Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono ni Mulimo Wetu
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
6-12 JANEIRO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI MASAMU 127-134
Yisemi—Nungenu ni Kufunga Kanawa Ana Jenu
(Samu 127:1, 2) Nyi Yehova katungile zuwo, waze analitungu mahondangana chamokomoko. Nyi Yehova kafungile limbo, tulayi malayilila chamokomoko. 2 Chamokomoko kuli yena kulaula chimenemene, nikuhwima hakachi ka ufuku, nikutambula kulia cha kukilikita, mumu chocho kakuhana tulo kuli yoze wamuzanga.
(Samu 127:3) Ana kapwa chihinga cha kuli Yehova. Kuseseka cha mu jimo kwononona chenyi.
Lemesa Chihela che mu Usoko wa Yehova
9 Yehova kahanyine kuli atu uhashi wa kusema ana ni kwalongesa kumuzanga ni kumuwayila. Nyi uli chisemi, shina wakusakwilila ha chawana chino chilemu? Yehova katangile angelo ni utotombo unji upema, alioze kakaehele uhashi wa kupwa ni ana. Kashika, yisemi katamba kulemesa chinji chiteli chize aehele cha kupwa ni ana. Kulela ana ni ‘kwafumba ni kukanyamisa cha Mwene,’ chili chiteli chisandu chize Zambi ahanyine kuli yisemi. (Efwe. 6:4; Shimbi 6:5-7; Samu 127:3) Ululikiso wa Yehova wakukwasa yisemi ha kutuhwisa yikwata yinji yize yakulumbununa Mbimbiliya, ngwe mikanda, yinema, miaso ni yikuma ya ha Internet. Twamona pundu ngwetu, Tata yetu wa mu malilu ni Mwanenyi, Yesu, kakulemesa chinji akweze. (Luka 18:15-17) Muze yisemi akujikijila muli Yehova ni kulinga yeswayo mahasa hanga alele ana jo, Yehova kakuwahilila. Chikwo nawa, yisemi jacho kakuhana kuli ana jo uhashi wa kupwa mu usoko wa Yehova ku miaka yeswe!
(Samu 127:4) Ana ja ukweze kapwa ngwe mivu mu kwoko lia mutu wa ndundo.
Yisemi—Fumbenu Ana Jenu Hanga Azange Yehova
20 Nyingikenu kanawa ana jenu. Samu 127 yinatesa ana ni mivwi. (Tanga Samu 127:4.) Ngwe chize mivwi akuyilinga ni yuma yalisa nawa yikwete utohwe walisa, ni ana no kalisa umwe ni mukwo. Kashika, yisemi katamba kunyingika chize mafumba hita mwana. Yisemi amwe waze atwama mu Israel waze akwashile ana jo aali hanga awayile Yehova, kanalumbununa yize yaakwashile. Ayo yamba ngwo: “Yetu te twakusongwela longeso lia Mbimbiliya kuli hita mwana.” Chochene, hita mwata mu usoko katamba kukwata chiyulo cha kunyingika nyi muchilita kulongesa ana jo mu mulali wacho.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Samu 131:1, 2) Yehova, mbunge yami kuyishi kulizelula. Meso jami chishi kuatwala kwilu naye. Chipwe yami chendele mu yuma yinene, hanji mu yuma yize yakukomwesa naye kuli yami. 2 Chamwenemwene hingunasusuminya mbunge yami nikuyiholesa, ngwe mwana yoze hamusumuna kuli naye, chocho mbunge yami ngwe mwana yoze hamusumuna.
Wahilila ha Tachi Jize Unase Hanga Ulingile Yehova!
Yisemi mahasa kulilongesa chikuma chilemu ha Samu 131:1, 2. (Tanga.) Mwanangana Ndawichi kambile ngwenyi, iye te keshi kufupa ‘yuma yinene-yinene,’ hanji ngwetu yuma yize te keshi kuhasa kulinga. Mumu lia kulikehesa, Ndawichi yahasa ‘kususuminya mbunge yenyi nikuyiholesa.’ Yika yisemi mahasa kulilongesa ha maliji jenyi? Yisemi, pwenu akwa-kulikehesa hi wika ko ha yize munushimbwila hali yenwene, alioze ni ha yize munushimbwila hali ana jenu. Nyingikenu yuma yize mwanenu mahasa kulinga ni yize keshi kuhasa kulinga, mukwasenu nawa hanga atese yimwe ni kuyilinga. Nyi nwachilinga, mwanenu malivwa ngwo nwakumulemesa. Marina, umwe ndumbu wa pwo yamba ngwenyi: “Mama te keshi kungutesa ni mandumbu jami, chipwe ni ana akwo. Iye te kakungulongesa ngwo mutu mweswe kali ni utotombo walisa, nawa ngwo hita mutu kali mulemu kuli Yehova. Mumu lia ukwaso wa mama, yami chishi kulitesa ni akwetu.”
(Samu 132:1-18) Yehova, iwuluka Ndawichi ni lamba lienyi lieswe. 2 Chize alishingile kuli Yehova nikulilakenya ni Mukwa-Ndundo wa Yakomba ngwenyi, 3 Chamwenemwene chichi kanjila mu mbalaka ya zuwo liami, chipwe kupomba ha muhela wami, 4 Chichi kuhana tulo ku meso jami hanji kufungunuka ku yindayizo yami, 5 Ndo hinawana muma mwa Yehova; tabernakulu ya Mukwa-Ndundo wa Yakomba. 6 Twachivwile mu Efrata; twachiwanyine mu munda wa Ngale. 7 Mutunjila mu tabernakulu yenyi; mutuwayila ku chitwamo cha yiliato yenyi. 8 Katuka, Yehova, ukanjile mu uhwimino we, ni yena ni mushete wa tachi je.9 Asasendote je akatenge ululi mazalo jo. Asandu je akalikwize ni uwahililo. 10 Mumu hali kavumbi ke Ndawichi, kanda utewulula meso je kuli yoze wamuwayishile ni maji. 11 Chamwenemwene Yehova hanalishingi kuli Ndawichi, kechi kutewulukako, ngwenyi, Wa kuli ana a kusema yena mwene, mungusa ha ngunja ye. 12 Nyi ana je mafunga usendo wami, ni shindakenyo yami yize mungualongesa, ana jo nawa kumakatwama ha ngunja ye ku miaka ya mutolo. 13 Mumu Yehova hanatongola Zaione. Hanayizange yikapwe chijima chenyi, ngwenyi, 14 Kunokwene mukupwa uhwimino wami wa mutolo. Kunokwene mungutwama, mumu kunachizanga. 15 Nguwahisa chikolo kulia chenyi. Mungukuchisa yiswale jenyi ni kulia. 16 Asasendote jenyi munguajika ni ulamwino. Asandu jenyi malikwiza ni uwahililo. 17 Kwenako mungusokolokesa mutango wa Ndawichi. Hingunalulika ndeya hali yoze namuwayishile ni maji. 18 Akwa kole jenyi munguajika ni sonyi, alioze hali iye mwene chipangula chenyi muchikahenya.
13-19 JANEIRO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI MASAMU 135-137
‘Mwene Wetu Katwama Munene Kuhiana Tuzambi Tweswe’
(Samu 135:5, 6) Mumu ngunanyingika ngwami, Yehova iye munene. Mwene wetu katwama helu lia tuzambi tweswe. 6 Yehova hanalingi cheswacho chinamuwahila, ni mwilu, ni hashi, ni mu tulunga-lwiji, ni muma mweswe mwajotoka.
w15 15/6 6 ¶15
Kristu—Iye Je Tachi Ja Zambi
Ndundo ja Kristu jakwiza kuli Yehova, kashika tunanyingika ngwetu Zambi Mukwa-Ndundo-Jeswe mahasa kusongwela tachi ja chisemewa. Ngwe chilweza, shimbu te kanda kuchiza Sanga lia meya, Yehova yamba ngwenyi: “Kwasala matangwa shimbiali mba mungunokesa vula hashi, makumi awana a matangwa ni makumi awana a ufuku.” (Uputukilo 7:4) Chikwo nawa, mu mukanda wa Kutuhuka 14:21, tunatange ngwetu: “Yehova yasosolola kalunga-lwiji ni fuji ya tachi ya ku Chivumbuko.” Twakutanga nawa mu mukanda wa Yona 1:4 ngwo: “Yehova yatuma yimwe fuji yinene ha kalunga-lwiji, kashika wato wambile kumakuka.” Chili chipema kunyingika ngwo hashi haha, Yehova makasongwela yuma yeswe.
