Ita Ne Thup göi 05 Eiperem
Nyima 07 me 05 Qene Drehu
Tune Kaa La Aqane Troa Akökötrene La Madrine Së Hnene La Itre Trenge Ewekë I Iesu
“[Iesu] a elëne la wet; nge . . . tropi koi nyidëti la angete dei nyidë; nge nyidëti a . . . ini angat.”—MAT. 5:1, 2.
1, 2. (a) Eue lo Iesu a cile fë la Cainöje i nyidrë hune la Wetr? (b) Hnei Iesu hna nyiqaane tune kaa la cainöje i nyidrë?
EASË ngöne lo macatre 31 M.K. Iesu a pane nue la huliwa ne cainöje i nyidrë e Galilaia, matre troa tro Ierusalema eë kowe la pui ne Paseka. (Ioane 5:1) Ame la nyidrëti a bëeke hmaca a tro Galilaia, tre, hnei nyidrëti hna thith ngöne la jidri ka pexej, matre troa sipo Akötresie troa xatua nyidrë troa iëne la 12 lao aposetolo. Ame la drai thupen, tre, kola icasikeu hnene la ka ala nyim, ke, Iesu a aloine la meci ne la itre atr. Kola lapa hnei Iesu hune la öline la wetr cememine la itretre drei nyidrë me itre xane kö, me nyiqaane troa hamë ini.—Mat. 4:23–5:2; Luka 6:12-19.
2 Iesu a nyiqaane la cainöje i nyidrë, hna hape Cainöje Hune La Wetr, me amamane laka, tro hë sa hetrenyi la nyipi manathith, e loi la aqane imelekeu së me Akötresie. (E jë la Mataio 5:1-12.) Ame la nyipi manathithi cili, tre, ‘ka xulu qa ngöne la hne së hna mejihnine la itre ewekë, nge qa ngöne mina fe la etrun la madrine ka ej e kuhu hni së.’ Ame lai naene lao manathithi hnei Iesu hna ithanatan, tre, itre eje a amamane hnyawa la kepin matre kola madrin hnene la itre Keresiano, nge kolo fe a hane kepe thangane enehila la itre trenge ewekë cili, ngacama 2 000 hë lao macatre qaane lo kola nyiqaane amexeje la itre manathithi cili. Loi e tro sa ce wange la itre trenge ewekë cili.
“Ite Ka Pë Ewekë Ngöne La Ua”
3. Nemene la aliene la hna hape, tro sa atrehmekune laka ka pë ewekë së ngöne la götrane la ua?
3 “Manathithi la ite ka pë ewekë ngöne la ua, ke thatraqai angate la baselaia ne hnengödrai.” (Mat. 5:3) Kola wanga atrehmekune hnene la “ite ka pë ewekë ngöne la ua” laka, ka nyipi ewekë catre la ixatua qaathei Akötresie memine la utipine qaathei Nyidrë.
4, 5. (a) Pine nemene matre kola manathithi la itre ka atrehmekune laka, ka pë ewekë angatr ngöne la götrane la ua? (b) Tune kaa la aqane troa eatrëne la aja së ngöne la götrane la ua?
4 Ame la itre ka atrehmekune laka, ka pë ewekë angatr ngöne la götrane la ua, ke hetre manathithi tro angatr a kapa, ene laka “thatraqai angate la baselaia ne hnengödrai.” Pine laka hna kepe Iesu tune la Mesia hnene la itre pane hlue i nyidrë, haawe, ijiji angatre hë troa hane musi me nyidrë ngöne la Baselaia i Akötresie e koho hnengödrai. (Luka 22:28-30) Maine mejiune së fe la troa mele e koho hnengödrai me Iesu, maine pena troa mele e celë fen ngöne la paradraiso hna musi kow hnene la Baselaia, ijiji së hi troa madrin e atrehmekune hnyawa hi së laka, ka pë ewekë së ngöne la götrane la ua, nge Akötresieti hmekuje hi la ka ijij troa eatrongë së.
5 Thaa nöjei atr asë kö la ka atrehmekune laka, ka pë ewekë angatr ngöne la götrane la ua, pine laka nyimutre pe la itre ka pë lapaun nge ka thaa nyipine kö la itre ewekë ka hmitrötr. (2 Thes. 3:1, 2; Heb. 12:16) Ame la itre aqane troa aejëne la aja ka eje the së ngöne la götrane la ua, tre, ene la troa inine hnyawa la Tusi Hmitrötr me catre ngöne la huliwa ne cainöj, me sine pala hi la itre icasikeu ne la itre Keresiano.—Mat. 28:19, 20; Heb. 10:23-25.
