Loi e Tro Palahi Së a Ahudrumene La Lai Së
1 Nemene la lai? Kola qejepengön’eje hnene la ketre diksionere tune “la ketre ewekë ka aijijë së troa goeën.” Ngo, nyipici laka, ngacama tru la loi hna kapa qa ngöne la teknolozi, ngo ame pe, ke, tha atrehmekune hnyawa palakö hnene la atr la aliene la hnyinge hnei Iehova hna amejëne ngöne Iobu 38:24. Ijije kö tro së a tro meköt, nge pëkö lai? E pëkö lai, ke, thatreine jë kö tro së a mel. Ka sisitria la lai e ajane së troa goeëne la itre ewekë, nge Tusi Hmitrötr’a qaja koi së ka hape “Akötesieti la lai,” aqane trotrohnine lai ngöne la ua. (1 Ioane 1:5) Thatreine kö së troa mele e tröne la Atre “alainyi së.”—Sal. 118:27.
2 Ka nyipici lai ngöne la aqane trotrohnine së ngöne la ngönetrei, ngo ka eje fe ngöne la ua. Hna amenune la itre atr ka alanyimu hnene la hmi ka thoi, matre lö angatre kowe la jidri ne la ua, me “ëthenge la hna xupi etë kö së ite timek.” (Isa. 59:9, 10) Jëne la ihnim, memine la utipine i Iehova ka draië, Nyidrëti a ‘upe la lai me nyipici Nyidrë.’ (Sal. 43:3) Haawe, itre milio lao atr ka kapa madrine lai, me kapa, me lö “qa ngöne la jidi kowe la lai nyidë nyine hain.”—1 Pet. 2:9.
3 Ka iamele la hnëqa i Iesu Keriso, ngöne laka hnei nyidrëti hna traqa fë la lai kowe la fene hnengödrai. Hnei nyidrëti hna qaja ka hape: “Ini la lai a traqa e celë fen, mate tha tro kö a lapa ngöne la jidi la kete angete lapaune koi ni.” (Ioane 12:46) Hnei nyidrëti hna nu’asë la traeme i nyidrë, me trenge catre i nyidrë, memine la itre ewekë i nyidrë matre troa ahlemune la lai ne la nyipici. Hnei nyidrëti hna cainöje ngöne la nöje i nyidrë, me inine la itre atr ngöne la nöjei lapa, me ngöne la nöjei hnalapa. Hnei nyidrëti hna cile catre ngöne la nöjei itupathi ka traqa koi nyidrë, nge ketre tha enienije kö nyidrë qa ngöne la hnëqa hna athipe koi nyidrë, ene la troa qaja trongëne la lai ne la nyipici.
4 Caasi hi la mekune hnei Iesu hna ajane troa traqa kow, celëhi matre hnei nyidrë hna catre mekune hnyawaan, me iëne la itretre drei nyidrë, me ini angatr, me hnëkë angatr. Ame ngöne Mataio 5:14-16, easë a e la itre ini koi angatr: “Nyipunieti la lai ne la fene hnengödrai. . . . Ahudumenejë la lai nyipunie qëmeke ne la nöjei at, mate goeëne hnei angate la huliwa ka loi nyipunie; ame hna atrune la Tetetro i nyipunie e koho hnengödrai.” Tui Iesu, tro angatr’a “ite lai ne la fen,” me trofë trongëne la lai ne la nyipici e cailo fene hnengödrai. (Fil. 2:15) Hnei angatre hna kapa madrine la hnëqa celë, me wangatrun’eje kösë sipu aliene hi la mele i angatr. Celëhi matre, tha qeaju kö thupen, ijije tro Paulo a qaja ka hape “hna cainöjëne kowe la nöjei ate asëjëihë e celë fen” la maca ne la Baselaia. (Kol. 1:23) Hna caasi asë hi la nöjei ekalesia i keresiano troa aeatrene la huliwa ka tru celë.
