TANE MEKUN 8
NYIMA 130 Iehova La Hnapo Së
Iehova a Nue La Ngazo Së—Aqane Tro Sa Nyitipu Nyidrë
“Loi e tro fe nyipunieti a nyitipune la aqane nue Iehova la itre ngazo i nyipunie.”—KOL. 3:13.
MEKUN KA TRU
Tro la tane mekune celë a amamane la nyine tro sa kuca matre nue la ngazo ne la itre atr ka akötrë së.
1-2. (a) Eu la itre ijin laka, jole catr troa nue la ngazo i ketre? (b) Nemene la aqane amamane Denise laka, ase hë angeic nue la ngazo ne la trahmany?
KA JOLE kö koi eö troa nue la ngazo ne la itre xan? Maine hna akötrë së hnene la hna qaja maine kuca hnei ketre atr, ke jole koi së asë troa nue la ngazo. Ngo ijije hi tro sa elë hune la akötre së, me nue la ngazo i angeic. Tro sa ce wang la tulu i Denise,a ketre trejin föe ka hane melëne lai. Ame lo 2017, hnei angeic me fami angeic hna vizitëne la Hnalapa Ne Xomi Meköt Ne La Itre Temoë Iehova hna hnyipi fe e Warwick. Ame la angatr a bëeke hmaca koi hnalapa, hna jei angatr hnene la ketre loto. Ame la Denise a hlë e pital, hna thuemacanyi angeic ka hape, ka eatre hnyawa la haanekö i angeic, nge meci hë Brian föi angeic. Öni angeic, “Tru catre la akötreng, nge thatre hë ni koilo.” Ame e thupen, hnei Denise hna atre ka hape, ame lo trahmanyi ka jei angatr, ke tha ka iji kö, nge tha ka goeë mobilisi kö. Matre hnei Denise hna sipon koi Iehova la tingetinge i Nyidrë.
2 Hna othe lai trahmanyi pine humuth la föi Denise. Maine tro la hnakootr a ameköti angeic, ke ka tro hë angeic koi kalabus. Hnene la hnakootr hna thuemacanyi Denise ka hape, tro ha akalabusine lai trahmanyi thenge la hnei angeic hna troa qaja. Öni Denise: “Tha ka hmaloi kö koi ni tro hmaca a mekun la ijine cili. Kösë kolo hmaca a fe la ka akötreng, me kuiëne la ca kilo sootr e koho hun.” Itre wiik thupen, hnei Denise hna tro kowe la hnakootr me ithanata qëmekene la trahmanyi ka akötrëne la fami angeic. Nemene la hnei angeic hna qaja? Hnei Denise hna sipon kowe la atre amekötin troa utipine lai trahmany.b Ame la kola drenge lai hnene la atre amekötin, nyidrëti pa treije jë. Öni nyidrë: “Traqa koi 25 lao macatre ne huliwa ni e celë, nge eni petre hi a hane dreng la ketre atr a sipone troa utipine la atr ka akötrë angeic. Tha ase fe kö ni öhne la ketre atr ka amamane la ihnim, me kapa la menu ne la atr ka akötrë angeic.”
3. Nemene la ka xatua Denise troa nue la ngazo?
3 Nemene la ka xatua Denise troa nue la ngazo? Hnei angeic hna lapa mekun la aqane nue Iehova la itre ngazo së. (Mika 7:18) Maine ka tru la ole së kowe la aqane nue Iehova la itre ngazo së, ke tro hë së lai a atreine nue la ngazo i itre xan.
4. Nemene la hnei Iehova hna ajan tro sa kuca? (Efeso 4:32)
4 Aja i Iehova tro sa nue la ngazo i itre xan, tune la aqane nue Nyidrëti la itre ngazo së. (E jë la Efeso 4:32.) Nge aja i Nyidrë tro sa nue la ngazo ne la itre atr ka akötrë së. (Sal. 86:5; Luka 17:4) Ame ngöne la tane mekune celë, tro sa ce wang la köni mekun ka troa xatua së troa nue la ngazo i itre xan.
