TANE MEKUN 32
Loi e Tro Sa Atreine Tulu Ewekë Tui Iehova
“Loi e mama cile kowe la nöjei atr ka hape, itre ka atreine tulu ewekë nyipunie.”—FIL. 4:5.
NYIMA 89 Drenge Ju Nge Trongëne Jë Matre Manathith
MEKUN KA TRUa
Nemene la isinöe hnei eö hna ajan troa aceitunë eö memin? (Wange ju la paragarafe 1)
1. Pine nemen matre tro la keresiano a tune la isinöe? (Wange ju fe la iatr.)
“THATREINE kö troa axecien la isinöe hna peje hnei eny.” Kolo hi lai a amamane ka hape, tha ka xecie kö la itre sinöe hna peje hnei eny. Ka tu së fe, tro sa atreine cile kowe la itre jol, e tro sa atreine saze la aqane waiewekë së. Ka nyipiewekë catre lai, ngöne la kola saze la mele së, maine isapengöne kö la aqane axecië mekune së me itre trejin.
2. Nemene la itre thiina ka troa xatua së ngöne la kola saze la mele së, nge nemene la hne së hna troa ce wang ngöne la tane mekune celë?
2 Aja i easë itre hlue i Iehova troa atreine tulu ewekë. Aja i easë mina fe troa ipië, me utipi itre xan. Ame ngöne la tane mekune celë, tro sa ce wange la aqane xatuane la itre trejin hnene la itre thiina cili, ngöne la kola saze la mele i angatr. Tro fe sa ce wange la aqane tro la itre thiina cili a xatua së. Ngo tro sa pane ce wange la tulu i Iehova me Iesu, lue ka atreine tulu ewekë.
IEHOVA ME IESU LA LUE KA ATREINE TULU EWEKË
3. Nemene la ka amamane ka hape, ka atreine tulu ewekë Iehova?
3 Hna hë Iehova ka hape “Git” ke, ka catre Nyidrë nge tha ka saze kö. (Deu. 32:4) Ngo, ka atreine tulu ewekë fe Nyidrë. Pine laka, kola saze la itre hnedrai, Iehova fe a saze la mekuna i Nyidrë matre troa eatre la aja i Nyidrë. Hnei Iehova hna xupe la atr hnaiji Nyidrë, matre atreine hi angeic troa saze la itre mekuna i angeic la kola traqa la itre jol. Nge hnei Nyidrëti hna hamë së la itre trepene meköt, matre xatua së troa axecië mekune hnyawa, la kola traqa la ketre jol. Jëne la tulu i Iehova, memine la itre trepene meköt, easa öhne laka, ngacama “Giti” Nyidrë, ngo ka atreine tulu ewekë.
4. Nemene fe la ka amamane ka hape, ka atreine tulu ewekë Iehova? (Levitiko 5:7, 11)
4 Ka meköt la itre mekuna i Iehova, nge ka atreine tulu ewekë Nyidrë. Nyidrëti a trotrohnine la itre atr. Celë hi ka mama ngöne la aqane ujë i Nyidrë kowe la angetre Isaraela ekö. Tha hnei Nyidrëti kö hna amekötin kowe la angetre Isaraela ka trenamo me ka pë ewekë, troa huujëne hi la ca pengöne öni. Hnei Nyidrëti hna nue angatr troa tro fë huuj, thenge la hnei angatr hna isa hetreny.—E jë la Levitiko 5:7, 11.
5. Nemene la ka amamane ka hape, ka ipië me ka utipine Iehova?
5 Ka ipië me ka utipine Iehova, matre Nyidrëti a tulu ewekë. Ame lo Iehova a apatrene la itre atr ne Sodroma, hnei Nyidrëti hna amamane ka hape, ka ipië Nyidrë. Jëne la itre angela, hnei Nyidrë hna upi Lota troa kötr kowe la itre wetr. Ngo xou i Lota troa tro e cili. Matre hnei angeic hna sipo Iehova, tro angeic me fami angeic a kötr a tro Zoara, ketre traon hnei Nyidrëti hna mekune troa apatren. Maine ju tro Iehova a musinë Lota, troa drenge lo itre hnei Nyidrëti hna amekötin. Ngo hnei Nyidrëti hna kapa la sipo i Lota, matre tha apatrenyi Zoara ju kö. (Gen. 19:18-22) Itre hadredr lao macatre thupen, hnei Iehova hna utipine la angetre Nineve. Hnei Nyidrëti hna upi Iona troa thuemacanyine la angetre Nineve laka, easenyi hë tro Nyidrëti a apatrenyi angatr me traone i angatr. Ngo ame hë la angatr a ietra, hnei Nyidrëti hna utipi angatr matre tha apatrenyi angatre ju kö.—Ioane 3:1, 10; 4:10, 11.
