“Tro Fë [Jë] La Loi”
“Lolopi hë hune la ite wete la lue ca i angeic ate . . . to fë la loi.”—ISAIA 52:7.
AME enehila, tiqa ha la fene hnengödrai hnene la itre nuvel ka ngazo. Ame la itre atr a fe ipoos, ke, kola dreng la itre nuvel hna xouen ngöne la itre mec ka fetra nge ka pëkö nyin, kola haöth la fen. Ame pena la angatr a wai televisio, ke, kola mama la itre iatr laka thatreine kö troa thëthëhmin, me goeën la itre nekönatr a hë treij hnei thë xen. Nge ame göi itre ka itö zonal ke kola e laka hetre boob ka keciqa me uligötrën la itre iuma, nge ala nyim la itre atr ka meci qa ngön.
2 Nyipici laka, nyimutre la itre ewekë ka ngazo ka traqa ngöne la nojei drai. Kolo pala hi a saze la fene celë, kowe la ngazo. (1 Korinito 7:31) Hnene la ketre zonal ne la götrane ahuë ne Erop, hna qaja ka hape, ame itre xaa ijin, kösë kola troa “paatre palua” la fen asë. Matre thaa sesëkötre kö së laka, kola elë draië la etrune la itre atr ka hnehengazo! Hna amamane ngöne la ketre rapor hna kuca e Amerik göi itre ka goëe televizio, la ketre atr ka amexej la hna mekune hnene la ala milio, kola hape: ‘Ame la eni a ase wai nuvel, tre, atraqatr la hleuhleung. Itre nuvel ka ngazo hmekuj. Ketre akötre lai ka tru’.
Itre Ithuemacanyi Nyine Troa Dreng Hne Së Asë
3 Ngöne cahu fen ka ngazo, tre, ijije kö koi së troa drei nuvel ka lolo? Eje hi! Keukawa catr la hni së e tro sa atre laka Tusi Hmitrötr a ahnithe koi së la ketre maca ka loi. Ame la aliene la maca cili tre, mec, jiin, ihumuth, isi, memine la nöjei pengöne akötr; itre ewekë hna troa apaatren hnene la Baselaia i Akötresie. (Salamo 46:9 ; 72:12) Hapeu, thaa itre ithuemacanyi kö lai hna ajane troa dreng hnei nöjei atr? Celë hi la mekuna ne la Itretre Anyipici Iehova lai. Qa ngöne lai, kola hlemu hnei angatr hnene la trenge catre hnei angatr hna nue matre troa cainöjëne la maca ka loi ne la Baselaia i Akötresie kowe la itre atr ne la nöjei nöj asë.—Mataio 24:14)
4 Ngacama thaa drei së kö hnene la itre xaa atr, nemene la nyine tro sa kuca matre hetre madrine së pala hi troa cainöjëne la maca ka loi cili me wanga atrune ej? (Luka 8:15) Tro sa nango ce wang la köni götrane la huliwa ne cainöje së ka troa xatua së. Tro hi së a ce goeën (1) la itre ewekë ka upi së troa cainöj, maine kepine matre easa cainöj; (2) la aliene la maca hne së hna tro fë, maine nemene la hne së hna cainöjën; me (3) itre aqane tro fë la maca ka loi, maine tune kaa la aqane cainöje së. E wië pala hi la itre ewekë ka upi së troa cainöj, nge ka nualai hnyawa la maca hne së hna tro fë, nge hetre thangane ka loi la aqane cainöje së, tre, easë lai a aijijëne la itre atr troa dreng la itre ithuemacanyi ka lolo catr, ene, la maca ka loi ne la Baselaia i Akötresie.a
a Ngöne la ini celë, tre, troa wang lo lue pane götran. Ame ngöne la hnaaluene ini, tre, troa wange lai hnaakönine götran.
