Itre Itus Ka Nyitrepene La Mel Me Huliwa Ne Cainöj Pepa Nyine Huliwan
5-11 MAAC
ITRE TRENGAMO QA HNINE LA WESI ULA | MATAIO 20-21
“Ame La Ate Ajane Troa Tru Thei Nyipunie, Te, Tro Angeic’ a Huliwa i Nyipunie”
(Mataio 20:3) Ame hnei nyidëti hna löpi ngöne la macamekeijö, me öhnyi ite xan’ a icilenyi menu ngöne la hnaitö;
nwtsty media
Hna itö
Ame la itre xa hna itö me hnamaketr tune e celë, tre, hna amë ezi gojeny. Thatreine kö troa tro ke, nyimutre catr palaha la itre nyine itö hna amë e cahu hnë tro, hnene la itre ka salem. Ijije hi tro la itre atr a itö itre xa ewekë göne la hnalapa, maine itre ewekë hna kuca hnei dro, maine itre xa ewekë ka tru thupen, me itre xen ka lolo. Pine laka pëkö kalepanyi ekö, matre itre atr a traqa e nöjei drai troa itö nyine xen göne la drai. Ketre götran hnë tro la itre ka salem a kapa la itre xa nuvel qaathene la itre trenyiwa, me hnë tro fe la itre nekönatr a elo, me hnë öhnyi huliwa koi itre xan. Ame ngöne la hna maketr, hnei Iesu hna nyinyine la itre mec nge hnei Paulo hna cainöje ngön. (Ite hu. 17:17) Tha tune kö lo itretre cinyihan me itre Faresaio laka, angatre hi a tro ngöne la itre gaa tru atr matre troa pi mama.
(Mataio 20:20, 21) Ame hna tropi koi nyidëti la thine ne lue nekö i Zebedaio me lue nekö i nyido, kola thil, me sipo nyidëti kete ewekë. 21 Öni nyidëti koi nyido, ka hape, Nemene la aja i nyipo? Öni nyidoti koi nyidëti, ka hape, Da ulatinejë mate tro la lue nekönge celë a lapa, kete ngöne la götrane maca i cilie, nge kete ngöne la götrane mi, hnine la baselaia i cilie.
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 20:20, 21
thine ne lue nekö i Zebedaio: Kola qaja la thine i Iakobo me Ioane aposetolo. Thenge la tusi Mareko, tre, Iakobo me Ioane la ka pi traqa troa wai Iesu. Ngo hnei nyidroti hna upi Salome, lo thine i nyidro me tretre i Iesu, troa qaja koi nyidrë la aja i nyidro.—Mat. 27:55, 56; Mar. 15:40, 41; Ioane 19:25.
ketre ngöne la götrane maca i cilie, nge ketre ngöne la götrane mi: Lue götrane lai ka nyihatren la elolo me men. Ngo ame la götrane ka draië catre kö me sisitria tre, kolo götrane maca.—Sal. 110:1; Ite hu. 7:55, 56; Rom. 8:34.
(Mataio 20:25-28) Nge Iesu a hë angat, me ulatin, ka hape, Ate hë nyipunie laka thina i angete musinë angete etheni troa qene joxu hui angat, nge hna musinë angate hnei ite ka tru. 26 Tha tro kö a tune lai thei nyipunie ; ngo ame la ate ajane troa tru thei nyipunie, te, tro angeic’ a huliwa i nyipunie ; 27 nge ame la ate ajane troa pa thei nyipunie, te, tro angeic’a nyi hlue i nyipunie ; 28 kete tune la Nekö i ate tha traqa kö troa hete hlue i angeic, ngo tro pe a hlue, me hamëne la mele i angeice nyine thupene mele ne la nöjei ate ka kösau.
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 20:26, 28
huliwa i nyipunie: Maine “nyihlue.” Tusi Hmitrötr a xome la hnaewekë qene Heleni di·aʹko·nos, matre troa qaja la itre atr ka thele troa xatua itre xan cememine la hni ka ipië. Nge hna xom la hnaewekë celë matre troa qeje Keriso (Rom. 15:8), me itre hlue i nyidrë (1 Kor. 3:5-7; Kol. 1:23), me itre drikona (Fil. 1:1; 1 Tim. 3:8), me itre hlue ne hnalapa (Ioane 2:5, 9) me itretre amekötin (Rom. 13:4).
tha traqa kö troa hetre hlu, ngo tro pe a hlue: Maine “tha traqa kö troa musinën, ngo tro pe a nyihlu.”
Troa Sine Thel La Itre Mekune Ka Sisitria
(Mataio 21:9) Nge angete tro pa me angete ixöte thenge a u, ka hape, Hosana kowe la Hupuna i Davita; manathithi nyidëti ate hlepëti ngöne la atesiwa i Joxu; hosana e koho qa.”
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 21:9
Hosana kowe: Lit., “Hosanna.” Hna xom la hnaewekë celë qene Heleni qa ngöne la qene Heberu ne la hnaewekë, “eahuni a sipo iamele” maine “amele huni pi.” Hna qaja la hnaewekë celë matre troa atrunyi Akötresie ke, hnei Nyidrëti hna amele maine xatua së; ijije hi tro sa ujëne ka hape, “epi tro Cilieti a amele.” Ketre hnaewekë lai hna qaja ngöne la kola thithi me atrun. Hna öhne la hnaewekë celë qene Heleni ngöne la tusi Sal. 118:25, ketre götranene la itre Salamo i Hallel, nge itre hna nyiman ngöne lo ijine Paseka. Matre ame ngöne lo ijine cili, canga mekun ju hi la itre atr la xötre celë. Hnei Akötresieti hna sa la thithi celë me thupëne la Hupuna i Davita. Eje hi, hnei Nyidrëti hna amele Iesu hmaca qa hna mec. Ame ngöne Mat. 21:42, Iesu a xom la itre hna qaja ngöne Sal. 118:22, 23, matre troa qejepengöne la Mesia.
