LETID 28
Koz parey ou abitye toulezour
AN ZENERAL dimoun i santi zot alez ler zot pe koz avek en zanmi. Zot bann lekspresyon i vin natirel. Serten endividi i gayar; lezot i pli rezerve. Toudmenm, i atiran ler ou koz dan en fason natirel.
Parkont, ler pe apros en etranze, i pa apropriye pour koz dan en fason ki tro familye oubyen tro enformel. Annefe, dan serten kiltir nenport konversasyon avek bann etranze i konmans dan en fason byen formel. Apre ki respe neseser in ganny demontre, avek disernman i kapab dezirab pour servi bann mo mwen formel e en fason koze parey dan konversasyon toulezour.
Ler ou koze lo lestrad, ou bezwen fer atansyon osi. En konportman ki tro enformel i diminyen dinite en renyon Kretyen e osi laspe serye sa ki pe ganny dir. Dan serten langaz, i neseser servi serten lekspresyon ler pe adres en dimoun ki pli vye, en ansennyan, en zofisye, oubyen en paran. (Remark sa bann lekspresyon ki ganny servi dan Akt 7:2 ek 13:16.) Diferan kalite lekspresyon i ganny servi ler pe adres en konzwen oubyen en zanmi pros. Menm si nou fason koze lo lestrad i pa devret tro formel, me i devret montre respe.
Sepandan, i annan serten fakter ki kapab fer prezantasyon en dimoun paret enpe tro serye oubyen tro formel. Enn sa bann fakter i lafason ki fraz i ganny aranze, oubyen swa bann mo. I kree en problenm ler en orater i esey repet bann lekspresyon egzakteman parey zot ete lo papye. Bann mo an ekrir i souvan byen diferan avek bann mo ki ganny servi dan konversasyon. I vre, fer resers dan kad pour prepar en ekspoze i souvan ganny fer par servi bann lenformasyon ki ganny enprimen. I posib ki ou ganny en plan an ekrir konman baz pour sa diskour. Me si ou eksprim bann panse egzakteman parey zot ete an ekrir oubyen lir zot direkteman lo en plan an ekrir pandan ou diskour, i tre probab ki ou pou koz dan en fason ki pa parey ler ou koze toulezour. Pour mentenir en stil koze parey ou fer toulezour, eksprim bann panse dan ou prop mo e evit bann fraz konplike.
En lot fakter se varyasyon dan vites. Fason koze ki plizoumwen serye e formel i souvan marke par lespas letan ant bann mo ki tro monotonn e en vites ki tro konstan. Dan konversasyon normal, i annan bann sanzman vites ek bokou poz ki dir pour diferan kantite letan.
Byensir, ler ou koz avek en gran lodyans, ou devret melanz en stil koze parey toulezour avek en pli gran volim lavwa, en pli gran lafors ek lantouzyasm pour kapab mentenir zot latansyon.
Pour kapab koz parey ou abitye toulezour dan en fason ki apropriye pour predikasyon, ou bezwen fer li en labitid pour koz byen toulezour. Sa i pa vedir ki ou devret tre byen edike. Me i bon pour kiltiv bann labitid koze ki pou fer lezot ekout avek respe sa ki ou dir. Avek sa antet, egzamin sa bann pwen swivan e gete lekel ki ou bezwen amelyore dan ou konversasyon toulezour:
Evit bann lekspresyon ki klerman vyol bann lareg langaz pour byen koze oubyen ki annan tandans pour idantifye ou avek dimoun ki zot fason lavi i met odefi bann standar Bondye. An armoni avek sa konsey dan Kolosyen 3:8, evit bann langaz ki brit oubyen vilger. Toutfwa, fason koze toulezour i pa move dan li menm. Sa bann lekspresyon familye i enformel, me zot akseptab.
Evite repet konstaman bann menm lekspresyon ek fraz pour transmet tou bann diferan lide ki ou kapab annan. Aprann servi bann mo ki klerman eksprim sa ki ou oule dir.
Evite repet sa ki ou’n fek fini dir san okenn rezon, par met kler dan ou lespri sa ki ou anvi dir; e apre konmans koze.
Evite dir tro bokou mo ki kapab etouf bann bon panse. Fer li en labitid pour dir klerman dan en fraz senp sa pwen ki bezwen ganny rapel.
Koz dan en fason ki montre respe pour lezot.