbe mujimba wenyi. Chakutalilaho, mukwa-kuzomboka Jean-Claude Killy, wa mu França, yoze watambwile fweto ya oru yamba ngwenyi: “Chakufupiwa kulianga kulilulieka ha miaka kumi, kununga ni kulilulieka ha miaka yize muyihataho ni kunyonga ha chikuma chacho matangwa eswe . . . Uli mulimo wa matangwa 365.” Mulimo weswe au, kakuulinga hanga mutu azomboke wika ha minutu 10! Kwamba pundu, yiwape yize mutu mahasa kuzuka ha kunyingika Yehova, yapwa yinji chikwo nawa ya mutolo.
Usepa Ukolo Chinji
Iya yoze unazange kutokesa chuma chize akulemesa chinji ku mwono wenyi? Niumwe. Kashika, nyi wamona ngwe, mwono we kuushi ni ulemu hanji unazange chinji kunyingika mumu liaka yuma yipi yakulingiwa, sako tachi hanga unyingike Yehova, Zambi wa Mbimbiliya. Kulilongesa hakutwala kuli iye, muchihasa kukukwasa kwalumuna yitanga ye ni kupwa ni mwono upema ndo ku miaka ya mutolo.
Shina kunyingika Yehova chili ni haze chasulila? Atu anji waze akumulingila ha miaka yinji kakukomoka ha yuma yize akulilongesa hakutwala kuli iye ni yuma yaha yize ananungu ni kulilongesa. Kunyingika yuma yacho, chakutukwasa tuwahilile ni kutukundamisa kuli iye. Kashika, ni yetu tutayizenu yize postolu Paulu asonekene ngwenyi: “Mana ni yinyingi ya Zambi, kuyajotoka nikulumbama ngwe upite! Upatwilo wenyi keshi kuhasa kuunyonga weswe! Majila jenyi keshi kuhasa kuafunjika eswe! Mumu iya hananyingika kunyonga cha Mwene? Hanji iya wapwile mukwa kumwaha mana?’”—A-Roma 11:33, 34.
[Maliji mushi lia lifwo]
a Majina amwe twalumuna.
[Chikuma chilemu]
Nihindu atu anji machinunga ni kulihula ngwo: ‘Mumu liaka nguli hano? Yika muyikalingiwa kulutwe lia matangwa? Shina mwono uli ni ulemu?’
[Chikuma chilemu]
“Muze naputukile kunyingika kanawa chize Yehova apwa, yingukundama kuli iye”
[Chikuma chilemu]
“Chili chipema kulingila Yehova ku mwono wami weswe. Kukushi chuma chize mutuhasa kutesa ni mulimo wacho. Kunyingika Yehova changukwasa kunyingika ulemu wa mwono”