5 Olene jë së enehila laka, easë fe la itre xaa ka hane “nue tije la huliwa ne jid.” (Rom. 13:12, 13) Tro easë a amamane la madrine së hnene la troa nyitupune la tulu hna amë hnei Iesu, memine lo itre keresiano ka huliwa nyipici ekö. Nyipiewekë catre enehila tro la itre xaa atr a atre la nyipici, pine laka, saqe la itre drai, nge kolo fe a ngazo catre trootro; thatreine kö troa aceitunëne la hnedrai së enehila memine la ketre ijine ne la mele ne la atr. Pëkö xaa huliwa ka nyipiewekë, nge ka hamë loi hune la huliwa ne cainöj.
6 Tune La Itre Lai, Tro Së a Hudrume Tuneka? Ame la pane aqane troa ahudrumëne la lai së, ke, ene la troa cainöjëne la Baselaia. Ngöne la nöjei ekalesia, hetrenyi la itre ijine hna hnëkëne göi troa cainöje ngöne la itre teritoare hna athip. Nyimutre la itre itusi hna kapa, ka qaja la nöjei pengöne taane mekun, me hna ujëne kowe la itre qene hlapa ka kösau. Hna kapa la ini jëne la itre icasikeu, me xatuane la itre xaa atr hnene la itre ka atrein. Nyimu ijine hna nue kowe la itre trahmany, me itre föe, me itre qatr, memine fe la itre nekönatre troa hane nyiqaane cainöj. Hna könëne la nöjei atrene la ekalesia troa hane cainöj, ngacama tha tru kö la atreine i angatr, nge pëkö ewekë ngöne la mele i angatre ka ajolë angatr. Am’asëhi la itre götraneqa e hnine la ekalesia, ke, kolo asë hi a qaja atrune la huliwa ne cainöj, memine la itre hna hnëkëne göi troa xatuane la nöjei atrene la ekalesia troa thelejëne troa cainöjëne la maca ka loi. Maine hne së palahi hna easenyine la ekalesia ke, ketre jëne ka sisitria lai troa ahudrumëne la lai së.
7 Hetre itre xaa aqane tro së a hudrum, tha ene hmekujekö la troa anyipicine hnei hna ithahnata. Atreine tro la aqane ujë së a ketr la itre xan. Celëhi la hna lapa mekune hnei Peteru ngöne la nyidrë a ithuecatre ka hape: “Loi e thina ka loi nyipunie qëmeke ne la nöjei ethen, mate . . . tro angat’a atrunyi Akötesie ngöne la drai ne xöji e tro angat’a goeëne la nöjei huliwa ka loi nyipunie.” (1 Pet. 2:12) Alanyimu la itre atr ka jelemekötine maine jelangazone la ketre huliwa, maine ketre organizasio qa ngöne la aqane ujë ne la itre atren’ej. Ame la kola öhnyi angatre hnene la itre ka goe, a isapengöne catre angatre memine la itre xan, ngöne laka, pëkö gele i angatr, itre ka hni ka meköti angatr, me tingeting, nge angatr’a drengethenge la itre wathebo; angatr’a canga mekune ju laka kola mele thenge la itre trepene meköti ka draië catre kö hune la itre hna xötrethenge hnene la ka alanyim. Celëhi matre troa hudrume la lai ne la trahmanyi e hnei angeice hna metrötrëne me hnime catrëne la föe i angeic; troa ujë tune fe hnene la föe, ngöne laka angeic’a metrötrëne la he i angeic, ene la trahmanyi angeic. Kola amamane hnyawaane hnene la itre nekönatre laka ketre pengöne kö angatre e hnei angatre hna drengethenge la itre keme me thine i angatr, me neëne la kuci ngazo, me troa ufi dorog. Ame la atre huliwa hnyawa, me hni ka meköt, nge hna metrötrëne hnei itre xan, ke, celëhi hna mejiune kow. Easë a ahudrumene la lai së e hne së hna melëne la itre thina ne keresiano celë, nge kolo fe a upe la itre xane troa wangatrune la aqane mele së.