THE LAPA FË KÖ LA AKÖTRE I EÖ
5. Thenge la Itre Edromë 12:18, tune kaa easë la kola akötrë së?
5 Ame itre xaa ijin, kola akötrë së hnene la hna kuca me qaja hnei ketre. Nge jole catr e ketre sinee, maine ketre atrene la fami së la ka akötrë së. (Sal. 55:12-14) Ame e cili, tru catre la akötre së, kösë kola thinyi së hnei taua. (E jë la Itre Edromë 12:18.) Nemene la nyine tro sa kuca? Tro hi sa lapa tune la? E tro sa ujë tun, ke kösë easë hi lai a nue la taua ngöne la ka akötre së. Tha tro kö a patr la akötre së, e tro sa lapa fë.
6. Ame la kola akötrë së, nemene la hne së hna canga kuca?
6 Ame la kola akötrë së hnei ketre, ke canga tro hi së lai a elëhni. Öni Tusi Hmitrötr, ijije fe tro sa elëhni. Ngo eje fe a hmekë së ka hape, tha tro kö a nue la elëhni troa musinë së. (Sal. 4:4; Efe. 4:26) Pine nemen? Pine laka, itre aliene hni së la ka uku së troa kuca la itre ewekë ka loi maine ka ngazo. Ketre, pëkö ewekë ka loi hna kuca la easa elëhni. (Iako. 1:20) Nyipici laka, ame la kola aca traqa la elëhni, ke thatreine kö së xomihnin, ngo qanyi easë pë hë iëne troa lapa fë trengehni maine nue la ngazo hna kuca.
Ame la kola aca traqa la elëhni, ke thatreine kö së xomihnin, ngo qanyi easë pë hë iëne troa lapa fë trengehni maine nue la ngazo hna kuca
7. Nemene la itre xaa mekun ka traqa koi së la kola akötrë së?
7 Ame la kola akötrë së, ke kolo fe a traqa koi së la itre xaa mekun. Önine la ketre trejin föe, Ann ka hape: “Ame lo eni a nekönatr, hnei kaka hna trotriji nenë, matre troa faipoipo memine lo föe ka thupë ni. Kösë ame koi ni, nyidrë a nuetriji ni. Ame hë la kola hetre nekö i nyidro, kösë tha nyipiewekë ni hë hnei nyidrë, nge pëhë ka pi wai ni.” Hna nyixetë hnene la föi Georgette, ketre trejin föe. Öni angeic: “Hnei nyio hna ce tru. Lue ka pionie nyio, nge nyio pala hi a ce cainöj! Matre akötre catre ni.” Öni Naomi, ketre trejin föe ka hape: “Tha mekun pi kö ni ka hape, tro la föeng a hane akötrë ni elany. Ame la nyidrë a qaja koi ni ka hape, nyidrë a goeë pornographie, ke tru la akötreng, kösë hnei nyidrë hna nyixetë.”
8. (a) Qaja jë la itre xaa kepin matre loi e tro sa nue la ngazo i itre xan. (b) Nemene la eloine koi së e tro sa nue la ngazo i itre xan? (Wange ju la hna eköhagen, “E Akötre La Mele Së Hnene La Ketre Atr”)
8 Thatreine kö së musinë itre xan. Nge thatreine kö së sewe angatr troa kuca maine qaja la hnei angatr hna ajan. Ngo ijiji së hi troa thupën la aqane ujë së. Nge ame la nyine tro së a isa kuca, ke troa nue la ngazo i ketre. Pine nemen? Pine laka, easa hnimi Iehova, nge aja i Nyidrë tro sa nue la ngazo i itre xan. Maine tro sa lapa fë trengehni, me tha nue la ngazo i ketre, tro së lai a huliwa menu me wezipo. (It. Ed. 14:17, 29, 30) Hane hi la hnei Christine, ketre trejin föe hna qaja: “Ame la eni a mekun lapane la aqane akötrë ni hnei itre xan, tha pi hnyimahnyima hë ni, nge tha xeni hnyawa kö ni me meköl hnyawa. Pine laka thatreine kö ni xomihnine la itre aliene hning, eni pala hi a iwesitrë memine la föeng me itre xan.”
9. Pine nemene matre tha tro kö sa lapa fë trengehni?
9 Ngacama tha qeje menu kö la atr ka akötrë së, ngo ijiji easë hi troa nue la elëhni. Troa tune kaa? Öni Georgette, lo hna qaja ha e caha ka hape: “Tha ka hmaloi kö, ngo ame enehila, tha elëhni hë ni kowe la föi eni ekö. Tingetinge hë la meleng enehila.” Ame la easa nue la ngazo i itre xan, me nuetrij la elëhni, tha easë hmaca kö a nue la akötre së troa angazone la aqane imelekeu së me itre xan. Nge nyine loi lai koi së, ke tha easë kö a lapa fë trengehni. (It. Ed. 11:17) Ngo tune kaa e thatreine kö eö nue la ngazo hna kuca koi eö?