(Kutuhuka 14:29-31) Alioze A-Izalele endele hashi homu mukachi ka kalunga-lwiji. E meya yapwa ngwe chipanga kuli ayo ni ku chindume cho ni ku chimeso cho. 30 Chocho tangwa lize Yehova walamwinyine A-Izalele ku kwoko lia A-Engitu. A-Izalele yamona A-Engitu a ufwe ha ngenge ya kalunga-lwiji. 31 A-Izalele amwene chitanga cha tachi alingile Yehova kuli A-Engitu. E atu yavwila woma Yehova. Yafuliela muli Yehova ni muli Mose kavumbi kenyi.
(Samu 135:14) Mumu Yehova mapatwila atu jenyi. Kumakalikonyeka ha kutwala kuli tuvumbi twenyi.
(Samu 136:23) Yoze watwiwulukile mu ulelu wetu; mumu utu wa zango lienyi wa mutolo.
Yika Utu wa Zango Lia Yehova Unalumbunuka Kuli Yena?
16 Muze twakufuliela ngwetu Yehova kanatufungu, twakulivwa kanawa. Alioze, ha mashimbu amwe mutuhasa kupalika mu yipikalo yize muyituhongesa ni kulivwa ngwe kutushi kuhasa kuyikumba. Yika Yehova mahasa kutulingila ha mashimbu jacho? (Tanga Samu 136:23.) Iye matutakamisa ni kutukwasa hanga tuyikumbe. (Samu 28:9; 94:18) Chize twakuyuka: Tunanyingika ngwetu, mutuhasa kujikijila kuli Zambi mashimbu eswe. Chino, chakutukwasa kwiwuluka yiwape yaali yize tuli nayo. Chitangu, chipwe ngwe twatwama kweswako, nihindu tunanyingika ngwetu Yehova matufunga. Chamuchiali, Tata yetu wa mu malilu kakulihulumba chinji hali hita umwe wa kuli yetu.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Samu 136:15) Alioze wanungwine Falau ni chizavu chenyi mu Kalunga-lwiji Muchila; mumu utu wa zango lienyi wa mutolo.
Kawaha Waze Akununga ni Kushishika Kuli Yehova
Yehova hanasolola ngwo kali Chitunda helu lia manguvulu eswe. Tutalenu yilweza yitatu. Falau kamwesene lamba atu ja Yehova mu Engitu ni kulituna kwatusula ha yisuho yinji. Chipwe chocho, Yehova yatusula atu jenyi ni kunongesa Falau mu Kalunga-lwiji Muchila. (Kutuhu. 14:26-28; Samu 136:15) Mwanangana wa mu Babilonia Beleshazare, kalingile chiwanyino ni kulinangamisa ha ‘kulimika ni Mwene wa mwilu’ ni ‘kuhalisa tuzambi twa prata, ni oru’ chakuhona kuhalisa Yehova. (Danie. 5:22, 23) Alioze, Zambi yakolesa sonyi lunga wacho mukwa-kulinangamisa. “Ufuku uzewene,” Beleshazare yamushiha nawa wanangana wenyi yauhana kuli A-Media ni A-Persia. (Danie. 5:28, 30, 31) Mwanangana Heronde Akripa I wa ku Palestina, kashihile postolo Tiangu, yasa postolo Petulu mu zuwo lia ususu ni nyonga lia kumushiha. Alioze, Yehova kakechele hanga Heronde alinge yize atesele. ‘Mungelo wa Yehova yamulamba,’ chocho yafwa.—Yili. 12:1-5, 21-23.
(Samu 135:1-21) Halisenu Yehova! Halisenu jina lia Yehova! Halisenu, yenu tuvumbi twa Yehova. 2 Yenu nwakumana mu zuwo lia Yehova, mu yiize ya zuwo lia Zambi. 3 Halisenu Yehova, mumu Yehova iye mupema. Embilenu uhaliso jina lienyi, mumu chinawaha. 4 Mumu Yehova hanatongola Yakomba akapwe niwenyi. Hanatongola Izalele akapwe upite wa iye mwene wika. 5 Mumu ngunanyingika ngwami, Yehova iye munene. Mwene wetu katwama helu lia tuzambi tweswe. 6 Yehova hanalingi cheswacho chinamuwahila, ni mwilu, ni hashi, ni mu tulunga-lwiji, ni muma mweswe mwajotoka. 7 Kakwandula chishichishi ku masongo a hashi. Kakutanga mihenyo ya vula. Kakuchiza fuji ku upite wenyi. 8 Iye walambile atangu kusemuka a mu Engitu, ni a atu ni a tushitu. 9 Watumine yilayi ni yikomokeso hakachi kenu A-Engitu, ni hali Falau ni hali tuvumbi twenyi eswe. 10 Walambile mavungu anji. Washihile mianangana a ndundo. 11 Sahone mwanangana wa A-Amone, ni Oge mwanangana wa Mbashane, ni yifuchi yeswe ya mianangana a Kanana. 12 Wahanyine chifuchi cho chikapwe chihinga; chihinga cha Izalele ni atu jenyi. 13 Yehova, jina lie lia mutolo. Yehova, makwiwuluka ndusu ku yisemuko yeswe. 14 Mumu Yehova mapatwila atu jenyi. Kumakalikonyeka ha kutwala kuli tuvumbi twenyi. 15 Tuponya twa mavungu kapwa a prata ni oru, yitanga ya moko ja atu. 16 Makanwa ali no, alioze keshi kuhanjika. Meso ali no alioze keshi kumona. 17 Matwi ali no alioze keshi kwivwa. Mu makanwa jo kumushi mwiku. 18 Waze akualinga kumakalifwa no, ni mweswawo maafuliela nawa. 19 Enu akwa munyachi wa Izalele, fumanyisenu Yehova. Enu akwa munyachi wa Arone, fumanyisenu Yehova. 20 Enu akwa munyachi wa Levi, fumanyisenu Yehova. Enu eswe nwakuvwila woma Yehova, fumanyisenu Yehova. 21 Yehova afumane mu Zaione, yoze watwama mu Yerusaleme. Halisenu Yehova!
20-26 JANEIRO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI MASAMU 138-139
Kanda Wecha Woma Ukukinde Kuhana Makumbululo ha Kukunguluka
(Samu 138:1) Mungukusakwilila ni mbunge yami yeswe kumeso ja Zambi mungukwimbila uhaliso.
(Samu 138:3) Tangwa nasanyikine kuli yena wangukumbulwile. Wangutakamishine ni tachi mu mbunge yami.
(Samu 138:6) Mumu chipwe Yehova kanangama hindu kakutala hali akwa kulikehesa. Alioze akwa kulizelula kusuku kakuasa chinyingi.