8 Ame la troa cainöj, ke, kola troa qaja kowe la itre xane la itre hne së hna inine qa hnine la Wesiula i Akötresie. Maine qa ngöne ita ne cainöj, maine ngöne la itre hnalapa trootro, ngo tha jëne hmekuje kö la itre ijine celë. Qa ngöne laka, nyimutre la itre jole së ngöne la drai, atreine tro së a ithahnata memine la itre xaa atr. Ije hawa ne ithahnata epuni ngöne la drai memine la itre atr ka lapa ezi epun? Aij’a fenafena la qëhnelö i epun? Ije atr hnei epuni hna ixelë memine ngöne la epuni a maketr, maine të hune kar, maine ngöne la epuni a huliwa? E maine ketre thöthi ka ini epun, hapeu, epuni kö a e ngöne la nöjei drai la etrune la itre atr hnei epuni hna ithahnata memin? Ngöne la ijine vakaas, ke, nyimutre la itre ijine ka ijije koi epuni troa ithahnata memine la itre trehnyiwa, maine itre sinee. Maine itre trehnyiwa, ke, ijije troa hamë tarake ngöne la qene zi i angeic. Tha hna tuluthe kö la epuni a troa ithahnata memine la itre xaa atr. Ejehi laka, maine ajane së troa hetre thangane la huliwa së, ke, nyipiewekë catre troa lapa mekune la itre xaa mekene tus, me lapa xome la Tusi Hmitrötr, me itre xaa tarak, nge e öhne së laka ijije hi, loi e tro fe a ketre sipu nyiqaane ithahnata.
9 Ngacama tha ka jole kö troa cainöje e nöjei ijine ka ijij, ngo ame pe, ke, itre xan’a xoue troa tupath. Maine jë angatr’a xoue troa ithahnata, nge hna mekn’atrune ka hape itre ka lapa thaupe angatr, me qaja ka hape itre ka meije angatr, maine angatre pena a hmengöhmengöne hnei xou troa easenyine la itre trehnyiwa. Maine jë angatr’a hnehengazone la aqane tro angatr’a qejepengöi angatr, maine troa sa angazone koi angatr. Atreine tro la itre ka majemine cainöje e nöjei ijin, a qaja koi epuni ka hape pëkö ewekë ka ajolë angatr, nge pëkö nyine xouen. Tha isapengö së kö memine la itre atr, ene laka caasi hi la itre aja së, nge easë a cile kowe la itre jole ka caas, nge caasi hi la itre ewekë hnei angatre hna ajan, me kowe la itre fami i angatr. Alanyimu la itre ka sa amenyikëne, me hnyimahnyima, me madrine troa ibozu me easë. Tro së a ‘cat’ e ajane së troa pane feke ca. (1 Thes. 2:2) Pane nyiqaane jë pe epun, nge tro kö epuni a sesëkötre me madrine la itre thangane hnei epuni hna troa kapa.
10 Easë a Kepe Manathithi e Hne Së Hna Ahudrumene La Lai Së: Hane hi la itre xaa hna melëne ka ithuecatre ka traqa jëne la hna cainöje e nöjei ijine ka ijij: Hnene la ketre qatre föe ka 55 lao macatre hna tupathe troa tro sasaithe la gojenyi loto. Maine ju tro ha feni eahlo hnene la ketre loto, eloine pe ke, hnene la ketre söre hna ea la iwanakoime i eahlo me hule thaitrë eahlo kowe la ezine gojenyi me qaja ka hape: “Wange kö. Easë la melëne la itre ijine ka ngazo!” Nge thupene lai, angeic’a qaja la kepine matre ka ngazo la ijine enehila. Haawe, hnyinge jë hi lai qatre föe ka hape “Hapeu, ketre Temoë i Iehova nyipo?” Thupene la hna kapa la ketre itusi së qa thene la ketre sör, hnei eahlo hna ajane troa iöhnyi memine la ketre Temoë i Iehova, haawe, hna aijijëne lai hnene la ewekë ka traqa.
