ˈWƆN ˗GƆ 40
˗Kɔ ˈö ˗Zlan ˗yö ˗dekunsësü waa ˗kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗sü yö ˗a ˈka
Dhebɔ ˗yö ö ˗bha ˈnën baaˈˈ ˗ni ˈgü kö ˗yö ˈdho ꞊klaŋplöö, ˗yö pë ˈˈpɛpɛ ˗kë kö ˗a kwibhadhɛ waa˗ ˗bha sɔ ˗nu ˗wo kë ˈˈpuu. ˗Ya ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ ˗a ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗dho ˗a kë ˈö ö ˗bha ˈnën ˗yö ˗kë ö ˈflëëgü. ˈNën bunbhadhɛ ˗ya kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈpö ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ ˗a ˗mɛn ˗nu ˗wa ˗kun ˗së. ˗Kɔ do ˈö bhë ˗a ˈka ˈpö Zoova ˗ya ˈˈpiʋ̈ kö kwa kwibhadhɛ, kwa ˗zota ˗kɔ, kwa ˈˈdhiwo waa kwa këwɔn ˗nu ˗wo kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈. Kwa ˗bha ˗kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗sü ˗yö Zoova ˈtɔ ˗bhɔ ˈö ˈwɔn ˗së ˗kë kwa ˗dhɛ.
1. ˗Mën ˈö ˗tɔ ö ˗dekunsësü?
Zoova ˗yö ˗dhioo ˗dɔ kwa ˗ta ˈö˗ pö: «˗Ka kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈». (1 Piɛdhö 1:16) ˗Kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗sʋ̈ ˈnën ˈö ˗tɔ kwa kwibhadhɛ ˗kun ˗së ˗sü waa ˗dhiiwɔn ˗nu ˗bho kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈ ˗sü. Mɛn ˈö ö ˗de kun ˗së, ˗yö ö ˗zu ˈö ö ꞊baa ˗së ˈka, ˈö ö ˗bha ˈkɔɔdhɛ, ö ˗bha gɔ ɛɛnˈˈ ˗piö ꞊soo waa ö ˗bha ˈˈkwɛndhɛ ˗nu kun ˗së. Mɛn ꞊gban kwa ˗mɔn ˗a ˗bha ˈö ˈkwa kwa ˗kɔ ˗da kwa ˗bha ˗bhɔkwëëkëgükɔ ˗kun ˗së ˗sü ˈgü ˈpö. Kwa ˗bha ˗dekunsësü ˗yö Zoova ˈtɔ ˗bhɔ.—2 Kodhɛngtö 6:3, 4.
2. ˗Mën ˗nu ˈö ˈkwa ˗dho ˈˈkan ˗an ˗bha kö ˈkwa kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈?
Biblö ˗yö kwa ꞊faan ˗mën ˈö˗ pö ‹pë ˈˈpɛpɛ ˈö ˗mɔɔ ˗bha ˈö kwa kwi, kwa ˈnii˗ [ɛɛnˈˈ kwa ˗bha ˗zotadhe] ˗nu ˗dhii kun bha ˈkwaa˗ bho kwa ˗bha.› (2 Kodhɛngtö 7:1) ˈDhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈, kwa dua ˗mü kö pë suu ˈˈoo ˗su ˈö ˗dho ˗dhii ˗ya kwa kwi waa kwa ˗bha ˗zotadhe ˗an ˗bha, ˈkwa ˈˈkan ˗an ˗bha. ˈKwa˗ pö kwa ˗zota ˗kɔ ˗yö kë Zoova ˗dhɛ ˗së, kwa dua ˗mü kö ˈkwa pë ꞊gban ˈˈpɛpɛ kë kö ˈkwa ˗dhiiwɔn ˗nu bho kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈. (Psaumes 104:34) Kwa dua ˗mü kö ˈkwa kwa ˗zokë kwa ˈˈdhiwo ˈˈpiʋ̈ ˈpö.—Kodhɔsö 3:8 ˗wo pö.
