Thlaraulei Na Hmuitinh Na Phan Kho

1. Mi tampi nih zei bantuk harnak dah kan ton?

THLARAULEI hmuitinh pakhat na chiah nain mah kha phanh awkah naa harh bal maw?b Cutin a si ahcun nangmah lawng na si lo. Tahchunhnak ah, Philip nih a thlacam ning ṭhanchoter le atu le atu thlacam kha a duh, asinain a caan pek awkah aa harh. Erika nih lohmun tonnak ca pumhnak ah a caan hmaan tein phanh awkah hmuitinh a chiah, asinain a zungzal ti awk tlukin a tlai peng rih. Tomáš nih Baibal kha a uk ning in rel awkah atu le atu aa zuam. Hitin a ti: “Baibal rel kha ka huam lo. Voithum tiang kaa zuam nain Levitikas hrawng ka phanh in ka ngol ṭhan lengmang.”

2. Kan phanh rih lomi thlaraulei hmuitinh kan ngeih ahcun zeicah kan lung a dongh awk a si lo?

² Atu ah na phanh khawh rih lomi hmuitinh na ngeih ahcun na lungdong hlah. A sawhsawh te a simi hmuitinh a si hmanh ah a caan pek le i zuam a hau. Hmuitinh phanh duhnak lungput na ngeih rihmi nih Jehovah he nan i pehtlaihnak na sunsak ti le a ṭha bikmi pek na duh ti kha a langhter. Jehovah nih naa zuamnak kha a sunsak. Na pek khawhmi leng in aa ruahchan lo ti cu a fiang ko. (Salm 103:14; Mik. 6:8) Cucaah na hmuitinh cu na sining nih a pekmi ning in a tlarimi a si awk a si. Hmuitinh pakhat naa thim hnuah mah kha phanh awkah zeidah na tuah khawh? Ruahnak cheuhnak cheukhat kha i ruah hna u sih.

Tuah Duhnak Lungput Cu A Biapi

3. Zeicah tuah duhnak lungput cu a biapit?

³ Thlaraulei hmuitinh phanh awkah tuah duhnak lungput ngeih cu a biapi tukmi a si. Tuah duhnak lungput a ngeimi pakhat cu a hmuitinh phanh awkah duhnak taktak asiloah lungthawhnak a ngei. Tuah duhnak lungput cu tilawng kha a kal duhnaklei ah a phanhter khomi thli bantuk a si. Thli a hran peng ahcun tilawng mawngtu cu a kal duhnaklei ah a phan ko lai. Thli fak deuh a hran ahcun tuan deuh hmanh ah a phan men lai. Cu bantukin tuah duhnak lungput kan ngeih deuhdeuh tikah kan hmuitinh kan phan kho deuhdeuh ve lai. El Salvador ah a ummi unaupa David nih hitin a ti: “Tuah duhnak lungput na ngeih ahcun fak deuh in naa zuam ve ko lai. Na hmuitinh phanh awkah zeithil hmanh i dawnhter hlah.” Cucaah tuah duhnak lungput na ngeihmi a ṭhawn deuh nakhnga zeidah na tuah khawh?

4. Zei caah dah thla kan cam khawh? (Filipi 2:13) (Hmanthlak zong zoh.)

⁴ Tuah duhnak lungput na ngeihmi a ṭhawn deuh nakhnga thlacam. Jehovah nih a thiang thlarau hmangin na hmuitinh phanh awkah aan bawmh khawh. (Filipi 2:13 rel.) A caan ah hmuitinh chiah awk a si ti kha kan hngalh caah kan chiah, mah cu thilṭha a si. Asinain kan hmuitinh phanh awkah duhnak taktak kan ngei men lai lo. Uganda i unaunu Norina zong cutin a si. Baibal cawnpiaknak tuah dingin hmuitinh a chiah, asinain cawnpiaktu ṭha ka si lo timi ruahnak a ngeih caah tuah duhnak taktak a ngei lo. Zeinihdah a bawmh? Hitin a ti: “Jehovah sinah Baibal cawnpiaknak tuah duhnak lungput ka ngeih deuh nakhnga ka bawm tiah nifatin thla ka cam. Ka thlacammi ning in cawnpiak a thiam deuhmi si awkah kaa zuam. Thla tlawmpal a rauh tikah tuah duhnak lungput ka ngeih deuhmi kha ka hun hngalh. Mah kum ah Baibal cawnpiaknak pahnih ka hun thawk khawh.”