Kola “Manathithi” La Itre Ka Treij
6. Drei la “itete teij,” nge pine nemene matre angatr a “manathith”?
6 “Manathithi la itete teij, ke tro ha aupunyi angat.” (Mat. 5:4) Ceitune hi la “itete teij” memine lo itre atr ka “pë ewekë ngöne la ua.” Ame la angatr a treij, tre, thaa hnene kö laka angatr a eetre pine la itre ewekë ka traqa ngöne la mele i angatr. Ngo kolo pe a treij hnene laka, ka ngazo la atr, nge thaa ka pexeje hmaca kö, celë hi matre jole catre la aqane mele enehila. Ngo pine nemene matre kola “manathithi” hnene la itre ka treij? Pine laka angatr a lapaune koi Akötresie me Keriso, nge ketre, kolo mina fe a aupunyi angatr hnene la elolone la aqane imelekeu hnyawa me Iehova.—Ioane 3:36.
7. Tune kaa la aqane tro sa goeëne la fene i Satana?
7 Hapeue së isa ala caas, easë kö a treij pine laka hna haöthe la fene i Satana hnene la thiina ka thaa meköti kö? Nemene la hne së hna mekune hnyawa göne la hna troa hamëne hnene la fene celë? Hna cinyihane hnei Ioane aposetolo, ka hape: “Ame la nöjei ewekë asëjëihë e celë fen—ene la meciunyi ewekë i ngönetei, memine la meciune ne la lue mek, memine la nyi döne la mele celë—tha qa thei Tetetroti kö ngo qa hi la fen.” (1 Ioane 2:16) Ngo nemene la nyine tro sa kuca, ngöne la easa drenge ka hape, ngacama easa hmi koi Akötresie ngo kola löthi së trootro fe hnene la “[“ua” MN] ne la fen” ene la ua ka musinëne la itre atr ka iananyi me Akötresie? Celë hi matre, loi e tro sa thithi catr me inine la Wesi Ula i Akötresie, me thele la ixatua thene la itre qatre thup. Ngacama hetre ewekë pala kö ka akötrë së, ngo maine tro pe sa easenyi catre koi Iehova, haawe, tro ha “aupunyi” së.—1 Kor. 2:12; Sal. 119:52; Iako. 5:14, 15.
Kola Manathithi “La Ite Ka Menyik”!
8, 9. Nemene la aliene la hna hape, troa thiina ka menyik, nge pine nemene matre kola manathithi hnene la itre atr cili?
8 “Manathithi la ite ka menyik, ke tro angat’ a hetenyi la nöj.” (Mat. 5:5) Ame la atr ka “menyik,” maine ka “thina ka menyik” pena, tre, thaa kolo kö lai a hape, ka meije angeic maine ka menyike thoi. (1 Tim. 6:11) Maine ka menyike së, haawe, troa mama lai ngöne la aqane kuca së la aja i Iehova me kapa la ixatua qaathei Nyidrë. Ketre, kola mama la aqane menyike së ngöne la easa huliwa memine la itre sine hmi së me itre xane ju kö. Ka ihmeku hnyawa la thiina ka menyike cili, memine la eamo hna hamëne hnei Paulo aposetolo.—E jë la Roma 12:17-19.
9 Pine nemene matre tro ha manathithi hnene la “ite ka menyik”? Pine laka “tro angat’ a hetenyi la nöj,” öni Iesu ketre atr ka hni ka menyik. Nyidrëti hi la ka pane hetrenyi la nöj. (Sal. 2:8; Mat. 11:29; Heb. 2:8, 9) Ngo kolo mina fe a ce thawa la nöje cili memine la itre ka “ce matrane me Keriso” ene fe lo itre ka thiina ka menyik. (Rom. 8:16, 17) Ame ngöne la fene hna musinën hnene la Baselaia i Iesu, tre, nyimutre la itre xaa atr ka menyik ka troa hetrenyi la mele ka thaa ase palua kö.—Sal. 37:10, 11.
10. Tune kaa la aqane troa ketr la itre hnëqa së ngöne la ekalesia memine la aqane imelekeu së me itre xan hnene laka, thaa ka thiina ka menyike kö së?