Halisa Yehova mu Chikungulwila
10 Shina wakwivwa chifunyenye mujimo muze unambe kuzundula kwoko hanga ukumbulule? Nyi che wakwivwa kuushi ukawe. Umwenemwene uli ngwo, anji a kuli yetu twakwivwa ndambu ya woma muze tunahane kumbululo. Mba ukumbe woma uze wakwivwa ha kukumbulula, watamba kunyingika yize yakukuvwisa woma wacho. Shina wakwivwa woma ngwe muvulama yize unambe kuhanjika nyi wakulivwa ngwe yize muhanjika yili yipi? Kutala wakulipikala ngwe kumbululo lize muhana kulichi kupema ngwe lia akwenu? Kwamba umwenemwene woma wacho uli upema. Mumu unasolola ngwo wakulikehesa nawa ngwo wakumona akwenu ngwe kanakuhiane. Yehova kakuzanga chinji mutu yoze wakulikehesa. (Samu 138:6; Fwili. 2:3) Alioze, Yehova kanazange nawa hanga umuhalise ni kukolweza mandumbu je ha kukunguluka. (1 Tesa. 5:11) Iye kakukuzanga nawa makwaha hamu lize unafupiwa.
Tulitakamisenu Umwe ni Mukwo ha Kukunguluka
7 Muhasa kuhengwola yikuma yimwe yize yatuhukile mu Kaposhi wa Kutalila. Ngwe chilweza, chikuma chimwe chili kulilulieka kanawa. (Yishi. 21:5) Nyi wanyingika kanawa yuma yize mutulilongesa ha kukunguluka, muchipwa chashi kuhana makumbululo. Chikuma chikwo chili, kuhana makumbululo ehi. (Yishi. 15:23; 17:27) Kuhana kumbululo lihi, muchikukwasa uhone kwivwa woma. Chikwo nawa, mandumbu mevwa kanawa kumbululo lie lihi, lia maliji akehe, kuhiana kumbululo lisuku lize lili ni maliji anji. Nyi wahana kumbululo lihi ha kuzachisa maliji je, musolola ngwo walilulieka kanawa, nawa wevwa yuma yize tunalilongesa.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Samu 139:21, 22) Yehova, te chaavwilile kole waze akukuvwila kole yena? Chishi kwivwa kupiha ni waze akukukatukila? 22 Nakuavwila kole yahiana. Nakwanyonga ngwami, Akwa kole jami.
it-2 243 ¶2
Ukonekeno
Akwa-Kristu katamba kukonekena eswe chipwe ngwe maalingila yuma yipi yisuho yinji. (Lu 17:3, 4; Efw 4:32; Kol 3:13) Zambi keshi kukonekena waze akulituna kukonekena akwo. (Mat 6:14, 15) Kashika, chipwe ngwe umwe mamusosolola mu chikungulwila mumu lia kulinga shili yinene, hakupalika cha mashimbu mutu wacho mahasa kulikonyeka. Nyi chino chalingiwa, mandumbu eswe mu chikungulwila katamba kumusolwela zango. (1Ko 5:13; 2Ko 2:6-11) Alioze, Mukwa-Kristu kafupiwile kukonekena mutu yoze walinga shili yinene chakuhona kulikonyeka. Mumu atu waze akulinga shili ku tachi, kali akwa-kole ja Zambi.—Hep 10:26-31; Sam 139:21, 22.
(Samu 139:1-18) Yehova, yena hiunapolongoza mu mbunge yami, hiunanguse chinyingi. 2 Unanyingika ni kutwama chami ni kukatuka chami. Kunyonga chami kuchakulumbunuka kuli yena chipwe kusuku. 3 Kuwakunyingikisa jila yami ni kupomba chami. Unalijilila ni majila jami eswe. 4 Nilimwe liji kulishiho ha limi liami, shina yena Yehova unalinyingika ndusu. 5 Kuwakunguseleka ni kunyima ni kulutwe. Kwoko lie kuwalisa hali yami. 6 Mana apwa haha angukomwesa naye. Asuha naye, chahashile kuhetako. 7 Kulihi munguhasa kuchinyina Spiritu ye? Hanji kulihi munguchinyina kumeso je? 8 Nyi munguzezuka mwilu, yena mwoli, nyi mungwalila muhela wami muma mwa afu, hindu mwoli. 9 Nyi mungwanda mapulwa ja chimenemene ngukatwame ku masongo a kalunga-lwiji, 10 Chipwe kuze kwoko lie mulikangusongwela; kwoko lie lia chindume mulikangukwata. 11 Nyi mungwamba ngwami, Chamwenemwene milima muyingufuka, pangu lia kungujingilika likapwe ufuku. 12 Hindu, chipwe milima kuyichi kungusweka kuli yena, alioze ufuku kuwakupanguluka ngwe mwalwa. Ni milima, ni pangu, yeswe yapwa chimuwika kuli yena. 13 Mumu yena walulikile yihanda yami ya muchima, wangutokekele mu jimo lia mama. 14 Mungukusakwilila mumu chize wangutangile chakukolesa woma, chapwa chikomokeso. Yitanga ye ya kukomwesa. Mbunge yami yinachinyingika pundu. 15 Muze angutangile ku tenga; muze anguwumbile ni utotombo mushi chikolo lia mavu, yifwaha yami kuyaswamine kuli yena. 16 Meso je amwene mujimba wami shimbu kanda uliwumba. Mu mukanda we yihanda yami yeswe muyili te ya kusoneka, yize machiyiwumba ha tangwa ha tangwa shimbu te kanda yichipwa. 17 Zambi, manyonga je kuli yami, cho kulema! Kwafutula hamuwika, cho kwoka! 18 Kachi nahasa kuaalula mahiana kwalula cha masekeseke. Muze mungulawula, hindu nguli ni yena.
27 JANEIRO–2 FEVEREIRO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI MASAMU 140-143
Sako mu Yitanga Yize Wakwita mu Yilemba
(Samu 141:5) Akwa ululi akangulambe; muchipwa ngwe utu wa zango. Akangwambe; muchipwa ngwe maji ha mutwe wami. Kanda utayiza mutwe wami kulitunacho, alioze kulemba chami muchinyongonoka ndusu mu kupinjisa cha waze.
“Panjika Maliji a Mukwa-Mana”
13 Tumonenu chiyulo ngwe jila yize Zambi anatusolwelamo zango. Yehova nihindu kanazange upeme hali yetu. (Yishi. 4:20-22) Muze akutwaha chiyulo kupalikila mu Liji lienyi, mu umwe mukanda uze unalumbununa Mbimbiliya hanji muli umwe ndumbu wajama, chino chakusolola ngwo kakutuzanga. Mumu mukanda wa A-Hepreu 12:9, 10, unambe ngwo: “Iye kakuchilinga hanga atuyukise.”
14 Lihulikile ha chiyulo, hi ha mutapu uze ko akuhelacho. Ha mashimbu amwe, mutuhasa kunyonga ngwetu chiyulo chize atwaha katuhelecho mu jila yalita. Kwamba pundu, mutu mweswawo unayi ni kuhana chiyulo katamba kusa tachi hanga achihane mu jila yalita. (Ngala. 6:1) Mba yika twatamba kulinga nyi yetu e anahane chiyulo? Twatamba kulihulikila ha yize mutulilongesa ha chiyulo chacho hi ha kunyonga ko ngwo kachi katwahangacho mu jila yalita. Twatamba kulihula ngwetu: ‘Chipwe ngwe chazangile mutapu uze anguhelamo chiyulo, alioze munguhasa kulilongesa yimwe ha chiyulo chacho? Kutala munguhasa kwecha kulihulikila ha uhenge wa mutu yoze wangwaha chiyulo ni kuyuka ha yize amba?’ Nyi mutupwa akwa-mana mutusa tachi hanga tuyuke ha chiyulo cheswacho matwaha.—Yishi. 15:31.
