Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono ni Mulimo Wetu
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
7-13 JULHO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 21
Shimbi Jize Mujihasa Kukukwasa Kuwahilila mu Ulo
(Yishima 21:5) Manyonga a yipalakata katwala kukulumbama wika; alioze manyonga a mukwa kulipupula katwala ku kuhona wika.
w03 15/10 4 ¶5
Kuchi Muhasa Kukwata Yiyulo ya Mana?
Kanda ulipupula kukwata chiyulo. Mukanda wa Yishima 21:5 wakututoweza ngwo: “Manyonga a yipalakata katwala ku kulumbama wika; alioze manyonga a mukwa kulipupula katwala ku kuhona wika.” Ngwe chilweza, akweze waze anazange kulimbata katamba kunyonga kanawa ha chiyulo chacho. Mumu nyi malipupula kulimbata, muchihasa kulingiwa ngwe chize ambile William Congrevem umwe mukwa-kusoneka wa ku sekulu 18 ngwenyi: “Waze akulipupwisa kulimbata ha kupalika cha mashimbu mahasa kuliseha.”
(Yishima 21:2, 4) Jila yeswe ya mutu yinapeme ku meso jenyi mwene, alioze Yehova kakupezalisa mbunge. 4 Meso a kulizata, ni mbunge ya kulengumuka, chipwe kulima cha yingulungulu, yeswe ya shili.
g 7/08 7 ¶2
Chize Muhasa Kupwa ni Ulo Upema
Pwako mukwa-kulikehesa. Mbimbiliya yakwamba ngwo: “Kanda nulinga nichimwe chuma ni ukwa, hanji kulizata, alioze ni kulikehesa cheswe, monenu akwenu ngwenu kanuhiana.” (A-Fwilipu 2:3) Mu ulo mwakusoloka kapinda munji mumu amwe waze alimbata shimbu alikwase, kakulilamikiza umwe ni mukwo ha kapinda mweswawo. Nyi wakulikehesa, mulemesa manyonga ja yoze walimbata nenyi.
(Yishima 21:19) Kutwama mu chifuchi cha puya chinapeme kuhiana kutwama hamuwika ni pwo yoze wakulitachika ni utenu.
w06 15/9 28 ¶13
‘Wahilila ni Pwo wa Ukweze we’
13 Yika mutwamba nyi ngwe waze alimbata keshi kulivwashana mu ulo wo? Mba awane ukwaso, ayo katamba kusa tachi. Ngwe chilweza, muchihasa kupwa ngwe ayo haliapwila hi keshi kulihanjikisa nawa ni zango. (Yishima 12:18) Ngwe chize twashimutwinanga ha mutwe wapalika, chino muchihasa kuneha lamba linji mu ulo. Chishima chimwe cha mu Mbimbiliya chakwamba ngwo: “Kutwama mu chifuchi cha puya chinapeme kuhiana kutwama hamuwika ni pwo yoze wakulitachika ni utenu.” (Yishima 21:19) Nyi uli pwo yoze uli mu ulo wa mutapu au, lihule ngwe, ‘Shina yitanga yami yakupwisa chikalu mukwetu-lunga kupwa hakamwihi ni yami?’ Mbimbiliya yakulweza malunga ngwo: “Malunga, nungenu ni kuzanga mapwo jenu. Kanda nupwa akalu ni ayo.” (A-Kolosu 3:19) Nyi uli lunga lihule ngwe, ‘Shina mukwetu-pwo kakulivwa kanawa kuhanjika ni atu akwo kuhiana kuhanjika ni yami hamukunda wa yitanga yami yipi?’
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 21:5) Manyonga a yipalakata katwala ku kulumbama wika; alioze manyonga a mukwa kulipupula katwala ku kuhona wika.
Nungenu ni Kulihumikiza
9 Kulihumikiza muchihasa kutukwasa muze tunafupu kukwata yiyulo. Shimbu tulinge yuma kafuji-fuji, hanji chakuhona kunyonga, tunafupiwa kusa mashimbu hanga tunyonge mu majila anji waze tuli no, mba tuhase kukwata yiyulo yipema. (Tanga Yishima 21:5.) Ngwe chilweza, nyi kutwalihumikijile muze tunafupu mulimo, mutuhasa kutayiza mulimo weswawo musoloka chipwe ngwe mulimo wacho muututwala tuhone kukunguluka ni kukokolola mulimo wetu wa kwambujola. Alioze nyi mutulihumikiza, mutuhwima mbunge ha kunyonga ku chihela kuze kuli mulimo, maola waze mutulinga ku mulimo wacho, ni chize mulimo wacho muukwata hali asoko jetu ni ha usepa wetu ni Yehova. Nyi twapwa akwa-kulihumikiza, mutuhasa kukwata yiyulo yipema.
(Yishima 21:1-18) Mbunge ya mwanangana yapwa mu kwoko lia Yehova ngwe chitwetwe cha meya, kakuyitalikisa kweswako mazanga. 2 Jila yeswe ya mutu yinapeme ku meso jenyi mwene, alioze Yehova kakupezalisa mbunge. 3 Kulinga ululi ni upatwilo wapemena Yehova kuhiana yitapo. 4 Meso a kulizata, ni mbunge ya kulengumuka, chipwe kulima cha yingulungulu, yeswe ya shili. 5 Manyonga a yipalakata katwala kukulumbama wika; alioze manyonga a mukwa kulipupula katwala ku kuhona wika. 6 Kuzuka upite ni limi lia mahuza, chapwa ngwe chishichishi chize chinahehuka; waze akuchifupa kanalikokela kufwa. 7 Upupilo wa yingulungulu muukaahungumuna mumu kasolo kulinga ni upatwilo. 8 Jila ya mukwa uhie kuyahengahenga, alioze yitanga ya mukwa kulinanga, ya ululi. 9 Kutwama ha mbango ya fulumba chinawaha kuhiana kutwama mu zuwo linene hamuwika ni pwo mukwa kulitachika. 10 Mbunge ya chingulungulu yakuzanga yuma yipi; keshi kuzanga mwenyembo wenyi. 11 Muze malamba mukwa kulenya chizuzuke matambula mana. Muze mafumba mukwa mana matambula yinyingi. 12 Mukwa ululi kakuzeula zuwo lia chingulungulu; chize akununguna yingulungulu nikuaonwona. 13 Muze yiswale mateta, mweswe majika matwi jenyi iye nawa mateta alioze kechi kumwivwa. 14 Chawana ku tenga kuchakuholesa utenu; chindo mu tulo kuyakuholesa ufwatulo wa tachi. 15 Kuli akwa ululi chapwa uwahililo kulinga upatwilo; alioze kuli akwa kulinga uhenge chapwa kwonwona. 16 Mweswe mahichika jila ya malinjekela mapomba mu chikungulwila cha afu. 17 Mweswe mazanga kuheha mapwa chiswale; yoze mazanga vinyu ni maji kechi kupwa pichi. 18 Chingulungulu mapwa ndando ya kukuula mukwa ululi; mukwa mafwefwe masalakana mukwa ululi.
14-20 JULHO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 22
Shimbi Jize Mujihasa Kukukwasa Kufumba Kanawa Ana
(Yishima 22:3) Chikanyame malangikiza ye yipi maswama, alioze yizuzuke masenya kulutwe mba maalamba.
Shina Ana Je Manunga ni Kuwayila Zambi Muze Makola?
