UJTEM BɅ TIʼ TOJLEL
Tsaʼ lon c taja jiñi perla «wen letsem bʌ i tojol»
WINSTON yicʼot Pamela (Pam) Payne woliyob (choncolob) ti coltaya yaʼ ti sucursal i chaʼan Australasia. Anquese tijicña ñusʌbil i chaʼañob, añʌch i tajayob wocol tac, junchajp jin cheʼ tsiʼ cʌñʌyob tsijib tac bʌ cultura yicʼot tsaʼ chʌmi i yalʌl. Pero maʼañic cʌybilob i chaʼan i cʼuxbin Jehová yicʼot i yermañojob, mi añicto i sʌtʌyob i chʼejlel tiʼ subtʼan. Wʌle mi caj i tsʼitaʼ subeñoñobla chuqui ñusʌbilob i chaʼan.
Winston, subeñon lon bajcheʼ tsaʼ teche a sʌclan Dios.
Tsaʼ coliyon ti Queensland (Australia) i yaʼ ti cotot maʼañic miʼ ñopob Dios. Maʼañic majqui tsaʼ c wen cʌñʌ come chumulon lojon ti jumpʼejl rancho, jin chaʼan cojach tsaʼ c ñochta jiñi c familiajob. An 12 c jabilel cheʼ tsaʼ c teche c sʌclan Dios. Tsaʼ j cʼajtibe chaʼan miʼ coltañon j cʌn jiñi i sujmlel tiʼ tojlel. Ti wiʼil, tsaʼ loqʼuiyon ti cotot i tsaʼ c taja jumpʼejl queʼtel (troñel) ti Adelaida (Australia Meridional). Tsaʼ j cʌñʌ Pam cheʼ tsaʼ majliyon ti xʌmbal ti Sydney, cheʼ bʌ 21 c jabilel. Jin tiʼ subeyon chaʼan jiñi israelismo británico, jumpʼejl ñopbalʌl muʼ bʌ i yʌl chaʼan jiñi tejclum tac ti Gran Bretaña tilemob ti jiñi tribu tac i chaʼan Israel tsaʼ bʌ sajti. Miʼ ñopob chaʼan jiñʌch jiñi 10 tribu tsaʼ bʌ loqʼui ti jiñi yumʌntel i chaʼan norte, tsaʼ bʌ jisʌnti cheʼ ti jabil 740 cheʼ bʌ maxto tilemic Cristo. Cheʼ bʌ tsaʼ chaʼ sujtiyon majlel ti Adelaida, tsaʼ c sube chaʼan jiñi juntiquil c piʼʌl tiʼ eʼtel tsaʼ bʌ i teche estudio yicʼot i testigojob Jehová. Pero cheʼ tsʼitaʼ jalix i cajel c ñumen al quicʼot chaʼan muʼ bʌ i ñopob jiñi Testigojob, tsaʼ cʼoti c ñaʼtan chaʼan jiñʌch i jacʼbal jiñi coración tsaʼ bʌ c mele cheʼ chutonto. Tsaʼ caji j cʌn i sujmlel tiʼ tojlel tsaʼ bʌ i Meleyonla yicʼot chaʼan i Yumʌntel. ¡Tsaʼix c taja jiñi perla «wen letsem bʌ i tojol»! (Mt. 13:45, 46).
Pam, jatet tsaʼ teche a sʌclan jaʼel ili perla cheʼ bʌ chutetto, ¿bajcheʼ tsaʼ taja?
Tsaʼ coliyon yaʼ ti tejclum i cʼabaʼ Coffs Harbour (Nueva Gales del Sur), ti jumpʼejl familia muʼ bʌ i ñopob Dios. Jiñi c tatob yicʼot c tatuchob tsiʼ ñopoyob jiñi israelismo británico. Joñon, juntiquil quijtsʼin yicʼot jiñi c chich i cabʌl c primojob tsaʼ cʌntesʌntiyon lojon chaʼan Dios miʼ wen aqʼuen i bendición jiñi tilemoʼ bʌ ti Gran Bretaña. Pero maʼañic tsaʼ c wen ñopo jiñi yicʼot tsaʼ cubi chaʼan mach lʌcʼʌloñic ti Dios. Tsajñon ti cabʌl iglesia cheʼ bʌ 14 c jabilel, bajcheʼ yaʼ ti iglesia anglicana, yaʼ ti bautista yicʼot jiñi séptimo día. Pero maʼañic tsiʼ coltayoñob j cʌn Dios.