6. Hnei Iesu hna nyitipune tune kaa, la aqane tulu ewekë i Iehova?
6 Hnei Iesu hna nyitipune la aqane tulu ewekë i Iehova. Ame lo nyidrëti e celë fen, ke hna upi nyidrëti hi troa cainöj kowe “la itre mamoe ka paatr ne Isaraela.” Ngo hnei nyidrëti fe hna amamane ka hape, ka atreine tulu ewekë nyidrë. Ame lo ketre ijin, hnene la ketre föe ne Kanana, hna iele nyidrë troa aloine la nekö i eahlo jajiny ‘hna löthe hnei dremoni.’ Hnei Iesu hna utipine la föe, me aloine la nekö i eahlo jajiny. (Mat. 15:21-28) Ame lo Iesu a nyiqane cainöj, ke öni nyidrë: “Maine ketre atr a xele ni . . . , tro fe ni a xele angeic.” (Mat. 10:33) Ngo tha hnei nyidrëti kö hna nuetriji Peteru, ngacama akönia xele nyidrëti hnei angeic. Atre hi Iesu ka hape, hace catre Peteru pine la hnei angeic hna kuca, nge ketre atr ka lapaune angeic. Thupene la kola amele Iesu hmaca, hnei nyidrëti hna mama koi Peteru, me akeukawanyi angeic laka, nyidrëti a hnimi angeic, nge ase hë nyidrëti nue la ngazo i angeic.—Luka 24:33, 34.
7. Thenge la Filipi 4:5, tune kaa la aqane goeë së hnei itre xan?
7 Hne së hna ce wange laka, ame Iehova me Iesu ke, lue ka atreine tulu ewekë nyidro. Tune kaa fe së? Aja i Iehova tro fe sa atreine tulu ewekë. (E jë la Filipi 4:5.) Isa hnyinge jë ka hape: ‘Tune kaa la aqane goeë ni hnei itre xan? Angatre kö a goeë ni tune la ketre atr, ka atreine tulu ewekë, me ka itrotrohni? Maine angatre pena goeë ni tune la ketre atr, ka catre fë mekun, me ka catre he? Eni kö a musinë itre xan troa kuca la mekunang? Maine eni a hane dreng, me kapa la mekuna i angatr?’ Ame la easa atreine tulu ewekë ke, easë hi lai a nyitipu Iehova me Iesu. Tro sa ce wange la aqane tro sa atreine tulu ewekë, la kola saze la mele së, me ngöne la kola isapengöne la aqane axecië mekune së me itre xan.
TROA ATREINE TULU EWEKË LA KOLA SAZE LA MELE SË
8. Nemene la ka xatua së troa atreine tulu ewekë ngöne la kola saze la mele së? (Wange ju la ithuemacany.)
8 Nyipiewekë tro sa atreine tulu ewekë, la kola saze la mele së. Ame cili, easa qëmeke kowe la itre jol ka hnyipixe. Alanyim la itre atr ka sesëkötr, la kola tithi angatr hnene la ketre mec ka pëkö nyin. Maine pena, kola pë mani la nöj, maine kola saze pena la mus. Tro la itre ewekë cili, a saze la mele së. (Ate cai. 9:11; 1 Kor. 7:31) Tro fe lai a jole koi së, e troa saze la hnëqa së ngöne la organizasio. Ngo e tro sa trongëne la 4 lao ewekë e cahu, ke tro sa atreine cile catr: (1) kapa ju la itre ewekë ka saze ngöne la mele i epun, (2) the mekune hmaca kö lo mele i epuni ekö, (3) goeëne jë la itre ewekë ka loi ka traqa koi epun, nge (4) xatuane jë la itre xan.b Tro sa ce wange la aqane xatuane la itre trejin hnene la 4 lao ewekë celë.