10 Tui Iesu, loi e tro sa thiina ka menyik. Ngo tune kaa fe e ketre atre së ka isi pala hi? Maine ka huketö pena së me iwathöthölë, haawe, ijije hi troa xele ma wai së hnene la itre atr. Maine kola ajane hnene la itre trejine trahmanyi troa hetre hnëqa ngöne la ekalesia, ngo hetrenyi pe la aqane ujë cili, eje hi laka, thaa tro jë kö a hane xomi angatr troa cilëne lai hnëqa cili. (1 Tim. 3:1, 3) Hnei Paulo hna qaja koi Tito troa amekunëne la itre Keresiano ne Kerete, ka hape, thaa tro kö angatr a “iwatratra, loi pe troa metöt, me amamane la thina ka menyike asë kowe la nöjei ate asë.” (Tito 3:1, 2) Drei la ketre manathithi ka tru kowe la itre xan, ene la troa hni ka menyik!
Angatr a Pi Xeni La “Thina Ka Meköt”
11-13. (a) Kola hapeu la troa pi xen me pi iji la thiina ka meköt? (b) Tune kaa la aqane “ameji” angetre pi xeni me pi iji la thiina ka meköt?
11 “Manathithi la itete pi xeni me pi iji la thina ka meköt, ke tro ha ameji angat.” (Mat. 5:6) Ame la “thina ka meköt” hnei Iesu hna qaja e celë, tre, ene la troa kuca la ewekë ka meköt, thenge la aja i Akötresie memine la trenge wathebo i Nyidrë. Hnene la atre cinyihane la salamo hna qaja, ka hape, hnei angeice hna ‘ajane atraqatr o drai’ la itre hnei Akötresieti hna amekötin. (Sal. 119:20) Hapeu, easë kö a hnine catrëne la thiina ka meköt, kösë easa pi xeni me pi ij?
12 Hnei Iesu hna qaja ka hape, tro ha manathithi la itre ka pi xeni me pi iji la thiina ka meköt, ke, tro ha “ameji” angatr. Hna mama la ewekë cili thupene lo Penetekos 33 M.K. ngöne lo kola nyiqaane hnene la uati hmitrötre i Iehova troa “amacane la fene ngöne la . . . meköt.” (Ioane 16:8) Jëne la uati hmitrötr, hnei Akötresieti hna aijijëne la itre atr troa cinyihane la Tusi Hmitrötr, ketre itus ka nyipi ewekë nyine “hajine ngöne la thina ka meköt.” (2 Tim. 3:16) Ketre, kola aijijë së hnene la uati hmitrötre i Akötresie troa “xetëne la ate ka hnyipixe, lo hna xupe tui Akötesie ngöne la thina ka meköt.” (Efe. 4:24) Hapeu, keukawa kö la hni nyipunie troa atre laka, jëne la thupene mele hna hamëne hnei Iesu, ame la itre ka ietrane la itre ngazo i angatr, tre, ijiji angatr troa meköti xajawa i Akötresie?—E jë la Roma 3:23, 24.
13 Maine hetrenyi së la mejiune troa mele e celë fen, haawe, tro hë sa madrine la aqane haöthe elany la fene hnene la thiina ka meköt. Ngo ame enehila, loi e tro sa catre troa mele thenge la itre trepene meköti Iehova. Hnei Iesu hna qaja ka hape: “Ngo pane . . . thele jë la baselaia i Akötesie, me thina ka meköti anganyidë.” (Mat. 6:33) Maine tro sa catre kuca lai, haawe, tro pala pë hë la lue ime së a huliwa i Akötresie, nge tro ha tiqa la hni së hnei nyipi madrin.—1 Kor. 15:58.
Pine Nemen Matre Kola Manathithi La “Angete Ihnim”
14, 15. Tro sa amamane tune kaa la ihnim, nge pine nemene matre kola manathithi la “angete ihnim”?
14 “Manathithi angete ihnim, ke tro pena ha hnimi angat.” (Mat. 5:7) Ame la “angete ihnim,” tre, hetre utipine i angatr kowe la itre xan. Jëne la ketre iamamanyikeu, hnei Iesu hna akeukawane la hni ne la itre ka akötr, ke, tru la utipine i nyidrëti koi angatr. (Mat. 14:14) Kola mama la ihnimi ne la itre atr ngöne la angatr a nue la itre ngazo ne la itre ka akötrë angatr, tui Iehova ngöne la Nyidrëti a nue la itre ngazo ne la itre ka ietra. (Eso. 34:6, 7; Sal. 103:10) Qa ngöne lai, ijije tro sa amamane la ihnimi së, ngo kolo mina fe a akeukawane la hni ne la itre ka pë ewekë ngöne la götrane la ngönetrei, jëne la itre trenge ewekë së ka menyik me itre huliwa së. Ame la ketre aqane ka lolo troa amamane la ihnimi së, tre, ene la troa thawa koi itre xan la itre nyipici ka eje e hnine la Tusi Hmitrötr. Pine laka hnei Iesu hna utipine la ka ala nyim, ene pe hnei nyidrëti hna “qane troa ini angate la nöjei ewekë ka nyimute.”—Mar. 6:34.