Hupuna i Davita: Hna qaja la xötrehnaewekë celë matre troa amamane ka hape, ketre matra i Davita hi Iesu, nge nyidrëti hi la Mesia hna thingehnaean.
(Mataio 21:18, 19) E hmakanyi nyidëti a jötëti hmaca kowe la lapa, nge nyidëti a medëjinë. 19 Nge nyidëti a xajawatine la hmejienge ngöne la pala gojeny, ame hnei nyidëti hna ithuëti kow, nge pëkö hna öhne ngön’ ej, ngo ite döne hi.
Ini Ne Lapaun Jëne La Ceitune La Hmejieng
Ngo hnauëne la Iesu a aqaqacilëne la hmejieng? Nyidrëti a qaja la kepin, me hape: “Nyipici ini a qaja koi nyipunie, maine nyipunie a hetenyi la lapaun, nge tha luelue hni kö, te, tha tro kö nyipunie a kuca hmekuje kö lo hna kuca kowe la hmejieng, ngo maine tro nyipunieti a qaja kowe la wete celë, ka hape, Köte jë eö, mate keipi eö e kuhu hnagejë; te tro ha eat. Nge nöjei ewekë asëjëihë hnei nyipunie hna troa sipone ngöne la thith, e kola lapaun, te, tro nyipunieti a heteny.” (Mataio 21:21, 22) Nyidrëti e celë a amexej ka hape, ijije hi tro sa enijëne la ketre wetr, e ka lapaune së.—Mataio 17:20.
Matre, ame la Iesu a aqaqacilëne la sinöe ke, nyidrëti hi lai a amamane la enyipiewekëne troa lapaune koi Akötresie. Öni nyidrë: “Ame la nöjei ewekë asë hnei nyipunie hna troa sipone ngöne la thithi, te, lapauneju laka tro nyipunie a kapa, ame hna kapa hnei nyipunie.” (Mareko 11:24) Drei la ketre ini ka sisitria catr kowe la itretre drei Iesu! Nge ka sisitria catre fe kowe la ange aposetolo ke, angatr a troa cile kowe la itre itupath ka tru. Ngo hetre ketre ini kö ka sisitria hna xom qa ngöne lai ceitun, göne la enyipiewekëne la troa lapaun.
Tune la hmejieng, ka iaö la aqane ujë ne la nöje i Isaraela. Hnene la angetre Isaraela hna isisinyikeu me Akötresie, ngo kola pune mama ka hape, angatr a xötrethenge la Wathebo. Mama hi thene la nöj laka, nanazije hë la lapaune i angatr, nge tha hamë wene ka loi hmaca kö angatr. Göi thipetrije fe angatre la Hupuna i Akötresie! Matre, ame la Iesu a aqaqacilëne la hmejieng ke, nyidrëti hi lai a amamane la pune kowe la nöje i Isaraela, ka tha wa wene kö, nge ka tha lapaune kö.
E Tusi Hmitrötr
(Mataio 20:1-19) Ke cei tune la baselaia ne hnengödrai memine la tixene uma, ate löpi e kaqa ne lai troa upe la itete huliwa kowe la hnënge vine i nyidë. 2 Ce xecië hë e nyidëti me angete huliwa troa isa ca denari ngöne la drai, nyidëti a upi angate kowe la hnënge vine i nyidë. 3 Ame hnei nyidëti hna löpi ngöne la macamekeijö, me öhnyi ite xan’ a icilenyi menu ngöne la hnaitö ; 4 öni nyidëti koi angat, ka hape, Trojë nyipunie kowe la hnënge vine, nge tro ni a hamë nyipunieti fe la ka ijij. Ame hnei angate hna tro. 5 Nge nyidëti a lu’ a löpi ngöne la hnaipajö me hnaipajöhej, me kuca tune lai. 6 Nge hejiheji hë, nyidëti a lö hmaca pi, me öhnyi ite xan’ a icilenyi menu, öni nyidëti koi angat, ka hape, Ue lae nyipunieti laka icilenyi menu a pexejeju kö la drai ? 7 Öni angate koi nyidëti, ka hape, Qa ngöne la pëkö ate upi hun. Öni nyidëti koi angat, ka hape, Trojë nyipunieti fe kowe la hnënge vin, nge tro nyipunieti a hetenyi fe la ka ijij. 8 Nge ömömë hë, ame hna qaja hnene la tixene la hnënge vine kowe la ate thupë hlapa i nyidë, ka hape, Hënejë la itete huliwa, me hamë angate jë la jun, qane ange hnapine uti hë ange hnapan. 9 Nge traqa ha ange hna upe e hejihej, ame hnei angate hna isa xomi denari. 10 Nge traqa ha ange hnapa, angat’ a mekune tro kö a isa hete xan ; ngo angate mina a isa xomi denari. 11 Nge ase hë xom, angat’ a nyi uliline la tixene uma, 12 me hape, Ame ange hnapine lo hna huliwa e hejihej, te, ase fe hë cilieti kuca koi angate cei tune me eëhuni lo itete xomi ka hace ngöne la drai memine la ideuth. 13 Nge nyidëti a sa kowe la kete e angat, ka hape, Sinenge fe, tha qali kö ni koi ’ö ; hape u, tha hnei nyisho hna ce axeciëne ngöne la denari ? 14 Xomejë la nyi ’ö, nge trojë, qânge kö troa hamëne la hnapine cei tune me eö. 15 Hape u, tha ijije kö koi ni troa kuca la ajange hnene la ite ewekëng ? Nge ngazo la inemeke i ’ö ngöne laka ini la ate ham ? 16 Kete tune lai ame la hnapi, te, troa pa, nge ame la hnapa, te, troa pi pena ; ke ala nyimu la hna hën, ngo xalaithe hi la hna iën. 17 Nge Iesu a jötëti Ierusalema eë, nge e kuhu gojenyi nyidëti a jea sai angete denge ka ala luako kowe la gacakala, me ulatine koi angat, ka hape, 18 Hana wang, eësha tro Ierusalema eë, nge tro ha wanaxoeëne la Nekö i ate kowe la ite tane i angete huj, me angete cinyihany, nge tro angat’ a axeciëne la tro angeic’ a mec, 19 nge troa nue angeice koi angete ethen, troa hnyima fë me lepe hnei wameuc, me asatauron ; nge tro angeic’ a mele hmaca e drai hnaakönin.
