BIBLIOTECA TI INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA TI INTERNET
ch'ol
ʌ
  • Λ
  • ʌ
  • ʼ
  • BIBLIA
  • JUN TAC
  • TEMPA BɅ TAC
  • ¿Chajpʌbiletix ba chaʼan maʼ chaʼlen chʼʌmjaʼ?
    Lac Tsictesʌbentel 2016 | marzo
    • ¿Chajpʌbiletix ba chaʼan maʼ chaʼlen chʼʌmjaʼ?

      «Mi an majqui yom i mel chan bʌ qʼueloñib, ¿mach ba ñaxanic miʼ buchtʌl i tsicben i tojol chaʼan miʼ ñaʼtan mi jasʌl i taqʼuin chaʼan miʼ yujtel i mel?» (LUCAS 14:28).

      CʼAY: 120, 64

      ¿CHUQUI TSAʼ CɅÑɅ?

      • ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ tsaʼix lac taja laj colel, yicʼot chucoch mi la cʌl chaʼan Daniel tsaʼix i taja i colel?

      • ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a ñaʼtan miʼ sujmʌch a wom chʼʌmjaʼ?

      • ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ mi la cʌcʼ lac bʌ, i chucoch mach lajalic bajcheʼ jiñi chʼʌmjaʼ?

      Ti ili temaj yicʼot jiñi yambʌ miʼ taj ti tʼan chaʼan bajcheʼ miʼ mejlel i coltan jiñi xcolelob woli bʌ i ñaʼtañob chʼʌmjaʼ.

      1, 2. a) ¿Chuqui miʼ yʌqʼueñonla lac tijicñʌyel ili ora? b) Chaʼan jiñi xcolelob miʼ chʼʌmbeñob isujm bajcheʼ yilal mi caj i yajñelob cheʼ bʌ miʼ chaʼleñob chʼʌmjaʼ, ¿chuqui miʼ mejlel i mel jiñi tatʌlob yicʼot ancianojob?

      CHEʼ bʌ an jaxto 12 i jabilel Christopher, yomix i chaʼlen chʼʌmjaʼ. Juntiquil anciano tsiʼ sube: «Tsaʼ j cʌñʌyet cʼʌlʌ cheʼ bʌ alʌlet to. I miʼ wen aqʼueñon c tijicñʌyel cheʼ a womix chʼʌmjaʼ, pero laʼ to j cʼajtibeñet: ¿Chucoch a wom chʼʌmjaʼ?». Jiñi anciano yujilʌch chucoch tsiʼ melbe jiñi cʼajtiya. Ti lac pejtelel miʼ yʌqʼueñonla lac tijicñʌyel cheʼ mi laj qʼuel ti jujumpʼejl jab yonlel xcolelob miʼ chaʼleñob chʼʌmjaʼ (Eclesiastés 12:1). Pero jiñi tatʌlob xñoptʼañoʼ bʌ yicʼot ancianojob ti congregación, yom miʼ wen ñaʼtañob chucoch yomobix chʼʌmjaʼ jiñi xcolelob yicʼot mi mucʼʌch i chʼʌmbeñob isujm chuqui yom i yʌl jiñi.

      2 Jiñi Biblia miʼ cʌntesañonla chaʼan cheʼ bʌ juntiquil miʼ yʌqʼuen i cuxtʌlel Jehová yicʼot miʼ chʼʌmjaʼ, miʼ tsijib tech chumtʌl bajcheʼ i wiñic Dios. Mi caj i taj cabʌl bendición tilem bʌ ti Jehová, pero Satanás mi caj i yʌqʼuen cabʌl wocol jeʼel (Proverbios 10:22; 1 Pedro 5:8). Jin chaʼan, jiñi tatʌlob Testigojoʼ bʌ yom miʼ tʼoxbeñob i yorajlel chaʼan miʼ coltañob i yalobil i chʼʌmbeñob isujm chuqui yom i yʌl cheʼ xcʌntʼañob i chaʼan Cristo. Pero ¿ixcu mi mach Testigojobic i tat i ñaʼ jiñi xcolel? Jiñi ancianojob ti congregación mi caj i coltañob i chʼʌmben isujm chuqui yom i yʌl cheʼ mi la cʌcʼ lac bʌ ti Dios yicʼot mi lac chʼʌmjaʼ (pejcan Lucas 14:27-30). Cheʼ juntiquil yom i mel jumpʼejl otot, yom miʼ wen chajpan i bʌ. Cheʼ lajal, mi juntiquil xcolel yom chʼʌmjaʼ, yom miʼ wen chajpan i bʌ. Cheʼʌch mi caj i yajñel ti xucʼul tiʼ tojlel Jehová «cʼʌlʌl tiʼ jilibal» (Mateo 24:13). ¿Chuqui mi caj i coltan jiñi xcolelob chaʼan tiʼ pejtelel ora miʼ melbeñob i yeʼtel (troñel) Jehová? Laʼ laj qʼuel.

      3. a) ¿Chuqui tsiʼ yʌlʌ Jesús yicʼot Pedro chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ? (Mateo 28:19, 20; 1 Pedro 3:21). b) ¿Baqui bʌ cʼajtiya tac mi caj laj qʼuel ti ili temaj? c) ¿Chucoch ñuc i cʼʌjñibal mi lac melben lac bʌ?

      3 ¡Utsʼat mi xcolelet to i a womix chʼʌmjaʼ! Jiñʌch ñuc bʌ lac majtan jiñi chʼʌmjaʼ yicʼot cheʼ i testigojonla Jehová. Jesús tsiʼ cʌntesayonla chaʼan tiʼ pejtelel jiñi xñoptʼañob yom miʼ chʼʌmob jaʼ. Jiñi apóstol Pedro tsiʼ yʌlʌ chaʼan iliyi ñucʌch i cʼʌjñibal chaʼan mi laj coltʌyel ti jiñi ñuc bʌ wocol (Mateo 28:19, 20; 1 Pedro 3:21). Ti ili temaj mi caj laj qʼuel uxpʼejl cʼajtiya muʼ bʌ caj i coltañet a qʼuel mi chajpʌbiletix chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ: «¿Tsaʼix ba c taja j colel? ¿Chucoch com chʼʌmjaʼ? ¿Muʼ ba c chʼʌmben isujm chuqui yom i yʌl cheʼ mi cʌcʼ c bʌ ti Jehová?». Ñuc i cʼʌjñibal cheʼ maʼ melben a bʌ ili cʼajtiya tac. ¿Chucoch? Come cheʼ maʼ chaʼlen chʼʌmjaʼ, mi caj a pʌs chaʼan tsaʼix a wʌqʼue a tʼan Jehová chaʼan mi caj a melben i yeʼtel tiʼ pejtelel ora. Ili cʼajtiya tac mi caj i coltañet chaʼan maʼ tsʼʌctesan a tʼan.