(Samu 143:5) Nakwiwuluka matangwa a kushi. Nakupukuna ha yilinga ye yeswe. Nakuzewula yitanga ya moko je.
w10 15/3 32 ¶4
Nunga ni Kupwa ni “Mbunge Yitoma” ha Matangwa Wano Akusula
Tuvumbi twa Yehova anji kakupinda mumu lia mbongo, misongo hanji mumu lia akwa-kulimika no. Ha mashimbu amwe, ayo kakuhonga. Chipwe Mwanangana Ndawichi neye kapalikile mu yuma ngwe yino. Iye kambile ngwenyi, “spiritu yami yinalezumuka muchima liami. Mbunge yami muchima kuyafulwa.” (Sam 143:4) Yika yamukwashile kukumba kapinda uze apwile nawo? Ndawichi kewulukile chize Yehova amukwashile kunyima ni chize akwashile nawa tuvumbi twenyi. Kapukwine nawa ha yize Yehova alingile hamukunda wa jina lienyi. Chikwo nawa, iye kanungine ni kulihulikila ha milimo ya Zambi. (Sam 143:5) Chizechene nawa, kupukuna ha yeswe yize Sakatanga wetu Yehova atulingilile ni yize ananunga ni kutulingila haliapwila, muchitukwasa chipwe muze tuli mu kapinda.
(Samu 143:10) Ungulongese kulinga upale we mumu yena uli Zambi yami. Spiritu we mupema angusongwele mu chifuchi chize chinasalama.
w15 15/3 32 ¶2
Shina Chili Lume Chilemu “Kulimbata Wika ni Yoze Wakukaula Mwene?”
Ha mashimbu amwe mutuhasa kulivwa ngwe chize Ndawichi alivwile, muze ambile ngwenyi: “Yehova, utambuke kama kungukumbulula mumu spiritu yami yinalezumuka. Kanda unguswekela meso je.” (Sam 143:5-7, 10) Ha mashimbu jacho, echa hanga Yehova akusolwele upale wenyi hali yena. Muhasa kuchilinga ha kuwana mashimbu akutanga Mbimbiliya ni kupukuna ha yize unatange. Ha kulinga chino, munyingika shimbi jenyi, chikwo nawa, mumona chize iye akwashile tuvumbi twenyi ku mashimbu akunyima. Nyi wononokena Yehova, mupwa ni mana, chikwo nawa, muzanga chinji kununga ni kumwononokena.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Samu 141:1, 2) Yehova, kunasanyika kuli yena; utambuke kungukwasa. Panjika kama ku liji liami muze mungusanyika kuli yena. 2 Kulemba chami chikalite kumeso je ngwe insensu. Muze munguzundula moko jami chikapwe ngwe mulambu wa chingoloshi.
Lemesa Uhashi We wa Kulemba
13 Mwanangana Ndawichi te kakulemesa chinji uhashi wa kulemba. Iye yembila Yehova ngwenyi: “Kulemba chami chikalite kumeso je ngwe insensu.” (Samu 141:1, 2) Ha matangwa ja Ndawichi, insensu yisandu yize asasendote apwile ni kuzachisa mu uwayilo wamwenemwene te kakuyilulieka kanawa. (Kutuhu. 30:34, 35) Mutapu uze apwile ni kululiekelamo insensu wakwashile Ndawichi kusakula kanawa maliji jenyi muze te akulemba kuli Yehova. Tunazange chinji kwimbulula Ndawichi. Tunazange hanga yilemba yetu yivwise Yehova kuwaha.
(Samu 141:1-10) Yehova, kunasanyika kuli yena; utambuke kungukwasa. Panjika kama ku liji liami muze mungusanyika kuli yena. 2 Kulemba chami chikalite kumeso je ngwe insensu. Muze munguzundula moko jami chikapwe ngwe mulambu wa chingoloshi. 3 Yehova, sako kama kalayi ku kanwa liami. Funga chikolo cha mivumbo yami. 4 Kanda utalikisa mbunge yami ku chuma chipi nichimwe, hanji kukwatangana ku yilinga ya ungulungulu hamwe ni waze akutanga uhenge. Kanda ungutayiza kulia yuma yo yiyema. 5 Akwa ululi akangulambe; muchipwa ngwe utu wa zango. Akangwambe; muchipwa ngwe maji ha mutwe wami. Kanda utayiza mutwe wami kulitunacho, alioze kulemba chami muchinyongonoka ndusu mu kupinjisa cha waze. 6 Ngaji jo kanaalimbula kusesa lia liwe. Kumevwa maliji jami mumu ayema. 7 Yifwaha yetu yinamwangana ku kanwa lia muma mwa afu ngwe kuze umwe mapalikisa sharua nikupula mavu. 8 Zambi Yehova, meso jami yena anatale. Muli yena ngunafuliela, kanda uehuka mbunge yami mokomoko. 9 Ungufunge ku kambwila lize hanangutela ni ku miheto ya akwa kulinga uhenge. 10 Yingulungulu akalimbukile mu manda joene, shimbu yami mungupalika ndusu.
3-9 FEVEREIRO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI MASAMU 144-146
Kawaha Atu Waze Zambi Yo Yehova
(Samu 144:11-15) Ungulamwine, ungupulule ku kwoko lia yilambala, waze makanwa jo akuhanjika yuma yamokomoko, ni kwoko lio lia chindume liapwa lia mahuza. 12 Ana jetu a malunga apwe ngwe yiputa, asuhe mu ukweze wo, ni ana jetu a mapwo apwe ngwe mawe a ha mbango, aze akupula ngwe a kusa ku zuwo lia mwanangana. 13 Machila jetu azale too, tukatambulemo yakulia yeka ni yeka. Mapanga jetu akaseme tununu ni kumi lia tununu mu kelo jetu. 14 Ngombe jetu akapwe no yiteli yinene, ni kupupa chakuhi ni kutuhuka chakuhi, ni muteto wakuhi mu matapalo jetu. 15 Kawaha e atu apwa chocho. Ewa kawaha atu aze ali ni Zambi yo Yehova.
Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu
2. Mu Mbimbiliya-Yisoneko ya Chifuchi Chaha, maliji ali ha Samu 144:11-15, kanalite ni Samu yeswe. Mu versu 12, liji “kashika” linasolola ngwo, yuma yeswe yipema yize anatongola mu versu 12-14 yinatale kuli akwa-ululi waze akwita hanga aapulule ni kwalamwina mumu lia atu api (versu 11). Kwalumuka chino chinakwate nawa ha versu 15, haze tunawaneho manyonga aali waze analifu. Chekwamba, liji “kawaha” lize linasoloka kaali keswe linatale kuli atu amuwika, ‘waze ali ni Zambi yo Yehova.’ Chili chilemu kwiwuluka ngwo, Yisoneko yitangu ya Hepreu, te kuyishi kuzachisa sinais ya pontuação, ngwe aspas duplas. Kashika, akwa-kulumbununa katamba kumona nyonga lize linalite, kulita ni poesia ya Hepreu, contexto ni yisoneko ya mu Mbimbiliya yize yinatale ha chikuma chacho.
3. Mbimbiliya-Yisoneko ya Chifuchi Chaha, yinalite ni versu jikwo ja mu Mbimbiliya jize jakusolola ngwo Zambi kakuwahisa waze akushishika. Liji lize analumbununa ngwo asher kalialumuna kulita ni kutalatala chize Ndawichi mukwa-kusoneka Samu apwile nalio. Iye te kakutayiza ngwenyi Yehova malamwina vungu lia Izalele ku moko ja akwa-kole jo ni kwawahisa. (Levi 26:9, 10; Shimbi 7:13; Samu 128:1-6) Mukanda wa Shimbi Yamuchiali 28:4 unambe ngwo: “Makawaha ana a ku mijimba yenu, ni mbuto ya ku mavu jenu, ni ana ja ngombe jenu, ni kwoka cha yimuna jenu.” Chino chalingiwile pundu ha mashimbu a kuyula cha mwana wa Ndawichi Solomone. Wano kapwile mashimbu waze A-Izalele apwile ni sambukila ni kufumbuka ku mwono. Chikwo nawa, yuma yimwe yize Solomone alingile mu wanangana wenyi yakusolola chize Mesaya makayula.—1 Mia. 4:20, 21; Samu 72:1-20.