12-18 MAAC
ITRE TRENGAMO QA HNINE LA WESI ULA | MATAIO 22-23
“Drengethenge Ju La Lue Wathebo Ka Tru”
(Mataio 22:36-38) Ate ini fe, e ka la wathebo ka tru ne la nöjei wathebo ? 37 Öni Iesu koi angeic, ka hape, “Tro eö a aja Joxu Akötesi ’ö hnene la hni’ö ka pexej, me u i ’ö ka pexej, me mekune i ’ö ka pexej.” 38 Celë hi wathebo ka tru nge hnapan.
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 22:37
hni: Kola nyihatrene la atr e kuhu hni. Ngo ame la kola ce xom la lue hnaewekë “u” me “mekun,” tre, kola qaja la itre mekun, itre aja me itre aliene hni ne la ketre atr. Hetre kepin matre kola amë xötrëne la köni hnaewekë celë (hni, u, me mekun). Kola amamane la enyipiewekëne tro sa hnimi Akötresie cememine la hni ka pexej.
u: Maine “u së ka pexej.”
mekun: Kola qaja la atreine ne la ketre atr troa trotrohnin me waiewekë. Loi e tro la atr a huliwane la inamacane i angeic, matre troa atre Akötresie me acatrene la ihnimi angeic koi Nyidrë. (Ioane 17:3; Rom. 12:1) Ame ngöne la qene Heberu ne la xötre Deu. 6:5, hna qaja la köni hnaewekë hna hape, ‘hni, u, me trengecatr.’ Ngo, ame pena ngöne la qene Heleni ne la tusi Mataio, hna nyihnane la hnaewekë “trengecatr” hnene la hnaewekë “mekun.” Ngo hetre kepine hi matre kola saze la itre hnaewekë ngöne la itre xötr. Ame la pane kepin tre, pëkö hnaewekë qene Heberu göne troa qaja la “mekun,” ngo hna ce xom la mekune celë ngöne la qene Heberu ne la hnaewekë “hni.” Ame la kola qaja la hnaewekë celë tre, kola qaja la aliene hni ne la ketre atr, ene la itre mekun, itre thiina, itre aqane ujë me itre aja i angeic. (Deu. 29:4; Sal. 26:2; 64:6.) Celë hi kepine matre, ame ngöne la kola qaja la hnaewekë “hni” ngöne la itre hna cinyihan qene Heberu, tre, hna ujëne ngöne la qene Heleni ne la Septante ka hape, “mekun.” (Gen. 8:21; 17:17; Ite edomë 2:10; Is. 14:13) Hetre ketre kepine kö matre, ame la Mataio a qaja la xötre Deu. 6:5 tre, tha hnei angeice kö hna xom la hnaewekë “trengecatr,” ngo hna xome pe la qene Heleni ne la hnaewekë “mekun.” Pine laka, ame la hnaewekë qene Heberu, “tenge cate,” e hnine la xötre celë, tre, kola qaja la trengecatre ne la ketre atr, memine la atrein me inamacane i angeic. Haawe, pine laka, ka nyimu aliene la itre hnaewekë ngöne la qene Heberu me Heleni, matre nyimu aqane qejepengöne la xötre Deuteronomi, hnene la itretre cinyihane la Evangelia.
(Mataio 22:39) Nge ame la hnaaluen, te, tune mina hi, ka hape, “Tro eö a hnime la ate lapa eashenyi ’ö tui eö hi.”
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 22:39
ame la hnaaluen: Kola mama ngöne Mat. 22:37, la aqane sa i Iesu kowe la Faresaio. Ngo ame e celë, Iesu a hamëne la ketre wathebo (Lev. 19:18), nyine amamane laka, ka ce tro la lue wathebo celë, nge lue ej a nyitrepene la Itre Wathebo Me Itre Perofeta.—Mat. 22:40.
atre lapa easeny: Ame la hnaewekë qene Heleni hna hape, “atre lapa easeny” (lit., “ka easenyi së”) tre, tha kolo hmekuje kö a qaja la itre atr ka lapa easenyi së. Ngo kolo fe a qaja la itre atr ka imelekeu hnyawa me easë.—Luka 10:29-37; Rom. 13:8-10.
(Mataio 22:40) Ngöne la lue wathebo cili kola thipe la ite wathebo asë me nöjei perofeta.