7 Nyi hinwalimbata, chikwo nawa nunazange kupwa ni ana, lihulenu ngwenu: “Shina tuli akwa-kulikehesa waze akuzanga Yehova ni Liji lienyi ngwe Yosefwe ni Maria waze Yehova asakwile hanga alele mwanenyi?” (Samu 127:3, 4) Nyi uli chisemi lihule ngwe: ‘Shina nakulongesa ana jami kulemesa milimo?’ (Chilu. 3:12, 13) ‘Shina nakusa tachi hanga ngufunge ana jami ku ponde ya ku mujimba hanji ku yitanga yipi ya hano hashi ha Satana?’ (Yishi. 22:3) Kwamba umwenemwene, kunuchi kuhasa kufunga ana jenu ku yipikalo yeswe yize mapalika, mumu chino chapwa chikalu chinji. Alioze, munuhasa kwakwasa ha chize mahasa kukumba kapinda ku mwono wo, ha kwalongesa ni zango chize makaula yiyulo ya mu Mbimbiliya. (Tanga Yishima 2:1-6.) Nyi umwe mu usoko wenu mecha kuwayila Yehova, kwasa ana je alilongese ulemu wa kununga ni kushishika kuli Yehova kupalikila mu Liji lienyi. (Samu 31:23) Hanji nyi kwafwa mutu yoze nwazanga chinji, solwela ana je versu ja mu Mbimbiliya jize mujaakwasa kukumba yinyengo ni kupwa ni sambukila.—2 Kori. 1:3, 4; 2 Timo. 3:16.
(Yishima 22:6) Fumba mwana mu jila yize chamutamba kuya, mba muze mapwa mukulwana kechi kuyihichika.
Yisemi—Fumbenu Ana Jenu Hanga Azange Yehova
17 Fumbenu ana jenu kukatuka ku wanuke. Chili chipema yisemi kuputuka kufumba ana jo muze achili twanuke. (Yishi. 22:6) Achinyonga hali Timoteu, yoze muze akolele yaputuka kulinga wenyi ni postolo Paulu. Naye ya Timoteu, Unise ni kako, Loye kamufumbile kukatuka “ku ukemba.”—2 Timo. 1:5; 3:15.
18 Alunga ni pwo, Jean-Claude ni Peace waze atwama mu Costa do Marfim, kahashile kulongesa ana jo kuzanga Yehova ni kumuwayila. Yika yaakwashile kuchilinga? Ayo kembulwile chilweza cha Unise ni Loye. Ayo yamba ngwo: “Twalongesele ana jetu Liji lia Zambi kukatuka ku wanuke wo. Te twakuputuka kuchilinga muze machisemuka lume.”—Shimbi 6:6, 7.
19 “Kulongesa” ana Liji lia Yehova yika chinalumbunuka? Chinalumbunuka “kufunyina chimwe chuma ha yisuho yinji muze unalongesa mwana.” Mba yisemi achilinge, ayo katamba kupalikisa mashimbu anji ni ana jo. Ha mashimbu amwe, kufunyina malongeso wowene kuli ana muchihasa kuhongesa. Alioze, yisemi katamba kulikolweza hanga amone ngwo chino chili uhashi wa kukwashilamo ana jo anyingike yize akulilongesa mu Liji lia Zambi ni kuyikaula.
(Yishima 22:15) Uhepuke unakashiwila mu mbunge ya mwana; alioze mbwechi ya kufumba muyiuhuma kusuku nenyi.
w06 1/4 9 ¶4
Yisemi—Pwenu Chilweza Chipema Kuli Anenu
Ana muze achili twanuke, kakuhanjika yuma chakuhona kunyonga hanji kupwa yihulia. Amwe kakupwa ni yitanga yize kuyalitele hanji keshi kwononoka. (Uputukilo 8:21) Hachino yika yisemi atamba kulinga? Mbimbiliya yakwamba ngwo: “Uhepuke unakashiwila mu mbunge ya mwana; alioze mbwechi ya kufumba muyiuhuma kusuku nenyi.” (Yishima 22:15) Yisemi amwe kakumona ngwe chisoneko chino chinalumbunuka kumwesa ana lamba. Alioze, hi chocho ko. Mumu Mbimbiliya kuyishi kutayiza yisemi hanga amwese ana lamba. Liji “Mbwechi” linalumbunuka ulite uze yisemi akwete wa kufumba ana. Kashika, amu yisemi anazange hanga ana jo apwe ni mwono upema, o kakwafumba ha shimbu lialita ni zango.—A-Hepreu 12:7-11.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 22:29) Unamono chipalakata ku milimo yenyi, nyi? Kumakamana kumeso ja mianangana; kechi kumana kumeso ja atu amokomoko.
Wahilila ni Yiteli Yize Uli Nayo mu Mulimo wa Yehova
11 Nyi mutulinga kanawa mulimo weswawo matwaha mu ululikiso wa Yehova, mutuwahilila chinji. Kashika, ‘hondangana chinji’ mu mulimo wa kwambujola ni kulinga kanawa milimo yize makwaha mu chikungulwila. (Yili. 18:5; Hepre. 10:24, 25) Lulieka kukunguluka hanga ukahane makumbululo autakamiso. Lemesa yihanda yize wakutambula ha kukunguluka cha hakachi ka poso. Nyi makulwana a mu chikungulwila makwita hanga ulinge umwe mulimo, ulinge ni kawashi nawa pwako mutu yoze majikijila. Kanda unyonga ngwe mulimo uze akwaha kuushi ni ulemu, nawa ngwo kuwafupiwile kusa mashimbu hanga uulinge. Sako tachi hanga ululieke utotombo we. (Yishi. 22:29) Nyi mulinga kanawa milimo ye ya ku spiritu, mujama chinji, nawa muwahilila. (Ngala. 6:4) Chikwo nawa, muchipwa chashi kuwahilila muze akwenu matambula yiteli yize yena wakuzanga.—Roma 12:15; Ngala. 5:26.
(Yishima 22:1-19) Lufuma mupema kanapeme kuhiana upite unene; vumbi lia zango liahiana prata hanji oru. 2 Pichi ni yiswale makungulukila hamuwika; Yehova waatangile eswe. 3 Chikanyame malangikiza ye yipi maswama, alioze yizuzuke masenya kulutwe mba maalamba. 4 Upite ni ulemu ni mwono muyipwa kwononona cha waze malikehesa nikuvwila woma Yehova. 5 Mbimbo ni makambwila yatwama mu jila ya mukwa kupiya, alioze mweswe mafunga mwono wenyi mapwa kusuku ni yino yuma. 6 Fumba mwana mu jila yize chamutamba kuya, mba muze mapwa mukulwana kechi kuyihichika. 7 Pichi kakuyula chiswale ni mukwa kutambula mukuli mapwa ndungo ya mwenya mukuli. 8 Mweswe makuwa uhenge makacha lamba, mba mbwechi ya utenu wenyi muyikahwa. 9 Yoze uli ni liso lia chihanyi mamuwahisa. mumu kakuhana kulia chenyi kuli yiswale. 10 Huma mukwa kulenya mba kulitachika muchinukatuka; ewa ndombo ni sonyi mujihwa. 11 Yoze wazanga kupema cha mbunge, mwanangana mapwa sepa lienyi mumu ha vumbi lia mivumbo yenyi. 12 Meso ja Yehova kakufunga mukwa yinyingi; alioze kakununguna maliji a mukwa mafwefwe. 13 Chileya kakwamba ngwenyi, Haze ndumba uliho, mangushiha mu tapalo. 14 Kanwa lia pwo weka yinapu ngwe wina usuku; malimbukilamo yoze Yehova kamuzangile. 15 Uhepuke unakashiwila mu mbunge ya mwana; alioze mbwechi ya kufumba muyiuhuma kusuku nenyi. 16 Yoze mapinjisa yiswale akaweze ku upite wenyi ni yoze wakuhana kuli pichi meza kuhona. 17 Tela matwi je wivwe maliji a mukwa mana; sela mbunge ye ku yinyingi yami, 18 mumu chinapeme kuyifunga muchima lie nyi mukayikolesa hamuwika mu kanwa lie. 19 Musono hinakunyingikisayo yena hanga ukajikijile Yehova.