11 Hnene la ketre söre hna nyiqaane ithahnata memine la ketre föe ka itreqe thei droketre. Hnene la föe hna drenge hnyawa, nge thupene lai eahlo a qaja ka hape: “Ame ngöne la itre xaa ijin, ke, eni a ixelë memine la itre Temoë i Iehova; ngo maine tro ni elanyi a Temoë i Iehova, ke, hnene hi la hnei nyipoti hna qaja koi eni. Pine laka, e troa drei nyipo, ke, kösë uke lai kola xötrei fetra ngöne la gaa menihao.”
12 Nyipiewekë fe troa thina ka loi, matre troa xatuane la itre xane troa atrepengöne la nyipici. Ngöne la kola bëeke hnene la lue söre qa hna cainöje trootro, öhne ju pe hi nyidroti la ketre qatre föe, eahlo a nango treqe kaar, nge kösë lo ka wezipo eahlo. Cile ju hi nyidro, me hnyingë eahlo ka hape eahlo kö a aja ixatua. Sesëkötrepi kö eahlo laka, kola wangatrunyi eahlo hnene la lue trehnyiwa, nge eahlo a hnyingëne thele thei nyidro la kepine la aqane ujë i nyidro. Qa ngöne lai, kola aijijëne la lue temoë troa anyipiciin. Ame hnei eahlo hna canga hamëne la aderesi eahlo koi nyidro, me könë nyidro troa wai eahlo. Celëhi matre, hna nyiqaane inine la Tusi Hmitrötre me eahlo. Nge tha hmitre ju kö, eahlo fe hë a hane sine la itre icasikeu, ame hë enehila, ke, eahlo hë a hane cainöjëne la nyipici kowe la itre xaa atr.
13 Hnene la ketre söre qatre föe hna majemine cainöje e hmahmakanyi ezine la hnagejë gaa easeny kowe la hnalapa i eahlo. Eahlo a ixelë memine la itre föe ka nyihnyawa uma, me itre ka thupë nekönatr, me itre ka huliwai baak, me itre xane ju kö ka xome lai gojenyi cili e nöjei hmakany. Celëhi matre ngöne la nöjei ijin, ke, eahlo a nango lapa hune la hnangöni me inine la Tusi Hmitrötre kowe la itre atr ka alanyim. Nyimutre la itre atr ka atre la nyipici jëne eahlo, nge ame enehila itre Temoë i Iehova fe hë angatr.
14 Ngöne la hna huliwa hnene la ketre sör, hnei eahlo hna drenge la sine huliwa i eahlo e qeje pareti politik, nge angeic’a mekune laka tro ej’a apatrene la nöjei jole ne la fene hnengödrai. Hnene la söre hna qaja amamane la itre hna thingehnaeane göne la itre ewekë hna troa kuca hnene la Baselaia i Akötresie. Qa ngöne la hna anyipicine ngöne lai hnë huliwa, kola inine ju la Tusi Hmitrötre ngöne hnalapa, nge enehila lue Temoë asë hë la föe memine la fö i angeic.
15 Tha Tro Jë Kö a Thëthëhmine Laka Ketre Temoë Epun! Ame ngöne la Iesu a aceitunëne la itretre drei nyidrë memine “la lai ne la fene hnengödrai,” ke, hnei nyidrëti hna qejepengöne hnyawaane ka hape tro angatr’a xatuane la itre xaa atr troa kepe manathithi qa ngöne la lai ne la ua ka xulu qa hnine la Wesiula i Akötresie. Maine easë a xötrethenge la eamo i Iesu, tro së a wange tuneka la huliwa ne cainöje së?