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 22:40
itre wathebo . . . perofeta: Ame la “wathebo” tre, kola qaja la itre tusi ne la Tusi Hmitrötr, qa ngöne la tusi Genese uti hë la tusi Deuteronomi. Ame la “nöjei perofeta” tre, kolo hi a qaja la itre itusi hna perofetan, hna amë e hnine la Itre Hna Cinyihan Qene Heberu. Ngo ame la kola ce xome la lue hnaewekë celë, tre, kola qaja asë la Itre Hna Cinyihan Qene Heberu.—Mat. 7:12; 22:40; Luka 16:16.
kola thip: Ame la aliene la hnaewekë qene Heleni hna hape, “thip,” tre, kola qaja la ketre ewekë ka “ce tro me; maine hna nyitrepen hnei.” Hnei Iesu hna amamane laka, ihnim la ka nyitrepene la Trenge Wathebo memine la Treen lao Trenge Wathebo, ketre tune fe la Itre Hna Cinyihan Qene Heberu.—Rom. 13:9.
Troa Sine Thel La Itre Mekune Ka Sisitria
(Mataio 22:21) Öni angate koi nyidëti, ka hape, Kaisara. Ame hnei nyideti hna ulatine koi angat, Hawe, hamënepi koi Kaisara la ite ewekë i Kaisara, nge koi Akötesie la ite ewekë i Akötesie.
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 22:21
koi Kaisara la itre ewekë i Kaisara: Ame ngöne la aqane sa Iesu e celë, me ngöne la itre itusi Mareko 12:17 me Luka 20:25, tre, e cili hmekuje hi la nyidrëti a qaja la atre musi e Roma. Ame la “ite ewekë i Kaisara” tre, kola qaja la manie hna kuiën matre troa nyithupene la itre huliwa hna kuca hnei mus. Ketre, kolo fe a qaja la troa metrötr me drengethenge la itre mus.—Rom. 13:1-7.
koi Akötresie la itre ewekë i Akötresie: Kola qaja la mele ne la atr, memine la aqane atrunyi Akötresieti hnei angeic. Kolo fe a qaja la ihnimi angeic, me aqane tro angeic a drengethenge laka, hnene la hni ka pexej.—Mat. 4:10; 22:37, 38; Ite hu. 5:29; Rom. 14:8.
(Mataio 23:24) Itete ie ngo timeke pe, nyipunieti a ihanekene la ite nekötuala, ngo ulume pë hë la kamela.
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 23:24
nyipunieti a ihanekene la ite nekötuala, ngo ulume pë hë la kamela: Ame la neköi truala me kamela tre, kolo lue öni laka, ca ka tru nge ca ka co. Nge lue öni lai hna atrepengöne hnyawa hnene la angetre Isaraela. (Lev. 11:4, 21-24) Iesu a xome la ceitune celë, matre troa qejepengöne la itre hene ne hmi laka, angatr a thupëne la itre trepe ime i angatr, wanga si tresitre jë. Ngo angatre pe a ulume la kamela. Nyidrëti e cili a amamane laka, itre hene ne hmi a wangatrune la itre ewekë ka tha nyipiewekë kö, me sixane pë hë la itre ewekë ka sisitria ne la Wathebo.
E Tusi Hmitrötr
(Mataio 22:1-22) Iesu hmaca a ulatine koi angate la ite cei tun, kola hape, 2 Ame la baselaia ne hnengödrai, te, tune la kete joxu, ate nyikeine ne la faipoipo ne la nekö i nyidë. 3 Ame hnei nyidëti hna upe la ite hlue i nyidë troa thenge la ite hna pane könëne kowe la nyikeine ne faipoipo ; nge xele kö angate ma tro. 4 Ame hnei nyidëti hna upe hmaca ite xa hlue, kola hape, Qajajë koi ite hna pane könën, ka hape, Hana wang, ase hë ni hnëkëne la nyikeineng ; ase hë lepe la ite bolokenge me ite ka pipixenyë, nge asesë hë hnëkëne la nöjei ewekë ; trojë fe kowe la nyikeine ne faipoipo. 5 Nge angat’a sixan, me isa tro, kete kowe la zi angeic, nge kete kowe la hna itö i angeic ; 6 nge ame hnene la thelene hna xölehuje la ite hlue i nyidë, me qana angazon, me humuth. 7 Ame hnene la joxu hna elëhni, me upe la ite ishi nyidë, me apatene la itete ihumuthi cili, me deuthe tije la lapa i angat. 8 Ame hnei nyidëti hna qaja kowe la ite hlue i nyidëti, ka hape, Ase hë hnëkëne la nyikeine ne faipoipo, ngo tha ijiji angate kö lo hna pane könën. 9 Qa ngöne lai trojë nyipunie kowe la nöjei hnaijejea, nge ame angat’asë hnei nyipunie hna troa öhne thengejë fe kowe la nyikeine ne faipoipo. 10 Ame hna tropi la ite hlue i nyidë cili kowe la ite gojeny, me icasikeu angat’asë, ite hna öhn, ite ka ngazo me ite ka loi fe ; ame hna pepete la uma hnei ate. 11 Ngo löjë la joxu troa wai angete lapa, nyidëti a goeëne la kete e cili ka pë ixete ne faipoipo. 12 Öni nyidëti koi angeic, ka hape, We sineng, hna uë eö a löjë kowe la, nge pëkö ixete ne faipoipo ? Ame hna lapa thaupuju angeic. 13 Ame hnene la joxu hna qaja kowe la ite hlue, ka hape, Othi nyëne ju lue ca me lue im, me kuiënepi kowe kuhu ga jid ; tro ha teije me kiki la inyö e cili. 14 Ke ala nyimu la hna hën, ngo xalaithe hi la hna iën. 15 Ame hna tro la nöjei faresaio, me iemane troa ajötë nyidëti tune ka hnene la hna qaja. 16 Ame hnei angate hna upe koi nyidëti la angete dei angate me angete Herodiane fe, troa hape, Ate ini fe, ate hë huni laka cilieti la ate nyipici nge ate inine anyipicine la kala i Akötesie, nge tha hlehle kö cilie e ate, ke tha mekune kö cilie la qëmeke ne la ate. 17 Qa ngöne lai qajajë koi hun, Nemene la mekune i cilie ? ijije troa hote koi Kaisara, hape u, tije kö ? 18 Ngo Iesu a atengëtine la ngazo i angat, me ulatin, ka hape, Itete thoi, ue lae nyipunie a tupathi ni ? 19 Amamanejë koi ni la mani nyine hot. Ame hnei angate hna hamëne koi nyidëti la denari. 20 Öni nyidëti koi angat, ka hape, Qëmeke i dei la, memine la hna cinyihan ? 21 Öni angate koi nyidëti, ka hape, Kaisara. Ame hnei nyideti hna ulatine koi angat, Hawe, hamënepi koi Kaisara la ite ewekë i Kaisara, nge koi Akötesie la ite ewekë i Akötesie. 22 Nge dengë hë angat, angat’ a hain, me nue nyidëti pe, me tro.
