BIBLIOTECA TI INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA TI INTERNET
ch'ol
ʌ
  • Λ
  • ʌ
  • ʼ
  • BIBLIA
  • JUN TAC
  • TEMPA BɅ TAC
  • w22 agosto i yopol 26-31
  • Jiñi i wiñicob Jehová miʼ mulañob chuqui toj bʌ

Ma'añic video cha'an ili.

Ñusʌbeñon lojon, maʼañic tsiʼ jamʌ jiñi video.

  • Jiñi i wiñicob Jehová miʼ mulañob chuqui toj bʌ
  • Lac Tsictesʌbentel chaʼan i Yumʌntel Jehová (chaʼan bʌ estudio) 2022
  • Subtítulo
  • Lʌcʼʌ lajal bʌ yicʼot
  • ¿CHUQUIYES JIÑI TOJ BɅ TIʼ WUT DIOS?
  • ¿CHUQUI MIʼ MEJLEL LAC MEL CHAʼAN MI LAC ÑUMEN MULɅBEN I MANDAR TAC JEHOVÁ?
  • An ti lac wenta chaʼan mi lac mel chuqui wem bʌ
    Lac Tsictesʌbentel chaʼan i Yumʌntel Jehová (chaʼan bʌ subtʼan) 2024
  • ¿Bajcheʼ miʼ cʌntañonla Jehová?
    Lac Tsictesʌbentel chaʼan i Yumʌntel Jehová 2021
  • Jehová miʼ coltañonla
    Lac Tsictesʌbentel chaʼan i Yumʌntel Jehová (chaʼan bʌ estudio) 2023
Lac Tsictesʌbentel chaʼan i Yumʌntel Jehová (chaʼan bʌ estudio) 2022
w22 agosto i yopol 26-31

ESTUDIO 36

Jiñi i wiñicob Jehová miʼ mulañob chuqui toj bʌ

«Tijicñayob jiñi añoʼ bʌ i wiʼñal yicʼot i tiquin tiʼ chaʼan chuqui toj» (MAT. 5:6).

CʼAY 9 ¡Jehová jiñʌch lac Rey!

MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLELa

1. ¿Chuqui ti wocol tsiʼ ñusa José, i chuqui tsiʼ mele?

JOSÉ, jiñi i yalobil Jacob, tsiʼ ñusa jumpʼejl tsʌts bʌ wocol. Juntiquil xʼixic tsiʼ chʌn sube: «Laʼ piʼleñon». Pero José maʼañic tsiʼ jacʼbe anquese jiñi xʼixic jiñʌch i yijñam Potifar, jiñi i yum. Tajol an muʼ bʌ i cʼajtiben i bʌ chucoch José maʼañic tsiʼ jacʼʌ i piʼlen. Potifar mach yaʼic an, i José juntiquil jach xyaj eʼtel (troñel). Cheʼ jaʼel, jiñi xʼixic miʼ mejlel i ticʼlan mi maʼañic miʼ jacʼben i tʼan. Pero José maʼañic tsiʼ wis jacʼʌ. ¿Chucoch? José tsiʼ yʌlʌ: «¿Bajcheʼ mi mejlel c chaʼlen jini ñuc bʌ mulil? ¿Bajcheʼ mi mejlel c chaʼlen mulil tiʼ contra Dios?» (Gn. 39:7-12).

2. ¿Bajcheʼ yujil José chaʼan tiʼ wut Dios jumpʼejlʌch mulil jiñi tsʼiʼlel?

2 ¿Bajcheʼ yujil José chaʼan Dios mach weñic miʼ qʼuel jiñi tsʼiʼlel? Anto yom cheʼ bʌ 200 jab chaʼan miʼ tsʼijbuntel jiñi Mandar tsaʼ bʌ aqʼuenti Moisés, baqui miʼ yʌl: «Mach a chaʼlen tsʼiʼlel» (Éx. 20:14). Pero jiñi yujil bʌ tiʼ tojlel Jehová, tsiʼ colta chaʼan miʼ qʼuel chaʼan mach weñic jiñi tsʼiʼlel. Jumpʼejl ejemplo, yujil chaʼan Dios tsiʼ yʌcʼʌ jiñi ñujpuñel chaʼan juntiquil wiñic yicʼot juntiquil xʼixic. I tajol yujil chaʼan Jehová chaʼsujtel tsiʼ colta Sara cheʼ bʌ chaʼtiquil reyob tsiʼ ñaʼta i piʼleñob. I tsiʼ cʼajtesa chaʼan Dios tsiʼ colta Rebeca, jiñi i yijñam Isaac (Gn. 2:24; 12:14-20; 20:2-7; 26:6-11). Cheʼ bʌ tsiʼ ñaʼta pejtelel iliyi, José tsaʼ mejli i qʼuel chuqui tac jiñi wem bʌ yicʼot mach bʌ weñic tiʼ wut Dios. Miʼ wen cʼuxbin Jehová yicʼot jiñi toj bʌ i mandar tac i yomʌch i qʼuel ti ñuc.

