BIBLIOTECA EN LÍNEA Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA EN LÍNEA
chorote (iyojwa'ja)
  • BIBLIA
  • IMPˈESIJNAˈ
  • INITOTKˈI WITAˈM
  • ijwbq impˈesinik 103
  • ¿Tenˈti pa Jiowa?

No hay ningún video disponible para este elemento seleccionado.

Lo sentimos, hubo un error al cargar el video.

  • ¿Tenˈti pa Jiowa?
  • Siunie isiul apeˈe ti jiwota ka ˈnajane apeˈe na Biblia
  • Subtítulos
  • Siniaˈ Jlamtis isiul apeˈe
Siunie isiul apeˈe ti jiwota ka ˈnajane apeˈe na Biblia
ijwbq impˈesinik 103
Iˈyenaˈm jana lupa na Tetragrámaton ti yiˈi impˈesinik jiˈyusie

¿Tenˈti pa Jiowa?

Siniaˈ Jlamtis isiul apeˈe

Jiowa, nak Dios jlameje ti yiˈi na Biblia, nak Jilisajna pajlat (Apocalipsis 4:11). Siupapo profetas Abrahán seki Moisés kiak iyojliyi Jesús, iyunitis tˈipi pa Jiowa (Génesis 24:27; Éxodo 15:1, 2; Juan 20:17). Nak ijwienjli jlaˈam ti Dios jlameje ti pajlat apeˈe niwa ajnatis (Salmo 47:2).

Siniaˈ Jlamtis ijwiˈil ti Siniaˈ ijwienjli ti jleˈ poˈ, nak jleˈ Jiowa (Jehová español jiˈlij) (Éxodo 3:15; Salmo 83:18). Siunie jleˈ tajle niwa inamtis na Hebreo jiˈlij “Nak janwo”, seki poˈ siupapo iˈnioˈl ˈyijeˈen ijwiˈil ti nak jleˈ iyoˈate “Nak ilisane ti kiak janwo”. Nak janeˈ kisieˈe ti Jiowa ilisane pajlat seki nak ilisane ti kiak janwo (Isaías 55:10, 11). Siniaˈ Jlamtis janoyetsˈeˈm ti ja kastantˈieje tepa iyo pa Jiowa, iyo ˈate ti nak jlaˈam ijiate ti yiˈyi na inemijnaye (Éxodo 34:5-7; Lucas 6:35; 1 Juan 4:8).

Siuˈnie jleˈ Jiowa na tiwonaja iyojwaˈja jiˈlijˈye tajle na Hebreo jiˈlij na jleˈ na Siniaˈ. Nak jleˈ ti yitisiˈ tˈipi ti cuatro puwa letrajas na Tetragrámaton (יהוה), niwak letrajas YHWH. ˈWanjliyi ti jeˈ titiantˈiki na tiwonaja ˈate na jleˈ na Siniaˈ na Hebreo jiˈlij jiˈyusie, na jleˈ Jehová español jiˈlij ti pajki tˈipi kiak tiwonaja ˈate. Siojopa iniaˈan Siniaˈ Jlamtis tˈipi na español jiˈlij, ti yiˈi na jleˈ na Dios, nak jleˈ iyoˈate Salmos de Juan de Valdés na najkap 1537 tˈipi.a

¿Yotˈiyiˈn ti jeˈ titiantˈiki tˈipi tepa tiwonaja pa jleˈ pa Dios na Hebreo jiˈlij jiˈyusie?

Na Hebreo jiˈlij jiˈyusie ti teˈetaja tˈipi ti lajkˈipa ti letrajas ti iyoˈate vocales. Siupa yamtijieˈn yineyi tˈipi puwak letrajas. Lapakawo, ti titimajayi ti teˈetaja niwa Escrituras Hebreas (Viejo Testamento), poˈ papo judiojos iliyisi ti yitiˈnis pa jleˈ pa Dios kepa jitienkiujnieyejes iyone ˈate siunie jleˈ pa Siniaˈ jeˈ tiliakik. Ti yamit pijiaˈm ti yamtijieˈn tˈipi na jleˈ pa Dios, itsˈuyeˈe jiˈwete pa “Siniaˈ”. Ti pajkˈi tˈipi ˈloj puwa najkapis seki ˈloj papo iˈnioˈl kiak iyojliyi iliyisi ti yitiˈnis pa jleˈ pa Dios, jak je iyoyiji ti initiajnatis pa jleˈ pa Dios.b

Poˈ papo iˈnioˈl iyonisi ˈate ti na jleˈ pa Siniaˈ nak tiwonaja ˈate “Yahweh” (“Yahvé”), seki poˈ napo kiak jeˈ iyone. Niwa Rollos del Mar Muerto poˈ pa jiwa na Levítico na Griego jiˈlij, sek yiˈi pa jleˈ pa Dios na sika letrajas Iao. Poˈ papo ijia Griegos yitisiˈ tˈipi kiak iyonisi ˈate ti yitiˈnis ti jleˈ pa Dios “Iaé”, “Iabé” seki “Iaoué”. Nakayi jeˈ tiniˈjeˈnaja ka netinis pa jleˈ pa Dios na Hebreo jiˈlij.c

Ikajmeˈkˈijiˈn apeˈe na jleˈ pa Dios ti yiˈi na Biblia

Iyone ˈate napo iˈnioˈl: Poˈ niwa Biblias ti yiˈi na jleˈ pa Dios “Jehová” kepa poˈ napo yine.