Ti wiʼil, tsaʼ majliyon lon ti chumtʌl ti Sydney i yaʼʌch baqui tsaʼ j cʌñʌ jiñi Winston cheʼ bʌ yaʼan ti xʌmbal. Cheʼ bajcheʼ tsaʼix i yʌlʌ, tsiʼ teche estudio yicʼot jiñi Testigojob cheʼ bʌ tsaʼ c wen alʌ lojon chaʼan jiñi ñopbalʌl tac. Ti jimbʌ ora, tsaʼ caji i tsʼijbubeñon cʼotel texto tac yaʼ ti carta tac muʼ bʌ i chocbeñon majlel. Tiʼ sujm mi cʌl, ti ñaxan maʼañic tsaʼ c mulaj i tsaʼto michʼayon, pero xucʼu xucʼul tsaʼ j cʌñʌ chaʼan jiñʌch i sujmlel.
Cheʼ ti 1962 tsaʼ majliyon ti chumtʌl ti Adelaida chaʼan ñumen lʌcʼʌl mi cajñel quicʼot Winston, i tiʼ sube juntiquil xñujpuñel Testigojob bʌ chaʼan yaʼ mij cʼotel ti chumtʌl yicʼotob. Jiñobʌch Thomas yicʼot Janice Sloman, tsaʼ bʌ ajñiyob ti Papúa Nueva Guinea bajcheʼ misionerojob. Tsiʼ wen pʌsbeyoñob i yutslel, an jaxto 18 c jabilel cheʼ jiñi, i tsiʼ coltayoñob c ñumen lʌcʼtesan c bʌ ti Jehová. Tsaʼ caji cʌqʼuentel estudio i mach jalic tsaʼ c ñopo chaʼan jiñʌch i sujmlel. Cheʼ bʌ tsaʼ ñujpuñiyon yicʼot Winston, tsaʼ caji lon c melben i yeʼtel Jehová. Anquese añʌch c taja lon wocol tac, pejtelel tsaʼ bʌ lon c ñusa tsiʼ coltayon lon c ñumen qʼuel ti ñuc jiñi perla tsaʼ bʌ lon c taja.
Winston, ¿bajcheʼ tsaʼ laʼ ñusa cheʼ tsaʼ caji laʼ melben i yeʼtel Jehová?
A Mapa muʼ bʌ i pʌs baqui tsaʼ ñumiyon lojon bajcheʼ circuito.
B Sello muʼ bʌ i cʼʌjñel ti jujumpʼejl isla. Kiribati yicʼot Tuvalu tsaʼ ñaxan cʌjñi bajcheʼ jiñi isla Gilbert yicʼot Ellice.
C Jiñi utsʼatax bʌ isla ti Funafuti, am bʌ ti Tuvalu. Jiñʌch jumpʼejl isla tsaʼ bʌ lon c julaʼta jaʼel cheʼ maxto chojqui cʼotel misionerojob.
Cheʼ bʌ tsaʼ ñujpuñiyon lon, Jehová tsiʼ jambeyon lojon jiñi ñaxam bʌ «colem puerta» chaʼan mic ñumen melben lon i yeʼtel (1 Co. 16:9). Iliyi jiñʌch tsiʼ pʌsbeyon lojon jiñi hermano Jack Porter, juntiquil superintendente i chaʼan circuito tsaʼ bʌ i julaʼta lon j congregación. Wʌle ti lon c chaʼticlel ochemon lojon ti jiñi Comité i chaʼan Sucursal yaʼ ti Australasia. Ti jimbʌ ora, Jack yicʼot Roslyn, jiñi i yijñam, tiʼ subeyon lon ochel bajcheʼ precursor regular i cheʼʌch tsaʼ lon c mele, wen tijicña tsaʼ lon c ñusa jiñi joʼpʼejl jab tsaʼ bʌ ajñiyon lojon. Cheʼ bʌ 29 c jabilel, tsaʼ pʌjyiyon lojon chaʼan mi lon cochel bajcheʼ superintendente i chaʼan circuito yaʼ ti isla tac am bʌ ti Pacífico sur, cheʼ bʌ jinto an ti wenta jiñi sucursal yaʼ ti Fiyi. Tsaʼ c julaʼta lojon jiñi isla tac ti Kiribati, Nauru, Niue, Samoa, Samoa Norteamericana, Tokelau, Tonga, Tuvalu yicʼot Vanuatu.