3. ¿Chuqui mi caj laj qʼuel ti ili estudio?

3 ¿Muʼ ba a mulan chuqui tac toj bʌ tiʼ wut Dios? Miʼ mejlel la cʌl chaʼan mucʼʌch. Pero xmulilonla ti lac pejtelel, i mi maʼañic mi laj cʌntan lac bʌ, miʼ mejlel i yʌsin lac pensar jiñi muʼ bʌ i ñaʼtan jiñi pañimil (mulawil) chaʼan chuqui tac wem bʌ yicʼot mach bʌ weñic (Is. 5:20; Rom. 12:2). Jin chaʼan, mi caj laj qʼuel chuqui tac jiñi toj bʌ tiʼ wut Dios yicʼot chucoch miʼ coltañonla cheʼ bʌ mi lac chʼʌm ti ñuc. Cheʼ jiñi, mi caj laj qʼuel uxchajp mejl bʌ lac mel (chaʼlen) chaʼan mi lac ñumen cʼuxbin jiñi i mandar tac Jehová.

¿CHUQUIYES JIÑI TOJ BɅ TIʼ WUT DIOS?

4. ¿Baqui bʌ melbalʌl mach tojic tiʼ wut Dios?

4 Cheʼ bʌ Jesús tsaʼ ajñi wʌʼ ti Lum, jiñi ñucoʼ bʌ i yeʼtel ti ñopbalʌl tac miʼ poj qʼuelob i bʌ ti toj. Pero Jesús tsiʼ jamʌ alʌ chaʼan mach weñic iliyi come tsʌtsob tiʼ tojlel yambʌlob i miʼ bajñel acʼob mandar tac chaʼan chuqui tac wem bʌ yicʼot mach bʌ weñic (Ec. 7:16; Luc. 16:15). Ti ili ora, an lac piʼʌlob cheʼoʼ bʌ bajcheʼ jiñi. Miʼ bajñel ñaʼtañob chaʼan maʼañic miʼ melob mach bʌ weñic. Chanchan jax miʼ melob i bʌ i ñoj tsʌtsob. Pejtelel iliyi maʼañic miʼ mulan Jehová i maʼañic woli (choncol) i melob chuqui toj.

5. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl jiñi Biblia, ¿chuqui yom i yʌl cheʼ tojonla? Alʌ chaʼpʼej uxpʼejl ejemplo.

5 Wen utsʼatax jiñi i melol chuqui toj bʌ. Yom i yʌl chaʼan mi lac mel chuqui wem bʌ tiʼ wut Dios. Yaʼ ti Biblia, jiñi tʼan tac muʼ bʌ i chaʼlentel ti traducir bajcheʼ «toj bʌ» miʼ yʌcʼ ti ñaʼtʌntel chaʼan yom mi lac jacʼ jiñi ñumen ñuc tac bʌ i mandar Jehová. Jumpʼejl ejemplo, Jehová tiʼ sube jiñi xchoñoñelob: «Yom tsʼʌcʌl laʼ pʼisoñib. Toj yom mi laʼ pʼis» (Dt. 25:13-15). Jin chaʼan, juntiquil xñoptʼan yom bʌ i mel chuqui toj bʌ tiʼ wut Dios, wen chuqui mi caj i mel cheʼ bʌ miʼ chaʼlen mʌñoñel o choñoñel. Cheʼ jaʼel, jiñi muʼ bʌ i cʼuxbin chuqui toj bʌ tiʼ wut Dios tsʼaʼ miʼ qʼuel cheʼ bʌ miʼ ticʼlʌntel yañoʼ bʌ. I tiʼ pejtelel ora miʼ chʼʌm ti ñuc chuqui miʼ ñaʼtan Dios come yom i yʌqʼuen i tijicñʌyel (Col. 1:10).