      «¿TSAʼIX BA C TAJA J COLEL?»

      4, 5. a) ¿Chucoch mach yomic cheʼ jinto mi lac pijtan tsaʼix lac taja lac jabilel chaʼan mi lac chaʼlen chʼʌmjaʼ? b) ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ tsaʼix lac taja laj colel?

      4 Jiñi Biblia maʼañic miʼ yʌl jaypʼejl yom lac jabilel cheʼ colel to mucʼonla o yom añix lac jabilel chaʼan mi lac mejlel ti chʼʌmjaʼ. Proverbios 20:11 miʼ yʌl chaʼan jiñi alʌlob o xcolelob «miʼ yʌcʼob i bʌ ti cʌjñel tiʼ melbalob», cheʼʌch miʼ ñaʼtʌntel mi sʌcob yicʼot mi tojob. Juntiquil alʌ chʼiton miʼ mejlel i ñaʼtan chuqui wen yicʼot mach bʌ weñic, i miʼ mejlel i ñaʼtan chuqui yom i yʌl cheʼ mi la cʌcʼ lac bʌ ti Jehová. Jin chaʼan, mi juntiquil chʼiton miʼ pʌs chaʼan tsaʼix i taja i colel yicʼot tsaʼix i yʌcʼʌ i bʌ ti Jehová, yomʌchix cheʼ miʼ chaʼlen chʼʌmjaʼ (Proverbios 20:7).

      5 ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ tsaʼix lac taja laj colel? Mach cojach yom i yʌl cheʼ cabʌlix lac jabilel. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñʌch cheʼ «cʌñʌlix lac chaʼan» bajcheʼ yʌñʌl jiñi wem bʌ yicʼot jiñi mach bʌ weñic (Hebreos 5:14) (qʼuele jiñi recuadro «¿Chuqui yom i yʌl?»). Yom i yʌl chaʼan la cujil chuqui jiñi wem bʌ, i chaʼan tiʼ pejtelel lac pusicʼal la com lac mel. Jiñi tsaʼix bʌ i taja i colel miʼ chaʼlen wersa chaʼan maʼañic miʼ yajlel tiʼ melol mach bʌ weñic, i mach cʼʌñʌlic an juntiquil muʼ bʌ i chʌcʌ suben i mel chuqui wem bʌ. Mi tsaʼ chaʼle chʼʌmjaʼ, yom a wujilix melol chuqui wem bʌ anquese maʼañic yaʼan a tat a ñaʼ o mi maʼañic majqui yaʼan a wicʼot (ti Filipenses 2:12 mi caj a taj yambʌ muʼ bʌ i yʌl bajcheʼ jiñi).

      6, 7. a) ¿Baqui tac bʌ wocol tsiʼ ñusa Daniel ti Babilonia? b) ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ chaʼan tsaʼix i taja i colel Daniel?

      6 ¿Muʼ ba i mejlel i pʌs juntiquil chʼiton chaʼan tsaʼix i taja i colel? Laʼ laj qʼuel chaʼan juntiquil i wiñic Dios i cʼabaʼ Daniel. Tajol xcolel to cheʼ tsaʼ bajñel chujqui majlel ti Babilonia. Yaʼi tsiʼ taja cabʌl wocol. Jumpʼejl ejemplo, tsaʼ chumle yicʼot wiñicob xʼixicob (quixtañujob) maʼañic bʌ tsiʼ jacʼbeyob i tʼan Dios. Cheʼ jaʼel, wen ñuc tsaʼ caji ti qʼuejlel. Tsaʼ yajcʌnti chaʼan miʼ melben i yeʼtel jiñi rey (Daniel 1:3-5, 13). Daniel ñumen wen tsaʼ mejli ti chumtʌl ti Babilonia yilal, i mach cheʼic bajcheʼ ti Israel.

      7 Pero Daniel tsiʼ pʌsʌ chaʼan añix i colel cheʼ tsaʼʌch i ñusa jiñi wocol. ¿Bajcheʼ? Maʼañic tsiʼ cʌyʌ chaʼan jiñi quixtañujob ti Babilonia miʼ yʌcʼob ti qʼuextʌyel o miʼ ñusʌben i tʼan Jehová. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan «tsiʼ yʌlʌ tiʼ pusicʼal chaʼan maʼañic miʼ bibʼesan i bʌ». Yom i yʌl, tsiʼ yʌlʌ tiʼ pusicʼal chaʼan maʼañic mi caj i yotsan i bʌ ti jiñi mach bʌ isujmic ñopbalʌl (Daniel 1:8, TNM). Cheʼʌch tsiʼ pʌsʌ chaʼan tsaʼix i taja i colel.

      Juntiquil xcolel woliʼ pʌs chaʼan i yamigo Dios yaʼ tiʼ Yotlel Tempa bʌ, pero cheʼ bajcheʼ i yamigo pañimil yaʼ ti escuela

      Jiñi xcolelob maʼañic miʼ pʌsob chaʼan i yamigojob Dios tiʼ Yotlel Tempa bʌ, pero i yamigojob pañimil ti escuela. (Qʼuele jiñi párrafo 8).

      8. ¿Chuqui miʼ mejlel a cʌn tiʼ tojlel Daniel?

      8 ¿Chuqui miʼ mejlel a cʌn tiʼ tojlel Daniel? Chaʼan miʼ tsaʼʌchix a taja a colel, yom maʼ jacʼben i tʼan Jehová anquese maʼ ñusan tsʌts bʌ wocol tac. Mach cheʼic yomet bajcheʼ juncojt camaleón, muʼ bʌ i qʼuextan i colorlel cheʼ baqui jach an. Mach mejlic a pʌs a bʌ chaʼan a wamigo Dios tiʼ Yotlel Tempa bʌ pero ti escuela maʼ pʌs chaʼan a wamigo pañimil (mulawil). Yom xucʼulet ti Dios cheʼ maʼ ñusan tsʌts tac bʌ wocol (pejcan Efesios 4:14, 15).