21-27 JULHO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 23
Shimbi Jize Jinatale ha Kunwa Walwa
(Yishima 23:20, 21) Kanda utwama hakachi ka akwa kunwa, hanji yipulutu ya yifwo. 21 Mumu mukwa kuzengewa ni chipulutu meza kupwa yiswale; kunongwoka muchikajika mutu ni yipuzu.
Pwako ni Nyonga lia Zambi Hakutwala ku Kunwa Walwa
Atu amwe kakunyonga ngwo mahasa kunwa walwa unji kechi kuzengewa. Alioze yino yili ponde yinene. Mbimbiliya yakwamba pundu ngwo, “akwa-kunwa vinyu yinji” mahasa kulinga yuma yinji yipi ni kuvulumuna Yehova. (Titu 2:3; Yishi. 20:1) Yesu neye katowezele ngwenyi, “kunwanwa” chinji walwa muchihasa kukwika mutu kunjila mu chifuchi chaha.—Luka 21:34-36.
(Yishima 23:29, 30, 33-35) Akwa lamba aya? Akwa chinyengo aya? Akwa kulitachika aya? Akwa kunenganyana aya? Akwa yilonda keshi yitela aya? Akwa kuchila meso aya? 30 Ngwami waze akutwama shimbu ku vinyu; waze akuya ni kufupa vinyu ya kuchinga. 33 Meso je mamona yikomokeso; mbunge ye muyihanjika yuma yakupiya. 34 Muopwa ngwe yoze unapombo hakachi ka kalunga-lwiji; ngwe yoze unapombo ha songo lia nguji lia wato. 35 Muamba ngwe, Hangulamba alioze chalemanyine; hangufufula alioze chachivwile. Tangwa lika mungulaula? Munguyifupa cheka nawa.
Pwako ni Nyonga lia Zambi Hakutwala ku Kunwa Walwa
Akwa-Kristu kakuyuka mumu kali ni usongwelo wa Sakatanga wo. Ngwe chilweza, Yehova kakutulweza lamba lize liakwiza ha kunwa ni kuzengewa. Ha mukanda wa Yishima 23:29-35, twakutangaho hakutwala kuli mutu yoze chizengi ni lamba lize liakwiza hanyima lia kunwa. Daniel, umwe mukulwana wa mu chikungulwila mu Europa, kanewuluka chize mwono wenyi wapwile shimbu te kanda achililongesa hali Yehova ni kukaula yiyulo yenyi. Yamba ngwenyi: “Yami te nakunwa chinji walwa, hamukunda wa chino, napwile ni kukwata yiyulo yipi. Yuma yize yalingiwile ku mwono wami kuyakapwile yipema. Kashika ndo musono, muze nakunyonga ha yuma yacho nakulivwa chipi.”
(Yishima 23:31, 32) Kanda utala ku vinyu shimbu yinachili; muze yinalejima mu musenge; muze yinayeme ha kuyinwa. 32 Ku songo muyisumana ngwe kapela; muyisumana ngwe yenge.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 23:20) Kanda utwama hakachi ka akwa kunwa hanji yipulutu ja yifwo.
Kuchi Akwa-Kristu Atamba Kumona Walwa?
Yehova kakukanjisa kunwa walwa unji ni kuzengewa. (A-Ngalashia 5:21) Liji lienyi linambe ngwo: “Kanda utwama hakachi ka akwa kunwa.” (Yishima 23:20) Kashika, nyi ngwe mutuzanga kunwa walwa—chipwe muze tuli ukawetu—kutwatambile kunwa walwa unji uze muututwala hanga tuhanjike hanji tulinge yuma yize kuyalitele, kuhona kunyonga kanawa hanji kulimbwoka. Nyi ngwe kutushi kulinga yuma yipema muze twakunwa walwa, muchipema kulitwamina.
(Yishima 23:1-24) Muze mutwama nikulia ni umwe mukwa kuyula, tala kanawa yoze uli kumeso je. 2 Nyi uli mukwa kulia chinji, sako poko ku muliu we. 3 Kanda uzanga kulia chenyi chipema, se chapwa kulia cha kwonga. 4 Kanda ulikatalisa ha upite; litwamine ku mana ja yena mwene. 5 Musela meso je ku chuma chize kuchishiko, nyi? Mumu chamwenemwene upite wakulisokela mapulwa. Wapwa ngwe pupa yoze wakuhumuka kwilu. 6 Kanda utambula kulia cha yoze uli ni liso lipi; kanda uzanga kulia chenyi chipema. 7 Mumu chize mbunge yenyi yakutaka, chenacho apwa. Mamba ngwenyi, Liako; nwako, alioze mbunge yenyi kuyishiko kuli yena. 8 Koma kaze hiwalia muwiza kukasaza, mba maliji je apema makatoka. 9 Kanda uhanjika mu matwi ja chihepuke, mumu malelesa mana a maliji je. 10 Kanda uchiza chinyingi chikulu cha njiza; kanda unjila mu minda ya shiwa, 11 mumu mukwa kwakula tachi ali najo; kumakasopa ni yena ha chikuma cho. 12 Sela mbunge ye ku maliji a kukufumba, ni matwi je ku maliji a yinyingi. 13 Kanda ulitwamina kufumba mwana, mumu kechi kufwa ha kumulamba ni mbwechi. 14 Mumulamba ni mbwechi, mupulula mwono wenyi kuma kwa kufwa. 15 Mwanami, nyi mbunge ye muyipwa ni mana, mba mbunge yami muyipwa ni chiseke, mbunge yino ya yami. 16 Ewa, mbunge yami muyiwahilila muze kanwa lie mulihanjika yuma ya ululi. 17 Mu mbunge ye kanda uvwila ukwa akwa shili, alioze pwako yena ni woma wa Yehova tangwa lieswe nganganga. 18 Mumu chamwenemwene kwononona kuchili; kutalatala che kechi kuchiteta. 19 Mwanami, panjika, ukapwe ni mana, ukasongwele mbunge ye mu jila. 20 Kanda utwama hakachi ka akwa kunwa hanji yipulutu ja yifwo.21 Mumu mukwa kuzengewa ni chipulutu meza kupwa yiswale; kunongwoka muchikajika mutu ni yipuzu. 22 Panjika kuli tatenu yoze wakusemene; kanda ulelesa noko muze mapwa kashinakaji. 23 Landa umwenemwene, kanda uulanjisa; chipwe mana, ni lufumbo, ni malinjekela. 24 Tato wa mukwa ululi mawahilila chikolo; mweswe masema mwana wa mana mazukako uwahililo.
28 JULHO–3 AGOSTO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 24
Takama Shimbu Kanda Upalika mu Yipikalo
(Yishima 24:5) Mukwa mana katakama; mukwa yinyingi kakuliwezela ndundo.
“Jikizenu, Kanda Nukokoloka”
Lilongese Liji lia Zambi ni kupukuna ha yize unalilongesa. Miji ya mutondo nyi muyinjila chinji mu mavu, mutondo wacho wakukola. Chizechene nawa, nyi mutulilongesa chinji Liji lia Zambi ufulielo wetu muukola, chino muchitukwasa tununge ni kumana nguu muze mukulingiwa yimwe ku mwono wetu. Muze twakulilongesa Liji lia Zambi ni kupukuna ha yize tunalilongesa, twakupwa ni shindakenyo ngwetu, yize Yehova akutwita ye yipema. (Kolo. 2:6, 7) Kashika, pukuna ha chize usongwelo wa Yehova, yiyulo ni ufunge wenyi yakwashile tuvumbi twenyi kunyima. Ngwe chilweza, mu umwe usolwelo, Ezekiele kamwene umwe mungelo yoze te uneseka tembele. Usolwelo uno watakamishine Ezekiele, nawa wakutwaha malongeso alita a chize mutuhasa kukalila ni kwononokena shimbi ja Yehova hakutwala ku uwayilo walinanga. (Eze. 40:1-4; 43:10-12) Twakuyuka nawa muze twakulilongesa ni kupukuna ha yuma yikalu ya mu Liji lia Zambi.