9. Nemene la ka xatuane la lue trefën ka mesinare troa cil kowe la itre jol ka traqa koi nyidro?
9 Kapa ju la itre ewekë ka saze ngöne la mele i epun. Hna upi Emanuele me Francesca troa mesinare ngöne la ketre nöj. Ame ju hi la nyidroti a nyiqane inine la qene hlapa ne la nöj, me iatre memine la itre trejin e cili, ke traqa pi hi lo mec COVID-19. Matre tha iöhnyi hë nyidro memine la itre xaa trejin. Thupene lai, meci pi hi la thine i Francesca. Aja i Francesca troa iöhnyi memine la fami angeic, ngo tha ijiji angeic kö hnene la COVID. Nemene la ka xatua angeic troa cile kowe la itre jole cili? Ame la hnapan, ke hnei Emanuele me Francesca hna ce thith matre atreine melëne la itre jol ka traqa ngöne la drai, nge tha tro kö a hnehengazo menu. Hnei Iehova hna sa la thithi nyidro, jëne la itre ithuecatr hna hamëne hnene la organizasio i Nyidrë. Hna ithuecatr koi nyidro hnene la hna qaja hnene la ketre trejin trahmany ngöne la video. Öni nyidrë: “E tro sa canga kapa la itre ewekë ka saze ngöne la mele së, ke tro hë së lai a madrin. Nge hmaloi hë koi së troa melëne la jole ka traqa.”c Ame la hnaaluen, ke hnei nyidro hna ce axeciëne troa catre cainöj jëne telefon, nge hnei nyidroti hna nyiqane ini Tus memine la ketre atr. Ame la hnaakönin, hnei nyidroti hna kapa la itre ithuecatr me ixatua qaathene la itre trejin e cili. Ame ngöne la macatre cili, hnene la ketre trejin föe hna lapa iupi fë xötr koi nyidro e nöjei drai. Maine tro sa kapa la itre ewekë ka saze, ke tro së lai a madrine kowe la itre ewekë hne së hna atreine kuca.
10. Nemene la hna kuca hnei Christina, la kola saze la mele i angeic?
10 The mekune hmaca kö lo mele i epuni ekö, ngo goeëne jë pe la itre ewekë ka loi ka traqa koi epun. Hleuhleu catre Christina, ketre trejine föe qa Roumanie ka mel e Zapo, la kola apëne la ekalesia ka qene Papale. Ngo tha hnei angeice kö hna mekune catrëne la ewekë ka traqa. Hnei angeic pe hna isine troa sine la itre icasikeu ngöne la ekalesia ka qene Zapo, me catre cainöj ngöne la qene hlapa cili. Hnei angeice fe hna sipone kowe la sine huliwa i angeic, troa ini angeic la qene Zapo. Nge hnene la sine huliwa i angeic hna huliwane la Tusi Hmitrötr memine la boroshür Gojenyi Kowe La Nyipi Mel! matre troa ini angeic la qene Zapo. Celë hi ka xatua Christina troa qene Zapo, me thue aja kowe lai föe troa ini Tusi Hmitrötr. Ame la easa goeëne la itre ewekë ka loi ka traqa koi së, ke easa öhne laka, tru catr la itre manathith hne së hna kapa.
11. Nemene la ka xatuane la lue trefën, la kola traqa la itre jol göi mani ngöne la nöje i nyidro?
11 Xatuane jë la itre xan. Hna hane fe ketr la lue trefëne ka mele ngöne la ketre nöj hna wathebone la hmi së, hnene la itre jol göi mani ka traqa ngöne la nöje i nyidro. Nemene la ka xatua nyidro? Hnei nyidroti hna pane ahmaloeëne la mele i nyidro. Tha ase kö nyidro mekune catrëne la jol ka traqa koi nyidro, ngo hnei nyidroti pe hna catre cainöj matre xatuane la itre xan. (Itre hu. 20:35) Önine la trejin trahmany, “Ame la nyio a catre cainöj, ke tha mekune atrune kö nyio la itre jol ka traqa koi nyio. Ngo nyio pe a nue la traeme i nyio troa kuca la aja i Iehova.” Ame la kola saze la mele së, tha tro kö sa thëthëhmine laka, nyipiewekë troa xatuane la itre xan jëne la huliwa ne cainöj.
