Chi kĩra jipa aseba dachi akõre ome ãdai baita
“Aɓa biʼia kuitaa niibʉrã biʼia ãrĩã kʉ̃risiabarii ichi asei naeɗe” (PRO. 14:15).
1, 2. (a) ¿Kãareɗe kʉ̃risiaɗaiba aseyu naeɗe? (b) ¿Kãareɗebena kawaɗaiba?
JOMA dachia kʉ̃risia nii aseyu, ɓesɗe ɓiɗĩika ɓuuɗeburu asebadau maamina ɓesɗe june ɓee aseburuuba mauba chi niiɗebena joma cambiai ɓua. Dachirã baita chi biʼia ãrĩã ɓuu Jeowa baaraburu nibayu (Leas 1 Corintios 10:31).
2 Kʉ̃risiayu kãare aseɗai ɓuu, ¿mau fácil ɓuẽ, makawãebʉrã chaarea ɓuẽ? Kʉ̃ria panuubʉrã kʉ̃risia nibayu Jesús nibaɗa kĩra, kawa nibayua kãare biʼia ɓuu mauɗe kãare kachirua ɓuu, mawãare kãareɗe kʉ̃risiaɗayu Jeowaba kʉ̃risia nii kĩra, mau junebena ẽbẽraba kʉ̃risia nuree kĩrawẽe (Rom. 12:1, 2; Heb. 5:14). ¿Sakãera dachi kauwa biʼia kʉ̃risia nibaiba? ¿Sakãe ɓesɗe poyaawẽebai? ¿Ɓoobaraa kʉ̃risiayua kãare aseyu mauɗe kãare aseebai? ¿Saka kĩra jipa nibaɗai ɓua Dachi Akõre baare?
¿Sakãera kʉ̃risiaɗaiba kãare aseɗai ɓua mauɗe kãare aseɗaabai?
3. ¿Dachia algo aseburuuɗe kãareɗe kʉ̃risiaɗaabai ɓua?
3 Dachi asei naeɗe biʼia kauwa kʉ̃risia nibayua kãare jara ɓua Bibliaba nauɗebena. Mauɗe dachia kãare aseɗaiba june diwara ase nibaɗaabayua aseɗai baita Bibliaba jara ɓuu kĩra. Dachia jãka aseɗawẽebʉrã junebenarãba kʉ̃risiaɗai ɓua akawa dachia Bibliaɗe ijãaɗawẽa nii kĩra. Chi nureeba bari kũruabadau, maebʉrã orroaɗayua, mauɗe ãchia kʉ̃riabadau dachia aiɗaɗayua akawa chõpea nibai baita jãarãba kachirua asebudauɗe. Jãuɗeeba Bibliaba jara ɓuu “waabenarã kaaɗe wãrã́ba”, a ɓuu. (Éxo. 23:2). Chi cristiano Dachi Akõre baara niiba peraabai waabenarãba kʉ̃risiabudauɗebena chi ichia kawaɗa baɗa Biblia ʉ̃rʉbena, kachirua aseebai, kĩra jipa nibayua (Rom. 13:5).
4. ¿Sakãe junebena ẽbẽraba ara ãchi kĩra kʉ̃risiabi kʉ̃ria nurea?
4 Amikorãba ãchi kĩra kʉ̃risiabibadau dachi aiɗa panuuɗeeba. Dachi deɗabena ãchi baara deɗa duanuuwãemina, ãchia kʉ̃ria panuu ãchi kĩra ase nureabiɗayua; ãchi dachi kakua preocupa nuree, ãchia kʉ̃ria panuu dachi aiɗaɗai baita. Dachi doctormaa wãbudauɗe, chi doctorba jarabadau dachia nesita ɓuu dachi kakuaɗe oa ea ɓuiɗayua, maka ɓumina, Bibliaba jara ɓuu biʼiwãe ɓuu dachi kakuaɗe oa kuɓuɗayu (Hech. 15:28, 29). Bari, junebena tratamiento siɗa barau, maarã aseɗai ɓuu. Mauɗeeba biʼia kʉ̃risiaɗai ɓua, kãare aseɗai ɓuu maebʉrã kãare aseɗaabai ɓuu.a Cha nauɗebena dachi deɗabenaba diwara kʉ̃risiaɗai ɓua. Bibliaba jara ɓuu “dachicha wauɗai panuu joma jipa wauɗai panuu”. Chi cristianorã aɓaaɓaa kʉ̃risiaɗayu kãare aseɗai mauɗe kãare aseɗaabai (Gál. 6:4, 5, Biblia Chamí, WPS.). Chi importante ɓuu biʼia ɓooyúturu Dachi Akõre daaɗe, junebenaba kʉ̃riaɗawẽe siɗa (1 Tim. 1:5).