Na ijiate: Siunie jleˈ na Dios na Hebreo jiˈlij yikiajleˈe siete mil puwa veces ti yiˈi na Biblia.d ˈLoj niwa Biblias tilienaˈki pa jleˈ pa Dios seki itsˈiuyeˈe jiˈwete pa “Siniaˈ” jlamˈne lajkˈipa ka tiwonaja.

Iyone ˈate napo iˈnioˈl: Nak siunie Dios jijweye poˈ jeˈ isitiaˈn kapoye pa jleˈ.

Na ijiate: Dios ijliuˈye ka teˈetaja tˈipi ka nekiajleˈe nak jleˈ ti yiˈi na Biblia ti ka ˈlojwajani seki ijliuˈye napo jikawos iyota ka yitiˈna. (Isaías 42:8; Joel 2:32; Malaquías 3:16; Romanos 10:13). Kiak iyo, Dios iyone ˈate tˈipi papo jeˈ ijiate ka profetajas japoye pa janwone ti ja ke ˈesie seki janlajneˈn kepa siupapo jitiej ja ke wujwaki pa jleˈ pa Dios (Jeremías 23:27).

Iyone ˈate napo iˈnioˈl: Nijnewitanekˈi papo ijia judiojos jitienkiujnieyejes iyone ˈate ka inlanitsˈi pa jleˈ pa Dios ti yiˈi na Biblia.

Na ijiate: Poˈ papo ijia judiojos yitisiˈ ijyiwitanekˈi niwa Escrituras jeˈ yamit pijiam na jleˈ pa Dios. Lapakawo, jeˈ ilienitsˈi siupuwa ti teˈetaja tˈipi siuniwa ijyiwitanekˈi niwaka. Siniaˈ Jlamtis ˈyiyasane ti Siniaˈ jeˈ iyojonkˈiye ka ijyiwitanajakˈi siuniwa intankiunieyejes ti teje iliaˈm siuniwa Dios iyota ka iniwonaja (Mateo 15:1-3).

Iyone ˈate napo iˈnioˈl: Siunie jleˈ pa Dios jeˈ ˈesiji ka neyi na Biblia kepa jeˈ ti ˈnijienaja tepa tiwonaja na Hebreo jiˈlij.

Na ijiate: Siniaˈ jeˈ ijialas napo iˈnioˈl tiwenaja jiˈlij ka netinis na jleˈ na Hebreo jiˈlij. Jak je iyoyi Siniaˈ Jlamtis ˈyiyasane ti siupapo Siniaˈ jikawos ti ijwiˈil tˈipi puwa jleyis niwa jiˈlij jlaˈam.

ˈYena siupa iyo tˈipi pa juez israelita Josué. Ti siupuwa jlomas yiji tˈipi siupapo tˈeyasajnas pa Jesús, siupapo Siniaˈ jikawos yamtiyi na Hebreo jiˈlij jlaˈam awonaja ˈate jiwekie “Yeshua”, seki siupapo yamtiyi na Griego jiˈlij jlaˈam tiwonaja ˈate jiwekie “Iesous”. Yiˈi na Biblia nak ineˈ na Hebreo jiˈlij ti tiwonaja ˈate na Griego jiˈlij. Nak ˈyiyasane ti siupapo Siniaˈ jikawos ti pajkˈi tˈipi ti ijwiˈil tˈipi puwa jleyis niwa jiˈlij jlaˈam (Hechos 7:45; Hebreos 4:8).

Niwak kiak iyo na traducción na jleˈ pa Dios. Ja esieyi jlaˈam ka ke tiliena na jleˈ pa Dios na Siniaˈ Jlamtis ˈwanjliyi ti jeˈ ˈyijene tepa tiwonaja na Hebreo jiˈlij.

a Siunie Juan de Valdés ˈyiteˈe tˈipi “Iehova”. Ti pajkˈi tˈipi na español jiˈlij poˈ inkieyis niwa inamtis jak je iyoyi wena tiwonaja ti teˈetaja tˈipi pa jleˈ na Dios. ˈYena naka. Siunie Siniaˈ Jlamtis ti jleˈ iyo ˈate Salmos de Bernardino de Rebolledo, na nakap 1661, yiˈi “Jehova”. Kiak iyojliyi na Siniaˈ Jlamtis ti jleˈ iyo ˈate Scío de San Miguel, na nakap 1791, yiˈi “Iehováh” na niwa notas. Seki na Siniaˈ Jlamtis ti jleˈ iyo ˈate Torres Amat, na nakap 1824, yiˈi “Jehovah” seki na Siniaˈ Jlamtis ti jleˈ iyo ˈate Reina-Valera, na nakap 1862, yiˈi “Jehová”.

b Na times impˈesinik ti jleˈ iyo ˈate New Catholic Encyclopedia, Volumen 14, niwa páginas 883-884, iyo ˈate: “Ti pajkˈi tˈipi ti totie kisieˈe tˈipi papo judiojos na Jerusalén, poˈ papo ijia ti iyunitis pa jleˈ Yahweh, jak je iyoyi itsˈuyeˈe jiˈwete niwa inamtis ADONAI seki ELOHIM”.

c Siuti jiwo ka ˈnajane poˈ puwa ijia, yeˈen na sección 1 na folleto Guía para el estudio de la Palabra de Dios, ti jleˈ iyo ˈate “El nombre de Dios en las Escrituras Hebreoarameas”.

d ˈYeˈen na Diccionario Teológico Manual del Antiguo Testamento, tomo I, columnas 970 seki 971.

    Impeˈsijnaˈ iyojwaˈja jiˈlij (2017-2023)
    Cerrar sesión
    Iniciar sesión
    • chorote (iyojwa'ja)
    • Compartir
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Iniciar sesión
    Compartir