12. Nemene la aqane tro sa nyitipu Paulo, me tulu ewekë ngöne la hna cainöj?
12 Loi e tro sa atreine tulu ewekë la easa cainöj. Ame la itre atr hne së hna cainöje kow, ke isa hmi, me nöj, me qenenöje i angatre kö. Loi e tro sa xomi ini qaathei Paulo aposetolo. Hnei Iesu hna ië Paulo troa “ketre aposetolo hna upe kowe la itre xa nöj.” (Rom. 11:13) Celë hi matre hnei Paulo hna cainöj kowe la angetre Iudra, kowe la angetre Geres, kowe la itre ka inamacan, me itre ka eëny, me itre joxu, me itre hene ne mus. Hnei angeic “hna isine troa xome la nöjei pengön asë, thatraqane la nöjei atr asë,” matre ketr la hni angatr. (1 Kor. 9:19-23) Hnei angeic hna pane mekune la qenenöj, me hmi, memine la hna melën ekö hnene la itre atr, qëmeken troa cainöje koi angatr. E tro sa thele la aqane troa ketr la hni ne la itre atr, ke tro së lai a öhnyi thangan ngöne la huliwa ne cainöj.
METRÖTRËNE JU LA MEKUNA NE LA ITRE XAN
Ame la atr ka atreine tulu ewekë, ke ka metrötrëne la mekuna ne la itre xan (Wange ju la paragarafe 13)
13. Nemene la ka traqa, e tha metrötrëne kö së la mekuna ne la itre xan? (1 Korinito 8:9)
13 Ame la atre ka atreine tulu ewekë, ke ka metrötrëne fe la mekuna ne la itre xan. Ame la itre xaa trejine föe, ke ka pi amadrai që, ngo ame la itre xan, ka xel. Ame la itre xaa trejin, ke ka iji ka haitr, ngo ame la itre xan ke tha ka iji kö. Ame la aja i easë asë ke troa egöcatr, ngo isa aqane nyinyine kö së la itre meci së. Maine tro sa catre fë la itre mekuna së, me musinëne la itre trejin troa ië mekun tui easë, ke tro së lai a athixötrë angatr, me thë la cas ne la ekalesia. Nge tha celë kö la aja i easë! (E jë la 1 Korinito 8:9; 10:23, 24) Tro sa ce wange la aqane tro sa trongëne la itre trepene meköt, matre troa atreine tulu ewekë, me mele tingeting memine la itre trejin. Nge tro sa ce ithanatane, la aqane ië ewekë së ngöne la easa heetr me isej, me ngöne la easa iëne la itre aqane nyinyine la itre meci së.
Ame la atr ka atreine tulu ewekë, ke ka metrötrëne la mekuna ne la itre xan (Wange ju la paragarafe 14)
14. Nemene la itre trepene meköt nyine tro sa trongëne la easa ië iheetr, maine aqane isej?
14 Aqane heetr me isej. Tha hnei Iehova kö hna amekötin la aqane tro sa heetr, ngo hnei Nyidrëti pe hna hamëne la itre trepene meköt. Loi e troa mama qa ngöne la aqane heetre së ka hape, itre hlue i Akötresieti së. Nge loi e tro sa “metrötr me atreine tulu ewekë” la easa heetr. (1 Tim. 2:9, 10; 1 Pet. 3:3) Tha tro kö sa pi mama la easa heetr. Ketre, itre trepene meköt a xatuane la itre qatre thup, matre tha tro kö a acili wathebo ngöne la ekalesia, göi aqane heetr, me isej. Ame ngöne la ketre ekalesia, hnene la itre qatre thup hna mekune troa ithanata memine la itre xaa trejin nekötrahmany, ke ka icilonyi la aqane iseji nyudren. Nyipiewekë tro la itre qatre thup a ithanata me nyudren, ngo tha tro kö a acili wathebo. Önine la atre thupëne la sirkoskripsio kowe la itre qatre thup ka hape, “Qaja jë koi nyudren ka hape, ‘Maine epuni a cile fë hnëqa, nge tha drenge hë la itre trejin la hnei epuni hna qaja, ngo angatr pena goeëne la aqane heetr maine isej i epun, ke kolo hi lai a amaman ka hape, hetre ewekë nyine tro epuni a saze.’ ” Celë hi ka xatuane la itre trejin nekötrahmany troa saze la aqane isej i nyudren, nge pëkö wathebo hna acil.d
Ame la atr ka atreine tulu ewekë, ke ka metrötrëne la mekuna ne la itre xan (Wange ju la paragarafe 15)