19-25 MAAC
ITRE TRENGAMO QA HNINE LA WESI ULA | MATAIO 24
“Catre Jë Huliwa i Akötresie Ngöne La Itre Drai Hnapin”
(Mataio 24:12) Nge tro ha nanazije la ihnimi ne la ka ala nyimu ngöne laka troa mana la ngazo.
it-2 279 par. 6
Ihnim
Ijije Hi Troa Nanazij La Ihnimi Ketre. Hnei Iesu Keriso hna qaja kowe la itretre drei nyidrë laka, troa nanazije la ihnimi (a·gaʹpe) ne la itre atr, ihnimi lai ka upi angatr troa mejiun koi Akötresie. (Mat. 24:3, 12) Hnei Paulo aposetolo hna qaja göne la itre drai hnapin ka hape, tro la itre atr a “meciu manie.” (2 Tim. 3:1, 2) Haawe, ijije hi troa paatre thene la ketre atr la nyipi ihnim, e tha trongëne hmaca kö angeice la itre trepene meköt. Kolo hi lai a amamane la enyipiewekëne tro palahi sa lapa mekun la Wesi Ula i Akötresie, me mel thenge la itre trepene meköti Nyidrë ke, celë hi lai ka troa xatua së troa amaman me akökötren la ihnimi së.—Efe. 4:15, 22-24.
(Mataio 24:39, MN) nge tha jele nyipiewekëne kö angate uti hë traqa ha la iwë, me cengöne thei angat’ asë pi, kete troa tune la traqa hmaca la Nekö i at.
w99 15/11 19 par. 5
Nyipunieti Kö a Kuca La Aja i Akötresie?
5 Öni Iesu Keriso göne la itre hneijine së ka ngazo: “Troa traqa hmaca la Nekö i ate, tune la ijiine i Noa. Ke ngöne la ijine pate pete kö la iwë, angat’ a lapa xen, me ij, me faipoipo, me ihamë föeë, uti hë ngöne la drai hnei Noa hna lö hnine la aka, nge tha jele nyipiewekëne kö angate uti hë traqa ha la iwë, me cengöne thei angat’ asë pi, kete troa tune la traqa hmaca la Nekö i at.” (Mataio 24:37-39, MN) Pëkö engazone la troa xeni me ij, e hna tuluth. Nge ketre, Akötresieti hi la ka acile la pane faipoipo. (Genese 2:20-24) Ngo maine öhne hë së laka, easa ha amë panëne la itre ewekë cili ngöne la mele së, loi e tro sa thith thatraqane lai. Ijije hi tro Iehova a xatua së troa amë panëne la Baselaia, me kuca la loi, me eatrën la hnëqa hnei Nyidrëti hna athipe koi së.—Mataio 6:33; Roma 12:12; 2 Korinito 13:7.
(Mataio 24:44) Qa ngöne lai lapa maca jë nyipunie, ke ngöne la ijine hnei nyipunieti hna tha mekune kö, te, tro ha traqa la Nekö i at.
Itre Aposetolo a Sipone La Ketre Hatren
Hnei Iesu hna qaja ka hape, loi e tro la itretre drei nyidrëti a hnëkë me hmek. Nge hnei nyidrëti hna hamëne la ketre ceitun matre troa qejepengöne lai. Öni nyidrë: “Trotrohnineju la, maine ate hë hnene la tixene uma la waci e jidi ka troa traqa la ate kë’nö ngön, maine ase hë angeice hmekën, nge tha hna nue kö la uma i angeice wanga thë ej. Qa ngöne lai lapa maca jë nyipunie, ke ngöne la ijine hnei nyipunieti hna tha mekune kö, te, tro ha traqa la Nekö i at.”—Mataio 24:43, 44.
Troa Sine Thel La Itre Mekune Ka Sisitria
(Mataio 24:8) Ngo ame la nöjei ewekë cili, te, ite qane la aköt.
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 24:8
la akötr: Ame la hnaewekë celë qene Heleni tre, kola qaja la akötre ka tru la kola hnahone la ketre nekönatr. Nyipici laka, hna xom la hnaewekë celë matre troa qaja la jol me hleuhleu me akötre ne la ketre atr. Ngo kolo fe a qaja ka hape, tune la akötr ka ej thene la ketre föe la eahlo a hnaho nekönatr, tro fe a tru trootro la itre akötr ngöne la kola troa traqa la akötr atraqatr hna qaja ngöne Mat. 24:21.