5. ¿Saka aseɗai ɓua dachi fe chaarea nibabiɗayua?
5 Adua niibʉrã, ¿kãare aseyua? Jãu dachi baita kachirua ãrĩã ɓooyua. Chi discípulo Santiagoba jarasii kĩra, “araɓau kʉ̃risiaɗe ɓuakau” (Sant. 1:8, Biblia Chamí, WPS.). Kʉ̃risiaba barco mar ãrĩã kĩru kuɓuuɗe ʉ̃rʉbena, chi barco daña ɓuuɗeeba biʼia poyaa manejaabai ɓuu, wãpeɗa waya nee koɓeebarii; ara jãu kĩra pasabarii chi ẽbẽraba joma jarabudau ũri niibʉrã mauba ichi fe chaareabi nibaabayua. Kachirua ɓuu pasaburuuɗe, “jãuɗeburubasii waabenarã kakua”, abadaa (1 Tim. 1:19). ¿Kãare aseɗai ɓua naka pasabiɗaamaaba? Berekaɗai baraa dachi fe chaarea nibabiyua (Leas Colosenses 2:6, 7). Dachi fe chaarea nibabiyua, confiaɗayu chi Bibliaɗe jara kuɓuuɗebenã́turu, ara jari jara kuɓuu kĩraka aseɗayua (2 Tim. 3:14-17). ¿Sakayua ɓesɗe chaarea ãrĩã ɓua biʼia kʉ̃risiaɗai baita?
¿Sakayua ɓesɗe chaarea ãrĩã ɓua biʼia kʉ̃risiaɗai baita?
6. ¿Dachi pera kuɓuuba kãare asebi baraa?
6 Kachirua aseburuuba dachi perabibaria. Junebenarãba dachiɗe kachirua kʉ̃risiabudau biɗa perabibaria. Chi Jeowaba mauɗe chi Bibliaba kʉ̃ria niiɗeeba, dachi ida perabiwẽa nibabaria. Jeowa kʉ̃ria niɗauɗeeba kapichia noremaacha leabadaa chi Biblia, chi revista mauɗe dachi kartarã; ne joma asei naeɗe biʼia kʉ̃risia nibayua. ¿Sakãe jãka asebadaa? Bibliaba jara ɓuu kĩra, “chi ley Jeowaɗe biʼia ãrĩã ɓua dachi chaareabi ɓua. Ijãaɗai ɓua Jeowaba jara ɓuu, mauba ẽbẽra adua nibaɗaa kawayua” (Sal. 19:7 Pro. 1:4).
7. ¿Kãare kawaɗaiba Davidba aseɗa baɗa ʉ̃rʉbena?
7 ¿Dachia noremaacha biʼia akawa kʉ̃risia ɓubaaka? Makawãema. Joma dachi jipa nureaɗawẽe (Rom. 3:23). Davidba biʼia ase basii mauɗe biʼia kʉ̃risia basia; maka ɓumina ichia ariɗe biɗa aseebasii, ichia asesiiba ara ichidu daño asepeɗa junebenarã siɗa daño aseɗa (2 Sam. 12:9-12). Ɓesesɗe ichia kachirua ase ɓosmina, ichia bereka aseɗa basia Jeowaba busta níturu aseyua (1 Rey. 15:4, 5). Araɓau Davidba asesii kĩra, dachirã kʉ̃risiaɗayua Jeowaba olvidabarii ne kachirua ase nuree mauɗe perdonabaria, ichia dachi aiɗayua dachia kʉ̃riaɗapeɗa mauɗe ichi beɗea ũribudaubʉrã. Naka kʉ̃risiabudaubʉrã naa tʉaɗai ɓua, bariara ne kachirua naeɗe asepeɗaaɗa siɗa (Sal. 51:1-4, 7-10).