6. ¿Chucoch mucʼʌch i mejlel lac ñop chaʼan weñʌch muʼ bʌ i yʌl jiñi i mandar tac Jehová chaʼan chuqui tac wem bʌ yicʼot mach bʌ weñic? (Isaías 55:8, 9).

6 Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan Jehová jiñʌch «jini toj bʌ [...] Dios». Ili yom i yʌl chaʼan tilem ti Dios pejtelel chuqui toj bʌ tiʼ sujm (Jer. 50:7). Jiñʌch tsaʼ bʌ i meleyonla (pʌtʌyonla), jin chaʼan jin jach miʼ mejlel i yʌl chuqui jiñi wem bʌ yicʼot jiñi mach bʌ weñic. I ñumen wen chuqui miʼ ñaʼtan come tojʌch, mach xmulilic bajcheʼ joñonla (Pr. 14:12; pejcan Isaías 55:8, 9). Pero ¿mucʼʌch ba i mejlel lac jacʼ jiñi toj bʌ i mandar tac? Mucʼʌch, come melbilonla «tiʼ yejtal» (Gn. 1:27). Cheʼ jaʼel, mi lac mulan lac mel. Mi lac chaʼlen wersa lac lajin come mi laj cʼuxbin jiñi lac Dios (Efes. 5:1).

7. ¿Chucoch yomʌch miʼ yʌjqʼuel mandar tac? Alʌ jumpʼejl ejemplo.

7 Mucʼʌch i coltañonla cheʼ mi lac jacʼ jiñi i mandar tac Jehová chaʼan chuqui tac wem bʌ yicʼot mach bʌ weñic. Laʼ laj qʼuel chucoch. Jumpʼejl ejemplo, ¿chuqui miʼ yujtel cheʼ jujumpʼejlic banco miʼ yʌl jaypʼejl i tojol miʼ cajel jiñi taqʼuin? Mucʼʌch caj i tejchel wocol. ¿Ixcu mi ti jumpʼejl hospital jujuntiquil doctor o jujuntiquil enfermera miʼ bajñel ñaʼtan bajcheʼ mi caj i cʌntan jiñi cʼamoʼ bʌ? Tajol an muʼ bʌ i mejlelob ti chʌmel (sajtel). Tsiquil chaʼan mucʼʌch i coltañonla cheʼ mi lac jacʼ jiñi mandar tac. I cheʼʌch miʼ yujtel yicʼot jiñi mandar tac acʼbil bʌ i chaʼan Dios, chaʼañʌch lac wenlel.

8. ¿Chuqui ti bendición tac mi caj i tajob muʼ bʌ i mulañob chuqui toj bʌ tiʼ wut Dios?

8 Jehová miʼ yʌqʼuen i bendición jiñi muʼ bʌ i chaʼleñob wersa i jacʼbeñob i mandar. Miʼ yʌl: «Mi caj i yʌqʼuentelob jini pañimil jini tojoʼ bʌ. Mi caj i yajñelob tiʼ pejtelel ora» (Sal. 37:29). Ñaʼtancu bajcheʼ yilal mi caj lac chumtʌl cheʼ bʌ ti lac pejtelel mi lac jacʼ jiñi i mandar tac Jehová. Temel yicʼot tijicña mi caj lac chumtʌl, i miʼ cajel ñʌchʼtʌlel. Jehová yom chaʼan maʼ taj jiñi bendición tac. Tiʼ sujm, cabʌl chucoch yom mi lac mulan chuqui toj bʌ tiʼ wut Dios. ¿Chuqui yom mi lac mel chaʼan mi lac ñumen mulan iliyi? Laʼ laj qʼuel uxchajp muʼ bʌ caj i coltañonla.

¿CHUQUI MIʼ MEJLEL LAC MEL CHAʼAN MI LAC ÑUMEN MULɅBEN I MANDAR TAC JEHOVÁ?

9. ¿Chuqui mi caj i coltañonla chaʼan mi lac mulan lac mel chuqui toj?