(Mataio 24:20) Thithiju nyipunie mate tha köte kö nyipunie ngöne la hnaihedö, me sabathi pena ;
nwtsty Ithuemacany göi Mataio 24:20
ngöne la hnaihedrö: Ame ngöne la ijine cili, kola manie catr, me di me hnötr, matre jole catr troa tro me thele xen me thele hnë zae.—Ezera 10:9, 13.
sabath: Ame ngöne la itre nöj ka trongëne la wathebo göi Sabath, tune e Iuda, tre, jole catr kowe la itre atr troa tro ngöne gaa nany, me kuca la itre xa jol; ketre, hna thinge la itre qëhnelö ne la traon ngöne la Sabath.—Wange ju la Ite hu. 1:12.
E Tusi Hmitrötr
(Mataio 24:1-22) Ame hna thithatipi Iesu, me jötëti celati ngöne la ënë ; nge tropi angete dei nyidë troa amamane koi nyidëti la hna xupi etine la ënë. 2 Öni Iesu koi angat, ka hape, Hape u, öhnë hë nyipunie la nöjei ewekë asë celë ? nyipici ini a qaja koi nyipunie, tha tro kö a hnene la kete etë hune la kete etë, ngo troa thë tij’ asë. 3 Nyidëti pete kö a munëti hune la wete Elaio, ame hna tro juetë koi nyidëti la angete deng, me hape, Da ulatinejë koi huni jötëtia hlepëti eue la ite ewekë cili ? nge nemenëti la hatene la hlepëti hmaca enëtilai, meminëti la puatine la fewatin ? 4 Nge Iesu a wetë koi angat, ka hape, Wange kö, ke amenu nyipunieti pi hnei ate. 5 Ke ala nyimu a troa traqa ngöne la ëjeng, me hape, Ini la Keriso ; me amenune la ka ala nyimu. 6 Nge tro hë nyipunieti a denge la ite ishi, me ite uqanyi ne ishi ; wange kö, ke trojë nyipunieti a qou, ke tro kö a traqa lai, ngo pate pete kö la pun. 7 Ke tro ha cile la kete nöje kowe la kete nöj, me kete baselaia kowe la kete baselaia ; nge tro ha jin, me hete sha ngöne la ite hlapa. 8 Ngo ame la nöjei ewekë cili, te, ite qane la aköt. 9 Ame hna troa nue nyipunie hnei angate kowe la iaxösisi, nge troa humuthi nyipunie ; nge troa methinë nyipunie hnene la nöjei nöj’ asë pine la ëjeng. 10 Nge tro ha ala nyimu la angete ijingenekë me iawanaxoeë, me imethinë. 11 Nge tro ha xulu la nöjei perofeta thoi ka kösau, me amenune la ka ala nyimu. 12 Nge tro ha nanazije la ihnimi ne la ka ala nyimu ngöne laka troa mana la ngazo. 13 Ngo ame la ate cile huti uti hë la pune, te, tro ha mel. 14 Nge tro ha cainöjëne la maca ka loi celë ne la baselaia e cailo fene nyine anyipicine kowe la nöjei nöj ; ame hna traqapi la pun. 15 Hawe, e öhnë hë nyipunieti la ewekë ka sis, ate angazon, kola cile ngöne la ga hmitöt, ene la hna ulatine hnei Daniela perofeta, (trotrohnineju hnei ate e,) 16 tro itete lapa e Iuda a köte kowe la ite wet ; 17 ame la ate e hune uma, te, the uti kö troa xomi ewekë qa hnine la uma i angeic. 18 Nge ame la ate eënyi e koilo, the hmaca kö troa xomi ixete i angeic. 19 Ekölö hi ni angate la ite upune, me itete iji thine ngöne la ijijne cili ! 20 Thithiju nyipunie mate tha köte kö nyipunie ngöne la hnaihedö, me sabathi pena ; 21 qa ngöne laka tro ha aköte atraqate, pëkö hna tune kö qa ngöne la qane la fene hnengödrai uti hë enehila, nge kete pëkö troa tun. 22 Nge maine tha axalaithene kö la nöjei drai cili, te, pëkö ate troa mel ; ngo tro ha axalaithene la nöjei drai cili göi ange hna iën.
26 MAAC KOI 1 EIPEREM
ITRE TRENGAMO QA HNINE LA WESI ULA | MATAIO 25
“Hmeke Jë”
(Mataio 25:1-6) Nge tro ha acei tunëne la baselaia ne hnengödrai memine la ite jajinyi ka luepi, kola isa xome la ite jina i angate me tro troa ixelë memine la ate xötei faipoipo. 2 Hmo hë la ala tripi e angat, nge inamacanë hë la kete ala tripi. 3 Angate hi lai ite hmo a xome la ite jina i angat, ngo tha xome wakacu fe kö. 4 Nge angate lai ite ka inamacan’a xomi wakacu ngöne la ite inege i angate memine fe la ite jina i angat. 5 Hmite pete kö la ate xötei faipoipo, nge angat’ asë a fefenedemu me meköl. 6 Nge hne nyipa jidi hë, ame hna ujë, ka hape, Hana ha la ate xötei faipoipo ; trojë nyipunie a ixelë me nyidë.