15 Hetre kepin matre easa kapa la itre trenge ewekë i Iesu, hna hape: “Manathithi angete ihnim, ke tro pena ha hnimi angat.” Maine tro sa ujë kowe la itre xaa atr cememine la ihnim, haawe, tro hë angatr a hane ujë tune fe koi së. Ame ngöne la ijine ihnyingë, ijije hi tro Akötresieti a kepe së, e hne së hna hnime la itre xan. (Iako. 2:13) Tro hmekuje hi a nue elany la itre ngazo ne la itre ka ihnim, me aijijë angatr troa hetrenyi la mele ka thaa ase palua kö.—Mat. 6:15.
Pine Nemen Matre Kola Manathithi La “Angete Hni Ka Wië”
16. Nemene la aliene la hna hape, troa “hni ka wië,” nge tune kaa la aqane tro la itre ka hetrenyi la thiina cili a “goeë Akötesie”?
16 “Manathithi angete hni ka wië, ke tro angat’ a goeë Akötesie.” (Mat. 5:8) Maine ka “hni ka wië” së, haawe, tro hë lai a mama ngöne la itre ewekë hne së hna hnine catrën, me itre aja së memine la itre aliene hni së. Ene pe, tro hë sa amamane la “ihnimi qa ngöne la hni ka wië.” (1 Tim. 1:5) Maine tro sa hetre hni ka pë ethan, haawe, tro hë sa “goeë Akötesie.” Thaa kolo kö lai a hape, troa öhne la qëmeke i Iehova, ke, “pëkö atr ka troa öhnyi [Akötresie] a troa mel.” (Eso. 33:20) Pine laka nyidrëti hnyawa la hnaiji Akötresie, haawe, ijije tro Iesu a qaja, ka hape: “Ame la ate goeë ni, angeice fe a goeëne la Tetetro.” (Ioane 14:7-9) Pine laka itre hlue i Iehova së e celë fen, haawe, ijije mina fe tro sa “goeë Akötesie,” hnene la hna goeëne la aqane ujë i Nyidrë ngöne la mele së. (Iobu 42:5) Ame kowe la itre hna iën, tre, tro hë angatr a goeëne hnyawa la Tretretro i angatr e koho hnengödrai, ngöne la kola amele angatre hmaca kowe la mele ngöne la götrane la ua.—1 Ioane 3:2.
17. Maine ka hni ka wië së, haawe, nemene la thangane lai koi së?
17 Maine ka wië la hni ne la ketre atr ngöne la götrane la itre mekun me ngöne la ua, haawe, tro hë angeic ethetrije qa ngöne la he i angeice la itre ewekë ka sis xajawai Iehova. (1 A.l.ite jo. 28:9; Is. 52:11) Maine ka wië la hni së, haawe, tro hë lai a mama ngöne la itre hne së hna qaja me kuca, nge ketre thaa tro hë sa lue aqane mele ngöne la huliwa nyine tro sa kuca koi Iehova.
Troa Itre Nekö i Akötresie La “Angete Ailoin”
18, 19. Tune kaa la aqane ujë hnene la “angete ailoin”?
18 “Manathithi angete ailoin, ke tro ha qeje angat’ ite nekö i Akötesie. ” (Mat. 5:9) Kola wanga atrehmekune la “angete ailoin” jëne la hnei angatre hna troa kuca, me hna thaa troa kuca. Maine easë hi lai itre atr cili hnei Iesu hna mekun, tre, thaa itre ka ‘të kö [së] la ngazo hnei ngazo,’ ngo itre ka thele pe troa iloi. Ngo easë pala hi a catre troa ‘xötrethenge la [thiina] ka loi me nöjei atr asë.’—1 Thes. 5:15.
19 Ame la hnëewekë qene Heleni hna hape “ailoin” ngöne Mataio 5:9, tre, kola qaja la “itre ka thele tingeting.” Maine easa ajane troa hane e së thene la “angete ailoin” haawe, nyipi ewekë tro pala hi sa catre thele tingeting. Ame la itre ka thele tingeting, tre, thaa angatre kö a kuca la ketre ewekë ka troa ‘aiananyine la itre treme sinen.’ (Ite edomë 16:28) Pine laka “angete ailoine” së, catre pi së troa “xöte thenge . . . la tingetinge me nöjei ate asë.”—Heb. 12:14.