      9, 10. a) ¿Chucoch yom maʼ ñaʼtan bajcheʼ tsaʼ ñusa jiñi wocol tsaʼ bʌ a taja poj maxto jalic? b) ¿Chuqui jiñi chʼʌmjaʼ?

      9 Isujmʌch, ti lac pejtelel mi lac taj lac sajtemal anquese xcolelontola o ñoxoñixla (Eclesiastés 7:20). Pero mi a womix chʼʌmjaʼ, yom maʼ cʼajtiben a bʌ mi a womʌch a mel chuqui yom Jehová tiʼ pejtelel ora. ¿Añix ba ora caj a jacʼben i tʼan? Ñaʼtan bajcheʼ tsaʼ ñusa jiñi wocol tsaʼ bʌ a taja poj maxto jalic. ¿Tsaʼʌch baʼ ñaʼta a mel chuqui wen? O tajol cheʼ choncol a ñusan bajcheʼ Daniel. Tajol an subebilet chaʼan maʼ cʼʌn jiñi a wujil bʌ chaʼan utsʼat maʼ chumtʌl ti ili pañimil. Cheʼ bʌ maʼ ñusan bajcheʼ jiñi, ¿muʼ baʼ chʼʌmben isujm chuqui yom Jehová chaʼan maʼ mel? (Efesios 5:17).

      10 Ñucʌch i cʼʌjñibal cheʼ maʼ melben a bʌ ili cʼajtiya tac come mi caj i coltañet a qʼuel chaʼan mach alas jach jiñi chʼʌmjaʼ. Jiñʌch baqui maʼ pʌsben yañoʼ bʌ chaʼan tsaʼix a wʌcʼʌ a tʼan chaʼan mi caj a cʼuxbin Jehová yicʼot tiʼ pejtelel a pusicʼal mi caj a chʌn melben i yeʼtel (Marcos 12:30). Tiʼ pejtelel tsaʼix bʌ i chʼʌmʌ jaʼ yom miʼ tsʼʌctesan jiñi tʼan tsaʼ bʌ i yʌqʼue Jehová (pejcan Eclesiastés 5:4, 5).

      «¿CHUCOCH COM CHʼɅMJAʼ?»

      11, 12. a) Mi choncol a ñaʼtan chʼʌmjaʼ, ¿chuqui yom maʼ wen qʼuel? b) ¿Chuqui mi caj i coltañet a qʼuel jiñi chʼʌmjaʼ cheʼ bajcheʼ miʼ qʼuel Jehová?

      11 Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan tiʼ pejtelel i wiñicob Dios mi caj i melbeñob i yeʼtel ‹ti jumpʼejlob i pusicʼal›, yaʼ ochem jiñi xcolelob (Salmo 110:3). Jin chaʼan, mi woli (choncol) a ñaʼtan a chʼʌmjaʼ, yom maʼ wen qʼuel chaʼan jatetʌch cheʼ tsaʼ ñaʼta. Iliyi ñumen ñuc i cʼʌjñibal mi Testigojob jiñi a familia baqui tsaʼ coliyet.

      12 Cheʼ colel muqʼuet, tajol qʼuelbil a chaʼan am bʌ i chaʼleyob chʼʌmjaʼ. Tajol tsaʼix i chʼʌmʌ jaʼ juntiquil a wamigo o a weran. Pero yom tsajalet. Mach a ñaʼtan chaʼan yomix maʼ chʼʌmjaʼ jeʼel come añix bajcheʼ cʼamel a jabilel o chaʼan tsaʼix i chaʼleyob chʼʌmjaʼ yañoʼ bʌ. ¿Chuqui mi caj i coltañet a qʼuel jiñi chʼʌmjaʼ cheʼ bajcheʼ miʼ qʼuel Jehová? Aqʼuen i yorajlel a ñaʼtan chucoch ñucʌch i cʼʌjñibal. Ti ili temaj yicʼot ti yambʌ mi caj a qʼuel chucoch.

      13. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a ñaʼtan tiʼ sujm mi a womix chʼʌmjaʼ?

      13 ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a ñaʼtan chaʼan weñʌch chucoch a womix chʼʌmjaʼ? Junchajp jiñʌch cheʼ maʼ tsajin a woración. Cʼajtiben a bʌ: «¿Muʼ ba c wen melben oración Jehová o maʼañic? ¿Muʼ ba c wen ñaʼtan chuqui mic suben, o jin jach mic suben mach bʌ wen ñuc taquic i cʼʌjñibal?». Ili mi caj i coltañet a qʼuel mi wem bʌ i yamigojet Dios (Salmo 25:4). Jehová mach junsujtel jach miʼ cʼʌn jiñi Biblia chaʼan miʼ jacʼ la coración. Jin chaʼan, cheʼ maʼ tsajin bajcheʼ yilal a majlel ti a pejcaya Biblia jiñʌch yambʌ bajcheʼ maʼ ñaʼtan mi weñʌch chucoch a wom chʼʌmjaʼ (Josué 1:8). Cʼajtiben a bʌ: «¿Ñʌmʌl ba c pejcan Biblia ti jujumpʼejl semana? ¿Mucʼʌch ba cotsan c bʌ ti tʼan cheʼ miʼ mejlel jiñi chʼujutesaya ti familia?». Ili mi caj i coltañet a ñaʼtan mi weñʌch i sujmlel chucoch a womix chʼʌmjaʼ, yom i yʌl chucoch tsaʼix a ñaʼta sujtel tiʼ yamigo Jehová yicʼot chaʼan maʼ melben i yeʼtel tiʼ pejtelel a pusicʼal.

      «¿CUJIL BA CHUQUI YOM I YɅL CHEʼ MI CɅCʼ C BɅ TI JEHOVÁ?»

      14. ¿Bajcheʼ yʌñʌl cheʼ mi la cʌcʼ lac bʌ yicʼot jiñi chʼʌmjaʼ?