Jiñi wiñicob xʼixicob (quixtañujob) chumuloʼ bʌ yaʼ ti ñajt tac bʌ isla maʼañic miʼ ñopob jiñi i testigojob Jehová, jin chaʼan yomʌch wen tsajilon lojon (Mt. 10:16). Jiñi congregación tac mach colemic, i an baqui maʼañic baʼ mi lon c mejlel ti cʌytʌl. Jin chaʼan mij cʼajtiben lojon jiñi quixtañujob miʼ mejl ba lon j cʌytʌl ti wʌyel tiʼ yototob. Tiʼ pejtelel ora tsiʼ pʌsʌyob i yutslel ti lon c tojlel.
Winston, jatet maʼ wen mulan jiñi traducción ¿bajcheʼ tsaʼ caji a mulan?
Ti jumpʼejl cʌntesʌntel chaʼan ancianojob yaʼ ti Samoa.
Ti jimbʌ ora, jiñi hermanojob yaʼ ti Tonga mach cabʌlobic i tratado yicʼot folleto ti tʼan tongano. Cojach miʼ cʼʌñob jiñi libro La verdad que lleva a vida eterna am bʌ ti inglés chaʼan miʼ yʌqʼueñob estudio loqʼuem bʌ ti Biblia jiñi quixtañujob. Ili libro tsiʼ ñaʼta i chaʼlen ti traducir uxtiquil ancianojob cheʼ bʌ tsaʼ ujti jiñi cʌntesa chaʼan ancianojob tsaʼ bʌ jalʼa chʌmpʼejl semana. Pam tsiʼ ñusa majlel ti máquina jiñi tsaʼ bʌ chaʼlenti ti traducir, i ti wiʼil, tsaʼ c choco lon majlel ti sucursal i chaʼan Estados Unidos chaʼan miʼ chaʼlentel ti imprimir. Ti 8 semana tsaʼ tsʼʌctiyi ili eʼtel. Tajol mach cʌlʌx weñic tsaʼ cʌyle, pero tsaʼʌch i wen colta cabʌl quixtañujob yujiloʼ bʌ tongano chaʼan miʼ cʌñob i sujmlel. Joñon yicʼot Pam mach traductoroñic lojon, pero jiñi tsiʼ coltayon chaʼan mic wen mulan i chaʼan bʌ traducción.
Pam, ¿bajcheʼ yilal chumtʌl yaʼ ti isla tac?
Jiñi carro jiñʌch jumpʼejl lon c hospedaje cheʼ añon lon ti circuito.
Wen qʼuexelʌch bajcheʼ ti Australia. Am baʼ cʌlʌxix us, cabʌl ticwal yicʼot jaʼlel, cabʌl tsuc, cʼamʌjel tac, i an qʼuiñil mach wen añic bʌlñʌcʼʌl, pero cheʼʌch yom mi lon c ñusan. Pero cheʼ ti yujtibal jiñi qʼuin, tijicña mi lon cubin cheʼ mic tajeʼ lon c ñajti qʼuel jiñi mar yaʼ ti lon cotot cʌmbil bajcheʼ fale, ti samoano cheʼʌch miʼ subentel jiñi otot tac melbil bʌ ti jam jiñi i jol i maʼañic bʌ i bojteʼlel. Cheʼ bʌ wen tsʼʌyʌl jiñi uw, mi lac taj laj qʼuelben i yʌxñal yaʼ ti jaʼ i wen tsiquil jiñi palmera tac. Ti jimbʌ ora, utsʼatax mi lac mejlel lac chaʼlen oración yicʼot lac wen ñaʼtan i chaʼan tac bʌ Jehová, cheʼ bajcheʼ jiñi miʼ yochel jiñi wen tac bʌ ti lac pensar, i miʼ loqʼuel jiñi mach bʌ wen taquic.