8. ¿Kãare kawabadaa chi Pabloba jaraɗa baɗa kimabaraa nureerãɗebena?
8 ¿Kãareba aiɗaɗai ɓua ãrĩã preocupaɗaamaaba kʉ̃risiaɗapeɗa asebudauɗe? Mauɗebena aɓaburuwãe chi biʼia ɓúturu asei baita, june diwara biɗa asei ɓua. Chi biʼia ɓúturu kawaɗaika Pabloba jaraɗa baɗa kimabaraayuɗebena. Ichia ɓʉɗa basia: “Mukĩra aɓaba ãwera ome adaui baita beɗea dea ɓuubʉrã, adaui naeɗe poyaa jãaduawẽe kʉ̃risiaruubʉrã mauɗe isa kãi kʉ̃riaruubʉrã, kãi ɓuu. Mau kachiruawãema. Maamina chi adaui baita beɗea deasiiɗe ichi sõɗe mau wẽra kãibai a kʉ̃risia ɓuubʉrã mauɗe ichi kakuaba kʉ̃ria ɓuu poyaa jãadua ɓuubʉrã, biꞌia ɓuu mau wẽra ome kãibai” (1 Cor. 7:36-38, Biblia Chamí, WPS.). Nama Pabloba jaraɗa biʼia ɓuu du aɓa nibai, maamina kimabaraaɗai ɓua.
9. ¿Kʉ̃risiaɗai ɓuẽ chi waabenarãba jarabudáuturu? Biʼia nebʉrʉse.
9 Ɓesɗe preocupaɗai ɓua chi ẽbẽrarãba jarabadau kakua. Pabloba jaradea ɓoosii chi chiko naeɗe imagenmaa deapeɗaaɗa baɗa, ¿kãare jaraɗaba? Pabloba ichia jaraɗa ɓesɗe biʼia ase ɓuu siɗa mauba june ẽbẽra siɗa kachirua sentibiɗai ɓua, makarã, ¿kãare asesaa ichia? “Mauɗeeba mʉʉba ko ɓuuɗeeba mʉ ãba kachiruaɗe ɓaebiiruubʉrã, waa koobai” (1 Cor. 8:4-13, Biblia Chamí, WPS.). Dachirã siɗa biʼia kʉ̃risiaɗai baraa kawayu waabenarã saka dachia aseeruuba aiɗai ɓua makawãebʉrã daño asei ɓuubʉrã naa kʉ̃risiai baraa saka sentibiyua Jeowa mʉa aseeruuɗeeba (Leas Romanos 14:1-4). ¿Kãare aiɗai ɓua dachia Jeowamaa kĩrajʉʉbiɗai baita?
Beɗeaɗaika seisɗebena biʼia kawaɗai baita
10, 11. (a) ¿Kãareba aiɗai ɓua aɓaaɓaa dachi deɗabenarã baare? (b) ¿Kãare aseɗaiba dawaraurãba chi congregación biʼia aiɗaɗayua?
10 Dachi juakayawẽa nureabaraaɗai. Aɓa asei naeɗe kauwa kʉ̃risiaɗai baraa: “¿Ariɗe ɓuẽ mʉa maka asei baita?”. Chi rey Salomonba ɓʉɗabasia: “Chi ẽbẽra juakaya ãrĩã niibʉrã, ichi ʉ̃rʉbena biʼia jaraɗakaa, mauɗe chi barikia niiɗebena biʼia kʉ̃risiabibadaa” (Pro. 11:2).