(Samu 146:5) Kawaha yoze uli ni Zambi ya Yakomba umukwasa; kutalatala chenyi chili muli Yehova Zambi yenyi
Nunga ni Kukolesa Kutalatala Che
16 Kutalatala cha mwono wa mutolo chili chawana chilemu cha kuli Zambi. Tunashimbwila yuma yipema ya kulutwe lia matangwa yize tuli ni shindakenyo ngwetu, muyilingiwa pundu. Kutalatala chetu chapwa ngwe ankora, yize yakutukwasa kumana ngu, muze tunapalika mu yipikalo, yihungumiona ni muze akufupa kutushiha. Kutalatala chetu chapwa nawa ngwe tepa lize liakutukwasa kufunga manyonga jetu ku yuma yipi ni kulikwachilila ku yuma yalita. Kutalatala cha mu Mbimbiliya, chakutukwasa kunyingika kanawa Zambi ni kumona zango lize iye akwete hali yetu. Mutuzuka yiwape yinji ku mwono wetu nyi twakolesa kutalatala chetu.
17 Postolo Paulu kambile mu mukanda uze asonekenene A-Roma ngwenyi: “Wahililenu mu kutalatala chenu.” (Roma 12:12) Paulu te mahasa kuwahilila mumu kapwile ni shindakenyo ngwenyi, nyi manunga ni kushishika te mapwa ni mwono wa mutolo mu malilu. Ni yetu mutuhasa kuwahilila mu kutalatala chetu, mumu kutushi ni kuyambashana ha umamanunuko wa yilakenyo ya Yehova. Mukwa-kwimba masamu kambile ngwenyi: “Kawaha yoze . . . kutalatala chenyi chili muli Yehova Zambi yenyi, . . . yoze wakufunga umwenemwene ku miaka ya mutolo.”—Samu 146:5, 6.
(Sam 146:10) Yehova kumayula ku miaka ya mutolo. Zaione, Zambi ye kumayula ku yisemuko yeswe. Halisenu Yehova!
Zango lia Mutapu Uka Lize Liakuneha Uwahililo Wamwenemwene?
19 Hashi ha Satana haneha lamba kuli atu anji ha miaka 6,000. Haliapwila, ha matangwa wano akusula, hashi hanazala too ni atu waze akulizanga ene, akuzanga chinji mbongo ni kuheha. Kakunyonga wika ha yize akuzanga ni kusa chinji mbunge ha kulinga upale wo. Alioze atu a mutapu au keshi kupwa ni uwahililo wamwenemwene ku mwono wo! Mbimbiliya yinambe ngwo: “Kawaha yoze uli ni Zambi ya Yakomba kumukwasa; kutalatala chenyi chili muli Yehova Zambi yenyi.”—Samu 146:5.
20 Tuvumbi twa Yehova kakumuzanga chinji, kashika hita mwaka atu anji kakumunyingika ni kumuzanga. Chino chinasolola ngwo Wanangana wa Zambi unayulu, mba kwasala hakehe hanga unehe yiwape chinji yipema! Nyi mutulinga yize Yehova akuzanga, mutumuvwisa kuwaha, mba ni yetu nawa mutupwa ni uwahililo wamwenemwene. Eswe waze akuzanga Yehova kumakanunga ni kuwahilila ku miaka yeswe. Mutwe muusulaho, mutuhengwola yitanga yimwe yize yakwiza mumu lia zango lipi. Mba mutumona chize yitanga yacho yalisa ni yitanga yipema ya tuvumbi twa Yehova.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Samu 145:15, 16) Meso ja atu je kakutalatala yena, mba yena wakuaaha kulia cho ha mwaka wacho. 16 Wakufukula kwoko lie nikuyukisa usona wa waze eswe atwama ni mwono.
Nyonga lia Zambi Hakutwala ku Mwono
9 Kuchi mutwamba hakutwala ku mwono wa tushitu? Ni mwono wo uli usandu ku meso ja Sakatanga. Zambi kakwecha atu ashihe tushitu hanga alie ni kulinga mazalo hanji alifunge ku upi. (Uputukilo 3:21; 9:3; Kutuhuka 21:28) Alioze, kupwa ni uswi hali tushitu hanji kwaashiha chakamokomoko chili chipi nawa kuchishi kusolola ngwo mwono uli usandu.—Yishima 12:10.
(Samu 144:1-15) Yehova iye liwe liami afumane, yoze wakulongesa moko jami kwasa jita, ni minwe yami kulitachika. 2 Iye utu wa zango kuli yami. Iye mbonge yami, kanda kaposhi kami musuku, kanda mukwa kungupulula. Iye lukepwe wami, yoze ngunamufuliela, yoze wakuzeyesa atu jami kushi liami. 3 Yehova mutu kuchi apwa wakumunyonga? Mwana mutu kuchi apwa wakumupala? 4 Mutu kapwa ngwe mwiku. Matangwa jenyi kapwa ngwe chizulie chize muchipalika. 5 Yehova, hetamisa malilu wize hashi. Sunga ha milundu yikatuhwise mwishi. 6 Tuhwisa mihenyo ukaamwange. Tumisa mivu ye ukaamwese lama. 7 Olola kwoko lie kwilu ungulamwine, ungupulule ku meya asuku ni ku kwoko lia yilambala. 8 Waze makanwa jo akuhanjika yuma yamokomoko. Kwoko lio lia chindume liapwa kwoko lia mahuza. 9 Zambi, mungukwimbila mwaso waha. Ha kalialia wa kumi lia kusa mungukwimbila uhaliso. 10 Iye kakuhana ulamwino kuli mianangana. Iye kakupulula kavumbi kenyi Ndawichi ku katana wa kulemeka. 11 Ungulamwine, ungupulule ku kwoko lia yilambala, waze makanwa jo akuhanjika yuma yamokomoko, ni kwoko lio lia chindume liapwa lia mahuza. 12 Ana jetu a malunga apwe ngwe yiputa, asuhe mu ukweze wo, ni ana jetu a mapwo apwe ngwe mawe a ha mbango, aze akupula ngwe a kusa ku zuwo lia mwanangana. 13 Machila jetu azale too, tukatambulemo yakulia yeka ni yeka. Mapanga jetu akaseme tununu ni kumi lia tununu mu kelo jetu. 14 Ngombe jetu akapwe no yiteli yinene, ni kupupa chakuhi ni kutuhuka chakuhi, ni muteto wakuhi mu matapalo jetu. 15 Kawaha e atu apwa chocho. Ewa kawaha atu aze ali ni Zambi yo Yehova.
10-16 FEVEREIRO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI MASAMU 147-150
Yehova Katela Uhaliso
(Samu 147:3, 4) Kakuwuka waze anafu mbunge. Kakujichika yilonda yo. 4 Kakwalula matongonoshi. Kakwalula eswe majina jo.
“Halisenu Yehova!”—Mumu Liaka?
5 Yehova kakatakamishine wika vungu lia Izalele, alioze katakamishine nawa hita Ka-Izalele. Ni musono nawa Yehova che akulinga hali yetu. Mukwa-kwimba masamu yasoneka ngwenyi, Zambi “kakuwuka waze ali ni mbunge yamakuka; kakujichika yilonda yo.” (Samu 147:3) Muze mutuyiza hanji mutulema ku mbunge, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu Yehova kakutuzanga. Yehova kanazange chinji kututakamisa ni kuhwisa yipikalo yetu yeswe. (Samu 34:18; Izaia 57:15) Iye kakutwaha mana ni tachi hanga tuhase kukumba kapinda mweswawo mutupalika ku mwono wetu.—Tiangu 1:5.