Pine Nemen Matre Easa Cainöjën La Maca Ka Loi
5 Tro sa ce wang la götrane hnapan, ene la itre ewekë ka upi së troa cainöj. Pine nemen matre easa cainöjën la maca ka loi? Pine laka, caasi hi la kepin memine la ka upi Iesu troa cainöj. Öni nyidrëti: “Ini a hnine la Tetretro.” (Ioane 14:31; Salamo 40:8) Ame la sipu kepin, tre, hna upi së hnene la ihnimi së koi Akötresie. (Mataio 22:37,38) Tusi Hmitrötr a amamane hnyawa la itretrengekeu ne la ihnim memine la huliwa ne cainöj, ke kola qaja ka hape: “Dei lola aja koi Akötesie, laka eësha denge thenge la ite wathebo i nyidë.” (1 Ioane 5:3; Ioane 14:21) Hapeue la troa ‘tro me inine la nöjei nöj’, thaa celë jë kö ketre wathebo i Nyidrëti lai, nyine tro sa drengethenge? (Mataio 28:19) Eje hi. Nyipici laka, trenge ithanata la hna qaja hnei Iesu ngo ame pe, tre, itre qaathei Iehova hi. Tune kaa lai? Kola qeje pengön hnei Iesu ka hape: “Tha kuca xanëne kö ni la kete ewekë, ngo ame lo hnei Tetetroti hna ini ni, te, celë hi hnenge hna qaja.” (Ioane 8:28; Mataio 17:5) Haawe, e tro sa trongëne lai hna amekötine cili, ene la troa cainöj, easë hi lai a amamane koi Iehova la hnimi së koi Nyidrë.
6 Ketre, ihnimi së koi Iehova la ka upi së troa cainöj, pine laka, easë a ajan troa lepe trij la trenga thoi hnei Satana hna sile hui Nyidrë. (2 Korinito 4:4) Hnei Satana hna alueluëne la emekötine la musi Akötresie. (Genese 3:1-5) Atraqatre la aja së, itretre Anyipici Iehova, troa fe amamane la trenga thoi hna sil hnei Satana, me ahmitrötrën la ëje i Akötresie qëmekene la nöjei nöj. (Isaia 43:10-12) Easë mina fe a cainöj, pine laka, hne së hna hane atrepengöne la itre thiina i Iehova memine la itre jë i Nyidrë. Easë fe a easenyi catre koi Nyidrë, nge atraqatre mina fe la aja së troa qeje Akötresie koi itre xan. Eje hi laka, kola thue madrine së, nge thatreine kö së troa hnöth la aja së troa qeje Nyidrë hnene la eloine la itre jë i Nyidrë me itre emekötine itre ej. (Salamo 145:7-12) Kola upi së troa atrunyi Nyidrë me qaja la “nöjei thina ka loi Nyidë” kowe la itre ka troa dreng.—1 Peteru 2:9; Isaia 43:21
7 Hetre ketre kepine ka sisitria matre tro sa catre cainöj: Ka eje e kuhu hni së la ajan troa axapone la hni ne la itre atr ka hleuhleu hnene la itre nuvel ka ngazo ka traqa pala hi, me akeukawane fe la itre ka akötr pine la itre xaa ewekë ju kö. Ame ngöne la huliwa ne iakeukawanyi cili, easë lai a catr xötrethenge la tulu i Iesu. Hanawange la ketre ceitun, hna qeje pengöne hnine Mareko mekene sikis.
8 Angetre aposetolo a bëëk qa hna cainöj trootro, me porotrikën asë koi Iesu la hnei angatr hna kuca me itre ini hnei angatr hna hamën. Iesu hi a öhne laka, kucakuca catr la itre aposetolo, öni nyidrë koi angetre troa ce tro me nyidrëti ka hape, “troa pane mano.” Matre angatr a të jë hune he me tro kowe la ketre hnepe hnapapa gaa pë mejen. Kola xötrethenge angatr hnene la itre atr, me nyinyapën la ngöne gejë, uti hë la angatr a ee Iesu memine la itre aposetolo. Nemene la hnei Iesu hna kuca? Kola qaja ngöne la itre xötr, ka hape: “nyidëti a xajawatine la ka ala nyimu cat, ngo nyidëti a utipi angat, ke cei tui angate memine la ite mamoe ka pa ate thupën; ame hnei nyidëti hna qane troa ini angate la nöjei ewekë ka nyimute.” (Mareko 6:31-34) Ngacama kucakuca Iesu, ngo atraqatre la utipine i nyidrëti kowe la itre atr, ene pe nyidrëti a catr cainöjën la maca ka loi. Nyipici laka, tru catr la hnei Iesu hna mekune la itre atr cili, nge atreine mina fe nyidrëti trotrohni angatr.