9 Ñaxam bʌ: Yom mi laj cʼuxbin muʼ bʌ i yʌcʼ jiñi mandar tac. Mi la com lac mel chuqui tac toj bʌ, yom mi lac ñumen cʼuxbin jiñi muʼ bʌ i yʌcʼ jiñi mandar tac chaʼan chuqui tac wem bʌ yicʼot mach bʌ weñic. Cheʼ bʌ mi lac ñumen cʼuxbin Jehová, mi caj lac ñumen mulan lac mel chuqui miʼ mulan. Laʼcu lac ñaʼtan tiʼ tojlel Adán yicʼot Eva. Cheʼ tsaʼic i cʼuxbiyob Jehová, maʼañic tsiʼ ñusʌbeyob i tʼan (Gn. 3:1-6, 16-19).

10. ¿Chuqui tsiʼ mele Abrahán chaʼan miʼ chʼʌmben i sujm chuqui mi caj i mel Jehová?

10 Mach la comic sujtel bajcheʼ Adán yicʼot Eva. Pero chaʼan maʼañic mi lac mel bajcheʼ tsiʼ meleyob, yom mi lac ñumen cʌn Jehová, mi laj qʼuel ti ñuc jiñi melbalʌl (chaʼlibal) tac am bʌ i chaʼan yicʼot mi lac chaʼlen wersa chaʼan mi laj cʌmben jiñi i ñaʼtʌbal. Mi mucʼʌch lac mel, mi caj lac ñumen cʼuxbin. Laʼ laj cʌn tiʼ tojlel Abrahán, tsaʼ bʌ i wen cʼuxbi i Dios. Maʼañic tsiʼ chañʼesa i bʌ anquese an i tajol wocol tsiʼ yubi chaʼan miʼ chʼʌmben i sujm tsaʼ bʌ i mele Jehová. Tsiʼ chaʼle wersa chaʼan miʼ ñumen cʌn. Jumpʼejl ejemplo, ¿chuqui tsiʼ mele cheʼ bʌ tsiʼ yubi chaʼan Jehová mi caj i jisan Sodoma yicʼot Gomorra? Ti ñaxan tsaʼʌch i bʌcʼña chaʼan «jini xMeloñel muʼ bʌ i mel pejtel añoʼ bʌ ti pañimil» mi caj i jisan jiñi tojoʼ bʌ yicʼotob jiñi jontoloʼ (mañajoʼ) bʌ. Tsiʼ ñaʼta chaʼan Dios maʼañic miʼ mejlel i mel jiñi, jin chaʼan tsiʼ pʌsʌ i pecʼlel i tsiʼ melbe cʼajtiya tac. Jehová tsiʼ pʌsʌ i pijt i tsaʼʌch i jacʼbe. Ti wiʼil, Abrahán tsaʼ cʼoti i ñaʼtan chaʼan Jehová miʼ qʼuel chuqui an tiʼ pusicʼal pejtelel lac piʼʌlob yicʼot chaʼan maʼañic baʼ ora mi caj i jisan jiñi tojoʼ bʌ (Gn. 18:20-32).

11. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ Abrahán chaʼan mucʼʌch i cʼuxbin Jehová yicʼot miʼ ñop tiʼ tojlel?

11 Tsaʼʌch i wen colta Abrahán jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ yicʼot Jehová chaʼan Sodoma yicʼot Gomorra. Tsiʼ colta chaʼan miʼ ñumen cʼuxbin yicʼot miʼ ñumen qʼuel ti ñuc jiñi i Tat. Ti wiʼil, Abrahán tsiʼ ñusa jumpʼejl wocol baqui tsaʼ qʼuejli mi mucʼʌch i ñop Dios. Jehová tiʼ sube chaʼan miʼ tsʌnsan Isaac, jiñi i yalobil. Ti jimbʌ ora, Abrahán maʼañix chuqui tsiʼ yʌlʌ come ñumen i cʌñʌyix Dios. Tsaʼ jach i chajpa i bʌ chaʼan miʼ mel jiñi tsaʼ bʌ i sube Jehová. Tajol wocolʌch tsiʼ yubi, pero tsiʼ wen ñaʼta jiñi tsaʼ bʌ i cʌñʌ tiʼ tojlel Jehová. Yujil chaʼan maʼañic mi caj i mel mach bʌ weñic. Jiñi apóstol Pablo tsiʼ yʌlʌ chaʼan Abrahán tsaʼ cʼoti i ñaʼtan chaʼan Jehová miʼ mejlel i chaʼ cuxtesʌben i yalobil (Heb. 11:17-19). I añʌch i sujmlel jiñi, come Jehová tiʼ sube chaʼan Isaac mi caj i sujtel tiʼ ñojteʼel jumpʼejl tejclum, i ti jiñi bʌ ora maxto añic i yalobil Isaac. Abrahán tsiʼ wen cʼuxbi Jehová, jin chaʼan tsiʼ ñopo chaʼan mucʼʌch caj i mel chuqui toj. Ti jumpʼejl i pusicʼal tsiʼ jacʼbe i tʼan anquese wocol tsiʼ yubi (Gn. 22:1-12).

12. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac lajin Abrahán? (Salmo 73:28).

12 ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac lajin Abrahán? Yom mi lac ñumen cʌn Jehová. Mi mucʼʌch lac mel, mi caj lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel yicʼot mi caj lac ñumen cʼuxbin (pejcan Salmo 73:28). Cheʼ jaʼel, mi caj lac ñumen cʌntesan laj conciencia cheʼ bajcheʼ miʼ ñaʼtan Dios (Heb. 5:14). Cheʼ bajcheʼ jiñi, cheʼ bʌ an majqui miʼ ñop i yʌcʼonla ti mulil, maʼañic mi caj lac yajlel. Mi muqʼuicto caj lac ñaʼtan lac mel muʼ bʌ i mejlel i yʌqʼuen i chʼijyemlel jiñi lac Tat am bʌ ti panchan yicʼot i ñajtʼesañonla tiʼ tojlel. ¿Chuqui yambʌ miʼ mejlel lac mel chaʼan mi lac mulan jiñi toj bʌ tiʼ wut Dios?

13. ¿Chuqui yom mi lac mel chaʼan mi lac chaʼlen wersa lac sʌclan chuqui toj? (Proverbios 15:9).

13 I chaʼpʼejlel: Yom mi lac chaʼlen wersa ti jujumpʼejl qʼuin chaʼan mi lac pʌs chaʼan mi lac mulan lac mel chuqui toj. Cheʼ bʌ mi lac ñumen mulan chuqui toj bʌ tiʼ wut Jehová lajal bajcheʼ mi lac pʼʌtʼesan jumpʼejl músculo: Yom mi lac chʌn chaʼlen wersa. Jiñʌch junchajp yom bʌ mi lac mel ti jujumpʼejl qʼuin. La cujil chaʼan Jehová maʼañic baʼ ora miʼ cʼajtibeñonla maʼañic bʌ miʼ mejlel lac mel (Sal. 103:14). Miʼ subeñonla chaʼan «cʼux miʼ yubin jini muʼ bʌ i yesmañob chuqui toj» (pejcan Proverbios 15:9). Cheʼ bʌ an lac chaʼan jumpʼejl meta mi lac chaʼlen wersa chaʼan mi lac taj. Cheʼʌch mi lac chaʼlen wersa jaʼel chaʼan mi lac mel chuqui toj. I Jehová mi caj i coltañonla chaʼan mi lac chʌn chaʼlen wersa yicʼot mi lac tojʼan majlel (Sal. 84:5, 7).

14. ¿Chuqui jiñi muʼ bʌ i mʌctan lac tajn, i chucoch i cʼʌjñibal lac chaʼan?

14 Jehová miʼ cʼajtesʌbeñonla yicʼot cʼuxbiya chaʼan mach wocolic ti jajqʼuel pejtelel chuqui miʼ subeñonla chaʼan mi lac mel (1 Juan 5:3). Iliyi miʼ cʌntañonla yicʼot i cʼʌjñibal lac chaʼan ti jujumpʼejl qʼuin. Laʼcu lac ñaʼtan pejtelel tsaʼ bʌ i yʌlʌ jiñi apóstol Pablo muʼ bʌ i mejlel laj cʼʌn chaʼan mi laj cʌntan lac bʌ (Efes. 6:14-18). ¿Chuqui jiñi muʼ bʌ i cʌntan lac pusicʼal? Jiñʌch jiñi i mʌctʌjib lac tajn, ili jiñʌch cheʼ bʌ mi lac mel chuqui toj. Cheʼ bajcheʼ jiñi i mʌctʌjib lac tajn miʼ cʌntañonla, jiñi i mandar tac Jehová miʼ cʌntan lac pusicʼal, ili jiñʌch majquiyonla tiʼ sujm. Jin chaʼan, wen ñuc i cʼʌjñibal cheʼ an lac chaʼan pejtelel tsaʼ bʌ i yʌqʼueyonla Dios chaʼan mi laj cʌntan lac bʌ, junchajp jiñʌch jiñi i mʌctʌjib lac tajn (Pr. 4:23).