11 Chi akõrerãba warrarãmaa chi ɓee ida asebibadaa, maamina chi warrarãba astuburu joma poyaa kʉ̃risiaɗapeɗa aseɗaabai ãchi akõrerã kĩraka (Col. 3:20). Araɓau chi wẽrarãba siɗa, kãare deɗa ase nuree kuitaabadau, maamina olvidaɗaabai respetaɗapeɗa beɗeaɗayua chi kimaba asebariiɗebena (Pro. 1:8; 31:10-18; Efe. 5:23). Mukĩrarã chi deɗabenarã ua ɓoimina ichi ũriyua Jesusba jaraburuu (1 Cor. 11:3). Congregacionɗe eɗa chi dawaraurãba kʉ̃risia adauɗai naeɗe, biʼia kʉ̃risiaɗai baraa chi Bibliaba jara kuɓuuɗebena, “Dachi Akõre beɗeaɗe ɓʉ kuɓuu aude kʉ̃risiaɗaabai panuu” (1 Cor. 4:6, Biblia Chamí, WPS.). Bereka aseɗai panuu chi Juntaba jara ɓuu kĩra (Mat. 24:45-47). Biʼia duana kʉ̃ria panuubʉrã nomaaɗapeɗa sufriɗaamaaba mauɗe waabenarã siɗa sufribiibai biʼia nureaɗayua, kawa kʉ̃risiaɗayua sakaeɗe aseyu mauɗe sakaeɗe aseebayu.
12. (a) ¿Sakãera biʼia kʉ̃risiaɗaiba aseɗai naeɗe? (b) ¿Kãareɗe kʉ̃risiaiba jʉrʉburuuɗe?
12 Biʼia jʉrʉ kawayua. Salomonba ɓʉɗa baɗa: “Wãrabenarã́turu, chi trajabarii naeɗe biʼia kʉ̃risiaburuubʉrã jãturua biʼia nibayua; mau maarã, chi biʼia kʉ̃risiaka ɓuu nii akawa wãʼãe nibaɗe wãyua” (Pro. 21:5). Nauɗe kʉ̃risiaba, chi niiba jaraburuuɗe “mʉ ome trajaba”, aaruuɗe, ¿bichia kauwa kʉ̃risia ɓubaaka? Biʼia boro kũradru kʉ̃risiayua. Naa biʼia kʉ̃risiaba mauɗe wiɗiɗapeɗa jʉrʉyua, beɗea bia ũrise, Bibliaba jara ɓuu kĩra jãuɗebena aseba (Pro. 20:18). Maaɗakare ɓʉba papelɗe chi biʼia ɓuu mauɗe kachirua ɓuu jãu trajoɗebena, chi cristiano biʼia niiba “biʼia kʉ̃risiai ɓuu” asei naeɗe (Luc. 14:28, Biblia Chamí, WPS.). Kʉ̃risiaarã́ba bichia chi nejarra adauyuɗebenatu, bari Jeowa baare níturu. Kauwa kʉ̃risiaɗapeɗa bereka aseyua, nau aseeruuba biʼia kʉ̃risiaɗapeɗa asebiɗayua, mauɗe sufriɗaabayua.
13. (a) Santiago 1:5 jara ɓuuɗeebara, ¿kãare adauɗaiba Jeowaɗebena? (b) “Biʼia kʉ̃risiabise” a wiɗibudauɗe, ¿jãuba dachi saka aiɗai ɓua?
13 Ʉtaa wiɗiba biʼia kʉ̃risia nibai baita. Kʉ̃ria panuubʉrã Jeowamaa kĩrajʉʉbiɗai, dachia ichimaa “aiɗaba”, a wiɗiyua. Santiagoba naka jaraɗaa: “Aɓaaɓaa machirãɗebena kauwa kʉ̃risiawẽa koɓeesii a kʉ̃risia ɓuubʉrã, Dachi Akõremaa ãrĩã iɗiba maabea ichia dearuu, ichia jomaurãba iɗibudaurãmaa iadaawẽa deabarii nii” (Sant. 1:5). Pera nibaabayua “mʉ aiɗas”, a wiɗiyua Jeowamaa dachia adua niiɗe kãare biʼia ɓuu asei baita (Pro. 3:5, 6). Bari kʉ̃risiaburuubʉrã dachíturu kãare biʼia ɓuu jãuɗeeba maucha kawaɗaabai mauɗe ara dachi daño asepeɗa o kachirua ɓuuɗe wãaruu kĩra ɓua. Wiɗibudaubʉrã dachimaa biʼia kʉ̃risiabiɗai baita mauɗe Bibliaɗe eɗa jʉrʉbudaubʉrã, chi espíritu santoba dachi aiɗayua kawaɗai baita sakãera dachia jãka ase kʉ̃riabadau (Heb. 4:12; leas Santiago 1:22-25).