9 Nemene la hne së hna inin qa ngön la hna melëne cili? Nyipi ewekë tro së itre Keresiano a cainöjën la maca ka loi me inine la itre atr. Easa atrehmekune la hnëqa së troa cainöjën la maca ka loi, pine laka, aja i Akötresie tro “la nöjei ate asëjëihë [a] mele.” (1 Timoteo 2:4) Ngo ame pe, easë a cainöj pine laka tru la utipine së, ngo thaa hnene mekuje kö laka hnëqa së. Maine atraqatr la utipine së kowe la itre atr tui Iesu, troa eje la ajane e kuhu hni së troa kuca asë la hne së hna atreine troa cainöjën la maca ka loi koi angatr. (Mataio 22:39) E celë hi la itre aliene hni së kowe la huliwa ne cainöj, eje hi la ka troa upi së troa cainöjëne lapaan la maca ka loi.
Maca Hne Së Hna Tro Fë—Maca Ka Loi Ne La Baselaia i Akötresie
10 Nemene la hnaaluene götran ne la huliwa ne cainöje së —Maca hne së hna tro fë? Nemene la hne së hna cainöjën? Mingöminge catr la aqane qeje pengöne hnei Isaia perofeta la maca hne së hna tro fë, kola hape: “Lolopi hë hune la ite wete la lue ca i angeic’ ate tro fë la maca ka loi, ate amamane la tingeting, ate tro fë la loi, ate amamane la iamele, ate qaja koi Ziona, ka hape, kola musi la Akötesi nyipo! ’ ”—Isaia 52:7.
11 Ame la hnëewekë ka sisitria ngöne la xötre celë, “kola musi la Akötesi nyipo,” ej a amekunë së la maca nyine tro sa tro fë, ene la maca ka loi ne la Baselaia i Akötresie. (Mareko 13:10) Hanawange mina fe la mekune nyine tro sa xom, ke, kola amamane hnene la xötre celë la sipu taan ka lolo ne la maca hne së hna tro fë. Hnei Isaia hna xome la itre hnepe hnëewekë tune la “iamele,” “maca ka loi”, “tingeting”, “loi.” Thupene la itre hadredre lao macatre thupe i Isaia, ngöne lo hneijine i Iesu, tre, hnei nyidrëti hna eatrëne lai hna perofetane cili qa ngöne la aqane catre cainöjëne nyidrë la ketre maca ka loi—ene la Baselaia i Akötresie ka troa traqa. (Luka 4: 43) Ngöne la hneijine së, qaane lo macatre 1919 macatre ka sisitria, Itretre Anyipici Iehova a xötrethenge la tulu i Iesu, ene la troa catre cainöjëne la maca ka loi ne la Baselaia i Akötresie, laka hna acile hë; memine fe la itre manathith ka troa xulu qa ngön.
12 Nemene la thangane la maca ka loi ne la Baselaia, thene la itre atr ka kepe së? Ame enehila, tune lo hneijine i Iesu, tre, kola hamëne hnene la maca ka loi la mejiun me keukawa. (Roma 12:12; 15:4) Eje a hamë mejiune kowe la itre atr ka hni ka nyipici, pine laka, angatr a atremekune la itre nyipi kepine matre ijije jë troa jelenyipicine laka, troa xulu la itre drai ka mingöming koi angatr. (Mataio 6:9, 10; 2 Peteru 3:13) Eje hi laka, ketre ixatua ka tru la mejiune celë koi angetre xoue Akötresie, matre tro pala hi a hetrenyi thei angatr la aqane wai ewekë ka lolo. Önine la atre cinyihane la salamo ka hape, “Thaa tro kö angat’ a xouene la ite maca ka ngazo.”—Salamo 112:1, 7.
Maca Ka Troa “Atuthe La Itete Thë Fë Hni”
13 Ketre, ame la maca ka loi hne së hna cainöjën, tre, ej a canga axapone la mele ne la itre atr me amanathithi angetre drenge ej. Tune kaa? Hna ahnithe hë ekö la itre xaa manathith hnei Isaia, kola hape: “Eje hunge la Uati Joxu Iehova, qa ngöne laka hnei Iehova hna sië ni troa cainöjëne la maca ka loi kowe la itre ka aköt; hnei nyidëti hna upi ni troa atuthe la itete thë fë hni, nge troa thinge mele koi ite po, me fe la kalabusi kowe la ite hna oth, troa amamane la macate ne madi Iehova, memine la drai ne nyi thupene hnene la Akötesi shë; troa aupunyi angete teij’ asë.”—Isaia 61:1, 2; Luka 4:16-21.