      14 An xcolelob muʼ bʌ i yʌlob chaʼan tsaʼix i yʌcʼʌyob i bʌ ti Jehová, pero chaʼan maxto chajpʌbilobic chaʼan miʼ chʼʌmob jaʼ. Pero tiʼ sujm, mach yujilobic chaʼan yʌñʌl cheʼ mi lac cʌcʼ lac bʌ ti Jehová yicʼot jiñi chʼʌmjaʼ. Cheʼ mi la cʌcʼ lac bʌ jiñʌch cheʼ mi lac suben Jehová ti jumpʼejl oración chaʼan tiʼ pejtelel ora mi caj lac melben i yeʼtel. Ti wiʼil maʼ chaʼlen chʼʌmjaʼ chaʼan miʼ ñaʼtañob tiʼ pejtelel yañoʼ bʌ chaʼan tsaʼix a wʌqʼue a cuxtʌlel Jehová. Jin chaʼan, yom maʼ wen chʼʌmben isujm chuqui yom i yʌl cheʼ maʼ wʌqʼuen a bʌ Dios cheʼ maxto a chaʼle chʼʌmjaʼ.

      15. ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ maʼ wʌcʼ a bʌ ti Jehová?

      15 Cheʼ maʼ wʌcʼ a bʌ ti Jehová woli (yʌquel) a suben chaʼan ti jiñi bʌ ora añix tiʼ wenta a cuxtʌlel. Cheʼ maʼ wʌcʼ a bʌ ti Jehová yom i yʌl cheʼ maʼ wʌqʼuen a tʼan i chaʼan jiñi ñumen ñuc bʌ jiñʌch cheʼ maʼ chʌn melben i yeʼtel (pejcan Mateo 16:24). Jin chaʼan, mach alas jach cheʼ maʼ wʌcʼ a bʌ tiʼ tojlel (Mateo 5:33). ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a pʌs chaʼan a wujilix chaʼan añix tiʼ wenta Dios a cuxtʌlel? (Romanos 14:8).

      16, 17. a) Tsictesan yicʼot jumpʼejl ejemplo chaʼan maʼañix ti a wenta jiñi a cuxtʌlel. b) Cheʼ bʌ juntiquil miʼ yʌqʼuen i cuxtʌlel Dios, ¿chuqui miʼ suben?

      16 ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a pʌs chaʼan maʼañix ti a wenta a cuxtʌlel? Ñaʼtancu a wilan chaʼan jiñi a tat miʼ yʌqʼueñet jumpʼejl lum, i miʼ subeñet chaʼan a chaʼañix. Pero ti wiʼil miʼ subeñet chaʼan jiñi i juñilel jin mi caj i chʼʌm cʌytʌl yicʼot jin jach mi caj i cʼʌn ti troñel. ¿Muʼ baʼ wʌl chaʼan tsaʼʌch i yoque aqʼueyet jiñi lum? ¿O chʌn i chaʼan to?

      17 Cheʼ bʌ juntiquil miʼ yʌcʼ i bʌ ti Dios, choncol i suben: «Añix ti a cʼʌb jiñi j cuxtʌlel». Jehová mucʼʌch i mejlel i pijtan chaʼan miʼ tsʼʌctesan i tʼan jiñi quixtañu. Pero ñaʼtancu chaʼan miʼ tech mucul loqʼuel yicʼot yambʌ mach bʌ Testigojic. O ñaʼtancu chaʼan miʼ chʼʌm jumpʼejl eʼtel muʼ bʌ i mʌctan loqʼuel ti subtʼan yicʼot chaʼan maʼañic miʼ majlel ti tempa bʌ. Cheʼ bajcheʼ jiñi maʼañic woliʼ tsʼʌctesan i tʼan tsaʼ bʌ i yʌqʼue Dios. Lajal bajcheʼ jiñi tatʌl muʼ bʌ i majtan acʼ jiñi lum, pero miʼ chʼʌm cʌytʌl i juñilel. Jin chaʼan, mi tsaʼ sube Jehová chaʼan añix tiʼ wenta a cuxtʌlel, mele chuqui yom tiʼ pejtelel ora anquese an i tajol mach cheʼic bajcheʼ a wom. Jiñi lac melbal cheʼ yom bajcheʼ i chaʼan Jesús, cheʼ tsiʼ yʌlʌ: «Tsaʼ jubiyon tilel ti panchan chaʼan mic mel chuqui yom c Tat tsaʼ bʌ i chocoyon tilel. Maʼanic tsaʼ tili c mel chuqui com tic bajñel pusicʼal» (Juan 6:38).

      18, 19. a) ¿Chuqui miʼ yʌl Rose yicʼot Christopher chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ? b) ¿Chuqui maʼ ñaʼtan jatet chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ?

      18 Wen tsiquil chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ yomʌch miʼ wen ñaʼtʌntel. Jiñʌch ñuc bʌ lac majtan cheʼ mi la cʌcʼ lac bʌ ti Jehová yicʼot cheʼ chʼʌmʌl lac chaʼan jaʼ. Mi mucʼʌch a cʼuxbin Jehová yicʼot maʼ chʼʌmben isujm yom bʌ i yʌl cheʼ maʼ wʌcʼ a bʌ tiʼ tojlel, mi caj a chaʼlen chʼʌmjaʼ. Maʼañic mi caj a chaʼ ñaʼtan a bʌ chucoch tsaʼ mele. Juntiquil xchʼoc i cʼabaʼ Rose miʼ yʌl: «Mic wen cʼuxbin Jehová, i cojach miʼ yʌqʼueñon c tijicñʌyel tiʼ melol i yeʼtel. Cheʼ bʌ tsaʼ c ñaʼta mic chaʼlen chʼʌmjaʼ, wen cujil chaʼan cojach jiñi ñumen wem bʌ miʼ mejlel c mel».

      19 Yaʼ ti ñaxam bʌ párrafo tsaʼ lac taja ti tʼan Christopher. Tsiʼ chʼʌmʌ jaʼ cheʼ bʌ 12 i jabilel. ¿Bajcheʼ yubil miʼ yubin chaʼan jiñi? Miʼ yʌl chaʼan wen tijicña. Tsaʼ ochi ti precursor regular cheʼ bʌ 17 i jabilel, cheʼ bʌ añix 18, tsaʼ waʼchoconti bajcheʼ siervo ministerial. Wʌle añix ti Betel. Miʼ yʌl: «Jiñʌch wem bʌ cheʼ tsaʼ c ñaʼta c chʼʌmjaʼ. Mic chaʼlen eʼtel yicʼot Jehová yicʼot i yorganización, i jiñʌch muʼ bʌ i wen aqʼueñon c tijicñʌyel». ¿Ixcu jatet? ¿Wolix baʼ ñaʼtan chʼʌmjaʼ? Mi cheʼʌchi, ¿bajcheʼ miʼ mejlel a chajpan a bʌ? Mi caj laj qʼuel ti yambʌ temaj.

  • ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a chajpan a bʌ chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ?
    Lac Tsictesʌbentel 2016 | marzo
    • Juntiquil xcolel woliʼ chaʼlen estudio tiʼ bajñelil, miʼ pejcan jiñi Biblia, miʼ sʌqʼuesan i Yotlel Tempa bʌ yicʼot miʼ loqʼuel ti subtʼan

      ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a chajpan a bʌ chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ?

      «C Dios tijicña wolic mel chuqui a wom. Lotol a mandar tic pusicʼal» (SALMO 40:8).

      CʼAY: 51, 58

      ¿BAJCHEʼ MI CAJ A JACʼ?

      • ¿Chuqui yom i yʌl jiñi tʼan i ‹chʼujbintel chaʼan yoque melelʌch›?

      • ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ chʼujulonla yicʼot cheʼ an toj bʌ lac melbal?

      • ¿Chucoch yom maʼ wʌqʼuen i yorajlel a ñaʼtan i tojol jiñi mulil?

      1, 2. a) ¿Chucoch maʼ wʌl chaʼan jiñʌch wen ñuc bʌ jiñi chʼʌmjaʼ? b) Mi a womix chʼʌmjaʼ, ¿chuqui yom bʌ maʼ wen qʼuel?

      ¿xCOLELET to ba i a womix chʼʌmjaʼ? Jiñʌch wen ñuc bʌ cheʼ mi lac chaʼlen chʼʌmjaʼ. Cheʼ bajcheʼ tsaʼ laj qʼuele ti ñaxam bʌ temaj, jiñi chʼʌmjaʼ jiñʌch wen ñuc bʌ. Cheʼ bʌ maʼ mel, maʼ pʌsben yañoʼ bʌ chaʼan tsaʼix a wʌcʼʌ a cuxtʌlel ti Jehová. Yom i yʌl, maʼ pʌsbeñob chaʼan tsaʼix a wʌcʼʌ a tʼan chaʼan tiʼ pejtelel ora mi caj a melben i yeʼtel (troñel) Dios yicʼot chaʼan jiñʌch mi caj a ñumen acʼ ti ñuc. Come mach alas jach cheʼ mi laj cʌcʼ lac tʼan, mi a womix chʼʌmjaʼ yom maʼ wen qʼuel mi tsaʼix a taja a colel, chaʼan weñʌch i sujmlel chucoch a wom a mel yicʼot chaʼan mucʼʌch a chʼʌmben isujm chuqui yom i yʌl cheʼ mi la cʌcʼ lac bʌ ti Dios.

      2 ¿Chajpʌbiletix ba mi a ñaʼtan chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ? Tajol maxto cheʼic maʼ wubin. O tajol maʼ wubin chaʼan cheʼixi, pero jiñi a tat a ñaʼ miʼ subeñetob chaʼan yom to maʼ pijtan maʼ ñumen taj a jabilel yicʼot maʼ ñumen cʌn. Pero mach a taj a chʼijiyemlel. Chaʼlen wersa a mel chuqui to yom chaʼan maʼañic miʼ wen ñumel ora. Ti ili temaj an uxchajp baqui miʼ caj i coltañet a ñaʼtan yom bʌ maʼ mel. Ñaxam bʌ jiñʌch ti chuqui tac maʼ ñop. I chaʼpʼejlel, ti chuqui tac maʼ mel. I yuxpʼejlel, ti chuqui maʼ wubin tiʼ tojlel Jehová.

      MUʼ BɅ A ÑOP

      3, 4. Jiñi xcolelob, ¿chuqui miʼ mejlel i cʌñob tiʼ tojlel Timoteo?

      3 Melben a bʌ ili cʼajtiya tac: «¿Chucoch mic ñop chaʼan añʌch Dios? ¿Chucoch mucʼʌch c ñop chaʼan tilem ti Dios jiñi Biblia? ¿Chucoch mic jacʼben i mandar Dios i mach jiñic i chaʼan bʌ ili pañimil?». Cheʼ maʼ melben a bʌ ili cʼajtiya tac mi caj i coltañet a jacʼ jiñi ticʼojel tsaʼ bʌ i yʌcʼʌ jiñi apóstol Pablo chaʼan yom mi laj «cʌn chuqui yom Dios. Jiñʌch wen tac bʌ yicʼot tsʼʌcʌl tac bʌ muʼ bʌ i mulan» (Romanos 12:2). Ili tʼan yom i yʌl chaʼan yom maʼ wen qʼuel ti a bajñelil chaʼan jiñi ñumen wem bʌ jiñʌch cheʼ maʼ mel muʼ bʌ i yʌl Dios. ¿Chucoch yom maʼ qʼuel ti a bajñelil?

      4 Ñaʼtan tiʼ tojlel jiñi xcolel Timoteo. Tsiʼ wen cʌñʌ jiñi cʌntesʌntel tac am bʌ ti jiñi Tsʼijbujel come jiñi i ñaʼ yicʼot i chuchuʼ (coʼ) tsiʼ wen cʌntesayob. Pero Pablo tsiʼ sube: «Chʌc tsʌclen jini tsaʼ bʌ a cʌñʌ, jini tsaʼ bʌ a chʼujbi chaʼan yoque melelʌch» (2 Timoteo 3:14, 15, Jini wen bʌ tʼan). Timoteo tsaʼ cʼoti i wen ñop chaʼan jiñi i sujmlel yaʼʌch an ti jiñi Tsʼijbujel. Pero ¿chucoch tsiʼ wen ñopo? ¿Chaʼan jach ba jiñi i ñaʼ yicʼot i coʼ tsiʼ subeyob chaʼan jiñʌch i sujmlel? Maʼañic. Timoteo tsiʼ wen tsaji yicʼot tsiʼ wen qʼuele tiʼ bajñelil (pejcan 1 Tesalonicenses 5:21). Tiʼ sujm cabʌl chuqui miʼ mejlel i cʌñob jiñi xcolelob tiʼ tojlel Timoteo.

      5, 6. ¿Chucoch i cʼʌjñibalʌch cheʼ maʼ cʌn a wen qʼuel chuqui maʼ ñop ili ora?