5. Hmuitinh phanh duhnak lungput ngeih awkah a kan bawm khomi zei kong dah kan ruah khawh?

⁵ Jehovah nih na caah aan tuahpiakmi kong kha ruat. (Salm 143:5) Lamkaltu Paul nih a cungah Jehovah langhtermi zaangfahnak kong kha a ruah, mah nih Jehovah caah fak deuh in i zuam awkah a forh. (1 Kor. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14) Cu bantukin Jehovah nih na caah a tuahmi kong kha na ruah deuhdeuh tikah na hmuitinh phanh duhnak lungput na ngei deuhdeuh ve lai. (Salm 116:12) Honduras i unaunu pakhat cu hmaanhmaan hmaikal ṭuan ding timi a hmuitinh phanh awkah zeinihdah a bawmh ti kha zohhmanh. Hitin a ti: “Jehovah nih zeitluk in dah a ka dawt ti kha ka ruat. A miphun sinah a ka hruai. A ka zohkhenh i a ka huhphenh. Cu bantuk kong ruahnak nih Jehovah ka dawtnak kha a fehter chin i tuah duhnak lungput zong a ka ngeihter chin.”

6. Tuah duhnak lungput kan ngeih deuh nakhnga zeinihdah a kan bawmh khawh rih?

⁶ Na hmuitinh phanhnak in na hmuh dingmi thluachuah cungah lungthin pe. A hmasa ah langhtermi Erika cu a caante ah a hmuitinh phanh dingin zeinihdah a bawmh ti kha zohhmanh. Hitin a chim: “Phungchimnak i ka tlai ruangah ka tlohmi tampi a um ti kha ka hun hngalh. Tuan deuh in ka phanh ahcun unau pawl he kaa chawnbia kho lai i anmah he caan ka hmanṭi kho lai. Cun phungchimnak ah kaa nuamh nakhnga le ka ṭhancho nakhnga a ka bawm dingmi ruahnak cheuhnak zong ka ngaih khawh lai.” Erika nih a caan hmaannak in hmuhmi ṭhatnak cungah lungthin a pek caah a hmuitinh a phan kho. Zei bantuk thluachuah cung ah dah lungthin na pek khawh? Na hmuitinh cu Baibal relnak asiloah thlacamnak he aa thlaimi a si ahcun mah nih Jehovah he nan i pehtlaihnak zeitluk in dah a fehter lai ti kha ruat. (Salm 145:18, 19) Na hmuitinh cu Khrihfa ziaza pakhatkhat langhter ding a si ahcun mah nih midang he nan i pehtlaihnak zeitluk in dah a ṭhanchoter lai timi cungah lungthin pe. (Kol. 3:14) Na hmuitinh phanh na duhnak a ruang vialte kha cazin tuah. Mah cazin kha hmaan tein check ṭhan lengmang. A hmasa ah langhtermi Tomáš nih hitin a ti: “Hmuitinh phanh dingin kaa zuam awk a sinak a ruang a tam deuhdeuh tikah phanh awkah kaa zuam deuhdeuh ve.”

7. Julio le a nupi kha an hmuitinh phanh awkah zeinihdah a bawmh hna?

⁷ Na hmuitinh phanh awkah aan bawm dingmi hna he a caan hmangṭi. (Ptb. 13:20) Julio le a nupi kha phungchim rian ah tam deuh in i tel ding timi an hmuitinh phanh awkah zeinihdah a bawmh hna ti kha zohhmanh. Julio nih hitin a ti: “Kan hmuitinh phanh dingin a kan bawmmi hawikom pawl kha kan thim hna i anmah he kan hmuitinh kong kha kan i ruah. An lak i tam deuh cu kan chiahmi hmuitinh a phan cangmi an si, cucaah a ṭhami ruahnak an kan cheuh khawh. Kan hmuitinh phanh awkah kan i zuam ning kha an kan hal i a herh tikah thazaang an kan pek.”