14 Thenge la hna perofetane celë, jëne la cainöj ne la maca ka loi, tre, tro hë Iesu a “atuthe la itete thë fë hni”. Drei la ketre ceitun ka sisitria hnei Isaia hna xom! Thenge la ketre diksioner ne Tusi Hmitrötr, ame la qene heberu ne la hnepe hnëewekë hna hape, “atuthe”, tre, “hna lapaa qaja ej ceitune me kola ‘atuthe’ la ketre kakötr, haawe kolo fe lai a hape kola nyi drösinöën, me ameun ej”. Ketre kola atu paseman la ketre götrane la ngönetrei ne la atr ka eatr hnene la ketre infirmier ka iwangatruny, matre nango xatuane lai ka akötr. Haawe, tune mina fe, ame la kola cainöjën la maca ka loi ne la Baselaia, tre, itretre cainöje ka iwangatruny a hamë ixatua kowe la nöjei atr ka kapa la maca, nge itre ka akötre fe. Angatre lai a xome la aqane wai ewekë i Iehova, ene la aqane hnehengazone Nyidrëti la aja ka eje thene la itre atr. (Ezekiela 34:15,16) Hna qeje Akötresie hnene la atre cinyihane la Salamo, ka hape: “Ate axapone la angete thë fë hni, me atuthe la ite eate i angat.”—Salamo 147:3
Tune Kaa La Aqane Hamë Loi Hnene La Maca Ne La Baselaia
15 Nyimutre la itre tulu hna melën ka amamane la aqane xatuan me thuecatrene la itre ka hace hni, hnene la maca ne la Baselaia. Tro sa ce wange la pengö i Oreanna, ketre qatre föe qaa Amerika, ka thele troa mec. Hna nyiqaane wai Oreana hnene la ketre Atre Anyipici Iehova, me hane e la Tusi Hmitrötr koi eahlo memine fe lo itus Trenge Edromë Qa Hnin La Tusi Hmitrötr.b Hnene lai föe ka hace hni hna pane meköle dreng la kola e tusi koi eahlo, nge hnei eahlo hna thinge la lue meke i eahlo hune ibeetr, nge ame ngöne itre xaa ijin, tre eahlo a mano catr. Thaa qea ju kö, nge eahlo ha nyiqaane lapa dreng hune ibeetr la kola e tusi koi eahlo. Ame hë thupen, eahlo ha lapa treqene la ka ini eahlo ngöne salo. Thupene lai, eahlo fe ha sin la itre icasikeu ngöne la Uma Ne Baselaia. Pine laka kola ithuecatre i eahlo hnene la hnei eahlo hna inin ngöne la itre icasikeu cili, ene pe eahlo fe hë a hane hamë itus kowe la nöjei atr ka tro qëmekene la hnalapa i eahlo. Ame hë la kola 93 lao macatre i Oreana, kolo hi lai a hane bapataiso eahlo, ketre Atre Anyipici Iehova fe hë. Hnene la maca ne la Baselaia hna aciane hmaca la aja e kuhu hni eahlo troa mel.—Ite Edomë 15:30; 16:24
b Hna cinyihane hnei angetre Anyipici Iehova.
16 Ketre ixatua ka tru mina fe hna hamën hnene la maca ne la Baselaia kowe lo itre atr, laka, hna sa draine pë hë la mele i angatr hnene la mec. Hanawange la tulu i Maria, ka mele angeic ngöne la götrane ahuë e Erop. Pë hë mejiune i angeic, pine laka, pë hë nyin la meci angeic. Matre tru catr la akötre i angeic ngöne la ijine iöhnyi angeic memine la Itretre Anyipici Iehova. Ame la angeic a atre la itre ewekë hnei Iehova hna troa kuca, saaze pi hi la mele i angeic nge kolo hmaca ha hetre sipu alien ej. Hna bapataiso angeic, nge ketre trejine angeic enehila ka catre cainöj. Ngöne la lue macatre tixenuë ne la mele i angeic, tre, kola mama la mejiun me madrine thei angeic. Maria a mec ngo mama cile koi angeic la mejiun troa melehmaca.—Roma 8:38,39.