6 Kusulaho mukwa-kwimba masamu yatala mwilu ni kwamba ngwenyi, Yehova “kakwalula tutongonoshi” nawa “kakwalula eswe majina jo.” (Samu 147:4) Mukwa-kwimba masamu te kakumona tutongonoshi, alioze te kanyingikine kanawa unji wo. Musono, akwa-yinyingi kakwamba ngwo galaxia yetu yikwete tununu a tununu a tutongonoshi. Nawa kuli tununu anji a magalaxia mu chifuchi! Atu kechi kuhasa kwalula tutongonoshi eswe, alioze Sakatanga mahasa kwaalula. Kwamba pundu, iye kananyingika hita katongonoshi kashika akwaaluka majina. (1 A-Korindu 15:41) Twamona ngwetu, Zambi kanyingika hita katongonoshi kashika ni yena kanakunyingika. Iye kananyingika kuze watwama, chize wakwivwa, ni yize unafupiwa ku mwono!
(Samu 147:5) Mwene iye munene; katakama mu ndundo. mana jenyi keshi haze anasulila.
“Halisenu Yehova!”—Mumu Liaka?
7 Yehova kananyingika kanawa yize unapalika ku mwono, nawa kali ni ndundo ja kukukwasa ha yipikalo ye. (Tanga Samu 147:5.) Muhasa kwivwa ngwe kapinda we kali mukalu chinji nawa kuuchi kuhasa kumukumba. Zambi kananyingika yize mutuhasa kulinga ni yize kutuchi kuhasa, ha ‘kutwiwuluka ngwo tuli fufuta.’ (Samu 103:14) Yetweswe tuli yihenge, kashika twakulinga uhenge wowene hita shimbu, nawa chino muchihasa kutuvwisa chinyengo. Twakunenganyana chinji mumu lia yimwe twakuhanjika, usolo upi uze twakwivwa, hanji ukwa uze twakwivwa! Yehova keshi ni ulelu niumwe, alioze iye kananyingika kanawa chize twakwivwa.—Izaia 40:28.
(Samu 147:19, 20) Kakulweza liji lienyi kuli Yakomba, ni yiyulo yenyi ni upatwilo wenyi kakuyilweza kuli Izalele. 20 Kalingile chocho ku vungu nilimwe. Chikwo nawa, ha kutwala ku upatwilo wenyi kaunyingikine. Halisenu Yehova!
w17.07 21 ¶18
“Halisenu Yehova!”—Mumu Liaka?
18 Mukwa-kwimba masamu kanyingikine ngwenyi mu mavungu eswe a hashi, Yehova kasakwile wika vungu lia A-Izalele ku shakulu hanga apwe tuvumbi twenyi. Ayo kapwile vungu limuwika lize liapwile ni kutambula “liji” lia Zambi ni “yiyulo yenyi.” (Tanga Samu 147:19, 20.) Musono, chili uhenya unene kutuvuluka mu jina lia Zambi. Twakusakwilila chinji hakumunyingika, ni hakunyingika ngwetu Liji lienyi liakutusongwela, nawa ngwetu mutuhasa kupwa ni usepa upema ni iye. Ngwe mukwa-kusoneka Samu 147, ni yetu tuli ni yitela yinji ya ‘Kuhalisa Yehova!’ ni kukolweza akwetu hanga no achilinge.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Samu 148:1, 10) Halisenu Yehova Halisenu Yehova mwilu. Muhalisenu ha milundu. 10 Ni tushitu, ni yimuna, ni tututu a kukalala, ni tujila a kuhumuka.
Lilongese Hakutwala kuli Yehova Kupalikila mu Yitangiwa
6 Yehova hanatese shimbu ha hita chuma. Hita mwaka kukatuka ku songo lia kakweji wa Fevereiro ni mukachi lia kakweji wa Maio, chapwile chashi A-Izalele kumona yitwanjimbu mahumuka ni kuya ku norte. Yehova yamba maliji wano kuli A-Izalele ngwenyi: “Chitwanjimbu mu malilu kananyingika tungonde twenyi.” (Jere. 8:7) Yehova hanatese tungonde hanga tujila wano aye ku chihela cheka. Chizechene nawa, hanatese mashimbu akuneha upatwilo wenyi. Hita shimbu mumona tujila kanayi ku chihela cheka, fuliela ngwe, Yehova ‘hanatese shimbu’ lize makaneha upatwilo wenyi.—Haba. 2:3.
(Samu 148:1–149:9) Halisenu Yehova Halisenu Yehova mwilu. Muhalisenu ha milundu. 2 Muhalisenu yenu angelo jenyi eswe. Muhalisenu yenu chihunji chenyi cheswe. 3 Enu tangwa ni kakweji, muhalesenu. Enu matongonoshi eswe a pangu, muhalisenu. 4 Muhalisenu enu malili a malilu, ni yenu mya nwatwama helu lia malilu! 5 Yikahalise jina lia Yehova mumu iye wambile mba yatangiwile. 6 Iye nawa wayikolesele ndo ku miaka yeswe ya mutolo. Wasele shimbi yize kuyichi kuhwa. 7 Halisenu Yehova hashi, enu tushitu anene a mu kalunga-lwiji, ni majinga eswe. 8 Ni kahia, ni chiwe, ni neve, ni mbundu, ni kangonga ka fuji, yeswe nwakumanununa liji lienyi. 9 Ni milundu ni mindundena, ni mitondo ya mihuko, ni misedru yeswe. 10 Ni tushitu, ni yimuna, ni tututu a kukalala, ni tujila a kuhumuka. 11 Ni mianangana eswe a hashi ni atu eswe, ni yilolo, ni ngaji eswe a hashi. 12 Ni akweze ni ana-mapwo, ni makulwana ja malunga, ni ana. 13 Akahalise jina lia Yehova, mumu jina lienyi lianangama ukawalio, uhenya wenyi waya helu lia hashi ni lilu. 14 Iye kakunangamisa ulemu wa atu jenyi, ni uhaliso wa asandu jenyi eswe; e ana a Izalele, atu aze atwama hehi nenyi. Halisenu Yehova! 149 Halisenu Yehova! Embilenu Yehova mwaso waha. Imbenu uhaliso wenyi mu chikungulwila cha asandu. 2 Izalele akawahile muli yoze wamutangile. Ana ja Zaione akawahile muli mwanangana wo. 3 Akahalise jina lienyi nikuhangana. Akamwimbile uhaliso ni kangoma ni kalialia. 4 Mumu Yehova kakuwahilila ni atu jenyi. Kumapemesa yimbovu ni ulamwino. 5 Asandu jenyi akalikwize ni ulemu. Ha mihela yo akembe mumu ha uwahililo. 6 Uhaliso unene kuli Zambi ukapwe mu makanwa jo, ni mikwale yikapwe mu moko jo. 7 Akakale milonga hakachi ka mavungu, akalambe minyachi ya atu. 8 Akakase mianangana jo ni malenge. Akakase atu jo alemu ni makana a utale. 9 Akalinge kuli ayo upatwilo uze hanausoneka. Ulemu uno asandu jenyi eswe ali nawo. Halisenu Yehova!
17-23 FEVEREIRO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 1
Akweze—Iya Munupanjika?
(Yishima 1:8) Mwanami, panjika ku kufumba cha tatenu; kanda ulituna longeso lia noko
Kanda Wecha Nichimwe Chikukinde Kuzuka Yiwape
16 Kota uli mukweze yoze wakwivwa ngwe yisemi je keshi kukupanjika ha yize wakwaalweza hanji kapwa akalu chinji. Chino muchihasa kukupinjisa chinji nikulihula, nyi unazange lume kuwayila Yehova. Alioze nyi muhichika Yehova, munyingika ngwe kukushi niumwe hano hashi yoze makuzanga chinji kuhiana chize akukuzanga yisemi je Yela ja Yehova ni masepa je mu chikungulwila.