Tuah Duhnak Lungput A Tlau Tikah

8. Tuah duhnak lungput kan ngeih caan lawng ah kan hmuitinh phanh ding in kan i zuam ahcun zeidah a cang kho? (Hmanthlak zong zoh.)

⁸ Kan dihlak in tuah duhnak lungput kan ngeih lo caan a um. Mah cu kan hmuitinh kan phan kho lo tinak a si maw? A si lo. Tahchunhnak ah, thli cu tilawng pakhat kha a kal duhnak hmunlei ah a chawihtu thazaang a si. Asinain thli thazaang cu aa thleng kho i ni cheukhat ahcun thli hran lo hmanh in a um kho. Mah cu tilawng mawngtu nih a kal duhnaklei ah a kal kho ti lo tinak a si maw? A si lo. Tahchunhnak ah, tilawng cheukhat ahcun motor a um i cheukhat ahcun tilawng zahnak a um. Tilawng mawngtu nih a kal duhnaklei a phanh nakhnga mah hna kha a hman khawh. Tuah duhnak lungput kan ngeihmi zong thli bantuk a si kho; a caan ahcun duhnak kan ngeihmi cu voidang nakin a ṭhawng deuh kho men. A caan ahcun kan hmuitinh phanh awkah tuah duhnak lungput kan ngei lo tiah kan ruah men lai. Cucaah tuah duhnak lungput kan ngeih caan lawngah kan hmuitinh phanh kan i zuam ahcun zeitikhmanh ah kan phan kho lai lo. Asinain tilawng mawngtu nih a kal duhnak hmun phanh awkah lamdang a kawl bantukin kannih zong tuah duhnak lungput kan ngeih lo hmanh ah kan hmuitinh phanh dingin kan i zuam kho rih. Mah cu a fawi lai lo ti cu a fiang ko. Asinain na hmuitinh na phanh tikah naa nuam tuk lai. Kan tuah khawhmi kong kan i ruah hlanah a chuak khomi biahalnak pakhat kha i ruah hmasa hna u sih.

9. Kan hmuitinh phanh duhnak taktak kan ngeih lo hmanhah hmuitinh phanh ding in zeicah kan i zuam peng awk a si? Fianter.

⁹ Jehovah nih nuam tein le lungtho tein a rian ṭuanter a kan duh. (Salm 100:2; 2 Kor. 9:7) Cu bantuk lungput kan ngeih lo ahcun thlaraulei hmuitinh phanh awkah zeicah kan i zuam peng awk a si? Lamkaltu Paul kong kha ruathmanh. Hitin a ti: “Ka pum cu ka hrem i fek tein ka uk.” (1 Kor. 9:25-27) Paul cu Jehovah nih tuahter a duhmi thil tuah duhnak lungput a ngeih lo tik hmanh ah cutin tuah awkah amahle amah kha aa hrem. Jehovah nih Paul tuahsernak kha a cohlang maw? A cohlan! Mah lengah Paul aa zuamnak cung ah Jehovah nih laksawng a pek.—2 Tim. 4:7, 8.

10. Tuah duhnak lungput kan ngeih lo caan hmanh ah kan hmuitinh phanh kan i zuammi in zei ṭhatnak dah kan hmuh?

¹⁰ Tuah duhnak kan ngeih lo caan hmanh ah kan hmuitinh phanh kan i zuammi kha Jehovah nih a hmuh tikah aa lawm tuk. Mah tuahsernak kha kan huam caah kan tuahmi a si zungzal men lai lo nain amah kan dawt caah kan tuahmi a si ti kha a hngalh i aa lawm tuk. Jehovah nih Paul thluachuah a pek bantukin kannih zong kan i zuamnak cungah thluachuah a kan pek ve lai. (Salm 126:5) Jehovah thluachuah kan hmuh tikah tuah duhnak lungput hmanh kan hun ngei men lai. Poland ram ah a ummi unaunu Lucyna nih hitin a ti: “A caan ah, a hleiin ka tha a bat caan ah lohmun phungchimnak i kal kha ka huam lo. Asinain ka kal tikah ka hmuhmi lawmhnak cu khuaruahhar laksawng taktak a si.” Cucaah tuah duhnak lungput kan ngeihmi a tlau tikah zeidah kan tuah khawh ti kha zohhmanh hna u sih.