17 Kola anyipicine hnene lai itre hna melëne cili, laka lolo catr la thangane la maca ne la Baselaia kowe la itre ka thele troa atrepengöne la itre nyipici qa hnine la Tusi Hmitrötr. Ame koi angetre treije pine la ketre atr ka meci hë hnei angatr hna hnim, tre, hetrenyi hmaca thei angatr la trenge catr ngöne la angatr a atrepengöne la mejiune ne la melehmaca. (1 Thesalonika 4:13) Ame koi itre puafala me itre ka huliwa mec kowe la lapa i angatr, pë hmaca kö iwangacony, nge kola ithuecatre ngöne la angatr a atre laka, thaa tro pi kö Iehova a nue triji angatr, e maine angatr a catre mele nyipici koi Nyidrë. (Salamo 37:28) Nyimutre hnei ka akötr hnene la itre mec, Kola acatrene trongëne jëne la ixatua i Iehova, la hni ne la itre atr ka nyimutre ka meci ne he me meci ne hni; celë hi ka xatua angatre lai troa cile kowe la meci cili. (Salamo 40:1, 2) Eje hi laka, jëne la mene ne la Wesi Ula i Iehova, Nyidrëti fe kö a “acili ameköti angete wewë asë.” (Salamo 145:14) Kola amekunë së lapaa laka, hetrenyi the së enehila la maca ka sisitria, ngöne la easa goeëne la aqane akeukawane la itre ka thë fë hni ngöne la götrane hne së hna mele ngön me hnine la ekalesia!—Salamo 51:17.
“Thithinge Koi Akötesie Thatraqai Angat”
18 Ngacama ka sisitria catr la aliene la maca hne së hna tro fë, ala nyimu la itre ka thipe trij ej. Tune kaa la aqane ketri së hnene la aqane ujë cili? Tune hi lo aqane traqa koi Paulo, Aposetolo. Hnei angeic hna lapaa cainöj koi angetre Iuda, ngo ala nyimu la itre ka thipe trij la maca ne iamele. Celë hi ewekë lai ka ahleuhleunyi Paulo. Öni angeice jë hi, ka hape: “Aköte atraqate ni, nge hleuhleu pala kö la hning.” (Roma 9:2) Tru catr la hnei Paulo hna utipiin lo angetre Iuda hnei angeic hna cainöje kow. Kola ahleuhleunyi angeic hnene laka, angatr a thipe trije la maca ka loi.
19 Eje mina fe the së la utipin, matre easë a cainöjën la maca ka loi. Haawe, thaa sihngödre kö koi së laka, tro sa nango kucakuca e itre xaa ijin, ngöne la kola xele ma dreng hnene la itre atr ka nyimutre, la maca ne la Baselaia. Kola amamane hnene la aqane ujë cili laka, easa hnehengazone la mele ne la itre atr hne së hna cainöje kow ngöne la götrane la ua. Ngo, loi e tro sa mekune lo tulu i Paulo, aposetolo. Nemene la ka xatua angeic tro pala hi a catre cainöj? Ngacama akötr me hleuhleu koi Paulo hnene la hna xelene hnei angetre Iuda la maca ka loi, ngo thaa hnei angeice kö hna nue triji angatr; nge thaa hna mekune kö laka pë hë ixatua ka ijije koi angatr. Angeic a mejiune laka tro pala kö a kepe Keriso hnene la itre xan. Qa ngöne lai, öni Paulo e cinyihane la itre aliene hni angeic koi angetre Iuda: “Ame la aja ne la hninge memine la thithinge koi Akötesie thatraqai angat, te, mate, mel.”—Roma 10:1.