      5 Tajol añix ora a cʌñʌ jiñi cʌntesʌntel am bʌ ti Biblia. Mi cheʼ bajcheʼ jiñi, mele bajcheʼ Timoteo yicʼot wen ñaʼtan chucoch maʼ ñop jiñi ñopol bʌ a chaʼan. Cheʼ jumpʼejl a pusicʼal chaʼan muʼ bʌ a ñop, mi caj i ñumen pʼʌtʼan a ñopoñel. Maʼañic mi caj a jacʼ chuqui miʼ xiqʼuet a mel a piʼʌlob yicʼot ili pañimil mi jiñic bajcheʼ maʼ bajñel ñaʼtan.

      6 Ñuc i cʼʌjñibal cheʼ ti orajach maʼ cʌn a wen qʼuel chuqui maʼ ñop. ¿Chucoch? Come mi caj a mejlel a jacʼ jiñi cʼajtiya tac muʼ bʌ i melbeñetob a piʼʌlob, bajcheʼ ili tac: «¿Chucoch mucʼʌch a ñop chaʼan an Dios? Mi cʼuxbiyajʌch Dios, ¿chucoch miʼ yʌcʼ ti ujtel jontolil? Mi Dios luʼ melbil i chaʼan, ¿majqui tsiʼ mele Dios?». Cheʼ bʌ a wujilix i wen tsajintel o qʼuelol, ili cʼajtiya tac maʼañic mi caj i yʌcʼ chaʼan chaʼchajp jax a pusicʼal ti chuqui maʼ chʼujbin. Mi caj i ñijcañet a ñumen pejcan jiñi Biblia.

      7-9. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a pʼʌtʼesan jiñi ñopol bʌ a chaʼan?

      7 Mi mucʼʌch a wen pejcan jiñi Biblia, mi caj a mejlel a jacʼ cʼajtiya tac, a chʼʌmben isujm maʼañic bʌ maʼ wen ñaʼtan yicʼot a wen qʼuel jiñi ñopol tac bʌ a chaʼan (Hechos 17:11). Jiñi i testigojob Jehová an cabʌl jun i chaʼañob muʼ bʌ mejlel i coltañet. Jumpʼejl ejemplo, jiñi folleto El origen de la vida yicʼot jiñi libro ¿Existe un Creador que se interese por nosotros?, an i colta cabʌl xcolelob.

      8 Tajol jiñi ñaxam bʌ cʌntesa tac am bʌ ti Biblia an a wujilix bʌ i sujmlel come muqʼuix a wen pejcan jiñi Biblia. Pero ¿am ba i sujmlel chaʼan chucoch cheʼʌch maʼ ñaʼtan bajcheʼ jiñi? Cheʼ maʼ bajñel chajpan jiñi Biblia, miʼ mejlel a sʌclan ti lon c jun tac muʼ bʌ mejlel i coltañet a ñumen pʼʌtʼesan muʼ bʌ a ñop. Yicʼot miʼ mejlel i coltañet a ñaʼtan bajcheʼ yom maʼ tsictesʌben yañoʼ bʌ.

      9 Ñuc i cʼʌjñibal cheʼ maʼ ñop ti a bajñelil chaʼan i sujmʌch chuqui ñopol a chaʼan ti Biblia. Ili mi caj i coltañet a chajpan a bʌ chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ. Juntiquil xchʼoc Testigo bʌ tsiʼ yʌlʌ: «Cheʼ maxto cʌlʌ tic pusicʼal chaʼan mic chaʼlen chʼʌmjaʼ, tsaʼ c wen tsaji jiñi Biblia jinto tsaʼ cʼoti c ñop chaʼan jiñʌch isujm bʌ ñopbalʌl». Miʼ yʌl chaʼan ti jujumpʼejl qʼuin miʼ ñumen ñop chaʼan jiñi.

      MUʼ BɅ A MEL TAC

      10. ¿Chucoch juntiquil Testigo chʼʌmʌlix bʌ i chaʼan jaʼ mucʼʌch caj i pʌs tiʼ melbal chaʼan añʌch i ñopoñel?

      10 Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Maʼanic woli laʼ ñop Dios ti isujm come toʼol tʼan jach mi maʼanic wen bʌ laʼ melbal» (Santiago 2:17). Jin chaʼan, mi añʌch a ñopoñel yicʼot mi jumpʼejlʌch a pusicʼal muʼ bʌ a ñop, mi caj a pʌs tiʼ pejtelel chuqui maʼ mel. Mi caj a mel chuqui ‹chʼujul› yicʼot ‹toj bʌ a melbal› cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl jiñi Biblia (pejcan 2 Pedro 3:11).

      11. ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ chʼujulonla?

      11 Cheʼ yom chʼujulonla, yom i yʌl chaʼan sʌconla ti laj cuxtʌlel. Jumpʼejl ejemplo, ñaʼtancu chuqui melbil a chaʼan ti jiñi wʌcpʼejl uw ñumeñix bʌ. Cheʼ bʌ tsaʼ taja jumpʼejl wocol chaʼan chuqui yom maʼ mel, ¿tsaʼ ba mejli a cʌn chuqui wen yicʼot chuqui mach weñic? (Hebreos 5:14). ¿Cʼajal baʼ chaʼan bajcheʼ tsaʼ ñusa jumpʼejl wocol tiʼ tojlel yambʌ xcolelob? ¿Wem ba miʼ qʼueletob jiñi yañoʼ bʌ ti escuela? ¿Muʼ baʼ mel muʼ bʌ i yʌl Jehová, o jin muʼ bʌ i subeñetob a piʼʌlob chaʼan maʼañic miʼ wajleñetob? (1 Pedro 4:3, 4). Ti lac pejtelel xmulilonla. Jinto jiñi añix bʌ ora i cajel i melbeñob i yeʼtel Dios miʼ mejlel i quisñiñob i yʌl chaʼan i testigojob Jehová. Pero jiñi tsaʼix bʌ i yʌcʼʌ i bʌ ti Dios yom ñuc miʼ yubin i bʌ cheʼ i testigo Jehová yicʼot yom miʼ pʌs cheʼ chʌn sʌc tiʼ cuxtʌlel.

      12. a) ¿Baqui tac bʌ jiñi toj bʌ lac melbal? b) ¿Bajcheʼ yilal yom maʼ qʼuel?