(Yishima 24:10) Nyi mulezumuka ha tangwa lia lamba, tachi je jikepe.
w09 15/12 18 ¶12-13
Nunga ni Kuwahilila Chipwe Muze Uli mu Kapinda
12 Mukanda wa Yishima 24:10 wakwamba ngwo: “Nyi mulezumuka ha tangwa lia lamba, tachi je jikepe.” Chishima chikwo chakwamba ngwo: “chinyengo mu mbunge kuchakushiha spiritu.” (Yis 15:13) Akwa-Kristu amwe kakwecha hanga kunenganyana chakwike kutanga Mbimbiliya ni kupukuna ha Liji lia Zambi. Ayo kakwecha kulemba ni mbunge yeswe ni kwehuka kupwa hamuwika ni Akwa-Kristu akwo. Kulinga chino, muchihasa kutusa mu ponde.—Yis 18:1, 14.
13 Sali likwo nawa, kupwa ni nyonga lialita, muchitukwasa kuwahilila. Ndawichi kasonekene ngwenyi: “Ngunawahilila kulinga upale we, Zambi yami.” (Sam 40:8) Muze mukulingiwa yuma yipi, kanda twecha kulinga yuma ya ku ufulielo. Kwamba umwenemwene, kulinga yuma yize yakutukwasa kuwahilila, muchitukwasa kwehuka kulivwa chipi. Yehova kakutulweza ngwo, mutuhasa kuwahilila nyi mututanga Mbimbiliya ni kuyihengwola mashimbu eswe. (Sam 1:1, 2; Tia 1:25) Mu Yisoneko Yisandu ni ha kukunguluka cha Akwa-Kristu, twakutambula “maliji a sambukila” waze akututakamisa ni kutukwasa kuwahilila.—Yis 12:25; 16:24.
(Yishima 24:16) Mumu mukwa ululi makalimbuka yisuho shimbiali hindu makatuka nawa; alioze yingulungulu kakuanungwina mu lamba.
Yihula Ya Waze Akutanga Mikanda Yetu
Mukanda wa Yishima 24:16 unambe ngwo: “Mukwa ululi makalimbuka yisuho shimbiali hindu makatuka nawa.” Shina versu yino yinatale hali mutu yoze wakulinga shili yisuho yinji, ngwo Zambi mamukonekena?
Ka, hi chocho ko. Versu yino yinahanjika hali mutu yoze wakupalika mu yeseko yeka ni yeka, chipwe chocho makatuka hanji manyongonona.
Ewa, liji “kulimbuka” anatongola ha Yishima 24:16, kuliatalile ha kulimbuka cha mutu yoze walinga shili. Alioze, linatale ha kunyongonona chipwe muze tunapalika mu yipikalo ha yisuho yinji. Mu chifuchi chino chipi cha Satana, mukwa-ululi mahasa kupinda ni misongo hanji ni yuma yek ni yeka. Mahasa kumuhungumiona kuli manguvulu mumu lia ufulielo wenyi. Alioze, mahasa kufuliela ngwenyi, Zambi kali hamwe nenyi, mamukwasa kukumba yipikalo yacho. Kunyonga ha chize Yehova akwashile tuvumbi twenyi kukumba yipikalo yo, chakukwasa chinji. Mumu liaka? Mumu tuli ni shindakenyo ngwetu, “Yehova kakujikijisa waze eswe akulimbuka. Kakuhetula waze eswe anafumbama.”—Samu 41:1-3; 145:14-19.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 24:27) Lulika milimo ye ya haze; lilulikile munda we mba kulutwe mutunga zuwo lie.
w09 15/10 12
Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu
Ku shakulu, nyi ngwe lunga kanazange kumbata, iye te katamba kulihula ngwenyi, ‘Shina hinalilulieka hanga ngufunge pwo yoze mungumbata ni ana waze mutupwa no?’ Shimbu kanda achimbata, iye kapwile ni umwe munda kuze te akukalakalila. Kashika, Mbimbiliya jimwe jakulumbununa mukanda wa Yishima 24:27 ngwo: “Lulika milimo ye ya haze; lilulikile munda we mba kulutwe mutunga zuwo lie.” Shina shimbi yino muyihasa kutukwasa musono?
Ewa. Lunga yoze unazange kumbata, katamba kulilulieka. Nyi ngwe kali kanawa ku mujimba, iye katamba kukalakala. Alioze, lunga katambile wika kukilikita hanga alise asoko jenyi ku musunya. Mumu Mbimbiliya yakusolola ngwo, lunga katamba nawa kufunga asoko jenyi ku manyonga ni ku ufulielo. (1Ti 5:8) Kashika, nyi mutu kanazange kumbata, iye katamba kulihula yihula yino: Shina hinalilulieka hanga ngufunge usoko wami ku musunya? Shina munguhasa kupwa mwata mupema wa mu usoko? Kutala mungumanununa kanawa chiteli cha kulinga uwayilo wa mu usoko ha tangwa lize twatesele? Mbimbiliya yakusolola ngwo, chili chilemu kulinga yino yuma.—Shi 6:6-8; Efw 6:4.
Mukweze yoze unafupu kumbata, katamba kunyonga kanawa ha shimbi yize yili ha Yishima 24:27. Chizechene nawa, mukweze wa pwo yoze unazange kuya ulo, neye katamba kulihula nyi hanalilulieka hanga afunge zuwo lienyi hanji mahasa kupwa chisemi mupema. Lunga ni pwo waze alimbata, no katamba kulihula yihula yino nyi ngwe kanazange kusema ana. (Lu 14:28) Kukaula usongwelo uno, muchihasa kutukwasa kuwahilila mu usoko.
(Yishima 24:1-20) Kanda uvwila ukwa atu api. Kanda uzanga kutwama no 2 Mumu mbunge jo kujakunyonga kwonwona: mivumbo yo kuyakuhanjika uhuka. 3 Kakutungisa zuwo ni mana; kakulikolesa ni malinjekela. 4 Ku yinyingi kakuzalisa yipatulo yalio ni upite upema wa ndando yinene. 5 Mukwa mana katakama; mukwa yinyingi kakuliwezela ndundo. 6 Mumu ku yiyulo ya mana mukasa jita ye; alioze mumu ku wunji wa akwa yiyulo kwatwama kuwaha. 7 Mana asuha naye hali chihepuke; keshi kupakula kanwa lienyi mu chota. 8 Yoze mataka kulinga yuma yipi, atu mamuluka ngwo, Chihuka. 9 Nyonga lia uhepuke kuliapwa shili; mukwa kulenya iye chizelwokeso kuli atu. 10 Nyi mulezumuka ha tangwa lia lamba, tachi je jikepe. 11 Pulula waze anaatwala ku kufwa; lamwina waze anambe kuashiha. 12 Chipwe muamba ngwe, Kutwachinyingikine, te mwe mukwa kupezalisa mbunge kachimwene? Mukwa kufunga mwono we kachinyingikine nyi? Te kechi kwononona mutu mweswe ni kulita ni milimo yenyi? 13 Mwanami liako wuchi mumu unayeme; liako chishila cha wuchi chinayeme mu kanwa lie. 14 Chocho munyingika mana chize apwa mu mbunge ye. Nyi hiwaawana mba muopwa ni kwononona, ni kutalatala che kuchichi kuhwa. 15 Ena chingulungulu kanda ujikinyina zuwo lia mukwa ululi; kanda upupa muma mwenyi mwakuhwimina. 16 Mumu mukwa ululi makalimbuka yisuho shimbiali hindu makatuka nawa; alioze yingulungulu kakuanungwina mu lamba. 17 Kanda uwahilila ha kulimbuka cha mukwa kole ye; mbunge ye kanda yiwaha muze mamununguna, 18 kuchina hanji Yehova machimona mba mevwa kupiha akateulule utenu wenyi kuli iye. 19 Kanda ulifwita mumu hali akwa kulinga yipi; kanda uvwila ukwa yingulungulu, 20 mumu mutu mupi kechi kupwa ni kwononona; ni ndeya ya yingulungulu muyikajima.