20 Hanawange la lue ewekë hnei Paulo hna qaja atrun. Ene la aja e kuhu hni angeic tro la itre atr a hetrenyi la mel, nge hnei angeice hna sipo iele Akötresie troa eatrëne lai. Easë enehila a xötrethenge la tulu i Paulo. Loi e eje ekuhu hni së la ajane troa thele la itre atr ka hmalahnin kowe la maca ka loi. Tro pala hi së a thithi koi Iehova matre tro sa thele la itre atr cili me xatua angatr troa xome la gojenyi ne tro kowe la mel. Ite Edomë 11:30; Ezekiela 33:11; Ioane 6:44.
21 Ngo maine easa ajane troa ketr la itre atr ka nyimutre hnene la maca ne Baselaia, thaa tro hmekuje kö sa wanga atrune la kepine matre easë a cainöj memine la aliene la maca me aqane tro fë ej, ngo loi e tro fe sa wange la aqane tro sa cainöj. Celë hi la taane mekune hne së hna troa ce wang ngöne la ini hnapin.
Nemene La Ini Koi Nyipunie?
• Pine nemene matre easë a cainöj?
• Nemene la sipu aliene la maca hne së hna cainöjën?
• Nemene la itre manathith hna melën hnene la itre ka kapa la maca ne la Baselaia?
• Nemene la ka troa xatua së troa catre cainöj?
[Thying]
1, 2. (a) Nemene ewekë ka ngazo ka traqa e nöjei drai? (b) Tune kaa la aqane ujë ne la itre atr la angatr pala hi a dreng la itre nuvel ka ngazo?
3. (a) Nemene maca ka loi hnei Tusi Hmitrötr hna ahnith? (b) Pine nemen matre nyipunie a nyipine la maca ka loi ne la Baselaia?
4. Nemene la itre götrane cainöje hne së hna troa ce wang ngöne la ini celë me ngöne la ini ka troa xulu?
5. (a) Nemene la sipu ewekë ka troa upi së troa cainöj? (b) Pine nemen matre easa qaja ka hape, hatren ne ihnimi së koi Akötresie, la easa drengethenge la hna amekotine koi së troa cainöj?
6. Tune kaa la aqane upi së hnene la ihnimi së koi Akötresie, troa cainöj?
7. Nemene la ketre kepine ka sisitria ka upi së troa cainöj, e tröne la ihnimi Akötresie?
8. Nemene la hnene la itre ithuemacanyi ngöne la tusi Mareko mekene sikis hna amamane thatraqane la itre aliene hni Iesu kowe la itre atr?
9. Nemene la ini hne së hna kapa qa ngöne la hna melëne ngöne Mareko mekene 6, göne la elolone la itre aliene hni thatraqane la cainöj?
10, 11. (a) Tune kaa la aqane qeje pengöne hnei Isaia la maca hne së hna tro fë? (b) Tune kaa la aqane tro fë Iesu lai maca ka loi, nge tune kaa la aqane xötrethenge enehila la tulu i Iesu hnene la itre hlue i Akötresie?
12. Nemene la thangane la maca ka loi ne la Baselaia thene la itre ka kepe së?
13. Tune kaa la aqane qeje pengöne hnei Isaia perofeta lo itre manathith hna troa canga traqa hnei angetre kapa la maca ka loi?
14. (a) Nemene la hna amamane göne la maca ne la Baselaia hnene la hnëewekë hna hape, troa “atuthe la itete thë fë hni”? (b) Tune kaa la aqane troa mama ngöne la mele së laka Iehova a hnehengazone la itre ka “thë fë hni?”
15, 16. Nemene la itre tulu hna melën ka amamane la aqane sajuën me ithuecatr hnene la maca ne la Baselaia kowe la itre ka aja ixatua?
17. (a) Nemene la thangane la maca ne Baselaia kowe la mele ne la itre kapa ej? (b) Nemene la hne së hna sipu melën ka amamane laka Iehova a “acili ameköti angete wewë asë”?
18. Tune kaa la aqane ketri Paulo hnene la aqane thipe trije hnei angetre Iuda la maca ka loi, nge pine nemen?
19. (a) Pine nemene matre thaa sihngödre kö koi së laka tro sa nango kucakuca e itre xaa ijin? (b) Nemene la ka xatua Paulo troa catre troa cainöj?
20, 21. (a) Tune kaa la aqane tro sa xötrethenge la tulu i Paulo ngöne la huliwa ne cainöje së? (b) Nemene la götrane ne la cainöje së hne së hna troa ce wange ngöne la ini hnapin?