      12 ¿Chuqui tac jiñi toj bʌ lac melbal? Jiñʌch muʼ bʌ lac mel ti juntemel yaʼ ti laj congregación, bajcheʼ jiñi tempa bʌ yicʼot subtʼan. Pero jiñʌch muʼ bʌ a mel ti a bajñelil jaʼel bajcheʼ jiñi oración yicʼot cheʼ ma pejcan jiñi Biblia. Jiñi muʼ bʌ i yʌqʼuen i cuxtʌlel Jehová tijicña miʼ yubin tiʼ melol ili tac, i mach cheʼic bajcheʼ i xicʼol miʼ yubin. Lajal miʼ yubin bajcheʼ jiñi rey David, tsaʼ bʌ i yʌlʌ: «C Dios tijicña wolic mel chuqui a wom. Lotol a mandar tic pusicʼal» (Salmo 40:8).

      13, 14. a) ¿Chuqui miʼ mejlel i coltañet a taj toj bʌ a melbal? b) ¿Bajcheʼ an i colta yambʌ xcolelob iliyi?

      13 Chaʼan maʼ qʼuel mi añʌch toj bʌ a melbal, wen ñaʼtan ili cʼajtiya tac: «¿Wen tsiquil ba chuqui maʼ cʼajtin ti a woración? ¿Cʌñʌl ba chaʼan mucʼʌch a cʼuxbin Jehová ti chuqui maʼ wʌl?». «¿Chuqui maʼ qʼuel cheʼ bʌ maʼ chaʼlen estudio ti a bajñelil?» yicʼot «¿Muʼ baʼ loqʼuel ti subtʼan anquese jiñi a tat a ñaʼ maʼañic miʼ loqʼuelob?»[1] (qʼuele jiñi nota am bʌ tiʼ yujtibal ili temaj). Tsʼijbuben i jacʼbal ili cʼajtiya tac. Jiñʌch mi caj i coltañet a ñaʼtan chuqui mi caj a mel chaʼan maʼ weñʼesan a woración, cheʼ maʼ pejcan a Biblia ti a bajñelil yicʼot bajcheʼ muqʼuet ti subtʼan.

      14 An xcolelob choncolix bʌ i ñaʼtañob chʼʌmjaʼ am bʌ i tajayob cabʌl i wenlel cheʼ miʼ tsʼijbuñob i jacʼbal jiñi cʼajtiya tac. Juntiquil hermana xcolel to bʌ i cʼabaʼ Tilda miʼ yʌl chaʼan jiñi cʼajtiya tac tsiʼ colta chaʼan miʼ wen ñaʼtan chuqui mi caj i mel. Miʼ yʌl chaʼan cheʼ tiʼ tsʼijbu i jacʼbal jiñi cʼajtiya tac tsiʼ colta i taj jiñi ñaʼtʌbil tac bʌ i chaʼan. Miʼ yʌl chaʼan ti jumpʼejl jach jab chajpʌbilix chaʼan jiñi chʼʌmjaʼ. Patrick, yambʌ xcolel, miʼ yʌl chaʼan lajal tsaʼ ujti tiʼ tojlel. Miʼ yʌl: «Ñaʼtʌbilix c chaʼan com bʌ c mel, pero cheʼ tsaʼ c tsʼijbu ti jun, tsiʼ coltayon c ñumen chaʼlen wersa chaʼan mic taj».

      Juntiquil xcolel woliʼ yʌcʼ i comentario yaʼ ti tempa bʌ

      Mi jiñi a tat a ñaʼ miʼ cʌyob i sujmlel, ¿muʼ ba caʼ chʌn melben i yeʼtel Jehová? (Qʼuele jiñi párrafo 15).

      15. ¿Chucoch mi la cʌl chaʼan ti jujuntiquil yom mi lac ñaʼtan cheʼ mi laj cʌqʼuen lac bʌ Jehová?

      15 Yambʌ cʼajtiya ñuc bʌ i cʼʌjñibal jiñʌch: «Mi jiñi a tat a ñaʼ o jiñi a wamigojob miʼ cʌyob i sujmlel, ¿muʼ ba caʼ chʌn melben i yeʼtel Jehová?». Yom cʼajal a chaʼan cheʼ bʌ tsaʼ wʌcʼʌ a bʌ ti Jehová, jatet jach tsaʼ bajñel ñaʼta. Cheʼ bʌ maʼ wʌqʼuen a cuxtʌlel Jehová yicʼot maʼ chʼʌmjaʼ, mi caj a mejlel a bajñel lʌcʼtesan a bʌ tiʼ tojlel yicʼot jatetʌch maʼ cajel ti meloñel a wicʼot chaʼan chuqui maʼ mel. Jin chaʼan, mach yaʼic cʌyʌl ti a tat a ñaʼ o ti yambʌ wiñicob xʼixicob (quixtañujob) muʼ bʌ a mel chaʼan Jehová. Mi muqʼuix a tech a mel chuqui chʼujul yicʼot toj bʌ a melbal, mi caj a pʌs chaʼan mucʼʌch a wen ñop chaʼan jiñʌch i sujmlel iliyi yicʼot chaʼan a wom a wʌcʼ ti ñuc i mandar tac Dios. Mach jalix, chajpʌbiletix mi caʼ wubin a bʌ chaʼan chʼʌmjaʼ.

      MUʼ BɅ A WUBIN TIʼ TOJLEL JEHOVÁ

      16, 17. a) ¿Chuqui yom miʼ ñijcan juntiquil chaʼan chʼʌmjaʼ yicʼot miʼ sujtel ti xñoptʼan? b) ¿Chuqui mi caj i coltañet a ñumen qʼuel ti ñuc i tojol jiñi mulil? Acʼʌ jumpʼejl ejemplo.

      16 Ti jumpʼejl bʌ qʼuin, juntiquil wiñic wen i cʌñʌ bʌ i Mandar Moisés tsiʼ cʼajtibe Jesús baqui bʌ jiñi ñumen ñuc bʌ mandar. Jesús tsiʼ sube: «Cʼuxbin a Yum Dios tiʼ pejtelel a pusicʼal, tiʼ pejtelel a chʼujlel [«cuxtʌlel», TNM], tiʼ pejtelel a ñaʼtʌbal» (Mateo 22:35-37). Wen tsiquil chaʼan cheʼ bʌ an majqui yom chʼʌmjaʼ yicʼot sujtel ti xñoptʼan, chaʼañʌch miʼ cʼuxbin Jehová. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a ñumen pʼʌtʼesan a cʼuxbiya ti Jehová? Junchajp jiñʌch cheʼ maʼ ñaʼtan i tojol jiñi mulil tsaʼ bʌ i yʌcʼʌ Jesús (pejcan 2 Corintios 5:14, 15 yicʼot 1 Juan 4:9, 19). Cheʼ maʼ wʌqʼuen i yorajlel a ñaʼtan ili ñuc bʌ majtañʌl tsaʼ bʌ i yʌqʼueyet Dios, mi caj a ñumen qʼuel ti ñuc yicʼot mi caj a ñumen mulan a mel chuqui utsʼat tiʼ tojlel.