14. ¿Sakãera isa aseɗaiba chi jarapeɗaaɗa baɗa?
14 Bichia asei baɗa jarasiirã, aseba. Dachia naa kauwa kʉ̃risiayua Jeowamaa wiɗiyu biʼia kʉ̃risiabii baita. Maka ɓuu, chi “kuitaa niibʉrã biʼia ãrĩã kʉ̃risiabarii ichi asei naeɗe” (Pro. 14:15). Chi asei baita ãrĩã́turu demoraaruubʉrã, jãu biʼiawãe ɓuu (Pro. 22:13). Jãka kʉ̃risiaburuuɗe, junebenaba kʉ̃riabadau dachia aseɗayua, dachia ase kʉ̃ria panuu kãyabãra.
15, 16. ¿Kãareba aiɗai ɓuubama aseyua dachia asei aɗa baɗa?
15 Isa aseba. Bichi biʼia jʉrʉpeɗa ʉtaa wiɗisiimina, isa asewẽebʉrã, jãu bariara wãsii. Salomonba jara ɓoosii kĩra, “joma bichi juaba ase kʉ̃ria ɓuu aseba” (Ecl. 9:10). Kʉ̃risiaba kãare nesta ɓuu jãu asei baita. Kʉ̃risiaɗaika Jeowaɗebena publicador basii bari precursor bawa kʉ̃ria ɓuu. ¿Biʼia wã ɓubaaka? Biʼia wãyua chi trajo ichia jʉrʉʉruubʉrã ida tiempo sakabi ɓuu jaradeaɗe wãi baita.
16 Chi biʼia ɓuu aseɗai baita ɓesɗe chaarea ɓuu. “Chi ẽbẽrarã joma nau iujãaɗebenarã chi Miadaa nii juaɗeburu duanua” bẽrã (1 Juan 5:19). “Jai kachiruarã nau iujãa pãriuɗebenarã ómeburu chĩo panuu. Maarã dachiba unuɗakau chi mechiu nureerãbʉ, chi ʉtarebena jai kachiruarã karrarãbʉ” (Efe. 6:12, Biblia Chamí, WPS.). Pabloba Judas omeeba jarapeɗaaɗa kĩra, jomaurãba Jeowa kĩrajʉʉbi kʉ̃ria panuubʉrã, ãrĩãdu berekaɗa biʼia kʉ̃risiaɗapeɗa aseɗai baita (1 Tim. 6:12; Jud. 3).
17. ¿Jeowaba kãare kʉ̃ria ɓua dachia aseɗai baita?
17 Biʼiawẽe asesiɗarã, june diwara aseɗai ɓua. Ara kapichia june diwara biɗa aseɗayu neebaria, ɓesɗe dachia kʉ̃risiaɗa baɗa jãka pasaka. “Jomaurãmaa kachirua ɓooyu siɗa neebaria mauɗe dachia adua koɓooɗa baɗa chi pasayuɗebena siɗa neebaria” (Ecl. 9:11). Dachia kʉ̃risiaɗa baɗa Jeowaba kʉ̃riawẽa cambiai baita. Jari, chi prometepeɗaaɗa baɗa chi kima baraaɗai kopanuu, o maebʉrã chi dachia chi compromiso aseɗa baɗa Jeowa baara trajaɗai baita, mau cumpliɗai baraa (Leas Salmo 15:1, 2, 4). Chi ẽbẽra kuitaa niiba kapichia eɗa ochia nibabarii chi jaraɗa baɗaɗebena, ichi juakayaswẽa niiba kʉ̃risiai ɓua cambiayua aude biʼia nibai baita (Pro. 16:18). Chi biʼia ãrĩã ɓuu Jeowa kĩrajʉʉ ɓoobiɗayua chi dachia asebudauba.