17 Achinyonga hachino: Nyi yisemi je keshi kukwaha chiyulo, kuchi munyingika ngwe kakukuzanga lume? (A-Hepreu 12:8) Chochene, yisemi je hi atu angunu ko, kashika mutapu uze makuhelamo fumbo muuhasa kukunehena chinyengo. Alioze kanda ulihulikila wika ha yize makwamba. Fupa kunyingika chitela cha mumu liaka akwamba ni kukulinga chocho. Hwima mbunge kanda uneha mbwanja. Liji lia Zambi linambe ngwo: “Yoze matepulula maliji jenyi kali ni yinyingi; mukwa kuhwima mbunge kali ni malinjekela.” (Yishima 17:27) Kashika, sako tachi hanga utatuke ku ufulielo, ha kutayiza chiyulo cheswacho makwaha ni kwandaho fumbo. (Yishima 1:8) Kanda uvulama ngwo kupwa ni yisemi waze akuzanga Yehova chili chiwape chinene. Ayo kanazange kukukwasa ukazuke mwono wa mutolo.
(Yishima 1:10, 15) Mwanami, nyi yivulumunyi makuzeza kanda utaa. 15 Mwanami kanda ukaliendela jila yimuwika no, kanda ukasa kulu lie mu majila jo
w05 15/2 19-20 ¶11-12
Twatamba Kufunga Jina Lietu
11 Vwisa Zambi kuwaha hi atu ko. Tukwete yitanga yimwe mumu lia atu waze twakwenda no. Yetu eswe twakufupa kupwa ni masepa waze mutulinga no yuma chimuwika. Akweze mahasa kwashinjila kuli akwo hanga alinge yimwe, kashika kanji-kanji kakuzanga kwimbulula akwo hanji kulinga yuma hanga aavwise kuwaha. Alioze ha mashimbu amwe, masepa ni alongi-ni-akwetu mazanga hanga tulinge yuma yize muyilimika ni shimbi ja Zambi. Hanji mazanga tulinge yuma yacho chimuwika. (Yishima 1:11-19) Mutu yoze wakulinga yuma yize alongi-ni-akwo akumushinjila, kakusweka utu wenyi. (Samu 26:4) Postolo Paulu kalwezele Akwa-Kristu ngwenyi: “Kanda nwecha hanga yuma ya hano hashi yinwalumune.” (A-Roma 12:2) Yehova kakuhana tachi kuli waze anazange kunyongonona chipwe ngwe kakwashinjila hanga alinge yuma yize Zambi keshi kuzanga.—A-Hepreu 13:6.
12 Twatamba kwiwuluka ngwetu, kukaula shimbi ja Zambi chili chilemu chinji kuhiana kuaula yize atu amwe akwamba. Mukanda wa Kutuhuka 23:2 wakwamba ngwo: “Kanda ukakaula mbunga mukulinga chipi.” Muze A-Izalele ayambashanyine nyi te Yehova te mahasa kumanununa yilakenyo yenyi, Kalemba kajikijilile muli Yehova. Iye kanyingikine ngwenyi, Yehova te mamanununa yilakenyo yenyi. Kashika, Yehova amuwahishile mumu lia ufulielo wenyi. (Kwalula 13:30; Yoshua 14:6-11) Shina unazange kwehuka manyonga ja atu hanga ufunge usepa we ni Zambi?
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 1:22) Enu yizuzuke, ndo mwiji muka munuzanga uzuzuke? Ndo mwiji muka akwa kulenya mawahilila ni kulenya cho? Ndo mwiji muka yihepuke mavwila kole yinyingi?
w22.10 21 ¶6, 11
Mana Amwenemwene Kanakololoka
6 Atu anji keshi kupanjika mana amwenemwene muze ‘akukololoka mu matapalo.’ Kulita ni Mbimbiliya, kuli yizavu yitatu ya atu waze akulituna mana a Zambi. Atu jacho kali, “yizuzuke,” “akwa kulenya” ni “yihepuke.” (Tanga Yishima 1:22-25.) Tuhengwolenu yitanga yize yakutwala atu wano kulituna mana a Zambi ni yize twatamba kulinga hanga tuchine kulifwa no.
11 Chizavu chamuchitatu cha atu waze akulituna mana ja Zambi chili cha “yihepuke.” O kahepuka mumu kakulituna kutwama kulita ni shimbi ja Yehova. Kakuzanga kulinga yuma yize yaapemena. (Yishi. 12:15) Muze akulinga chino, o kakulituna Yehova, Chishina cha mana. (Samu 53:1) Muze twakuya ni kwambujola, ayo kakutukekuna mumu lia kukaula shimbi ja mu Mbimbiliya. Alioze keshi ni chuma chipema chize matwaha. Mbimbiliya yinambe ngwo: “Mana asuha naye hali chihepuke; keshi kupakula kanwa lienyi mu chota.” (Yishi. 24:7) Versu yino yinasoloka pundu ngwo, yihepuke keshi kuhana yiyulo ya mana. Kashika, Yehova anatutoweza hanga tweche kulikata ni “yihepuke”!—Yishi. 14:7.
(Yishima 1:1-23) Yishima ya Solomone, mwana wa Ndawichi, mwanangana wa Izalele. 2 Ayisonekene hanga malunga akanyingike mana ni kufumba; hanga akase chinyingi maliji a malinjekela; 3 Akalilongese mana, ni ululi, ni upatwilo, ni kulita; 4 hanga akalongese yizuzuke akakanyame akalongese akweze yinyingi ni maseliekela. 5 Mukwa mana nawa kumevwa mba mawezela ku yinyingi yenyi ni mukwa malinjekela maliwezela ulangaji, 6 ha kunyingika chishima ni ulumbunwiso wacho, maliji a akwa mana ni yijimbikilo yo. 7 Woma wa Yehova we uputukilo wa yinyingi, alioze yihepuke kakulelesa mana ni kufumba. 8 Mwanami, panjika ku kufumba cha tatenu; kanda ulituna longeso lia noko; 9 mumu kumuyikapwa chipangula cha vumbi cha ha mutwe we ni malenge a uhenya a ha kota ye. 10 Mwanami, nyi yivulumunyi makuzeza kanda utaa. 11 Nyi mamba ngwo, Tweya ni yetu tukatwaminyine kushiha atu, tukajikinyine waze keshi chitela; 12 tukaamine a mwono ngwe ufwe, tukaamine a muwundu ngwe waze akupalumuka ku jondo. 13 Mutukawana yikumba yeswe ya ndando yinene, mutukazalisa mazuwo jetu ni upite wa kupupa. 14 Kashika ngwo, Ulifutule ni yetu, mutukapwa ni ngonga yimuwika. 15 Mwanami kanda ukaliendela jila yimuwika no, kanda ukasa kulu lie mu majila jo, 16 mumu molu jo kakutambuka ku yipi, kakulipupwisa kushiha atu. 17 Mumu chamokomoko kutela wanda kwe kumeso ja kajila. 18 Alioze wano kakutwaminyina kufwa choene, kakujikinyina kulishiha ene. 19 Chocho chapwa majila ja waze akufupa upite wa upupilo; kuwakushihisa enyawo. 20 Mana kakukololoka mu matapalo, kakutambika mu yitanda. 21 Kakukololoka mu malindalinda, ku unjililo wa yikolo ya limbo ngwenyi, 22 Enu yizuzuke, ndo mwiji muka munuzanga uzuzuke? Ndo mwiji muka akwa kulenya mawahilila ni kulenya cho? Ndo mwiji muka yihepuke mavwila kole yinyingi? 23 Muze mungunukanjisa, hialumukenu. Mungusolola kuli yenu manyonga jami. Mungununyingikisa maliji jami.
24 FEVEREIRO–2 MARÇO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 2
Mumu Liaka Watamba Kulinga Longeso Lie lia Wika?