Mic mulan lon j qʼuel jiñi alobob. Wen tseʼenticob jax yicʼot miʼ mulañob i qʼuel jiñi sʌcoʼ bʌ i pʌchʌlel. Cheʼ bʌ tsajñon lon ti julaʼ yaʼ ti isla Niue, juntiquil alob tsaʼ caji i tʌlben i cʼʌb jiñi Winston, i tsiʼ yʌlʌ: «Mic mulan a tsutsel». Jiñi alob maʼañic baqui ora qʼuelbil i chaʼan jumpʼejl cʼʌbʌl wen am bʌ i tsutsel.
Miʼ yʌqʼueñon lon c chʼijiyemlel cheʼ lʌcʼʌ tiʼ pejtelel jiñi quixtañujob pʼumpʼuñob. Wen utsʼatax i lumalob, pero mach wen añobic doctor mi jiñic wem bʌ jaʼ. Pero jiñi hermanojob maʼañic chuqui miʼ cʼojoʼtañob yilal. Tijicñayob cheʼ lʌcʼʌl añob yicʼot i familia, i cheʼ añʌch baqui miʼ chʼujutesañob Jehová yicʼot cheʼ miʼ mejlelob i mel. Tsiʼ pʌsbeyon lojon chaʼan yom mij cʌcʼ lon c ñaʼtʌbal ti ñumen ñuc bʌ i cʼʌjñibal i chaʼan mach cabʌlic chuqui yom an lon c chaʼan.
Pam, ¿chuqui tsaʼ mele cheʼ an qʼuiñil yom maʼ majlel a lʌtʼ a waʼal yicʼot maʼ tiqʼuesan a waj cheʼ bajcheʼ mach ñʌmʌletic?
Pam woli ti wutsʼoñel cheʼ bʌ yaʼañon lon ti julaʼ ti Tonga.
Mi cʌqʼuen wocolix i yʌlʌ c papá cheʼ tsiʼ pʌsbeyon bajcheʼ miʼ ñujtsel cʼajc, chaʼan mic mel cuchʼel yaʼi yicʼot bajcheʼ yom mic ñusan cheʼ tsʼitaʼ jach chuqui an c chaʼan. Cheʼ bʌ woliyon (yʌquelon) lon ti julaʼ ti Kiribati, jiñi alʌ otot baqui tsaʼ cʌleyon lojon melbil ti jam jiñi i jol, wen pamubil ti xajlel jiñi i mal i jiñi i bojteʼlel joyol ti bambú. Chaʼan mic tiqʼuesan cuchʼel, tsaʼ c tsʼitaʼ topʼo lum i tsaʼ c tempa i pat coco chaʼan mic xiqʼueʼ cʼajc. Tsajñiyon ti jumpʼejl pozo chaʼan mic luch jaʼ i tsaʼ cʼoti c tsoleʼ c bʌ baʼan yambʌ xʼixicob. Chaʼan jiñi luch jaʼ, miʼ cʼʌjñel jumpʼejl teʼ lʌcʼʌl 2 metro bʌ i tamlel am bʌ i chʼajñal yaʼ tiʼ ñiʼ, i yaʼʌch cʌchʌl jumpʼejl lata. Jiñi xʼixicob miʼ sʌp chocob jiñi i teʼ i ti orajach miʼ ñijcañob i cʼʌb chaʼan miʼ ñuctʌl jiñi lata i miʼ sujpʼel. Mach wocolic tsaʼ j qʼuele, jinto cheʼ joñoñix tsaʼ c taja ñumel. Mach junsujtel jach tsaʼ c ñopo c mel i jiñi lata cheʼ jach miʼ cʼotel i jatsʼ i bʌ ti jaʼ i maʼañic miʼ sujpʼel. Tsiʼ luʼ tseʼtayoñob, ti wiʼil, juntiquil tsiʼ pʌsbeyon bajcheʼ yom mic mel. Jiñi xchumtʌlob yaʼ ti isla, tiʼ pejtelel ora miʼ coltañon lojon yicʼot wen utsob.