˗Mën ˗nu ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo ˗dhii ˗ya kwa ˗bha? Pë ˗nu ˈwo ˗kë ꞊dhɛ ꞊shiɛti, ˈˈzaŋ ɛɛnˈˈ ˈtaakpɛɛ ˗nu ˈdhö bhë, ˗wo pë yaa ˗kë mɛn ˈka. ˈDhɛ ö ˈˈdhʋ̈, kwa dua ˗mü ˈkwa kwa ˗de ˈkun ˗an ˗bha. Mɛn ˈö ˈyaa ꞊shiɛti waa ˈtaakpɛɛ ˗an mü, ˈö ˈyaa ˈˈzaŋ ˈkun, ˗yö ˗kë ö ˈflëëgü, ˈö˗ ˗zɔn ˈpö ꞊dhɛ ˗këdhösü ˈö ˗Zlan ˗ya gbɔɔ ö ˗gɔ bhë ö˗ ꞊bhlëë ˗ya. ˈKwa˗ pö kwa ˗zota ˗kɔ ˗yö kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈpö, kwa dua ˗mü kö ˈkwa kwa ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈkwa ˈˈkan mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü waa trʋʋˈˈ ˗kë ö gɔndhɛ ɛɛnˈˈ ö dhebɔdhɛ ˈka ˗sü ˗nu ˗bha. (Psaumes 119:37; Efɛzö 5:5) ˗Kan ˈwɔn suu ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ˗bha ˗sü ˗yö ˈˈgbɩɩ˗, ˈˈkɛɛ Zoova ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö kwa ˗takun.—Isaïe 41:13 ˗wo pö.
˗KAA ˈˈPIƲ̈ ˈPƆN
˗Kɔ ˈö ˗dekunsësü ˗yö Zoova ˈtɔ bhɔ ˗a ˈka, waa ˗kɔ ˈö ˈkwa ˗dho ˈˈkan ˗dhiiwɔn ˗nu ˗bha ˗a ˈka, ˗kwaa ˗an ˗ga.
3. Ö ˗dekunsësü ˗yö Zoova ˈtɔ ˗bhɔ.
ˈTɔŋ˗ ˗nu ˈö Zoova ˗yö ˗an dɔ Izraɛdhömɛn ˗nu ˗ta ꞊kwɛŋzü, ˗wo ˗kɔ ˈö ˗dekunsësü yö ˗a ˈka ˗a ˗zɔn. ˗Ka Exode 19:10 waa 30:17-19 ˗an ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
˗Mën ˈö Biblö ˈˈɲan ˗nu ˈwo bhë ˈö ˈwo˗ ˗zɔn kwa ˗dhɛ ˈö ˗gban ˗kɔ ˈö Zoova ˗yö ˗dekunsësü yö ˗a ˈka ˗a ˗bha?
˗Mën ˗nu ˈö kwa dua ˈdhö ˗mü ˈkwa ˗an kë kö ˈkwa kwa ˗de ˈkun ˗së?
Kwa dua ˗mü kö ˈkwa kwa ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈkwa ˈˈtʋ̈ŋ ˈsü kö ˈkwa kwa ˗de ˈkun ˗së, kö ˈkwa kwa ˗bha ˈkɔɔdhɛ ˗nu baaˈˈ. ˈKö ˈkwa ˗kë ˗dhɛ ˈˈoo ˗dhɛ ˈgü, ˈö ꞊nɔɔn ˗yö ˗kë kwa ˗gɔ ɛɛnˈˈ ˈö ˈkwa ˗kë ˈˈflɛɛsü, kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈkwa kwa ˗de kun ˗së. ˗Kaa VIDEO ˗ga, kö dhɛɛˈˈ ˈö ˈˈshia bhë ˈka˗ ˗yɔ mɛɛnˈˈ.
Kö ˈkwa kwa ˗de ˈkun ˗së, kö kwa ˗bha ˗zlanwopö ˗a ˈka ˗pë ˗nu ˗wo kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈, ˗yö ˗dho ꞊bhlëë ˗ya kwa ˗bha ˗zlanwopösü ˗bha ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
4. ˗Kwa ˈˈkan kwa ˈtuö˗ yaa ˗nu ˗bha.
Zoova ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö kwa ˗takun ˈö ˈkwa ˗kan ˗dhiiwɔn suu ˈˈoo ˗su ˗bha.
ˈMɛn ꞊shiɛti ɛɛnˈˈ ˈtakpɛɛ mü, ˗ya ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ ˗kan ˗an ˗bha ˗sü ˗yö ˈˈgbɩɩ˗. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗kan ˗an ˗bha ˗sü ˗yö ü ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˈˈdhʋ̈ ˈpö, pë yaa ˈwo˗ ˗kë ü ˈka ü ˗zota ˗a ˈgü. ˗Ka Matiö 22:37-39 ˗an ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ: Mɛn ˈö ꞊shiɛti ɛɛnˈˈ ˈtaakpɛɛ mü...
waa Zoova ˗an ˗bha ˈˈtɔŋdëdhɛ ˗dho kë ꞊dhɛ?
˗mën ˈö ˗dho kë ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn ˗nu waa˗ ˗züzü ˗mɛn ˗nu ˈka?