NUETRIJE PI LA ELËHNI
10. Pine nemene matre loi e troa nue ijin matre tro sa atreine nue la ngazo hna kuca koi së? (Goeëne ju fe la itre foto.)
10 Nemene la ka troa xatua eö troa nuetrij la elëhni? Loi e troa nue ijin. Ame la atr ka eatr, ke angeic a pane nue ijin matre troa meu la ka akötre i angeic, thupene la hna paseman. Ketre tune mina fe, e hna akötrë së, loi e tro sa nue ijin matre tro sa atreine nue la ngazo hna kuca koi së.—A. Cai. 3:3; 1 Pet. 1:22.
Ceitune hi la ka akötr, memine la kola akötrë së. Loi e tro sa nue ijin matre troa meu (Wange ju la paragarafe 10)
11. Tro la thith a xatua eö tune kaa troa nue la ngazo i itre xan?
11 Ketre, thithi jë koi Iehova matre xatua eö troa nue la ngazo.c Ann, lo hna qaja ha e caha, a qaja la thangan la thith koi angeic. Öni angeic: “Hnenge hna sipo Iehova troa nue la ngazo ne la faming, ke tru catr la itre ewekë ka tha meköti kö hnei eahun hna qaja me kuca. Nge hnenge fe hna cinyany koi kaka me kowe la föi nyidrë ka hape, ase hë ni nue la ngazo i nyidro.” Ann a qaja ka hape, tha ka hmaloi kö. Ngo öni angeic: “Ame la ajang, ke tro la aqane ujëng a uku nyidro troa hane pi atre Iehova.”
12. Pine nemene matre loi e tro sa mejiune koi Iehova, ngo tha kowe kö la itre sipu mekuna së? (Itre Edromë 3:5, 6)
12 Mejiune jë koi Iehova, ngo tha kowe kö la sipu mekuna i eö. (E jë la Itre Edromë 3:5, 6.) Atre kö Iehova la ka loi koi së. (Isa. 55:8, 9) Nge tha tro kö Nyidrëti a upi së troa kuca la ketre ewekë ka troa akötrë së. Matre ame la Nyidrë a upi së troa nue la ngazo i itre xan, the luelue kö laka, tro kö lai a hetre thangan ka loi koi së. (Sal. 40:4; Isa. 48:17, 18) Ketre, maine tro sa mejiune kowe la sipu mekuna së, ke thatreine jë kö së lai nue la ngazo i itre xan. (It. Ed. 14:12; Iere. 17:9) Öni Naomi, lo hna qaja ha e caha ka hape: “Ame lo xötrei, eni a mekune ka hape, kaloi hi la hnenge hna kuca, ene la troa lapa fë trengehni kowe la föeng ka goeë pornographie. Xele ni tro hmaca nyidrëti a akötrë ni, maine thëthëhmin la hnei nyidrëti hna kuca. Nge ame koi ni, trotrohni ni hi hnei Iehova. Ame e thupen, hnenge hna öhne laka, Iehova a trotrohni ni, ngo tha kapa kö Nyidrë la aqane ujëng. Atre kö Nyidrë la itre aliene hning, nge Nyidrëti a nue ijin koi ni, ngo aja i Nyidrë tro ni a nue la ngazo.”d
THELE JË LA KA LOI THENE LA ATR
13. Thenge la Roma 12:18-21, nemene la nyine tro sa kuca?
13 Ame la easa nue la ngazo ne la atr ka akötrë së, ke tha kolo kö lai a hape, tha tro hmaca kö a ithanatan la jol. Maine ketre trejin la ka akötrë së, loi e tro sa isin troa iloi me angeic. (Mat. 5:23, 24) Easa ajan troa nuetrij la iwesitrë me elëhni, me hetrenyi la utipin me inualoinekeun. (E jë la Roma 12:18-21; 1 Pet. 3:9) Troa tune kaa?