4-10 AGOSTO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 25
Shimbi Jize Mujihasa Kutukwasa Kuhanjika ni Mana
(Yishima 25:11) Liji lia kuhanjika haze hanalite liapwa ngwe mihuko ya oru mu mutonga wa prata.
w15 15/12 19 ¶6-7
Hanjika Yuma Yize Yinalita
6 Mumu liaka chili chilemu kusakula shimbu lize lialita hanga tuhanjike? Mumu mukanda wa Yishima 25:11, unambe ngwo: “Liji lia kuhanjika haze hanalite liapwa ngwe mihuko ya oru mu mutonga wa prata.” Mihuko ya maçã a oru yakupema, alioze yakupema chinji kuhiana nyi mayichinga ni prata. Chizechene nawa, ni yetu mutuhasa kupwa ni amwe maliji apema akuhanjika ni akwetu. Alioze, nyi mutusakula shimbu lialita liakuhanjika, mutuhasa kukwasa atu anji. Kuchi mutuhasa kuchilinga?
7 Nyi mutuhanjika ha shimbu lize kulialitele, atu kechi kwivwa yize tunahanjika, nawa kechi kutayiza yize tunaalweze. (Tanga Yishima 15:23.) Ngwe chilweza, ha kakweji wa Março 2011, umwe munyiko ni tsunami yinakapihisa mbonge jinji ku uto ya Japão. Atu kuhiana 15,000 yafwa. Alioze, chipwe ngwe Yela ja Yehova anji katokesele asoko ni masepa jo, nihindu o kazachishile Mbimbiliya hanga akwase akwo waze no apwile mu lamba liacho. Ayo te kananyingika ngwo anji a kuli atu jacho kapwile Budista chikwo nawa te kanyingikine yuma yinji hakutwala ku Mbimbiliya. Chipwe chocho, yaalweza hakutwala ku tangwa lize mukukapwa uhindukilo wa afu. Mandumbu jetu yakolweza atu jacho ni kwalumbunwina mumu liaka yuma yacho yipi yalingiwa kuli atu apema.
(Yishima 25:15) Ha kulihumikiza chinji kakukununa mukwa kuyula; limi liovu kuliakumakuna yifwaha.
w15 15/12 21 ¶15-16
Hanjika Yuma Yize Yinalita
15 Mutapu uze twakuhanjika ni akwetu ukwete ulemu. Atu te kakuzanga chinji kupanjika Yesu mumu iye te kakuhanjika ni “vumbi” hanji kuhanjika ni umbovu. (Luka 4:22) Nyi mutuhanjika ni umbovu, atu mazanga chinji kutupanjika ni kutayiza yize mutwalweza. (Yishi. 25:15) Mutuhasa kuhanjika ni umbovu ni akwetu nyi twavumbika ni kulemesa manyonga jo. Chino che Yesu alingile. Ngwe chilweza, muze amwene mbunga yinase tachi hanga yimupanjike, iye yawahilila chinji ha kupalikisa shimbu hamwe no ni kwalongesa. (Marku 6:34) Chipwe muze atu te akumutuka, Yesu kakatukanyine.—1 Petu. 2:23.
16 Amu twakuzanga chinji asoko ni masepa jetu, mutuhasa kwamba yuma yize kuyalitelele mumu ngwetu tunaanyingika kanawa. Mutuhasa kunyonga ngwetu kutwatambile kukeya ha yize mutuhanjika no. Alioze Yesu kakapwile ni kuhanjika yuma yize kuyalitele, chipwe kuli masepa jenyi. Muze masepa jenyi anungine ni kuzwela hanga anyingike yoze te uli munene hakachi ko, Yesu yaakwasa ni umbovu ha kwalongesa ni chilweza cha umwe mwana-kemba hanga chaakwase kwalumuna manyonga jo. (Marku 9:33-37) Makulwana a mu chikungulwila mahasa kwimbulula chilweza cha Yesu ha kuhana yiyulo kuli akwo ni maliji waze alita.—Ngala. 6:1.
(Yishima 25:25) Lusango mupema wa ku chifuchi chisuku kapwa ngwe meya akekema kuli mukwa pwila.
w95 1/4 17 ¶8
Kuchi Mutuhasa Kulisolwela Zango ni Yitanga Yipema?
8 Ha kuwayila Zambi yetu, tulieswe mutuhasa kulikolweza umwe ni mukwo ha yize twakulinga. Yesu kakolwezele waze apwile ni kumupanjika. Iye kazangile chinji mulimo wenyi wa kwambujola ni kuuchichimieka. Kambile ngwenyi mulimo wa kwambujola wapwile ngwe kulia kuli iye. (Yoano 4:34; A-Roma 11:13) Ni yetu nawa, nyi twazanga chinji mulimo wetu wa kwambujola, mutukolweza akwetu hanga no auzange. Shina ni yena muhasa kusolola uwahililo mu mulimo wa kwambujola? Mujila yize kuyishi kusolola kulizata, lianyine ni mandumbu je yakulitakana nayo yipema mu mulimo wa kwambujola. Muze musanyika akwenu hanga nukalakale mu mulimo wa kwambujola, muhasa kwakwasa hanga awahilile muze mahanjika ni atu akwo hakutwala kuli Sakatanga yetu Munene Yehova.—Yishima 25:25.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 25:28) Nyi kuwahashile kulihumikiza mu ufwatulo we, yena uli ngwe limbo lize kulishi chipanga, chili chashi kulikumba.—Mukanda wa Zambi.
it-1 378
Kulihumikiza
Mutu yoze washimbika kakwete ufulielo ni tachi jinji. Keshi kutalinga ni kawashi chipwe kutokesa mana apema. Mutu yoze keshi kushimbika, kakwivwa woma, kakulivutula ni kawashi, keshi ufulielo ni kutalatala nawa katwamine ni uhomboloji. Mutu yoze keshi kushimbika, kakumuvuluka mu mukanda wa Yishima ngwe “chihunda chize chauzuka kuchishi chipanga.” (Yis 25:28) Iye kakutayiza manyonga api waze mahasa kumupiangula ni kulinga yuma yipi.