(Yishima 2:3, 4) ewa, nyi unasanyika yinyingi nikukololokela malinjekela, 4 nyi muyifupa chizechene ngwe wafupa mbongo; nyi muhengula ngwe upite wa kuhengeka unafupu;
‘Endenu mu Umwenemwene’
16 Hi yetu eswe ko twakuzanga kutanga ni kulilongesa. Alioze Yehova kanatukolweza tununge ni ‘kuhengwola’ umwenemwene hanga tuunyingike kanawa. (Tanga Yishima 2:4-6.) Muze twakusa tachi, twakuyuka chinji. Corey yamba hakutwala ku kutanga Mbimbiliya ngwenyi, ha hita chisuho, muze akutanga Mbimbiliya kakulihulikila ha versu yimuwika. Mwene yamba ngwenyi: “Nakutanga hita maliji a mushi lia lifwo, yisoneko yikwo yize yakusoloka ha versu yacho ni kuhengwola nawa yikuma yikwo. . . . Jila yino yakungukwasa kulilongesa yuma yinji!” Chipwe ngwe mutuzachisa jila yino hanji yikwo, nihindu mutusolola ngwetu twakuzanga umwenemwene ha kusa mashimbu ni tachi hanga tulilongesewo.—Samu 1:1-3.
(Yishima 2:5-7) mba muosa chinyingi we woma wa Yehova muwana chinyingi cha Zambi. 6 Mumu Yehova kakuhana mana. Ku kanwa lienyi kwakutuhuka yinyingi ni malinjekela. 7 Iye kakulumbamisa mana angunu hali mukwa ululi; kapwa lukepwe kuli waze akwenda ni kutuwika cha mbunge,
Mana Amwenemwene Kanakololoka
3 Mbimbiliya yinambe ngwo: “Woma wa Yehova we uputukilo wa mana; kunyingika mwe Musandu chapwa malinjekela.” (Yishi. 9:10) Mana kanalumbunuka kuzachisa yuma yize tunanyingika hanga tukwate yiyulo yipema. Alioze mutusolola ngwetu tukwete mana, nyi twanyingika kanawa “mwe Musandu,” chekwamba kufupa kunyingika yize Yehova akunyonga shimbu kanda tukwata chiyulo chilemu. Mutuhasa kuchilinga, ha kuhengwola Mbimbiliya ni mikanda yetu. Nyi mutulinga chino, mutusolola mana amwenemwene.—Yishi. 2:5-7.
4 Yehova wika mwe mahasa kutwaha mana amwenemwene. (Roma 16:27) Mumu liaka tunambe chocho? Chitangu, mumu Yehova iye Sakatanga, kananyingika kanawa yuma yize atangile. (Samu 104:24) Chamuchiali, yuma yeswe yize Yehova akulinga yakusolola ngwo kakwete mana. (Roma 11:33) Chamuchitatu, mutu yoze wakukaula yiyulo ya mana ya Yehova kakuyuka chinji. (Yishi. 2:10-12) Nyi tunazange kupwa ni mana amwenemwene, twatamba kutayiza umwenemwene uno ni kwecha hanga usongwele yiyulo ni yitanga yetu.
(Yishima 2:11, 12) Maseliekela makulayila, ni malinjekela makakufunga, 12 nikupulula ku ndako jipi ni kuli malunga a kupiya mu yihanjika yo,
w16.09 23 ¶2-3
Akweze, Kolesenu Ufulielo Wenu
2 Atu anji musono keshi kutayiza ngwo Zambi mwe watutangile. Nyi uli mukweze, chela cha Yehova, chipwe ngwe unalilongesa hakutwala kuli iye, hanji wakulihula chize muhasa kusolola ngwo tuli ni Sakatanga yoze watutangile. Mbimbiliya yakutukwasa tunyonge kanawa ha yize twakutanga ni kwivwa ni kupukuna ha yuma yacho. Liji lia Zambi linambe ngwo: “Malinjekela makakufunga.” Kuchi mahasa kukufunga? Makukwasa kwehuka manyonga amahuza ni kukolesa ufulielo we muli Yehova.—Tanga Yishima 2:10-12.
3 Chitangu, twatamba kunyingika kanawa Yehova mba tumufuliele. (1 Timoteu 2:4) Kashika, muze mutanga Mbimbiliya ni mikanda yetu yikwo, chili chilemu kupukuna kanawa ha yize yinambe. Eseka nawa kwivwa yize unatange. (Mateu 13:23) Nyi mulinga chino, muhasa kuwana yuma yinji yize muyikwaha shindakenyo ngwo Yehova mwe Tangi yetu nawa Mbimbiliya yinakatuka kuli iye. (A-Hepreu 11:1) Tushimutwinenu chize mutuhasa kulinga chino.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 2:4-6) nyi muyifupa chizechene ngwe wafupa mbongo; nyi muhengula ngwe upite wa kuhengeka unafupu; 5 mba muosa chinyingi we woma wa Yehova muwana chinyingi cha Zambi. 6 Mumu Yehova kakuhana mana. Ku kanwa lienyi kwakutuhuka yinyingi ni malinjekela.
‘Endenu mu Umwenemwene’
Hi yetu eswe ko twakuzanga kutanga ni kulilongesa. Alioze Yehova kanatukolweza tununge ni ‘kuhengwola’ umwenemwene hanga tuunyingike kanawa. (Tanga Yishima 2:4-6.) Muze twakusa tachi jacho, twakuyuka chinji. Corey yamba hakutwala ku kutanga chenyi cha Mbimbiliya ngwenyi, ha hita chisuho, muze akutanga Mbimbiliya kakulihulikila ha versu yimuwika. Mwene yamba ngwenyi: “Nakutanga hita maliji a mushi lia lifwo, yisoneko yikwo yize yakusoloka ha versu yacho ni kuhengwola nawa yikuma yikwo. . . . Jila yino yakungukwasa kulilongesa yuma yinji!” Chipwe ngwe mutuzachisa jila yino hanji yikwo, nihindu mutusolola ngwetu twakuzanga umwenemwene ha kusa mashimbu ni tachi hanga tulilongesewo.—Samu 1:1-3.
(Yishima 2:1-22) Mwanami, nyi mutambula maliji jami; nyi mupachikila shimbi jami, 2 nyi musela matwi je ku mana, nyi muosa mbunge ye ku malinjekela; 5 ewa, nyi unasanyika yinyingi nikukololokela malinjekela, 4 nyi muyifupa chizechene ngwe wafupa mbongo; nyi muhengula ngwe upite wa kuhengeka unafupu; 5 mba muosa chinyingi we woma wa Yehova muwana chinyingi cha Zambi. 6 Mumu Yehova kakuhana mana. Ku kanwa lienyi kwakutuhuka yinyingi ni malinjekela. 7 Iye kakulumbamisa mana angunu hali mukwa ululi; kapwa lukepwe kuli waze akwenda ni kutuwika cha mbunge, 8 nikufunga majila a upatwilo a ululi. Iye kakuwahisa jila ya asandu jenyi. 9 Mba mukasa chinyingi ululi, ni upatwilo, ni kulita, ni jila yeswe yipema. 10 Mumu mana makanjila mu mbunge ye, ni yinyingi ye muyikapemena mbunge ye. 11 Maseliekela makulayila, ni malinjekela makakufunga, 11 nikupulula ku ndako jipi ni kuli malunga a kupiya mu yihanjika yo, 13 te waze akumbila ndako ja ululi hanga akende mu majila ja milima. 14 O te kakuwahilila mukulinga yipi, kakusehejela mu kupiya cha yuma yipi, 15 akwa ndako ja uhenge, kapiya mu kwenda cho. 16 Chocho nawa mukalilamwina kuli pwo weka te kuli chilambala yoze wakupepieka ni maliji jenyi, 17 yoze wakwehuka sepa lia ukweze wenyi, ni kakuvulama usendo wa Zambi yenyi. 18 Zuwo lienyi kuliakushimbama ndo ku kufwa. Majila jenyi kakutwala kuze kwakuya afu. 19 Hakachi ka waze akuya kuli iye niumwe meza nawa, chipwe kuhilukila jila ya mwono. 20 Kashika enda mu majila ja malunga apema nikulifungila mu majila ja ululi. 21 Mumu akwa ululi makatungisa chifuchi; atu angunu kumakalindulukamo. 22 Alioze yingulungulu kumakaateta mu chifuchi ni akwa mafwefwe makaatukulamo.