16 Ame itre xan, ke, angatr’a thele huliwa kowe la sine la drai. Angatr’a tuluthe la itre hawa, memine la trenge catre hna kuca thatraqane lai, pine laka angatr’a thele troa nue la itre hawa i angatre kowe la itre huliwa hna troa kepe thangan’atrun. Hapeu, ceitune fe kö la aqane wange së lai ngöne la huliwa ne cainöje së? Ngacama easë a mekune laka tro së a ami ijine troa cainöje trootro, hapeue la itre pane aja së, itr’eje kö ngöne la itre xaa huliwa?
17 Loi e troa trotrohnine hnyawa laka tha tro hmaca kö a hamëne sinëne la drai thatraqane la itre ewekë ne ua, ngöne laka ase hë së nue la mele së koi Iehova, me ‘xele së kö,’ me ajane troa xötrethenge Iesu “palahi” (NW). (Mata. 16:24) Ame la aja së, ke, troa “kuca hnine,” me xölehuje la nöjei ijine ka ijije troa ahudrumene la lai së matre troa ketr la nöjei atr e cailo fene hnengödrai. (Kol. 3:23, 24) Nyipiewekë tro së a cile kowe la itre aqane ujë ne la fene hnengödrai, me catre huliwa tune lo easë a xötrei atre la nyipici, nge easë a thupëne matre palulu catre palahi la lai së. Hnei itre xane hna nue troa ananazijëne la aja i angatr, matre kolo ha co trootro la aqane hudrumene la lai i angatr, nge ketre sihngödre fe hë e troa goeën ngacama easeny, nge kola ipië la hudrumene la lai angatr, nge tha nyipi mama ha qa ngöne la gaa easeny. Ijije troa xatuane la ketre atr troa hetrenyi hmaca la aja kowe la huliwa ne cainöje trootro.
18 Hna ajolëne la itre xane pine laka ame la maca hne së hna trofë, ke, tha hna kapa hnyawaane kö hnene la ka alanyim. Hnei Paulo hna qaja ka hape ame la maca göi Keriso, ke, “qene hmo koi ange ka troa hnëjin.” (1 Kor. 1:18) Ngacama ithahnata ju hë hnei itre xan, ngo hnei nyidrëti hna qaja amamane ka hape: “Tha ini kö a hmahma ene la maca ka loi.” (Rom. 1:16) Ame la atre hmahma, ke, angeic’a mekune laka ketre aminatre angeic, nge pëkö eloi angeic. Hapeu, meköti kö troa hmahmane la troa qaja atrune la Joxu ka pucatin’asë ne la hnengödrai me fene hnengödrai, me qaja trongëne la itre ewekë ka mingöminge hnei Nyidrëti hna hnëkëne thatraqai së matre mele manathithi së epine palua? Qa ngöne lai, thatreine kö tro së a mekune ka hape itre aminatre së, maine pëkö eloi së ngöne la easë a troa qaja trongëne la itre nyipici celë koi itre xan. Ngo, kolo pe a upi së troa kuca la hne së hna atrein, me amamane ka hape tha luelue kö së, nge “ate kuci huliwa së ka pë nyine ahmahman.”—2 Tim. 2:15.
19 Ame la lai ne la nyipici ka hudrume enehila me akeukawane la nöjei nöj’asë ne la fen, ke, ej’a hamëne la mejiune kowe la mele ka tha ase palua kö ngöne la paradraiso hune la fene ka hnyipixe. Loi e tro së a amamane ka hape, easë a wangatrune e kuhu hni së la ithuecatre ne troa ahudrumene palahi la lai së! Maine celëhi hne së hna kuca, ke, tro së a madrine tune lo itretre dreng, ngöne laka “tha mano kö o drai troa ini, me cainöjë Iesu Keriso.”—Ite Huliwa 5:42.