20. Drei enehila la “ite nekö i Akötesie,” nge drei mina fe elanyi la itre matra i Akötresie?
20 Troa manathithi la angetre ailoin, ke, “tro ha qeje angat’ ite nekö i Akötesie.” Ketre ame la itre keresiano hna iën, tre, hna kepe angatr ceitune me “ite nekö i Akötesie.” Lolo la aqane imelekeu i angatr me Iehova, nge ceitui angatre hë me itre nekö i Nyidrë, ke, angatr a lapaune koi Keriso me thil cememine la hni ka pexej kowe “la Akötesieti ne ihnimi me tingeting.” (2 Kor. 13:11; Ioane 1:12) Nge tune kaa fe lo itre “xaa mamoe” i Iesu ka iloi? Ame ngöne la Musi nyidrë Ka Caa Thauzane Macatre, tro hë Iesu a “keme ka epine palua” ngo ame ngöne la pune la musi cili, tre, tro hë nyidrëti a ipië koi Iehova nge e cili tro hnyawa ha la itre mamoe asë a itre nekö i Akötresie.—Ioane 10:16; Is. 9:6; Rom. 8:21; 1 Kor. 15:27, 28.
21. Maine easa “mele ngöne la ua” haawe, tro hë sa ujë tune kaa?
21 Maine tro sa “mele ngöne la ua,” haawe, tro ha canga mama hnyawa kowe la itre xane la ketre thiina ka eje the së, ene la tingeting. Thaa tro hë sa “ielëhnikeu” maine aciane pena la iwesitrë.” (Gal. 5:22-26) Ngo catre pi pe së troa “lapa loi me nöjei ate asë.”—Rom. 12:18.
Kola Madrin Ngacama Hna Axösisin!
22-24. (a) Nemene la itre kepin matre kola manathithi hnene la itre hna axösisine pine la thiina ka meköt? (b) Nemene la hne së hna troa ce ithanatane ngöne la lue hna cinyihane ka troa xulu?
22 “Manathithi ange hna axösisine pine la thina ka meköt, ke thatraqai angate la baselaia ne hnengödrai.” (Mat. 5:10) Thupene lai, hnei Iesu hna sisedrëne, ka hape: “Manathithi nyipunie e troa qaqa nyipunie me axösisin, me sili ewekë nyipunie la nöjei ewekë ka ngazo asë pi ini. Madinejë nyipunie, me aciacin, ke atraqate la june thatraqai nyipunie e hnengödrai; ke tune mina fe hi lo hnei angate hna axösisine la ite pane perofeta.”—Mat. 5:11, 12.
23 Tune lo itre perofeta i Akötresieti ekö, atre hë la itre Keresiano laka troa qaqa angatr me axösisin, me sili ewekë angatr la nöjei ewekë ka ngazo, “pine la thina ka meköt.” Ngacama easa xomihnine la itre itupath cili cememine la nyipici, ngo kola lolo la hni së, ke, easa amadrinë Iehova me atrunyi Nyidrë. (1 Pet. 2:19-21) Thatreine kö tro la akötre së a apujene la madrine së troa nyi hlue i Iehova enehila uti hë epine palua. Ketre, thatreine kö tro ej a ananazijëne la madrine ne la itre ka troa ce musi me Iesu ngöne la Baselaia e koho hnengödrai, maine thapa pena la madrine ne lo itre jini ne la Baselaia ka troa mele epine palua e celë fen. Kola amamane jëne la itre manathithi cili la ihnim me thiina ka loi, memine la aqane hame i Akötresie.
24 Nyimutre pala kö la itre xaa ini hne së hna troa kapa qa ngöne la Cainöje Hune La Wetr. Tro pë hë sa ce ithanatane lai itre xaa ini ngöne la lue hna cinyihane ka troa xulu. Kola troa ce wange la aqane tro sa trongëne lai itre trenge ewekë i Iesu Keriso.
Tro Nyipunieti a Sa Tune Kaa?
• Pine nemene matre kola manathithi la “ite ka pë ewekë ngöne la ua”?
• Nemene la itre kepin matre kola manathithi hnene la “angete thina ka menyik”?
• Pine nemene matre kola manathithi hnene la itre xan, ngacama hna axösisi angatr?
• Ngöne lo itre trenge ewekë i Iesu, nemene manathithi la ka ketri nyipunie?