ARTIKULO KʼAWUAITA 26
TRÃBI 126 Teiteapanʉ Jeowaʉ̃me
Bʉa nekʼãrẽ ʉ̃rʉ bia kʼawua ẽ mina aduʼabara
«Dayirãbara jõma kʼawuabe ẽ Daizezera sainʉ zarea barabʉta» (JOB 37:23).
KʼÃRẼTA ŨDUDAITA
Dayirãba kʼãrẽ berabarita bia kʼawua ẽ mina badu bedʼea zromata awuantaseapanʉ krĩchapanʉbʉrʉ dayirãba kʼãrẽ kʼawuabʉ ʉ̃rʉ akʉza ĩjãpanʉbʉrʉ Jeowa ʉ̃rʉ.
1. ¿Jeowabara sãwũã parãsi dayirãra akʉza kʼãrẽa?
JEOWABA dayirãra biʼia parãsi. Iya dayirã diasi krĩchata akʉza nekʼãrẽ yiwidi kʼawuaita. Adewara kʼawuaita kʼãrẽta oita daya kʼawuanʉmʉta aripe oũdubita. ¿Kʼãrẽa mawũã parãsi iya dayirãra? Iya kãgabʉ baera dayirãra iyi kĩrãkʼa krĩchamarẽã akʉza kãgabʉ dayirãba nekʼãrẽ oita jidabʉrʉde biʼia jidadamarẽã (Prov. 2:1-5; Rom. 12:1).
2. (1) ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ Jobdeba? (Job 37:23, 24 akʉza akʉra potota). (2) ¿Kʼãrẽa yibia jõma kʼawua ẽ baira?
2 Jeowaba dayirã parãsidera iya diasi nekʼãrẽ mejãcha kʼawuaita, mamina wãrĩnubaira dayirãbara jõma kʼawua zebe ẽ (akʉra Job 37:23, 24). Akʉdaya Job yizata. Jeowaba Jobʼa ne bio ũdubisi, maʉ̃nebemara Jobʼbara jõmaʉ̃ta kʼawuaba ẽ basi kʼãrẽta. Naʉ̃ba iyaʼa jaradiasi iyara wãrĩnubaira jõma kʼawuachu ẽãta akʉza eda krĩchabʉta ũdubibarata (Job 42:3-6). Dayirãitabida yibia jõma kʼawua ẽ baera. Dayirãba sainʉ oseabʉta kʼawuapanʉbʉrʉ naʉ̃ba kʼarebayi ĩjãita Jeowabʉrʉ dayirã kʼawua jaraita kʼãrẽta oibarata dayirãba nei jidaitabʉrʉde (Prov. 2:6).
Dayirãba ĩjãnara bʉta nekʼãrẽ dayirãba kʼawua ẽãta naʉ̃ba kʼarebaseabʉ Job kʼarebada kĩrãkʼa. (Akʉra parrapo 2).
3. ¿Kʼãrẽta kʼawuadai naʉ̃ artikulodera?
3 Naʉ̃ artikulode kʼawuadayi dayirãba kʼãrẽta kʼawuada ẽãta akʉza kʼãrẽa zarea bʉta jõma kʼawua ẽ baira. Adewara kʼawuadayi kʼãrẽa yibiata dayirãba jõma nekʼãrẽ ʉ̃kʉrʉ ʉ̃rʉ kʼawua ẽ baira. Naʉ̃ra bedʼea ʉ̃rʉ kʼawuaiba kʼarebayi dayirãbida audre ĩjãita Jeowa ʉ̃rʉ, iyabʉrʉ jõma bia kʼawuabʉ baera, iyabʉrʉ dayirã kʼawua jaraseabʉ dayirãba kʼãrẽta nesidabʉta kʼawuaita (Job 37:16).
KʼAWUADA Ẽ JEOWABA SÕBEDE JÕBITA YI KAYIRUARA
4. Mateo 24:36ba jarabʉdera, ¿kʼãrẽta kʼawuada ẽ dayirãbara?
4 (Akʉra Mateo 24:36). Dayirãbara kʼawuada ẽ Jeowaba naʉ̃ drʉade yi kayiruabʉ jõma jõbira sõbede weira. Jesús nama egorode basidera iyabida kʼawua ẽ basi kʼãrẽ ewaride akʉza kʼãrẽ ũmadaʉde zeita maʉ̃ ewarira.a Tẽã iya iyi kʼaidubemara jarasi Jeowaba jõma Zokʼaseabʉta maʉ̃ba iyabʉrʉ kʼawua jidaseabʉta kʼãrẽ ewaride weita maʉ̃ra (Hech. 1:6, 7). Jeowabara kʼawuabʉ kʼãrẽ ewaride weita naʉ̃ drʉade nekayiruabʉ jõma jõbira. Mamina dayirãbara neẽ sãwũã kʼawuaira maʉ̃ra.