11. Mahle mah i uk khawh awkah Jehovah nih zeitindah a kan bawmh khawh?

¹¹ Mahle mah i uk khawh awkah thlacam. Mahle mah i uk khawhnak nih mi pakhat kha a ruahnak le a tuahsernak hna a ukter khawh. Mah biafang nih thilṭhalo tuahnak in mahle mah i sum ding timi ruahnak kha a langhter tawn. Asinain thilṭha tuah awkah mahle mah i uk khawhnak zong ngeih a hau, a hleiin a harmi rian kan ngeih tik asiloah tuah duhnak lungput kan ngeih lo tikah a si. Mahle mah i uk khawhnak cu thiang thlarau nih a chuahtermi ziaza a si caah mah a biapi tukmi ziaza ngeih dingin Jehovah sinah thiang thlarau bawmhnak hal. (Luka 11:13; Gal. 5:22, 23) A hmasa ah langhtermi David nih thlacamnak nih a bawmh ning kong kha a chim. Pumpak hlathlainak kha hmaan tein tuah a duh. Hitin a ti: “Mahle mah i uk khawhnak ngeih ding in Jehovah sinah bawmhnak ka hal. Jehovah bawmhnak thawng in a ṭhami hlathlainak program kha ka thawk khawh i hmaan tein ka tuah khawh.”

12. Phungchimtu 11:4 nih kan hmuitinh phanh awkah zeitindah a kan bawmh khawh?

¹² Thil sining aa rem dih tiang hngak hlah. Hi vawlei ah thil sining aa rem dih ti cu zeitikhmanh ah a um lai lo. Mah kha kan hngah ahcun zeitikhmanh ah kan hmuitinh kan phan bal lai lo. (Phungchimtu 11:4 rel.) Unaupa Dayniel nih hitin a ti: “Thil sining aa rem dih ti cu a um lo. Cucaah kan hngah awk a si lo i kan thawk colh awk a si ko.” Uganda i unaupa Paul nih a caan kan thawn awk a si lonak a dang a ruang pakhat kha hitin a chim: “A har tuk caan hmanh ah kan thawk ahcun Jehovah nih a kan bawmh khawh ko.”—Mal. 3:10.

13. Hmuitinh hmetete in thawk cu zeicah a ṭhat?

¹³ A hmetete in thawk. Kan hmuitinh cu phanh awkah a har tukmi a lawh ahcun tuah duhnak lungput kan ngeihmi a tlau kho. Cutin na si ahcun na hmuitinh kha a hmetete in na ṭhen kho lai maw? Na hmuitinh cu sining pakhat ngeih awkah a si ahcun lam hmetete in langhter hmasa. Na hmuitinh cu Baibal a uk ningin rel ding a si ahcun a caan tawi deuh in rel awkah naa timhtuahnak thawngin na thawk kho lai maw? A thawknak ah langhtermi Tomáš cu kumkhat chungah Baibal rel dih ding timi a hmuitinh kha phanh awkah aa harh. Hitin a ti: “Kaa thimmi cu ka caah a rang tukmi a si ti kha ka hun hngalh. Cucaah i zuam ṭhan dingin bia ka khiah, asinain atu cu nifate tlawmtete in rel awk le ṭha tein ruah awkah kaa timtuah. A phichuak cu Baibal relnak ah ka hun i nuam cang.” Tomáš’ cu Baibal relnak ah a hun i nuamh deuhdeuh tikah caan sau deuh in a hun rel khawh cang. A donghnak ah Baibal kha a uk ningin a rel khawh.c

Hmuitinh Phanh Naa Harh Tikah Na Lungdong Hlah

14. Na hmuitinh phanh awkah a harter khomi zei thil dah a cang kho?

¹⁴ Zeitluk in tuah duhnak lungput kan ngeih hmanh asiloah kanmahle kanmah kan i uk khawh hmanhah hmuitinh phanh kan i harh rih men lai. Tahchunhnak ah, “a caan le hmuh chung khawh lomi thil” hna nih kan hmuitinh phan dingin i zuamnak ah a herhmi a caan hna a kan chuh men lai. (Pct. 9:11, NW) Kan lung a donghter khomi le kan thazaang a derter khomi harnak pakhatkhat kan tong men lai. (Ptb. 24:10) Mitlinglo kan si caah kan hmuitinh phanh awkah a harter chinchinmi palhnak hna kan tuah khawh. (Rom 7:23) Asiloah kan tha a ba tuk tiah kan ruah men lai. (Matt. 26:43) Kan hmuitinh phanh awkah a hartermi thil hna tei awkah zeinihdah a kan bawmh khawh?