Pë ˈü ˗dho ˗a kë kö ˈü ˈˈkan ˗dhiiwɔn ˗nu ˗bha, ü ˗zota ˗a ˈgü.a ˗Kaa VIDEO ˗ga.
˗Ka Fidhipö 4:13 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
Bhɛɛsü, Biblö draansü waa ˗dho ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta ˗sü ˗wo ˗dho kwa ˗takun ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ kö ˈkwa ˈˈkan kwa ˈtuö˗ yaa ˗nu ˗bha?
5. Kwa ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ kö ˈkwa ˗gban ˗zotadhe yaa waa ˗dhiipë ˗nu kë ˗sü ˗gɔ?
˗Ka Kodhɔsö 3:5 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
Kwa˗ ˈwɔn ˗dɔ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ ꞊dhɛ mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü, ˈˈɲangüyaa ˗nɔɔn ˗bɔ wo ˈko ˗dhɛ ˗sü waa trʋʋˈˈ ˗kë ö gɔndhɛ ɛɛnˈˈ ö dhebɔdhɛ ˈka ˗sü ˗nu bhë, ˗wo Zoova ˗dhɛ ˗dhiisü.
˗A pö ˈö Zoova ˗ya wo ꞊dhɛ ˈkwa ˈˈkan ˗zotadhe yaa ˗nu waa ˗dhiiwɔn ˗nu ˗bha bhë, ü ˗bha ˈgü ˗a ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗yö ˈˈgbɩɩ˗ ˗ee? ˈMën ˗kë?
Kwa ˗mɔn ˗a ˗bha ˈö ˈkwa ˗gban ˗zotadhe yaa ˗nu ˗gɔ. ˗Kaa VIDEO ˗ga.
Yesu ˗yö ˗bɔ ˈwɔnzuan do ta ˈö˗ ˗zɔn kwa ˗dhɛ ꞊dhɛ, kwa dua ˗mü kö ˈkwa kwa ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈkwa ˈto ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈. ˗ka Matiö 5:29, 30, NWT ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
Biblö ˈˈɲan ˈö bhë ˗a ˈgü, Yesu yö ˈti˗ pö ꞊dhɛ ˈkwa ˈwɔn yaa kë kwa ˗de ˈka, ˈˈkɛɛ ˗ya ˈˈpiʋ̈ ˈö˗ pö ꞊dhɛ ˈkwa kwa ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈkwa ˈˈkan ˈwɔn yaa ˗nu ˗bha. Kwa ˗dho kwa ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ kö ˈkwa ˗dhiiwɔn ˗nu ˗bho kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈?b
˗Yö kë ü ˈˈɲaan ꞊dhɛ ü ˗bha ü ˈgü ˗dɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˗sü kö ˈü ˈˈkan ˗zotadhe ˗dhiisü ˗nu ˗bha bhë, Zoova ˗ya ˗yö. ˗Ka Psaume 103:13, 14 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
꞊Ya kë ꞊dhɛ ü ü ˈgü dɔ ˗ni ˈgü ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈü ˈˈkan ˗dhiiwɔn ˗nu ˗bha, Biblö ˈˈɲan ˗nu ˈwo bhë ˗wo ˗dho ü ˗takun ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ kö ü ˈgü ˈya ˗dho ga?
ˈKö ˗kë ꞊dhɛ ü ˗puö ˗dhiiwɔn ˈgü ˈzü, ü ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈü ˈgo ˗a ˈgü!
Mɛn ˗nu ˈwo ˗puö ˈzü wo ˗bha ˈwɔn yaa ˗nu ˈgü, pë ˈwo˗ pö ꞊shiö ˈyö ˗tɔ: «˗Kan ˈwɔn ˈö yö ˗a ˗bha ˗sü ˗yö n ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗, n ˗kɔ ˈyaa ˗mɔn ˗a ˗bha.» ˈˈKɛɛ ü ˗zota ˗bialömɛn ˗bha ˈwɔnzuan ˈgü. ˈKö ˗kë ꞊dhɛ ˗yö ˗puö, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ꞊luu ˗dhɛ ˈö bhë ˗a ˈgü ˈö dho ˗bia ˈka ˈˈdhiʋ̈, ˈö dho ˈö˗ ga sü. ˗Kɔ do ˈö bhë ˗a ˈka, ˈkö ˗kë ꞊dhɛ ü ˗puö ˈzü ˈwɔn yaa ˈgü, ˈbha ˗dho ˗a pö ꞊dhɛ ˗gɔn ˗ya ˗shiö ü ˗gɔ. ˈYa ˗dho kë ü ˈgü ꞊dhɛ ˈwɔn ˗së ˗nu ˈö ˈbha ˗an kë ˗Zlan ˗bha ʒiaan ˗ta ˈsaadhö bhë, ˗an ꞊gban ˗wa shiʋ̈ˈˈ. Mɛn ꞊gban kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈkwa ˗puö. ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ ꞊shiöŋ kwa ˗gleŋ ˗sü ˗a ˗bha ˈö ˗gɔn ˗yö ˗dhi kwa ˗gɔ. ˗Dhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈, ü ˈgü ˈya ˗dho ga. Zoova ˗dho ü ˗takun ˈö ˈü ˗kan ˗dhiiwɔn ˗nu ˗bha.