15. ¿Bajcheʼ mi lac lʌp jiñi muʼ bʌ i mʌctan lac tajn?

15 ¿Bajcheʼ mi lac lʌp jiñi muʼ bʌ i mʌctan lac tajn? Jiñʌch cheʼ mi lac chʼʌm ti ñuc jiñi i mandar tac Dios tiʼ pejtelel muʼ bʌ lac mel ti jujumpʼejl qʼuin. Cheʼ bʌ muʼto caj lac ñaʼtan chuqui mi caj la cʌl, chuqui ti música mi caj lac ñʌchʼtan, chuqui mi caj laj qʼuel o jiñi libro tac muʼ bʌ caj lac pejcan, laʼ laj cʼajtiben lac bʌ: «¿Chuqui mi caj i yochel tic pusicʼal? ¿Muʼ ba i mulan Jehová? ¿O miʼ pʌs chuqui tac mach bʌ weñic miʼ qʼuel Jehová, cheʼ bajcheʼ jiñi tsʼiʼlel, jiñi jontolil, jiñi i cʌlʌx mulʌntel chuqui tac an o cheʼ mi lac bajñel ñaʼtan lac bʌ?» (Filip. 4:8). Mi mucʼʌch i mulan Jehová chuqui tac mi lac mel, jiñi toj bʌ i mandar tac mi caj i cʌntan lac pusicʼal chaʼan maʼañic miʼ yochel mach bʌ weñic.

Juntiquil hermana woli ti xʌmbal ti playa ti icʼan i miʼ qʼuel bajcheʼ wetsʼecña jiñi jaʼ.

Pejtelel chuqui toj bʌ miʼ mejlel ti sujtel «bajcheʼ wetsʼecña bʌ jaʼ». (Qʼuele jiñi párrafo 16 yicʼot 17).

16, 17. ¿Bajcheʼ miʼ pʌs Isaías 48:18 chaʼan mucʼʌch i mejlel lac jacʼben i mandar tac Jehová tiʼ pejtelel ora?

16 ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel mi mi lac bʌcʼñan chaʼan maʼañic miʼ mejlel lac jacʼben i mandar tac Jehová tiʼ pejtelel ora? Laʼcu lac ñaʼtan jumpʼejl lajiya muʼ bʌ i cʼʌn Jehová i mi lac taj ti Isaías 48:18 (pejcan). Jehová miʼ yʌl chaʼan pejtelel chuqui toj bʌ miʼ mejlel ti sujtel «bajcheʼ wetsʼecña bʌ jaʼ». Laʼcu lac ñaʼtan chaʼan añonla tiʼ tiʼ jiñi mar i woli (yʌquel) laj qʼuel bajcheʼ miʼ tilel i miʼ majlel jiñi wetsʼecña bʌ jaʼ. Maʼañic mi lac ñaʼtan chaʼan ti jumpʼejl bʌ qʼuin mi caj i cʌy i ñijcan i bʌ jiñi jaʼ. La cujil chaʼan cabʌlix jab i cajel ti cʼotel jiñi wetsʼecña bʌ jaʼ tiʼ tiʼ jiñi mar, i cheʼʌch mi caj i bej ujtel.

17 Yubil cheʼ jiñi, ¿chuqui yom mi lac mel chaʼan maʼañic mi laj cʌy lac mel chuqui toj bʌ cheʼ bajcheʼ maʼañic miʼ cʌy i ñijcan i bʌ jiñi wetsʼecña bʌ jaʼ? Cheʼ bʌ an chuqui mi caj lac mel, laʼ lac ñaxan ñaʼtan chuqui yom Jehová, cheʼ jiñi laʼ lac mel. Anquese wocolʌch mi la cubin, Jehová mi caj i coltañonla chaʼan mi lac tsʼʌctesan yicʼot chaʼan mi lac bej jacʼben jiñi i mandar tac (Is. 40:29-31).

18. ¿Chucoch mach yomic mi lac mel lac bʌ bajcheʼ juez tiʼ tojlel yambʌlob?