5. ¿Kʼãrẽa zarea baseabʉ Jeowa ewari kʼãrẽ ewaride zei kʼawua ẽ baira?
5 Jesúsba jaradadebara dayirãbara kʼawuada ẽ kʼãrẽ ewaride zeita maʉ̃ra. Maʉ̃ba daya Jeowa ewarita zemarẽã bʉta dããrababʉrʉ jʉ̃ãnʉmʉta krĩchaseabʉ zeibarata mesera mawũã ẽ bʉrʉ maʉ̃ kʼarea sopʉaseabʉ ze ẽ nʉmʉ baera. Adewara dayi mebẽrãta mawũã ẽ bʉrʉ wuabemarata dayirã kʼarea ipidapanʉbʉrʉ zarea baseabʉ maʉ̃ awuantaita (2 Ped. 3:3, 4). Edaʉde daya krĩchaseabʉ: «Mʉ̃a biʼia kʼawuabasibʉrʉ kʼãrẽ ewaride zeita Jeowa ewarita mawũãra mʉ̃itara audre zare ẽ bakasi maʉ̃ ewari zei jʉ̃ãita, adewara awuantaita wuabemara mʉ̃ kʼarea ipidapanʉta».
6. ¿Kʼãrẽa yibia kʼawua ẽ baita sõbede zeita Jeowa ewarira?
6 Jeowaba yi kayirua naʉ̃ drʉadebʉ jõma jõbi ewari wei sõbede jara ẽ ba kʼarebabʉ dayirãbida ũdubita iyideta opanʉta iyita wãrĩnu kãgapanʉ baera akʉza iyi ʉ̃rʉ ĩjãpanʉ baera. Wãrĩnubaira dayirãbara Jeowadera ewari jõmaʉ̃nẽ okĩrãpanʉ. Mawũã bari ẽjũã bia zeyidupai oda ẽ bayi. Audre yibia dayirãba krĩchaita kʼãrẽta berabarita Jeowaba iyi ewari weda tẽã, mawũã krĩcha ẽ baita sõbede zeita maʉ̃ ewarira. Naʉ̃ ʉ̃rʉ krĩchaiba kʼarebabʉ dayirãta audre Daizeze kʼawa bʼaita akʉza ewari jõmaʉ̃nẽ okĩrã bʼaita nekʼãrẽ iyi sobiabibʉta (2 Ped. 3:11, 12).
7. ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ?
7 Yibia bayi dayirãba kʼãrẽ kʼawua ẽã ʉ̃rʉ krĩchai kaude, krĩchaita dayirãba kʼãrẽ kʼawuapanʉ ʉ̃rʉ. Bari jaraita dayirãbara kʼawua ẽ sõbede zeita Jeowa ewarira, mamina kʼawuapanʉ 1914deba ya dayirãra panʉta naʉ̃ ewari jõbodoare. Dayirãbara maʉ̃ra kʼawuapanʉ Daizeze Bedʼeade propesiara maʉ̃ ʉ̃rʉ bedʼeabʉta bʉ baera akʉza maʉ̃ne eda jara ũrĩbibʉ baera kʼãrẽta berabarinʉmaibasita naʉ̃ ewaride. Maʉ̃ba biʼia kʼawuapanʉ Jeowa ewari zeira arakʼaitabata (Sof. 1:14). Akʉza dayirãba kʼawuapanʉ Jeowabara kãgabʉta dayirãba iyi Nokʼo ʉ̃rʉ ẽbẽrarã naʉ̃ drʉadebema jõmaʉ̃ʼa jaradiadamarẽã (Mat. 24:14). Dayirãbara naʉ̃ bedʼea biara 240 pʉwʉrʉza akʉza bedʼea awuara awuaraka 1.000bʉde jaradia zebʉda. Naʉ̃ba ũdubibʉ nesidapanʉ ẽãta kʼawuaita Jeowa ewari sõbede zeita mawũã ẽbẽrarã sobiade jaradiaita bedʼea biata.