MƐN ˈBHAA ˗NU ˗WA ˗PÖ: «ˈWɔn ˈö bhë ˗ya kë n ˈtuö˗ ˈka, ˈmaan ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗a ˈˈkan ˗a ˗bha.»
Biblö ˈˈɲan ˗mɛɛn ˈü ˗dho ˗a ˗zɔn ˗a ˗dhɛ kö ˗ya ˈwɔn dɔ ꞊dhɛ Zoova ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö˗ ˗takun ˈö ˗kan pë ˈö ˈyaa˗ ˗a ˗bha?
˗A ˈDHƐ TO KWA ˈˈƝAAN
Kö ˈkwa kwa ˗de ˈkun ˗së, kö ˈkwa ˗dhiiwɔn ˗nu bho kwa ˗zo ˈˈpiʋ̈, kö kwa ˈˈtakɔ ˗yö kë ˗së, kwa ˗kë Zoova ˗dhɛ ˗së.
˗Zobuödhe
ˈMën ˗kë ˈö kwa dua ˈdhö ˗mü kö ˈkwa kwa ˗de ˈkun ˗së?
Kwa ˗dho kwa ˗de ˈkun ˗së ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
Ü ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ kö ˗dhii ˈya ˗dho kë ü këwɔn ˗nu waa ü ˗bha ˗zotadhe ˗an ˗bha?
˗AN ˗GA ˈPÖ
ˈKö ˗kë ꞊dhɛ pë ˈyaa kwa ˗gɔ, pë ˗bhaasü ˗nu ˈö ˈkwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗an kë kö ˈkwa kwa ˗de ˈkun ˗së, ˗an ˗ga.
˗Dhioo ˗nu ˈö ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo mɛn ˗takun kö ˗yö ˈˈkan ꞊shiɛti mü ˗sü ˗bha, ˗an ˗ga.
«Ü ˗dho ˈˈkan ˈtaa˗ mü ˗sü ˗bha ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?» (˗Kwɛ 2010 ˈMɛn ˗bha ˗Ka ˗ya ka ˈˈɲaan!)
Pë yaa ˗nu ˈwo mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˈgü, ˗an ˗ga.
˗Kɔ ˈö gɔndë do ˗yö ö ˈgü dɔ ˗a ˈka ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈö ˈgo mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha ꞊dhuëŋdhɛ ˈgü, ˗a ˗ga.
a ˈWɔn ˗gɔ ˈö ˗kë «Ü ˗dho ˈˈkan ˈtaa˗ mü ˗sü ˗bha ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?» ˈka ˈö ˈwɔn ˗gɔ ˈö yö ˗a ˈˈpian ˈö ˗kë «˗An ˗ga ˈpö» ˈka ˗a ˗ta ˗bhë, ˗dhioo ˗së ˗nu ˈö ˈwo mɛn ˗nu ˗takun ˈö ˈwo ˗kan wo ˈtuö˗ yaa ˗nu ˗bha, ˗wa ˈgü.
b Mɛn ˈö˗ ˈˈpiʋ̈ ˈö ˈˈkan trʋʋˈˈ ˗kë ö gɔndhɛ ɛɛnˈˈ ö dhebɔdhɛ ˈka ˗sü ˗bha, ˈsëëdhɛ ˗be Dhɛɛˈˈ -nu ˈö wlüünën -nu -wa kpɔ wo -de -gɔ: -An -yɔ ꞊dede -nu (-A -be 1), ˈwɔn -gɔ 25 ˈö˗ ˗gɔ ˗kë «A ˗dho ˈˈkan trʋʋˈˈ ˗kë n gɔndhɛ ɛɛnˈˈ n dhebɔdhɛ ˈka ˗sü ˗bha ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?» ˈka bhë, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö˗ ˗takun.