18 I yuxpʼejlel: Yom mi la cʌcʼ chaʼan Jehová jiñʌch muʼ bʌ i chaʼlen meloñel. Anquese mi lac chaʼlen wersa chaʼan mi lac jacʼ jiñi toj bʌ i mandar tac Jehová, mach yomic mi lac mel lac bʌ bajcheʼ juez tiʼ tojlel yambʌlob, mi yomicto mi lac ñaʼtan chaʼan ñumen tojonla. Mach ñumen ñuquic mi la cubin lac bʌ tiʼ tojlel yambʌlob i mi lac mel lac bʌ bajcheʼ juez. Mi laj cʼajtesan chaʼan Jehová jiñʌch «jini xMeloñel muʼ bʌ i mel pejtel añoʼ bʌ ti pañimil» (Gn. 18:25). Maʼañic tsiʼ yʌcʼʌyonla bajcheʼ juez. Jesús tsiʼ yʌcʼʌ ili mandar: «Cʌyʌla meloñel chaʼan maʼañic miʼ yujtel meloñel ti laʼ tojlel» (Mat. 7:1).b

19. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ José chaʼan mucʼʌch i ñop chaʼan Jehová miʼ mel chuqui toj?

19 Laʼ lac chaʼ qʼuel chuqui tsaʼ ujti tiʼ tojlel José, juntiquil toj bʌ wiñic. Maʼañic tsiʼ mele i bʌ bajcheʼ juez tiʼ tojlel yambʌlob, mi jiñicto cheʼ bʌ tsaʼ melbenti mach bʌ weñic. Jiñi i yerañob tsiʼ ticʼlayob, tsiʼ choñoyob bajcheʼ xyaj eʼtel i tsaʼto i subeyob jiñi i papá chaʼan tsaʼix chʌmi. Ti wiʼil, José tsiʼ chaʼ taja i bʌ yicʼot i yerañob. Pero juntiquilix pʼʌtʌl bʌ yumʌl, cheʼ cheʼic yom tsʌts tsiʼ mele i bʌ tiʼ tojlelob i tsiʼ yʌqʼueyob i toj i mul. Iliyi jiñʌch tsaʼ bʌ i bʌcʼñayob jiñi i yerañob, anquese tsaʼix i chaʼ ñaʼtayob i bʌ chaʼan jiñi tsaʼ bʌ i meleyob. Pero José tiʼ subeyob: «Mach laʼ chaʼlen bʌqʼuen. ¿C wenta ba chaʼan mic mʌctan chuqui yom i mel Dios?» (Gn. 37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21). José tsiʼ pʌsʌ i pecʼlel i tsiʼ ñaʼta chaʼan jin jach Jehová an tiʼ wenta chaʼan miʼ chaʼlen meloñel tiʼ tojlel i yerañob.

20, 21. ¿Chuqui mi caj i coltañonla chaʼan mach ñumen tojoñicla mi la cubin lac bʌ?

20 Cheʼ bajcheʼ José, joñonla jaʼel yom mi la cʌqʼuen tiʼ wenta Jehová chaʼan jiñʌch miʼ chaʼlen meloñel. Jumpʼejl ejemplo, maʼañic mi la cʌl chaʼan la cujilix chucoch an chuqui tsiʼ meleyob jiñi la quermañujob. Maʼañic miʼ mejlel laj qʼuel chuqui añob tiʼ pusicʼal, jin jach Jehová miʼ mejlel i «laj chʼʌm tiʼ wenta bajcheʼ an lac pusicʼal» (Pr. 16:2). Miʼ cʼuxbiñonla ti lac pejtelel, mach yʌlʌyic baqui chʼoyolonla o bajcheʼ yilal laj cultura. I miʼ subeñonla chaʼan yomʌch mi lac jamben lac pusicʼal yañoʼ bʌ (2 Cor. 6:13). La com bʌ jiñʌch chaʼan mi laj cʼuxbin pejtelel la quermañujob, mach jiñic chaʼan mi lac mel lac bʌ ti juez tiʼ tojlelob.