Ti laʼ chaʼticlel tsaʼ laʼ wen mulaj coltaya yaʼ ti isla tac. Subeñon lojon chuqui tsaʼ laʼ ñusa muʼ bʌ laʼ wen cʼajtesan.
Winston: An costumbre tac mach bʌ ti orajic tsaʼ lon j cʌñʌ. Jumpʼejl ejemplo, cheʼ bʌ jiñi hermanojob miʼ pʌyon lon tiʼ yotot, miʼ luʼ aqʼueñon lojon jiñi uchʼibʌl añoʼ bʌ i chaʼan. Ti ñaxan, mic laj cʼux lojon jiñi muʼ bʌ i yʌjqʼuel come mach cujilic lojon mi yomixto mi lon j cʌybeñob jaʼel. Pero cheʼ bʌ tsaʼ cʼoti lon c ñaʼtan, cheʼix tsaʼ lon c mele. I jiñi hermanojob wen utsob jax i miʼ chʼʌmbeñob i sujm cheʼ mach weñic bajcheʼ mi lon c mel. Wen yomob jax i chaʼ qʼueloñob lojon cheʼ miʼ cʼotel i yorajlel chaʼan mic chaʼ julaʼtañob lojon. Ti jiñi jabil tac, joñon jach lon jiñi Testigojob mach bʌ yaʼic chʼoyolob muʼ bʌ i ñochtañob jiñi hermanojob.
Junmojt hermanojob yaʼ ti isla Niue chajpʌbilobix chaʼan miʼ majlelob ti subtʼan.
Jiñi lon c julaʼ tsiʼ jambe i wut jiñi xchumtʌlob jaʼel. Cabʌl tsiʼ ñaʼtayob chaʼan jiñob jach jiñi hermanojob tsaʼ bʌ i bajñel techeyob ili ñopbalʌl. Jin chaʼan, cheʼ miʼ qʼuelob chaʼtiquil chʼoyoloʼ bʌ ti yambʌ país chaʼan miʼ julaʼtan i yermañojob, miʼ chʼʌmbeñob i sujm chaʼan jumpʼejlʌch ñopbalʌl am bʌ tiʼ petol pañimil (mulawil) i toj sajtelob i pusicʼal.
Pam: Muʼ bʌ c wen mulan cʼajtesan jiñʌch tsaʼ bʌ ujti ti Kiribati, ti jumpʼejl alʌ congregación. Jiñi hermano Itinikai Matera, miʼ chaʼlen wersa chaʼan utsʼat mi lon c ñusan cheʼ yaʼañon lojon. Ti jumpʼejl bʌ qʼuin tsiʼ chʼʌmʌ cʼotel jumpʼejl tumut ti jumpʼejl chiquib. I tsiʼ yʌlʌ: «Laʼ chaʼan iliyi». Ti jimbʌ ora, jiñi i tun xñaʼ mut jiñʌch ñumen wem bʌ bʌlñʌcʼʌl. Jiñi tsiʼ wen ñijca lon c pusicʼal.
Pam, ti wiʼil tsaʼ sʌtʌ a walobil cheʼ bʌ cʌntʌbilto a chaʼan. ¿Chuqui tsiʼ coltayet chaʼan maʼ ñusan jiñi wocol?
Ti 1973, cheʼ yaʼañon lon ti Pacífico sur, tsaʼ cʼoti c ñaʼtan chaʼan woli j cʌntan calobil. Jin chaʼan tsaʼ chaʼ sujtiyon lon majlel ti Australia, pero cheʼ tiʼ chʌmpʼejlel uw cʌntʌbil c chaʼan, tsaʼ c sʌtʌ. Wen chʼijiyem jax tsaʼ cubi lon c bʌ. Xucʼu xucʼul tsaʼ ñumi c chaʼan, pero jinto tsaʼ ñoj ñumi cheʼ tsaʼ lon c pejca jiñi temaj: «Mi juntiquil alʌl miʼ chʌmel tiʼ ñʌcʼ i ñaʼ, ¿muʼ ba cajel i chaʼ tejchel ti talto bʌ qʼuin?», muʼ bʌ i tilel yaʼ ti jiñi sección «Jiñi xpejcaya juñob miʼ cʼajtibeñob i bʌ» ti jiñi revista La Atalaya 15 i chaʼan abril, 2009. Ti jiñi temaj tsaʼ ajli chaʼan jiñix an tiʼ wenta Jehová, i chaʼan toj chuqui miʼ mel tiʼ pejtelel ora. Jin mi caj i tojʼesan pejtelel chuqui an i mele ili jontol bʌ pañimil, come jiñi i Yalobil mi caj i jisʌben «i yeʼtel [Diablo]» (1 Jn. 3:8). Tsiʼ coltayon lojon jaʼel chaʼan miʼ lon c ñumen qʼuel ti ñuc jiñi perla am bʌ lac chaʼan i wiñiconbʌla Dios. Tiʼ sujm, jiñi lac pijtaya am bʌ lac chaʼan miʼ wen ñuqʼuesan lac pusicʼal anquese mi lac ñusan cabʌl wocol ila ti pañimil.