15. Nemene la itre wathebo, me trepene meköt ka troa xatua së, la easa axecië mekune göi aqane nyinyine la itre meci së? (Roma 14:5)
15 Aqane nyinyine la itre meci së. Isa qanyi së kö iëne la aqane tro sa nyinyine la itre meci së. (Gal. 6:5) Tusi Hmitrötre hi a wathebo së troa xomi madra, maine wai gerisör la easa thele nyine la meci së. (Itre hu. 15:20; Gal. 5:19, 20) Ngo ame göi drösinöe me aqane inyië, ke isa qanyi së kö iën. Ame itre xan, pi tro kö angatr a tro koi droketre, ngo ame pena la itre xan, angatr a iëne la itre xaa aqane inyië. Ngacama ame koi së, ka loi hi la ketre aqane inyië maine ka ngazo la ketre, ngo loi e tro sa metrötrën la hna axeciëne hnene la trejin. Nge ame la ka troa xatua së, ke ene la troa lapa mekune la itre ewekë celë: (1) Baselaia i Akötresie hmekuje hi, la ka troa apatrene paluane la itre mec. (Is. 33:24) (2) Loi e tro la keresiano a atre hnyawa la ka loi koi angeic. (E jë la Roma 14:5.) (3) Tha tro kö sa qaja la hna axeciëne hnene la itre trejin maine athixötrë angatr pena. (Rom. 14:13) (4) Loi e tro la itre keresiano a hnime la itre xan me amamane laka, ka sisitria kö la cas ne la ekalesia, hune la itre sipu mekuna i angatr. (Rom. 14:15, 19, 20) Maine tro sa lapa mekune la 4 lao ewekë celë, ke tro së lai a cas memine la itre trejin, nge tro fe a tingetinge la ekalesia.
Ame la atr ka atreine tulu ewekë, ke ka metrötrëne la mekuna ne la itre xan (Wange ju la paragarafe 16)
16. Tro la ketre qatre thup a amamane tune kaa ka hape ka atreine tulu ewekë nyidrë? (Goeëne ju fe la itre iatr.)
16 Nyipiewekë tro la itre qatre thup a atreine tulu ewekë, me amamai tulu ka loi. (1 Tim. 3:2, 3) Tha tro kö la ketre qatr thup a mekune ka hape, tro palahi la itre xaa qatre thup a kapa la mekuna i nyidrë, ke ka qatre kö nyidrë hui angatr. Loi e tro nyidrëti a lapa atre ka hape, kolo fe a huliwa la uati hmitrötre i Iehova thene la itre xaa qatre thup, matre xatuane la lapa ne la itre qatre thup troa xomi mekun. Maine tro la lapa ne la itre qatre thup a axeciëne la ketre mekun, nge pëkö trepene meköti hna ena, ke tro la qatre thup ka atreine tulu ewekë a kapa la hna axeciën, ngacama tha mekuna i nyidrëti kö.
HETRE MANATHITH E TRO SA ATREINE TULU EWEKË
17. Nemene la itre manathith hne së hna kapa, e tro sa atreine tulu ewekë?
17 Nyimutre la itre manathith hne së hna kapa, e tro sa atreine tulu ewekë. Troa lolo la aqane imelekeu së memine la itre trejin. Nge kolo fe a tingetinge la ekalesia. Easa madrine la kola cas la itre hlue i Iehova, ngacama isapengöi easë kö, me qenenöj, me aqane mel. Ngo ame la madrine ka tru, ke ene la troa atre ka hape, easa nyitipune la Akötresi së Iehova, ka atreine tulu ewekë.
NYIMA 90 Itö Ithuecatre Jë Së
a Ka atreine tulu ewekë Iehova me Iesu, nge aja i nyidro tro fe sa huliwane la thiina cili. Maine ka atreine tulu ewekë së, ke tro sa atreine cile catr ngöne la kola tithi së hnei mec, maine kola traqa la itre jol göi mani. Aqane tro fe së lai a acatrene la tingeting, me cas ne la ekalesia.
b Wange ju la tane mekune “Comment faire face aux changements” ngöne Hmeke Jë! Na. 4 2016 (Qene Wiwi).
c Goeëne jë la video, Kola Ce Ithanata Me Trejin Dmitriy Mikhaylov ka mama ngöne la tane mekun hna hape, “Iehova a Saze La Icilekeu Matre Nyijëne La Huliwa Ne Cainöj” ngöne la Mel Me Huliwa Ne Cainöj Ne La Keresiano Pepa Nyine Huliwan Ne Maac-Eiperem 2021.
d Maine epuni a aja itre xaa ithuemacany göne la aqane troa heetr me isej, ke wange ju la mekene 52 ne la itus Gojenyi Kowe La Nyipi Mel!.