21 Maʼañic mi lac mel lac bʌ ti juez jaʼel tiʼ tojlel jiñi mach bʌ Testigojobic (1 Tim. 2:3, 4). Jumpʼejl ejemplo jiñʌch tiʼ tojlel jiñi lac familiajob mach bʌ xñoptʼañobic i maʼañic mi lac ñaʼtan chaʼan maʼañic baʼ ora mi caj i sujtelob ti Testigo. Mi tsaʼ lac mele, woli lac chañʼesan lac bʌ i woli lac pʌs chaʼan ñumen tojonla mi la cubin lac bʌ. Jehová wolito i pijtan chaʼan miʼ chaʼ ñaʼtañob i bʌ pejtelel lac piʼʌlob (Hech. 17:30). Mach ñajʌyic lac chaʼan chaʼan Jehová maʼañic miʼ qʼuel bajcheʼ toj bʌ lac piʼʌl jiñi ñumen toj bʌ miʼ yubin i bʌ.

22. ¿Chuqui miʼ ñijcan a pusicʼal chaʼan maʼ mulan chuqui toj bʌ?

22 Mi caj la cubin lac tijicñʌyel yicʼot mi caj la cʌqʼuen wem bʌ ejemplo jiñi yambʌlob mi mucʼʌch lac mulan chuqui toj bʌ tiʼ wut Jehová. I jiñi mi caj i coltañonla chaʼan miʼ ñumen cʼuxbiñoñobla yicʼot miʼ cʼuxbiñob Dios. Maʼañic baʼ ora yom mi la cʌcʼ ti jilel jiñi lac «wiʼñal yicʼot [...] tiquin tiʼ chaʼan chuqui toj» (Mat. 5:6). La cujil chaʼan Jehová miʼ qʼuel bajcheʼ mi lac chaʼlen wersa chaʼan mi lac jacʼben jiñi toj bʌ i mandar tac i jiñi miʼ yʌqʼuen i tijicñʌyel. Anquese ila ti pañimil ñumen an jontolil, mach yomic mi lac sʌt lac tijicñʌyel. Laʼ lac chʌn cʼajtesan chaʼan «lac Yum miʼ cʼuxbin jini tojoʼ bʌ i pusicʼal» (Sal. 146:8).

¿BAJCHEʼ MI CAJ A JACʼ?

  • ¿Chuquiyes jiñi toj bʌ tiʼ wut Dios?

  • ¿Chucoch yomʌch mi lac bej jacʼ jiñi toj bʌ i mandar tac Jehová?

  • ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan mi lac ñumen mulan i mandar tac Jehová?

CʼAY 139 Qʼuele a bʌ yaʼ ti tsijiʼ bʌ Pañimil

a Ti ili jontol bʌ pañimil, wocol chaʼan mi lac taj lac piʼʌlob muʼ bʌ i mulañob chuqui toj bʌ tiʼ wut Dios. Pero an yonlel lac piʼʌlob mucʼʌch bʌ i qʼuelob ti ñuc jiñi toj bʌ i mandar Jehová, i miʼ mejlel la cʌl chaʼan mucʼʌch a qʼuel ti ñuc jaʼel. Maʼ qʼuel ti ñuc come maʼ cʼuxbin Jehová, jiñi Dios muʼ bʌ i mulan chuqui toj. ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan mi lac ñumen mulan ili melbalʌl? Ili estudio mi caj i pʌsbeñonla chuqui miʼ mejlel lac mel. Pero laʼ lac ñaxan qʼuel chuqui jiñi toj bʌ tiʼ wut Dios i chucoch weñʌch cheʼ mi lac mulan lac mel.

b An i tajol jiñi ancianojob yomʌch miʼ chaʼleñob meloñel tiʼ tojlel juntiquil tsaʼ bʌ i chaʼle tsʌts bʌ mulil i miʼ qʼuelob mi mucʼʌch i chaʼ ñaʼtan i bʌ (1 Cor. 5:11; 6:5; Sant. 5:14, 15). Pero miʼ pʌsob i pecʼlel i miʼ cʼajtesañob chaʼan maʼañic miʼ mejlel i qʼuelob chuqui an ti lac pusicʼal yicʼot chaʼan woliʼ chaʼleñob meloñel chaʼan Jehová (laja yicʼot 2 Crónicas 19:6). Miʼ chaʼleñob wersa chaʼan miʼ chʼʌmbeñob i sujm yambʌlob, miʼ pʌsob pʼuntaya yicʼot chaʼan miʼ melob chuqui toj, i cheʼ bajcheʼ jiñi miʼ lajiñob Dios.

    Jun tac ti chol (2006-2025)
    Loq'uel
    Ochen
    • ch'ol
    • Chocben majlel
    • Bajcheʼ a wom
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ochen
    Chocben majlel