      17 Ñaʼtancu chaʼan wolix (choncolix) i pʌyet majlel jiñi jaʼ, pero an majqui miʼ tilel i coltañet. ¿Chuqui maʼ mel ti wiʼil? ¿Ti orajach ba maʼ majlel ti a wotot i maʼañic maʼ wʌqʼuen wocolix i yʌlʌ? Maʼañic. Ti isujm, maʼ wen aqʼuen wocolix i yʌlʌ cheʼ tsiʼ coltayet. Lajal jeʼel, tiʼ caj jiñi mulil yicʼot chʌmel, cheʼ bajcheʼ woli (yʌquel) i pʌyonla majlel jiñi jaʼ. Pero Jehová yicʼot Jesús tsiʼ coltayoñobla come miʼ wen cʼuxbiñoñobla. ¡Tsiʼ coltayob laj cuxtʌlel! Jin chaʼan, an lac pijtaya chaʼan mi lac chumtʌl tiʼ pejtelel ora wʌʼ ti Pañimil ti jumpʼejl paraíso. ¿Mach ba yomic mi lac wen aqʼueñob wocolix i yʌlʌ?

      18, 19. a) ¿Chucoch mach yomic maʼ bʌcʼñan a wʌqʼuen a cuxtʌlel Jehová? b) ¿Chucoch ñumen utsʼat mi caj a wajñel mi tsaʼ ñaʼta a melben i yeʼtel Dios?

      18 ¿Muʼ baʼ wʌqʼuen wocolix i yʌlʌ Jehová chaʼan tsaʼ bʌ i mele ti a tojlel? Mi cheʼi, aqʼuen a cuxtʌlel Dios yicʼot chaʼlen chʼʌmjaʼ. Cheʼ bajcheʼ a wujil, cheʼ maʼ wʌcʼ a bʌ ti Dios yom i yʌl chaʼan tiʼ pejtelel ora mi caj a mel chuqui yom. Pero mach yom maʼ bʌcʼñan a wʌcʼ a bʌ. ¿Chucoch? Come Jehová yom chuqui wem bʌ chaʼañet, i tsaʼix i yʌcʼʌ i tʼan chaʼan mi caj i yʌqʼueñob i chobejtʌbal majqui miʼ jacʼbeñob i tʼan (Hebreos 11:6). Cheʼ bʌ maʼ wʌcʼ a cuxtʌlel ti Jehová yicʼot maʼ chʼʌmjaʼ, ¡ñumen tijicña mi caj a wajñel yicʼot ti a ñʌchʼtʌlel! Juntiquil hermano am bʌ 24 i jabilel tsaʼ bʌ i chʼʌmʌ jaʼ cheʼ alob to, miʼ yʌl: «Tsaʼic c tsʼitaʼ pijta miʼ ñumel jiñi jabil, tajol tsaʼ to c ñumen chʼʌmbe isujm chuqui woli c mel. Pero cheʼ tsaʼ c chʼʌmʌ jaʼ, tsiʼ cʌntayon chaʼan maʼañic mic yajlel tiʼ yac ili pañimil».

      19 Tsaʼix la cʌlʌ chaʼan Jehová yom chuqui wem bʌ chaʼañet. Pero Satanás mach i wentajetic come i bajñel jach miʼ ñaʼtan i bʌ. Mi tsaʼ mele chuqui yom, ¿muʼ ba caj i yʌqʼueñet chuqui wem bʌ? Maʼañic. Satanás maʼañic wen tʼan muʼ bʌ mejlel i yʌqʼuen jiñi quixtañujob, mi jumpʼejlic pijtaya miʼ yʌcʼ. Maʼañic miʼ yʌqʼueñet jumpʼejl a pijtaya ti talto bʌ qʼuin come mi jiñic to an i chaʼan (Apocalipsis 20:10).

      20. ¿Chuqui miʼ mejlel a mel chaʼan maʼ chajpan a bʌ chaʼan maʼ wʌqʼuen a cuxtʌlel Jehová yicʼot maʼ chaʼlen chʼʌmjaʼ? (Qʼuele jeʼel jiñi recuadro «A coltʌntel chaʼan ñumen utsʼat maʼ wajñel a wicʼot Dios»).

      20 Maʼañic yambʌ ñumen wen bʌ, cojach cheʼ maʼ wʌcʼ a cuxtʌlel ti Jehová. ¿Chajpʌbiletix ba? Mi cheʼʌchi, mach a bʌcʼñan a mel. Pero mi maxto cheʼic maʼ wubin, jacʼʌ ili ticʼojel tac tsaʼ bʌ laj qʼuele chaʼan maʼ ñumen tojʼan majlel. Pablo tsiʼ tiqʼui jiñi hermanojob yaʼ ti congregación ti Filipos chaʼan yom miʼ bej colelob majlel (Filipenses 3:16). Mi mucʼʌch a jacʼ ili ticʼojel, mach jalix chaʼan chajpʌbilet mi caj a wubin a bʌ chaʼan maʼ wʌqʼuen a cuxtʌlel Jehová yicʼot maʼ chaʼlen chʼʌmjaʼ.

      ^ [1] (párrafo 13): An xcolelob tajbil bʌ i chaʼañob i wenlel cheʼ miʼ jacʼob jiñi cʼajtiya tac muʼ bʌ i chʼʌm tilel jiñi libro Los jóvenes preguntan, volumen 2, i yopol 308 yicʼot 309.

Jun tac ti chol (2006-2025)
Loq'uel
Ochen
  • ch'ol
  • Chocben majlel
  • Bajcheʼ a wom
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Condiciones de uso
  • Política de privacidad
  • Privacy Settings
  • JW.ORG
  • Ochen
Chocben majlel