KʼAWUADA Ẽ JEOWABA KʼÃRẼTA OITA DAYIRÃ KʼAREBAITA
8. ¿Kʼãrẽta jarakĩrãbʉ Daizezeba kʼãrẽ obʉbara? (Eclesiastés 11:5).
8 Dayirãbara jõma kʼawuada ẽ Daizezeba kʼãrẽ obʉra (akʉra Eclesiastés 11:5). ¿Kʼãrẽta jarakĩrãbʉ Daizezeba kʼãrẽ obʉbara? Jarakĩrãbʉ Jeowaba kʼãrẽta oita mawũã ẽ bʉrʉ kʼãrẽta idu berabaribibʉta iya oita krĩchabʉ aripe berabarimarẽã. Dayirãbara biʼia kʼawuabeda ẽ Jeowaba kʼãrẽa idu berabaribibʉta nekʼãrẽ ʉ̃kʉrʉta, mawũã ẽ bʉrʉ iya kʼãrẽta oita dayirã kʼarebaita (Sal. 37:5). Daizeze Bedʼeaba jarabʉ Daizezeba kʼãrẽ obʉ kʼawuaira wũãwũã yi papa biteda sãwũã waribʉ kʼawua ẽ kĩrãkʼa bʉta. Idibasidu sientipikora mejãchaʉba estudiapanʉ maʉ̃ ʉ̃rʉ mamina waidide biʼia kʼawua zeda e kʼãrẽa mawũã berabaribʉta.
9. ¿Jeowaba kʼãrẽ oita kʼawua ẽãnera kʼãrẽ ʉ̃rʉ krĩchaseapanʉ?
9 Dayirãba Jeowaba sãwũã kʼarebaita biʼia kʼawua ẽnera naʉ̃bara krĩcha obiseabʉ kʼawuada ẽ baera dayirãba oita jidaira bigata mawũã ẽ bʉrʉ biga ẽãta. Bari jaradaita, nekʼãrẽ idubʉita audre jaradia wãita, mawũã ẽ bʉrʉ jaradia wãita nesidabʉmae, mawũã ẽ bʉrʉ dayirãba Jeowaita audre oita zarea opanʉne jõma aribae ẽãnera krĩchaseapanʉ Jeowara sobiabʉ ẽãta dayirãba maʉ̃ta jõma oze ẽ basi baera. Mawũã ẽ bʉrʉ krĩchaseabʉ Jeowabara kãga ẽãta jaradia wãbʉmina ũdu ẽ baera kʼaiʼa Daizeze ʉ̃rʉ kʼawuabita. Mawũã ẽ bʉrʉ Jeowa organizasionʼita de parãbʉde bedʼea zromata ũdura krĩcha zeseapanʉ mawũã berabarinʉmʉta Jeowaba kʼarebanʉmʉ ẽ baera.
10. ¿Jeowaba kʼãrẽta oi kʼawua ẽãnera kʼãrẽ nebiata ũdubiseapanʉ?
10 Jeowaba kʼãrẽ oi kʼawua ẽãba mejãcha kʼarebabʉ dayirãba eda krĩchabʉta ũdubita. ¿Kʼãrẽa mawũã jarapanʉ? Maʉ̃ba dayirã kʼawuabibʉ baera Jeowaba sãwũã krĩchabʉra audre yi zromata dayirãba sãwũã krĩchabʉira (Is. 55:8, 9). Akʉza kʼarebabʉ audre ĩjãita Jeowa ʉ̃rʉ dayirãba kʼawuapanʉ baera iyabʉrʉ kʼawuabʉta kʼãrẽta bigata dayirãita. Dayirãba Daizeze Bedʼea jaradia wãbʉrʉde mawũã ẽ bʉrʉ iyi organizasionʼita de parãine trajapanʉne bia wãbʉrʉ Jeowa biga diapanʉ kʼawuapanʉ baera iya kʼarebabʉta (Sal. 127:1; 1 Cor. 3:7). Mamina dayirãba obʉta bia wã ẽ bʉrʉ maʉ̃ kʼarea kʼãrẽa krĩcha zroma oira neẽ kʼawuapanʉ baera Jeowaba jõma akʉbʉta (Is. 26:12). Dayirãba oseabʉta opanʉ, yi wuabemara Jeowa juwade amaepanʉ. Mawũãsidu dayirãbara jʉ̃ã ẽ iya naweda obada kĩrãkʼa miõba okata omarẽã dayirã kʼarebaita. Mamina kʼawuapanʉ iya kʼarebaita dayirãba nekʼãrẽ bia jida kʼawuamarẽã (Hech. 16:6-10).
11. ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ dayirãbara?
11 Jipade yibia dayirãba kʼãrẽ kʼawuabʉ ʉ̃rʉ krĩchaita. ¿Dayirãbara kʼãrẽta kʼawuapanʉ Jeowa ʉ̃rʉ? Kʼawuapanʉ Jeowabara kãga ũdubibʉta, iyara nekʼãrẽra daucha obʉta akʉza iyira buru biata. Adewara kʼawuapanʉ dayirãba Jeowa kʼarea nekʼãrẽta opanʉbʉrʉ akʉza mebẽrã kʼarea nekʼãrẽta opanʉbʉrʉ iya maʉ̃ra biʼia akʉbʉta. Akʉza kʼawuapanʉ dayirãta Jeoware kʼẽrẽpa panʉbʉrʉ iya dayirã nebiata diaita (Heb. 11:6).
KʼAWUADA Ẽ NRɄEMA KʼÃRẼ BERABARIRA
12. Santiago 4:13, 14de jarabʉdera, ¿kʼãrẽta kʼawua ẽ dayirãbara?
12 (Akʉra Santiago 4:13, 14). Naʉ̃ra wãrĩnu berabaribʉ, dayirãbara kʼawua ẽ nrʉemane kʼãrẽ sãwũã berabarira «jõmaʉ̃ta edaʉde ewari kayirua erpanʉ baera akʉza daya kʼawua ẽãne zʉbʉria ũdupanʉ baera» (Ecl. 9:11). Maʉ̃ba daya kʼãrẽta oita krĩchabʉra kʼawua ẽ maʉ̃ra wãrĩnu aripe oita akʉza nrʉemane zokʼai bʼaita.
13. ¿Sãwũã sentipanʉ edaʉde kʼawua ẽ baera nrʉemane kʼãrẽta berabarita?
13 Naʉ̃ drʉadera badu ewaride nekʼãrẽ berabaribʉ, maʉ̃ba krĩcha obiseabʉ dayirãta. Bari jaraita dayirã aduʼabʉta atiaʉde mejãcha zʉbʉriaseabʉ. Adewara daya nekʼãrẽ oita krĩchabʉta aripe berabari ẽãnera dayirã krĩcha zroma obʉ maʉ̃ kʼareabida. Dayita mawũãbʉ baera daya krĩchaseabʉ nrʉemane kʼãrẽta sãwũã berabarita, maʉ̃ kʼarea krĩcha zromata obʉbʉrʉ maʉ̃ba dayi sobiabʉta aduabiseabʉ (Prov. 13:12).
14. ¿Kʼãrẽta odaibara wãrĩnu sobia bʼaita? (Akʉra potorata).
14 Dayirã zʉbʉria berabaribʉrʉdera ũdubipanʉ Jeoware panʉta iyita kãgabʉ baera, mawũã dayirãta kʼarebamarẽã bʉ ẽãta akʉza Daizeze Bedʼeade nebʉrabʉba ũdubibʉ dayirãbara jʉ̃ãna ẽ baibarata Jeowaba kʼarebaita bedʼea zroma ũdubʉrʉza akʉza Jeowaba kʼawua jidabʉ ẽãta dayirã kʼãrẽta sãwũã berabarira. Jeowabara biʼia kʼawuabʉ dayirã sobia bʼaira bʉ ẽãta kʼawuaita kʼãrẽta sãwũã berabarita nrʉemane, awuarabʉrʉ sobia bʼaita iyaʼa yi jaradiabira akʉza ũrĩnara iya zokʼabʉta (Jer. 10:23). Dayirãba nekʼãrẽ jidaide jʉrʉpanʉbʉrʉ Jeowaba sãwũã krĩchabʉta, mawũãra dayirãba jarabʉrʉ kĩrãkʼa bayi: Jeowaba kãgabʉbʉrʉ nama panañi, naʉ̃ta oyi, jarita odayi (Sant. 4:15).