(Yishima 25:1-17) Yino nawa yishima ya Solomone, yize malunga a Hezekia mwanangana wa A-Yunda asonekene. 2 Kuli Zambi chapwa ulemu kufuka chuma, alioze kuli mianangana chapwa ulemu kuhengula chikuma. 3 Ngwe malilu asuha kwilu, ngwe mavu asuha kushi, chocho mbunge ja mianangana keshi kuhasa kujisa chinyingi. 4 Chiza yinganga ku prata mba mukusoloka musenge uze muulita ni mwe fuli. 5 Chiza yingulungulu kumeso ja mwanangana mba ngunja yenyi muyikakolela mu ululi. 6 Kanda ulichichimieka kumeso ja mwanangana, chipwe kumana mu muhela wa atu anene, 7 mumu shinaho akambe kuli yena ngwo, Tweya kuno kulutwe; chipi nyi mamba kuli yena kumeso ja mulemu yoze hiwamona ngwo, Yako kunyima. 8 Kanda ulipupula kutuhuka mukulitachika kuchina hanji ku songo liacho kuchi kunyingika chize mulinga muze mukwenu hakukolesa sonyi. 9 Hanjika chikuma che ni mukwenu ukawenyi; kanda uambulula kuli mukwo chikuma cha mukwenu cha mu mbunge, 10 kuchina hanji yoze machivwa makutuka, ni uhulu we kuuchi kukukatuka. 11 Liji lia kuhanjika haze hanalite liapwa ngwe mihuko ya oru mu mutonga wa prata. 12 Mukwa mana yoze mahana liji lia kukanjisa mu twitwi lia kwononoka kapwa ngwe kazeya ka oru, hanji chuma cha uhenya cha oru yipema. 13 Kanganda wa jika, kuli waze mamutuma, kapwa ngwe chishika cha neve ha mwaka wa kucha, mumu kakuhuzulula mbunge ja akako. 14 Yoze malisamba nikulionga ha kujama chenyi, kapwa ngwe malelwa ni fuji yize kuyishi vula. 15 Ha kulihumikiza chinji kakukununa mukwa kuyula; limi liovu kuliakumakuna yifwaha. 16 Hiwawana wuchi nyi? Liako nikulita, kuchina mukuta naye mba hikuusaza. 17 Kulu lie kanda uliliata kanji-kanji mu zuwo lia mukwenu kuchina makusekesa mba kechi kukuzanga.
11-17 AGOSTO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 26
Kanda Ulikata ni ‘Yihepuke’
(Yishima 26:1) Ngwe neve ha mwaka wa chivukuminya ni vula ha mwaka wa kucha, chocho ulemu kuwatelele chihepuke.
it-1 501 ¶1
Vula
Tungonde. Tungonde aali mu Chifuchi cha Chilakenyo kapwile lwiza ni shimbu lia chishika. Tungonde wano kapwile ni kusoloka ngwe changa ni shimbu lia vula. (Tesa ni Sam 32:4; Mwa 2:11) Kukatuka mukachi ka kakweji wa Abril ndo mukachi ka kakweji wa Outubro, vula te keshi kunoka chinji. Mashimbu jacho kapwile mashimbu akucha. Mukanda wa Yishima 26:1 wakusolola ngwo, nyi vula manoka ha mashimbu akucha, kapwile ni kumutesa ngwo, kanokene ha shimbu lienyi. (Tesa ni 1Sa 12:17-19) Ha mashimbu a lwiza, vula te keshi kunoka matangwa eswe. Alioze, kwapwile ni kupwa nawa matangwa a changa. Amu matangwa jacho apwile a chishika, te hi chipema ko kutwama ha vula. (Ezr 10:9, 13) Kashika, kuwana chimwe chiswamo chipema, te chakuwaha chinji.—Iza 4:6; 25:4; 32:2; Yom 24:8.
(Yishima 26:3) Hali kavwalu shikote; hali chimbulu lelia; ha nyima lia yihepuke mbwechi.
w87 1/10 19 ¶12
Fumbo Liakuneha Mihuko Yipema
12 Atu amwe katela kwaha fumbo likolo. Mukanda wa Yishima 26:3 wakwamba ngwo: “Hali kavwalu shikote; hali chimbulu lelia; ha nyima lia yihepuke mbwechi.” Ha mashimbu amwe, Yehova kechele vungu lia Izalele kwakumba mumu lia kapinda yoze alinehenene. “Mumu akolemene ku maliji a Zambi, nikulelesa yiyulo ya mwe Chitunda. Kashika walimbwishile mbunge jo ni kukilikita. Alimbukile, ni yoze maakwasa wakuhi. Mba atetele kuli Yehova mu lamba lio. Iye waalamwinyine ku luyinda wo.” (Samu 107:11-13) Yihepuke amwe kakulituna fumbo lieswalio, kakukalisa mbunge jo. Kashika Mbimbiliya yakwamba ngwo: “Yoze makwata pami ha kumukanjisa kanjikanji, mamwonwona susumuku ni ulamwino wakuhi.”—Yishima 29:1.
(Yishima 26:6) Mweswe matuma lusango mu kwoko lia chihepuke kanalipatula molu jenyi; manwa upupilo.
it-2 579 ¶2
Chilema, Utonji
Kuta Chishima. Mwanangana Solomone kambile ngwenyi: “Mweswe matuma lusango mu kwoko lia chihepuke kanalipatula molu jenyi; manwa upupilo.” Kwamba umwenemwene, mutu yoze mahana mulimo kuli chihepuke, masa jita ku mingoso yenyi mwene. Mulimo wenyi mupiha nawa malihonesa mwene.—Yis 26:6.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 26:4) Kanda ukumbulula chihepuke nikulita ni uhepuke wenyi kuchina mulifwa nenyi.
Nyi Wapwa Mukwa-Kushimbika Musolola Ngwe Ukwete Tachi
Tunanyingika ngwetu, kulumbununa wika chimwe chikuma, kuchichi kutwala atu hanga achitayize. Alioze, kuhanjika ni vumbi hamwe ni kushimbika muchihasa kukwasa. (Tanga A-Kolosu 4:6.) Kuhanjika ha yize twafuliela, chili ngwe kukonga konda kuli mutu mukwo. Mutuhasa kuyikonga hakehe hanji ni tachi. Nyi kutwakongele konda yacho ni tachi, muchipwa chashi mukwetu kuyanda ni kuputuka kwasa. Chizechene nawa, nyi mutuhanjika ni vumbi ni kushimbika, atu mazanga kutupanjika ni kununga kuhanjika ni yetu. Tunanyingika ngwetu, nyi mutu mazanga kuzwela hanji kuhanjika yuma yipi ha yize twafuliela, kutwatambile kununga ni kuhanjika nenyi hanji kukumbulula yize ahula. (Yishi. 26:4) Alioze, hi atu eswe ko akusolola yitanga yacho. Kanji-kanji, atu anji kakutupanjika.
(Yishima 26:1-20) Ngwe neve ha mwaka wa chivukuminya ni vula ha mwaka wa kucha, chocho ulemu kuwatelele chihepuke. 2 Ngwe ndalamusepe ha kupekumiona chenyi ni kapiasa ha kuhumuka chenyi, chocho shingo lize kulishi chitela, kulishi kutwa. 3 Hali kavwalu shikote; hali chimbulu lelia; ha nyima lia yihepuke mbwechi. 4 Kanda ukumbulula chihepuke nikulita ni uhepuke wenyi kuchina mulifwa nenyi. 5 Kumbulula chihepuke nikulita ni uhepuke wenyi kuchina malimona ngwenyi, Nguli mukwa mana. 6 Mweswe matuma lusango mu kwoko lia chihepuke kanapatula molu jenyi; manwa upupilo. 7 Molu ja chilema kalitele, chocho chapwa chishima mu kanwa lia yihepuke. 8 Ngwe kafunda ka diamante ha mulumba wa mawe, chocho apwa yoze mahana ulemu kuli chihepuke. 9 Ngwe mbimbo jize mujituwa kwoko lia mukwa kuzengewa, chocho chapwa chishima mu kanwa lia yihepuke. 10 Ngwe ngashi yoze malemeka eswe, chocho apwa yoze makamba chihepuke ni kwononona akwa kupalika lume. 11 Ngwe kawa kakuhilukila yisaza yenyi, chocho chihepuke kakuhilukila uhepuke wenyi. 12 Unamono umwe kanalimono ngwenyi, Nguli mukwa mana, nyi? Chihepuke mahasa kutalatala chimwe chuma kuhiana iye. 13 Chileya kakwamba ngwenyi, Ndumba mu jila ali; ndumba uli mu matapalo. 14 Chileya kakulangumioka ha muhela wenyi ngwe pito ha dobradisa jalio. 15 Chileya kakusa kwoko lienyi ha longa; chapwa chikalu kuli iye kulitwala nawa ku kanwa lienyi. 16 Chileya mu meso jenyi mwene kapwa mukwa mana kuhiana malunga shimbiali waze mahasa kwambulula chikuma. 17 Mukwa kupalika yoze manjila mu ndombo hi niyenyi ko, kapwa ngwe yoze makwata kawa ku matwi. 18 Ngwe chizaluke yoze makonga kahia, ni mivi, ni kufwa, 19 chocho apwa yoze monga mukwo mba mamba ngwenyi, Ngunahehe. 20 Nyi kunyi kujishiko kahia mukajima; kuze kukushi mukwa kalundaganyishi kulitachika muchikahwa.