15. Kan hmuitinh phanh kan i harh tikah mah cu kan hlawh a tling lo tinak a si maw? Fianter. (Salm 145:14)

¹⁵ Hmuitinh phanh lo timi cu na hlawh a tling lo tinak a si lo kha i cinken. Baibal nih buaibainak asiloah harnak hna atu le atu kan tong kho men tiah a ti. Asinain kan hmuitinh phanh awkah kan i zuam ṭhan kho, a hleiin Jehovah bawmhnak thawngin a si. (Salm 145:14 rel.) A hmasa ah langhtermi unaupa Philip nih hlawhtlinnak he aa tlaiin hitin a ti: “Ka hlawhtlinnak cu voi zeizat dah ka tluk timi cungah aa hngat lo. Mah canah ka hmuitinh phanh awkah voi zeizat dah ka thawh ṭhan timi cung tu ah aa hngat.” A hmasa ah langhtermi David nih hitin a ti: “Ka hmuitinh phanh awkah kaa harhmi kha dawnkhantu si loin Jehovah zeitluk in dah ka dawt ti langhternak caanṭha in hmuh awkah kaa zuam.” A har hmanh ah na hmuitinh phanh dingin naa zuam pengmi nih Jehovah lunglawmhter na duh kha a langhter. Na hmuitinh phanh awkah naa zuam pengmi kha Jehovah nih a hmuh tikah zeitluk in dah aa lawmh lai!

16. Kan hmuitinh phanh kan i harhmi nih zeidah a kan cawnpiak khawh?

¹⁶ Hmuitinh phanh naa harhmi kha cawnnak caanṭha in hmu. A cangmi kong kha ruat law hitin i hal: ‘Ka hmuitinh phanh awkah a hartermi thil kha hrial awkah zei thlennak dah ka tuah khawh?’ (Ptb. 27:12) Asinain na hmuitinh kha phanh awkah naa harh tuk ahcun mah cu na caah a si kho lomi a si tinak a si. Cutin a si ahcun na caah aa tlakmi hmuitinh hngalh awkah na hmuitinh kong kha ruat ṭhan.d Na caah a si kho lomi hmuitinh kha na phanh khawh lo tikah Jehovah nih a hlawh a tling lomi in aan hmu lo.—2 Kor. 8:12.

17. Kan rak liim ciami thil hna kha zeicah kan i cinken peng awk a si?

¹⁷ Na rak phanh cangmi hmuitinh kha i cinken peng. Baibal nih “Pathian cu miding lo a si lo. Rian nan rak ṭuanmi . . . kha a philh lai lo” tiah a ti. (Heb. 6:10) Cucaah nang zong na rak tuah cangmi thil kha philh hlah. Na phanh cangmi hmuitinh hna kha ruat ṭhan—mah cu Jehovah he nan i pehtlaihnak, a kong midang sin chimnak asiloah tipil innak hna a si kho. Hlanah na ṭhangcho i thlaraulei hmuitinh hna na phanh khawh bantukin atu na hmuitinh phanh awk zong ah na ṭhangcho kho peng.—Fil. 3:16.

18. Kan hmuitinh phanh dingin kan i zuam tikah zeidah kan i cenken awk a si? (Hmanthlak zong zoh.)

¹⁸ A kal duhnaklei ah nuam tein a phanmi tilawng mawngtu bantukin Jehovah bawmhnak thawngin na hmuitinh na phan kho. Asinain tilawng mawngtu tam deuh cu khual tlawn aan huam ti kha i cinken. Cu bantukin thlaraulei na hmuitinh phanh dingin naa zuam peng tikah Jehovah nih aan bawmhmi le na lam ah thluachuah aan pekmi in na hmuhmi lawmhnak kha philh hlah. (2 Kor. 4:7) Na lung a dongh lo ahcun thluachuah tampi na hmu lai.—Gal. 6:9.