Dayirãra wãrĩnu kʼarebayi Jeowa yi jaradiabira akʉza ũrĩnara iya zokʼabʉta. (Akʉra parrapo 14, 15).b
15. ¿Dayirãbara kʼãrẽta kʼawuapanʉ ʉ̃ra zei ʉ̃rʉra?
15 Dayirãba kʼawua ẽ mina nrʉemane kʼãrẽta sãwũã berabarita kʼawuapanʉ Jeowaba dayirãʼa jarabʉta ewari jõmaʉ̃nẽ babita, nama egorode bʼaita mawũã ẽ bʉrʉ ʉ̃tʉ bʼaita. Kʼawuapanʉ Jeowara sewa nebʉrʉ oẽãta iya jarabʉra wãrĩnu aripe obʉta (Tito 1:2). Jeowabʉrʉ jaraseabʉ naʉ̃ta: «Mʉ̃a naena jarabʉ, tẽãne kʼãrẽ zeita, naena jarabʉ wabida kʼãrẽ berabarida ẽãta». Jeowaba jaradara aripe berabari wã akʉza jõma aripe berabariyi (Is. 46:10). Dayirãba kʼawuapanʉ Jeowaba dayirã kãgabʉra mia kʼaiba oẽ baita maʉ̃ idubʉmarẽãra (Rom. 8:35-39). Akʉza kʼawuapanʉ Jeowabara dayirã buru biata akʉza so zarea diaita bedʼea zroma berabarinʉmʉnera maʉ̃ awuantaita. Adewara kʼawuapanʉ Jeowabara wãrĩnu kʼarebaita dayirãra akʉza nebia diaita (Jer. 17:7, 8).
DAYIRÃBARA JIPA KʼAWUADA Ẽ JEOWABA KʼÃRẼÃBA ŨDUKʼAWUABɄTA DAYIRÃRA
16. ¿Kʼãrẽta kʼawuabʉ Jeowabara dayirã ʉ̃rʉra? ¿Naʉ̃ba bʉra sãwũã sentibibʉ? (Salmo 139:1-6).
16 (Akʉra Salmo 139:1-6). Jeowabara biʼia kʼawuabʉ dayirã sãwũã parãbʉta, sãwũã sentipanʉta akʉza kʼãrẽta krĩchabʉta. Jeowabara ewari jõmaʉ̃nẽ akʉbʉ dayirãra. Maʉ̃ba iya kʼawuabʉ dayirãba kʼãrẽta jarabʉta, kʼãrẽa mawũã jarasita, kʼãrẽta opanʉta akʉza maʉ̃ra kʼãrẽa mawũã osita. Nokʼo Davidba jarasi Jeowabara ewari jõmaʉ̃nẽ kʼarebakĩrãbʉta. ¿Bʉra sãwũã sentibʉ nekʼãrẽ jõma parãnaba akʉza nekʼãrẽ jõma oseabʉba bʉ ʉ̃rʉ krĩchabʉ baera? Davidba naʉ̃ta jarasi: «Bʉa mʉ̃ra biʼia ũdukʼawuabʉ. Mʉ̃ krĩchabʉde wũẽta» (Sal. 139:6, nota).
17. ¿Kʼãrẽa dayirãitara zarea baseabʉ ĩjãita Jeowabara dayirãra biʼia ũdukʼawuabʉta?
17 Dayirãba Jeowata dayirã zeze ẽbẽra bia kĩrãkʼa akʉira zarea baseabʉ dayi sãwũã dapʉena kʼarea, dayi kultura kʼarea, Jeowa ũdukʼawuai nãã daya ĩjãbada kʼarea. Maʉ̃ta neẽbʉrʉ krĩchaseabʉ dayirãba nãã nemitia oda kʼarea Jeowara wua dayirã kʼawa bakĩrã ẽãta. Edaʉde nokʼo Davidta mawũã sentibasi (Sal. 38:18, 21). Maʉ̃ta neẽbʉrʉ ẽbẽra abaʉta zarea obʉ iya nãã nemitia obadata idubʉita, mamina iyikʉza krĩchabʉ naʉ̃ta: «Jeowaba mʉ̃ta wãrĩnu ũdukʼawuabʉbʉrʉ kʼãrẽa widibʉ idubʉmarẽã nekʼãrẽ mitia mʉ̃ita zarea bʉta».
18. ¿Kʼãrẽa yibia ĩjãnaita Jeowabara biʼia ũdukʼawuabʉta dayirãira? (Akʉra potorata).