18-24 AGOSTO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 27
Chize Twakuyuka Hakupwa ni Masepa Apema
(Yishima 27:5, 6) Kukanjisa cha ku meso chinawaha kuhiana zango lize liapwa lia kusweka. 6 Mbandu ja kasendo kujapwa ja kukwasa, alioze mbeju ja mukwa kole kujapwa ja kwonga.
Yehova Kakulemesa Tuvumbi Twenyi Waze Alikehesa
12 Mukwa-kulikehesa kakusakwilila muze mamwaha chiyulo. Tutalenu chimwe chilweza: Achinyonga ngwe uli mu Zuwo lia Wanangana. Hanyima lia kuhanjika ni mandumbu anji, umwe wa kuli ayo makusanyika kutenga ni kukulweza ngwenyi: “Uli ni chimwe chuma ha mazo.” Kwamba pundu, muwivwa sonyi. Alioze, shina kuuchi kusakwilila ndumbu wacho mumu lia kukutoweza? Yena te muwivwa kuwaha nyi umwe kalianganga kukulweza ngwo uli ni chuma ha mazo! Chizechene nawa, nyi umwe ndumbu mapwa ni hamu lia kutwaha chiyulo chize te tunafupiwa, twatamba kulikehesa ni kumusakwilila. Twatamba kumona ndumbu wacho ngwe sepa lietu, hi ngwe mukwa-kole wetu ko.—Tanga Yishima 27:5, 6; Ngala. 4:16.
(Yishima 27:10) Kanda uehuka sepa lie hanji sepa lia tatenu; kanda ukaya ku zuwo lia yayenu hanji lia mwanakwenu ha tangwa lia lamba lie. Shinaho umwe mukwenu wa hakamwihi, hi yayenu ko yoze uli kusuku.
it-3 801 ¶2
Mwenyembo
Mukanda wa Yishima wakutukolweza kujikijila hali masepa jetu ni kwita ukwaso kuli ayo muze mutufupiwa yimwe. Mbimbiliya yakwamba ngwo: “Kanda uehuka sepa lie hanji sepa lia tatenu; kanda ukaya ku zuwo lia yayenu hanji lia mwanakwenu ha tangwa lia lamba lie. Shinaho umwe mukwenu wa hakamwihi, hi yayenu ko yoze uli kusuku.” (Yis 27:10) Chisoneko chino chinalumbunuka ngwo, twatamba kulemesa masepa jetu, chipi-chipi waze ali hakamwihi, mumu nyi kwalingiwa yimwe ayo mahasa kutukwasa kawshi kuhiana asoko jetu waze ali kusuku.
(Yishima 27:17) Ngwe chikungo kuchakukalula chikungo, chocho mutu kakukalula meso ja sepa lienyi.
Akweze—Mwono wa Mutapu Uka Nunazange Kupwa Nawo?
7 Longeso twawana ha yiyulo yipi yize Njoashe akwachile lili ngwo, twatamba kusakula masepa apema chekwamba, masepa waze akuzanga Yehova; nawa akuzanga kumuvwisa kuwaha. Masepa jetu mahasa kupwa a miaka yalisa. Iwuluka ngwe, Njoashe kapwile kanuke chinji kuli sepa lienyi Jehoiada. Hakutwala kuli masepa je, lihule ngwe: ‘Shina ayo kakungukwasa kukolesa ufulielo wami muli Yehova? Shina ayo kakungukolweza hanga ngutwame kulita ni shimbi ja Yehova? Kutala kakuhanjika hakutwala kuli Yehova ni ku umwenemwene wa mu Mbimbiliya? Shina kakulemesa shimbi ja Zambi? Ayo kakwamba yuma hanga anguvwise wika kuwaha nyi kakwete hamu lia kungukwasa muze mungufupiwa ukwaso wacho?’ (Yishi. 27:5, 6, 17) Umwenemwene uli ngwo, nyi masepa je keshi kuzanga Yehova, watamba kwecha kulikata no. Alioze, nyi uli ni masepa waze akuzanga Yehova, likate no; pwako no hamuwika; ayo e makukwasa ku mwono we!—Yishi. 13:20.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 27:21) Ndeho ya kupemesena prata, ni lutengo wa kupemesena oru chocho kakweseka mutu ha kumuchichimieka.
w06 15/9 19 ¶12
Yikuma Yilemu ya mu Mukanda wa Yishima
27:21. Muze matuchichimieka, mutuhasa kusolola nyi twakulikehesa nyi ka. Nyi akwetu matuchichimieka, mutuhasa kutalikisa uhenya weswe kuli Yehova. Nyi twalinga chino, mutusolola ngwetu twakulikehesa, chino muchihasa kutukwasa kununga ni kulingila Yehova. Nyi kutushi kulikehesa, mutuhasa kuputuka kulimona ngwe tuli alemu chinji mumu akwetu kakutuchichimieka ha yize twakulinga.
(Yishima 27:1-17) Kanda ulisamba ni tangwa lia hamene mumu kuwanyingikine chize tangwa limuwika mulineha. 2 Mutu weka akakuchichimieke hi kanwa lia yena mwene ko. Chikapwe cha mutu weka hi movumbo ya yena mwene ko. 3 Liwe linaleme chipwe masekeseke, alioze utenu wa chihepuke wahiana yeswe yiali ha kulema. 4 Ufwatulo uswi ukwete; utenu kuwakuhungumuna, alioze iya mahasa kulikoleza ni ukwa? 5 Kukanjisa cha kumeso chinawaha kuhiana zango lize liapwa lia kusweka. 6 Mbandu ja kasendo kujapwa ja kukwasa, alioze mbeju ja mukwa kole kujapwa ja kwonga. 7 Yoze unakatuka, chishila cha wuchi muchimuzelwokesa; alioze kuli mukwa zala yuma yeswe yisasu muyipwa yiyema. 8 Mutu yoze mendangana nikuhichika kuma kwenyi kapwa ngwe kajila yoze mendangana ni kuhichika chaswa chenyi. 9 Maji ni yitumbo ya lupembo kuyakuwahisa mbunge, chocho kuwaha cha kasendo ka mutu chize muchikatuka ku yiyulo ya mu mbunge. 10 Kanda uehuka sepa lie hanji sepa lia tatenu; kanda ukaya ku zuwo lia yayenu hanji lia mwanakwenu ha tangwa lia lamba lie. Shinaho umwe mukwenu wa hakamwihi, hi yayenu ko yoze uli kusuku. 11 Mwanami pwako ni mana ukawahise mbunge yami, ngukahase kukumbulula yoze manguchoka. 12 Chikanyame malangikiza maswama, alioze yizuzuke masenya kulutwe mba maalamba. 13 Tambula mazalo a yoze mahana chifungo hali chilambala; yoze mahana chifungo hali pwo weka akapwe tombo kuli yena. 14 Yoze mafunyisa sepa lienyi ni liji linene nikulimeneka chimenemene, mamumwenacho ngwe shingo. 15 Pwo wa kulitachika kapwa ngwe meya akusotwokela ha tangwa lia vula munji. 16 Yoze meseka kumukwika malikwata ni fuji; kwoko lienyi mulikanjila mu maji. 17 Ngwe chikungo kuchakukalula chikungo, chocho mutu kakukalula meso ja sepa lienyi.