Cheʼ bʌ tsaʼ lon c sʌtʌ jiñi lon calobil, tsaʼ chaʼ caji lon c melben i yeʼtel Jehová tiʼ pejtelel ora. Tsaʼ jumucʼ ajñiyon lon ti Betel yaʼ ti Australia, i ti wiʼil tsaʼ loqʼuiyon lojon bajcheʼ superintendente i chaʼan circuito. Cheʼ ti 1981, cheʼ añix chʌmpʼejl jab lon j cajel ti coltaya yaʼ ti Nueva Gales del Sur yicʼot ti Sydney, tsaʼ chaʼ pʌjyiyon lojon yaʼ ti sucursal i chaʼan Australia, i yaʼto añon lojon cʼʌlʌl wʌle.
Winston, ¿am baʼ i coltayet maʼ wubin jiñi tsaʼ bʌ a ñusa tac yaʼ isla ti Pacífico sur chaʼan maʼ mel a weʼtel yaʼ ti comité i chaʼan sucursal ti Australasia?
Añʌch i wen coltayon. Ti ñaxan, yaʼ ti Australia miʼ qʼuejlel jiñi eʼtel muʼ bʌ i mejlel ti Samoa yicʼot ti Samoa Norteamericana. Ti wiʼil, jiñi sucursal chaʼan Nueva Zelanda tsiʼ teme i bʌ yicʼot Australia i tsaʼ cʌyle bajcheʼ sucursal i chaʼan Australasia. Ili ora jin miʼ qʼuel jiñi eʼtel ti Australia, ti Islas Cook, Niue, Nueva Zelanda, Samoa Norteamericana, Timor Oriental, Tokelau yicʼot Tonga. Añʌch c julaʼta ili tejclum tac bajcheʼ jiñi chocbil bʌ majlel tiʼ tojlel jiñi sucursal. Wʌle, cheʼ yaʼix añon ti eʼtel ti Betel an i wen coltayon cheʼ tsaʼ c chaʼle eʼtel quicʼot xucʼul bʌ hermanojob yaʼ ti isla tac.
Winston yicʼot Pam yaʼ ti sucursal i chaʼan Australasia
Chaʼan mi cujtesan c tʼan, com cʌl chaʼan Pam yicʼot joñon an lon j qʼuele chaʼan mach jin jach miʼ sʌclañob Dios jiñi ñucobix bʌ. Jiñi xcolelob yomob i taj jaʼel jiñi perla «wen letsem bʌ i tojol», anquese mach tiʼ pejtelelic i familia miʼ mulañob (2 R. 5:2, 3; 2 Cr. 34:1-3). Jehová juntiquilʌch Dios yujil bʌ cʼuxbiya i yom chaʼan pejtelel jiñi xcolelob yicʼot ñucobix bʌ miʼ tajob i cuxtʌlel.
Cheʼ bʌ Pam yicʼot joñon tsaʼ c teche lon c sʌclan Dios ñumeñix ti 50 jab, maʼañic tsaʼ lon c wis ñaʼta baqui jaxʌl mi caj lon j cʼotel. Wen tsiquil chaʼan jiñi i sujmlel chaʼan i Yumʌntel Dios lajalʌch bajcheʼ jumpʼejl perla «wen letsem bʌ i tojol». I mucʼʌch caj lon c wen cʌntan.