18 Mawũãsidu ĩjãseapanʉ dayirãra Jeowabara biʼia ũdukʼawuabʉta dayirãira akʉza iyara akʉbʉta dayirãba kʼãrẽ nebia obʉra, dayirãba maʉ̃ta ũduda ẽ mina. Jeowabara akʉbʉ dayirãba kʼãrẽ aña obʉra akʉza Jeowabara kʼawuabʉ dayirã sãwũã sentibʉta akʉza kʼãrẽa nekʼãrẽ aña obʉra. Mawũãsidu iyara kãga dayirãra (Rom. 7:15). Dayirãba ĩjãbʉrʉde Jeowaba kʼawuabʉta dayirãba kʼãrẽãba oseabʉta iyita, naʉ̃ba kʼarebaseabʉ kʼẽrẽpa bʼaita iyi ode akʉza maʉ̃ta sobiade oita.
Idi ewade dayirãba nekʼãrẽ mejãcha kʼawua ẽ mamina kʼawuapanʉ Jeowaba aranʉ ʉ̃ra zeide dayirã nekʼãrẽ biata mejãcha diaita, naʉ̃ba mejãcha kʼarebabʉ bedʼea zroma awuantaita. (Akʉra parrapo 18, 19).c
19. ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ dayirãbara Jeowa ʉ̃rʉ?
19 Dayirãbara kʼawuapanʉ Jeowara kãgata, mawũãbʉta ũdu zebʉrʉ dayirãbara (1 Juan 4:8). Akʉza kʼawuapanʉ Jeowaba dayirãʼa nekʼãrẽ omarẽã jarabʉra akʉza oẽmarẽã jarabʉra dayirã biaitata. Adewara dayirãbara kʼawuapanʉ Jeowabara kãgabʉta dayirã ewari jõmaʉ̃nẽ bamarẽã maʉ̃ kʼarea iya diasi yi Warrata dayirãbari beimarẽã. Dayirã nemitia omiamina maʉ̃ba kʼarebabʉ Jeowaba kãgabʉde iyaʼa yiwidʼibamarẽã (Rom. 7:24, 25). Akʉza kʼawuapanʉ Daizezera audre yi zromata dayirã soira akʉza iya jõma kʼawuabʉta (1 Juan 3:19, 20). Jeowabara dayirãra biʼia ũdukʼawuabʉ akʉza iyara kʼawuabʉ dayirãbara oseapanʉta iya zokʼabʉra.
20. ¿Kʼãrẽba kʼarebai krĩcha oẽ baita dayirãba kʼawua ẽ kʼarea?
20 Dayirãba kʼawuada kĩrãkʼa Jeowabara dayirãʼa jõma jaradia zebʉrʉ dayirãba kʼawuaibarara. Maʉ̃ta dayirãba ĩjãnara mejãcha krĩcha zroma oda ẽ bayi dayirãba kʼãrẽ kʼawua ẽ ʉ̃rʉ awuarabʉrʉ audre krĩchadayi nekʼãrẽ yi audre yibia ʉ̃rʉ. Mawũã ũdubidayi ĩjãpanʉta Jeowa nejõma bia kʼawuabʉ ʉ̃rʉ (Job 36:4). Idi ewade dayirãba jõma kʼawua ẽ mina sobiapanʉ ʉ̃ra zeide nekʼãrẽ mejãcha kʼawuadaita ewari jõmaʉ̃nẽ Jeowa ʉ̃rʉ (Ecl. 3:11).
TRÃBI 104 Daizeze jaure zareara nebia
a Jeowaba Jesúsʼa jarasi yõmarẽã Diaruʉ̃me akʉza Diaruba zokʼabʉraʉ̃me. Dayirãba naʉ̃neba kʼawuaseapanʉ Jesúsbara atiara kʼawuabʉta sõbede zeita Armagedón ewarira (Apoc. 6:2; 19:11-16).
b POTORABA ŨDUBIBɄTA : Zeze abaʉba yi warraʉ̃meba ãyi bolsode nekʼãrẽ eda bʉebʉ neida berabaribʉrʉde edeya awa bʼaita.
c POTORABA ŨDUBIBɄTA : Mebẽã aba mejãcha bedʼea zromane berabarinʉmʉba krĩchabʉ ẽjũã kĩrãwãreãnẽ kʼãrẽãba sobia bʼaita.