Kawabiɗaika waarãmaa chi kĩra jipa aseɗapeɗa Dachi Akõre ome ãdaɗai baita
18. ¿Saka chi akõrerãba kawabiɗai ɓua chi warrarãmaa biʼia ase nureaɗai baita?
18 Chi akõrerãba ãrĩã aiɗaɗai ɓua kawabiɗayua chi warrarãmaa ãchia biɗa Jeowa kĩrajʉʉbiɗayua chi biʼia asebudauba. Chi ãkorerãba kawabi nurea ãchi biʼia ase nureeba (Luc. 6:40). Chi akõrerãba biʼia jaradeaɗayua chi warrarãmaa ãchi kʉ̃risiaɗe aseɗai naeɗe maebʉrã ida ara ãchimaa kʉ̃risiabiɗayu kãare aseɗayuɗebena. Ãchia biʼia asebudaubʉrã chi akõrerãba “ariɗe kĩru ase nima” aɗai ɓua, mauɗe ãchi kachirua ɓuu asebudaubʉrã, ¿chi akõrerãba kãare aseɗai ɓua? ¡Ida ɓuuba! Ara ãchia kawaɗayua kãare pasaɗaɗebena. Mauɗéburu kawaba aɓa akõreba warrba chi carro kawabi kãrii ɓuu licencia deabadau. Chi warr kachirua asesiiɗeeba multasiɗau, chi akõre chi nejarra bara nii bẽrã paai ɓua, ¿biʼia ɓuẽ? Chi warr trajai baita chi multa paayua, jãkaburu kawayua chi biʼia ase nibai baita (Rom. 13:4).
19. ¿Dachirã baara Biblia estudia nureerãmaa kãare kawabiɗaiba, mau saka aseiba?
19 Jesusba jaraɗa ichi baara traja nureerãmaa Bibliaɗebena joma kawabiyu waabenarãmaa (Mat. 28:20). Dachirã dachi baara Biblia estudia nureerãmaa jarayu saka biʼia kʉ̃risiai baita. Biʼia kawaɗayua dachiaburu jaraɗaabayua kãare aseɗayu, ida ara ãchimaa jʉrʉbiɗayua chi consejo Bibliaɗe eɗa ochiaɗai baita. Dachi aɓaaɓaa, “waupeɗaaɗa Dachi Akõremaa joma jaraɗai” (Rom. 14:12, Biblia Chamí, WPS.). Makarã, ara jãka bereka aseɗai baraa Jeowa kĩrajʉʉbiɗayua chi dachia ase nureeɗeeba.
[Nota]
a Maucha kawaɗai ɓua, leaɗaika chi artículo “¿Qué opino de las fracciones sanguíneas y de los procedimientos médicos que impliquen el uso de mi sangre?” (Nuestro Ministerio del Reino noviembre 2006ɗebena, páginas 3 a 6).
¿Kãare dachi boroɗe ɓeesaa?
• ¿Kãareɗe kʉ̃risiaɗaiba aseyu naeɗe?
• ¿Dachi pera kuɓuuba mauba kãare asebi baraa?
• ¿Kãare seisɗebena ɓee aiɗaɗai ɓua biʼia kʉ̃risiabii baita?
[Recudaro]
Dachia kʉ̃risiaɗapeɗa biʼia aseɗai baita
1 Dachi juakayawẽa nureabaraaɗai
2 Biʼia jʉrʉ kawayua
3 Ʉtaa wiɗiba biʼia kʉ̃risia nibai baita
4 Bichia asei baɗa jarasiirã, aseba
5 Isa aseba
6 Biʼiawẽe asesiɗarã, june diwara aseɗai ɓua
[Foto]
Barco daña ɓuuɗeeba biʼia poyaa manejaabai ɓuu, chi adua nii araɓau kĩraka ɓuu, biʼia kuitaabai sama wãburuu.