(Mataio 25:7-10) Ame hnene la nöjei jajinyi asë hna cilejë, me nyihnyawane la ite jina i angat. 8 Ame hnene la ite hmo hna qaja kowe la ite ka inamacan, ka hape, Ithue huni la sine wakacu i nyipunie, ke pi hë la ite jini hun. 9 Nge ite ka inamacan’ a sa, ka hape, Ohe ; wanga tha ijiji huni me nyipunie ; ngo loi e trojë nyipunie koi angete itö, mate itö thatraqai nyipunieti kö. 10 Nge angate pete kö a troa itö, ame hna traqa pe la ate xötei faipoipo ; nge angete hnëkën’ a ce löjë me nyidë kowe la nyikeine ne faipoipo ; ame hna thingiju la qëhnelö.
(Mataio 25:11, 12) Thupene lai, ame hna traqapi la ite xa jajiny, me hape, Joxue, joxue, thawapi koi hun. 12 Nge nyidëti a sa, ka hape, Nyipici ini a qaja koi nyipunie, tha ‘te nyipunieti kö ni.
Troa Sine Thel La Itre Mekune Ka Sisitria
(Mataio 25:31-33) Nge e traqa ha la Nekö i ate ngöne la lolo i angeic, ce memine la nöjei angela asëjëihë, nge tro angeic’a të hune la therone ka lolo i angeic, 32 nge troa icasinekeunejë la nöjei nöj’ asëjëihë ngöne la qëmeke i angeic ; nge tro angeic’ a thawa luë angate pi, tune la ate thupë mamoe a thawa luëne la nöjei mamoe me nöjei got ; 33 nge tro angeic’ a amë la nöjei mamoe ngöne la götrane maca i angeic, ngo nöjei gote ngöne la götrane mi.
Ce Huliwa Nyipici Jë Memine La Itre Trejin
7 Trotrohnine nge lualai hë koi së enehila la ceitun göi itre mamoe me gootr. Atre hë së ka hape, ame “la Nekö i ate” maine “Joxu,” tre kola qeje Iesu. Ame la itre “tejine” me Joxu, tre kolo itre trejin hna iën hnene la uati hmitrötr angetre troa ce mus me Iesu e hnengödrai. (Roma 8:16, 17) Ame la “ite mamoe” me “ite got,” tre kolo itre atr qa ngöne la nöjei nöj asë. Troa ameköti angatr elany ngöne la pune la akötre atraqatr laka tha hmitre pe kö matre nyiqaane jë. Ketre, atre hi së ka hape, tro Iesu a amekötine la itre atr thenge la aqane ujë i angatr kowe la itre hna iën itre ka mele petre kö e celë fen. Easa olene koi Iehova la hnei Nyidrëti hna xatua së ngöne la itre macatre ka ase hë, troa trotrohnine la ceitune celë me itre xa ceitune ju kö, hnine la tusi Mataio mekene 24 me 25!
(Mataio 25:40) Nge tro Joxu a sa koi angat, me hape, Nyipici ini a qaja koi nyipunie, ame hi lo kuca hnei nyipunie kowe la kete e angate la ka co cate ka lue tejine me ini, te, nyipunieti hi a kuca koi ni.
w09 15/10 9-10 par. 16-18
“Ite Sinenge Nyipunie”
16 Maine epuni a mejiun troa mel e celë fen, fene la Baselaia i Akötresie, tro epuni a amamane tune kaa la aja i epuni troa ce sinee memine la itre trejine me Keriso? Loi e tro sa pane ce wange la köni jëne tro sa ce sinee me angatr. Ame la ewekë hnapan, tre, ene la troa catre kuca la huliwa ne cainöj cememine la hni ka pexej. Hnei Keriso lo hna amekötine kowe la itre trejine me nyidrë troa cainöjëne la maca ka loi e cailo fen. (Mat. 24:14) Ngo jole catre enehila kowe la itre thelene la itre trejine me Keriso troa eatrëne la hnëqa cili, e thaa hna xatua angatre kö hnene la itre sine tronge i angatr, ene la itre xaa mamoe. Eje hi laka, maine kolo pala hi a xome la huliwa ne cainöj hnene la itre atrene la lapa ne la itre xaa mamoe, haawe, angatre hi lai a xatuane la itre trejine me Keriso troa eatrëne la hnëqa ka hmitrötr hna ahnithe koi angatr. Atraqatre la hni ne ole i Keriso memine la hlue ka nyipici me ka inamacan, kowe la aqane ujë celë.
17 Ame la hnaaluene aqane tro la itre xaa mamoe a xatuane la itre trejine me Keriso, tre, ene la troa sajuëne la huliwa ne cainöj jëne la itre ahnahna i angatr. Hnei Iesu hna ithuecatre kowe la itretre drei i nyidrë troa thele sinee hnene la itre “tenga mo ka tha meköti kö.” (Luka 16:9) Thaa kolo kö a qaja, ka hape, ka hetre thupen la troa ce sinee me Iesu maine Iehova pena. Ngo maine tro sa huliwane la itre mo së matre troa sajuëne la itre aja ne la Baselaia, easë hi lai a amamane la aja së troa ce sinee me nyidro me ihnimi së koi nyidro, thaa jëne hmekuje kö la itre trenge ewekë, ngo jëne mina fe “la huliwa me nyipici.” (1 Ioane 3:16-18) Easa hamëne la itre ahnahna cili ngöne la easa cainöjëne la maca ka loi, me ngöne la easa hamë mani matre troa xup me nyidrawane la itre uma ne icasikeu, me ngöne la easa ami mani kowe la huliwa ne cainöje e cailo fen asë. Ngacama co ju hë maine tru la etrune la itre ahnahna së, ngo xeci e kuhu hni së laka, atraqatre la hni ne ole i Iehova me Iesu kowe la aqane hamëne madrine së la itre ewekë cili.—2 Kor. 9:7.