25-31 AGOSTO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI YISHIMA 28
Kalisa Watwama Hakachi ka Chingulungulu ni Mukwa-Ululi
(Yishima 28:1) Chingulungulu kakuchina chipwe niumwe kamuhangile; alioze akwa ululi kanahamuka ngwe ndumba.
w93 15/5 26 ¶2
Shina Wakulingila Yehova ni Mbunge Ye Yeswe?
“AKWA ululi kanahamuka ngwe ndumba.” (Yishima 28:1) Ayo kakusolola ufulielo wo, kakujikijila mu Liji lia Zambi ni kakununga kulingila Yehova chipwe muze ali mu ponde.
(Yishima 28:5) Upatwilo kuwalumbunukine kuli atu api; alioze yuma yeswe yinalumbunuka kuli waze akufupa Yehova.
it-1 815 ¶6
Yinyingi
Waze akwehuka Chishina cha yinyingi. Mutu yoze wakuzanga kulinga shili, keshi kwita mana kuli Zambi muze anazange kukwata yiyulo. (Yom 34:27) Mutu wa mutapu au, kakwecha hanga mbunge yenyi yimwonge nawa kakutokesa mana eswe. (Sam 36:1-4) Chipwe mamba ngwenyi kakuwayila Zambi, iye kakusa manyonga ja atu kulutwe lia manyonga ja Zambi. (Iza 29:13, 14) Iye kakumona yitanga yenyi yipi ngwe “yiheho,” (Yis 10:23) kakupwa mukwa-luchisa, mukwa-mbwanja ni kusolola uhepuke wenyi ha kunyonga ngwenyi, amu Zambi keshi kumoneka, iye keshi kumona yitanga yenyi yipi. (Sam 94:4-10; Iza 29:15, 16; Jer 10:21) Ha yuma yize akulinga, iye kakusolola ngwenyi, ‘Yehova katwamineko’ (Sam 14:1-3) chikwo nawa keshi kunyonga hali Yehova ha kukwata yiyulo. Amu keshi kukaula shimbi ja Zambi, yuma yinji kuyishi kumulumbunuka, keshi kumona yuma kanawa, keshi kunyonga ha yize muyihasa kulingiwa chikwo nawa keshi kukwata yiyulo yipema.—Yis 28:5.
(Yishima 28:6) Shinaho chiswale yoze wakwenda nikutuwika cha mbunge; hi pichi ko yoze wapiya mu ndako jenyi.
it-2 410 ¶3
Ushishiko
Mutu keshi kuhasa kushishika ni ndundo jenyi mwene, alioze mumu lia ufulielo ni ujikijilo wenyi muli Yehova ni ha ndundo jenyi ja kulamwina. (Sam 25:21) Zambi kanalakenya kupwa “lukepwe” ni ‘kaposhi’ ha kufunga majila a waze akwenda ni ululi. (Yis 2:6-8; 10:29; Sam 41:12) Zango lienyi lia kupwa ni utayizo wa Yehova, liakumukwasa kumana nguu ni kuhona kupiasuka ku yuma yize hanatesa kulinga. (Sam 26:1-3; Yis 11:5; 28:18) Chipwe ngwe Yombi kakayambashanyine ha kwamba ngwenyi, mukwa-ululi mahasa kumona lamba mumu lia chiyulo cha yingulungulu chipwe kufwa hamuwika ni yingulungulu, Yehova kanatwehe shindakenyo ngwenyi kananyingika mwono wa mukwa-ululi nawa chihinga cha mutu wacho muchinunga, chikwo nawa matangwa jenyi a kulutwe makapema. (Yom 9:20-22; Sam 37:18, 19, 37; 84:11; Yis 28:10) Chizechene ngwe Yombi, ulemu wa mutu wakwiza ha ushishiko wenyi hi ha upite wenyi ko. (Yis 19:1; 28:6) Ana waze ali ni chiwape cha kupwa ni chisemi washishika, kawaha. (Yis 20:7) Ayo kakupwa ni chilweza chipema cha yisemi waze mahasa kwimbulula ni kupwa ni lufuma mupema ni vumbi mumu lia lufuma mupema wa yisemi jo.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Yishima 28:14) Kawaha yoze mevwa woma matangwa eswe; alioze yoze makalisa mbunge yenyi malimbukila mu lamba.
w01 1/12 11 ¶3
Lifunge Uchine Kuzeya ku Ufulielo
Kulijikijila chinji. Atu anji waze akufwa susumuku, kanji-kanji kakulengulula misongo yikehe-yikehe yize te akuyiza. Ha yisuho yinji kakulengulula yize te mbuki akwalweza, ngwe yuma yacho kuyatalile hali ayo. Chizechene nawa, amwe waze ali Akwa-Kristu ha miaka yinji kakumona ngwe nyi chimwe chuma muchilingiwa hali ayo chakuhi. O kakulelesa kulihengwola ene ku ufulielo, mba susumuku umwe luyinda maawana. Chili chipema kwiwuluka yiyulo yipema yize postolo Paulu ahanyine hakutwala ku kulijikijila chinji muze ambile ngwenyi: “Yoze unanyongo ngwenyi kanamana nguu, chamutamba kukanyama, kuchina malimbuka.” Chili chilemu kwiwuluka ngwetu, tuli yihenge, kashika ha yisuho yimwe twatamba kulihengwola tumone chize tuli ku ufulielo.—1 A-Korindu 10:12; Yishima 28:14.
(Yishima 28:1-17) Chingulungulu kakuchina chipwe niumwe kamuhangile; alioze akwa ululi kanahamuka ngwe ndumba. 2 Ha kuvulumuna cha chifuchi alemu jacho mapwa anji; alioze ku malunga a malinjekela ni yinyingi kuyula chacho muchikalinduluka. 3 Chiswale yoze mapinjisa yiswale kapwa ngwe vula wa kuhungumuna yoze kahichikile kulia nichimwe. 4 Waze akwehuka shimbi kakuhalisa yingulungulu; alioze akwa kulinga shimbi kakulimika no. 5 Upatwilo kuwalumbunukine kuli atu api; alioze yuma yeswe yinalumbunuka kuli waze akufupa Yehova. 6 Shinaho chiswale yoze wakwenda nikutuwika cha mbunge; hi pichi ko yoze wapiya mu ndako jenyi. 7 Mukwa kufunga shimbi kapwa mwana wa mana; alioze sepa lia yipulutu kakukolesa sonyi tato. 8 Mweswe mokesa upite wenyi ha kufwetesa mbwezo ni kufutukila, kakuufunga hali yoze mavwila keke yiswale. 9 Yoze matewulula twitwi lienyi ku shimbi, chipwe kulemba chenyi kuchakuzelwokesa. 10 Mweswe matwala mukwa ululi mu jila yipi, mwene malimbukila mu wina wenyi, alioze atu angunu mahinga che chipema. 11 Pichi kanalimono ngwenyi, Nguli mukwa mana; alioze chiswale yoze uli ni malinjekela mamusopesa. 12 Muze akwa ululi makumba, ulemu unene uliko; alioze muze yingulungulu manangama atu kakuswama. 13 Mweswe masweka uvulumunyi wenyi kechi kawaha; alioze mweswe maushikisa nikuumbila mawana keke. 14 Kawaha yoze mevwa woma matangwa eswe; alioze yoze makalisa mbunge yenyi malimbukila mu lamba. 15 Yoze wayula yiswale ni ungulungulu kapwa ngwe ndumba wa kuhiohia, ni ursu yoze wakulihiza. 16 Mwanangana yoze keshi malinjekela mapwa mukwa kupinjisa nawa; alioze yoze kazangile chipululu masuhisa matangwa jenyi. 17 Mweswe yoze halitwika manyinga ja mutu mweswawo machinyina mu jondo; niumwe kanda amuchinda.