14. Nemene la nyine tro sa isin troa kuca, nge pine nemen?
14 Loi e tro sa isin matre troa goeën la atr ka akötrë së, tune la aqane goeë angeic hnei Iehova. Iehova a iën troa goeën la ka loi thei easë. (2 Aq. Jo. 16:9; Sal. 130:3) Nge ame easë ke, nemene la hne së hna canga goeën thei itre xan? Itre thiina ka loi i angatr maine itre thiina ka ngazo? Ame la hnei easë hna pi goeën, ke eje hi lai ka troa canga mama koi së. E tro sa thel la itre thiina ka loi ne la itre trejin, ke tro ha hmaloi koi së troa nue la ngazo i angatr. Öni Jarrod ketre trejin ka hape, “Hmaloi hi koi ni troa nue la ngazo ne la ketre trejin, e tro ni a e wengën la itre thiina ka loi hnenge hna öhn thei angeic.”
15. Ame la easa nue la ngazo i ketre, pine nemen matre loi e tro sa qaja koi angeic?
15 Nyipiewekë fe tro sa qaja kowe la atr ka akötrë së ka hape, ase hë së nue la ngazo i angeic. Pine nemen? Hane hi la hna melën hnei Naomi. Öni angeic: “Ame lo ketre drai, hnene la föeng hna hnyingë ni ka hape, ‘Hnei nyipoti kö hna nue la ngazong?’ Eni a pi sa ka hape, ‘Öö ase hë ni nue la ngazo i nyipë,’ ngo thatreine kö ni. Eni a öhn e cili ka hape, tha ase kö ni nue hnyawane la ngazo i nyidrë. Ngo e thupene pë hë, öning koi nyidrë ka hape, ‘Ase hë ni nue hnyawane la ngazo i nyipë.’ Uqa pi hi ni, nge kola pi treij la föeng. Ame enehila, eni hmaca a mejiun koi nyidrë, nge catrecatre hnyawa ha la imelekeu i nyio.”
16. Nemene la hnei eö hna inin göne la aqane troa nue la ngazo?
16 Aja i Iehova tro sa nue la ngazo i itre xan. (Kol. 3:13) Ame itre xaa ijin, tha ka hmaloi kö. Ngo tro së lai a atreine nue la ngazo, e tha tro kö sa lapa fë trengehni, me nuetrij la elëhni, me goeën la ka loi thei itre xan.—Wange ju la hna eköhagen “Aqane Tro Sa Nue La Ngazo.”
MEKUNE JË LA ITRE MANATHITH E TRO EÖ A NUE LA NGAZO
17. Nemene la itre eloin e tro sa nue la ngazo?
17 Nyimutre catr la itre kepin matre loi e tro sa nue la ngazo i itre xan. Tro hi sa qaja la könitre. Ame la hnapan, easa nyitipu Iehova Keme së, Atre utipin, nge easë fe a amadrinë Nyidrë. (Luka 6:36) Ame la hnaaluen, easë hi lai a amamane la ole së kowe la aqane nue Nyidrë la itre ngazo së. (Mat. 6:12) Nge ame la hnaakönin, kola lolo la ngönetrei së, me aqane imelekeu së me itre xan.
18-19. Nemene la manathith hne së hna troa kapa e tro sa nue la ngazo?
18 Maine tro sa nue la ngazo i ketre, ke tro së lai a kapa la itre manathith ka tru. Celë hi ka mama ngöne la hna melën hnei Denise. Ame lo trahmanyi ka jei Denise me fami angeic, ke xapo a mekun troa hnöjua thupene la kola ase kootrë xapo. Nge ame la ijin cili, ke thatre kö Denise. Ngo hna ketri xapo hnene la hnei Denise hna kuca, matre hnei xapo hna nyiqane ini Tusi Hmitrötr memine la itre Temoë Iehova.
19 Hapeu, easë kö a lapa fë trengehni kowe la ketre atr? Eje hi, tha ka hmaloi kö troa nue la ngazo hna kuca. Ngo tru catre kö la itre manathith hnei easë hna troa kapa. (Mat. 5:7) Haawe, isine jë së troa nyitipun la aqane nue Iehova la itre ngazo.
NYIMA 125 “Manathithi Angetre Ihnim!”
a Hna saze la itre ëj.
b Isa qanyine kö la itre trejin axeciëne la aqane tro angatr a ujë.
c Wange ju la itre video ngöne jw.org hna hape, “Pardonnons-nous les uns aux autres,” “Aide-moi à pardonner,” me “L’amitié retrouvée.”
d Ngacama ngazo ka tru la troa goeë pornographie, ngo tha kolo kö lai a aijijëne la lue trefën troa seihnacil.