18 Ame la hnaakönine aqane tro sa amamane laka, itre sinee i Keriso së, tre, ene la troa ce huliwa me drengethenge la itre hna amekötine hnene la itre qatre thup ne la ekalesia. Hnei Keriso hna acile la itre trahmanyi cili jëne la uati hmitrötr. (Efe. 5:23) Hnei Paulo aposetolo hna cinyihan, ka hape: “Ideiju kowe la ite mekene i nyipunie, me denge thenge ju.” (Heb. 13:17) Ame itre xaa ijin, maine jë nango jole koi së troa drengethenge la ketre hna amekötine qa hnine la Tusi Hmitrötr nge hna hamëne hnene la lapa ne la itre qatre thup. Atre hnyawa hi së laka itre atr ka thaa pexeje kö angatr, nge ijije tro lai a atriane la aqane goeëne së la itre eamo hnei angatre hna hamën. Ngo eje thei Keriso He ne la ekalesia, la aja troa huliwane la itre atr cili ka thaa pexeje kö. Haawe, tro ha hetre thangane la aqane ujë së kowe la musi angatr, ngöne la aqane thele së troa ce sinee me Keriso. Maine tro sa elë hun la itre hnepe ngazo ne la itre qatre thup, me madrine troa trongëne la hnei angatre hna amekötin, haawe, easë hi lai a amamane la ihnimi së koi Keriso.
E Tusi Hmitrötr
(Mataio 25:1-23) Nge tro ha acei tunëne la baselaia ne hnengödrai memine la ite jajinyi ka luepi, kola isa xome la ite jina i angate me tro troa ixelë memine la ate xötei faipoipo. 2 Hmo hë la ala tripi e angat, nge inamacanë hë la kete ala tripi. 3 Angate hi lai ite hmo a xome la ite jina i angat, ngo tha xome wakacu fe kö. 4 Nge angate lai ite ka inamacan’a xomi wakacu ngöne la ite inege i angate memine fe la ite jina i angat. 5 Hmite pete kö la ate xötei faipoipo, nge angat’ asë a fefenedemu me meköl. 6 Nge hne nyipa jidi hë, ame hna ujë, ka hape, Hana ha la ate xötei faipoipo ; trojë nyipunie a ixelë me nyidë. 7 Ame hnene la nöjei jajinyi asë hna cilejë, me nyihnyawane la ite jina i angat. 8 Ame hnene la ite hmo hna qaja kowe la ite ka inamacan, ka hape, Ithue huni la sine wakacu i nyipunie, ke pi hë la ite jini hun. 9 Nge ite ka inamacan’ a sa, ka hape, Ohe ; wanga tha ijiji huni me nyipunie ; ngo loi e trojë nyipunie koi angete itö, mate itö thatraqai nyipunieti kö. 10 Nge angate pete kö a troa itö, ame hna traqa pe la ate xötei faipoipo ; nge angete hnëkën’ a ce löjë me nyidë kowe la nyikeine ne faipoipo ; ame hna thingiju la qëhnelö. 11 Thupene lai, ame hna traqapi la ite xa jajiny, me hape, Joxue, joxue, thawapi koi hun. 12 Nge nyidëti a sa, ka hape, Nyipici ini a qaja koi nyipunie, tha ‘te nyipunieti kö ni. 13 Qa ngöne lai hmekëneju nyipunie, ke tha ‘te kö nyipunie la drai memine la haua ne traqa la Nekö i at. 14 Ke cei tune la baselaia ne hnengödrai me kete ate a tro ga nanyi eë, nge kola hëne la ite hlue i nyidë, me nue pe koi angate la ite ewekë i nyidë. 15 Nge nyidëti a hamëne kowe la kete la ite talane ka tripi, nge kowe la kete luete, nge kowe la kete cas ; cei tune memine la hnei angate hna isa atein ; ame hnei nyidëti hna tro ga nanyi eë. 16 Ame hnei angeic’ ate kapa la ite talane ka tripi hna canga tro me itö xan, ame hna hete xane hmaca pi kete tripi la o talan. 17 Kete tui angeic’ ate kapa la luete, angeic’ a itö xane a luete hmaca. 18 Ngo angeic’ ate kapa la ka casi a tro me sine la hnadro, me keleme la mani ne la joxu i angeic. 19 Thupene la nöjei drai ka nyimute ame hna traqapi la joxu ne la nöjei hlue cili, me ate hmekune ngöne tusi thei angat. 20 Ame hna tropi angeic’ ate kapa la ite talane ka tripi, me kola tro fë pi la ite xa talane ka tripi, me hape, Joxu, hnei cilieti hna nue koi ni la ite talane ka tripi ; hana xajawatin, ase hë ni itö xane pe la ite xa talane ka tripi hmaca. 21 Önine la joxu i angeice koi angeic, ka hape, Ole, eö la hlue ka loi me nyipici ; hnei ’ö hna nyipici kowe la ite ewekë ka xalaith, tro ni a acilë eö hune la ite ewekë ka nyimute ; löjë kowe la ga madine ne la joxu i ’ö. 22 Ame hna tropi fe angeic’ ate kapa la lue talan, me hape, Joxu, hnei cilieti hna nue koi ni la lue talan ; hana xajawatin, ase hë ni itö xane pe la lue talane hmaca. 23 Önine la joxu i angeice koi angeic, ka hape, Ole, eö la hlue ka loi me nyipici ; hnei’ö hna nyipici kowe la lue ewekë, tro ni a acilë eö hune la ite ewekë ka nyimute ; löjë kowe la ga madine ne la joxu i ’ö.