Nyitipune Jë La Itre Enehmu i Iehova
“Thatraqai angetre xoue Iehova la troa imelekeu me Nyidrë.”—SALAMO 25:14.
1-3. (a) Nemene la ka amamane ka hape, ijiji së fe troa hane nyi enehmu i Iehova? (b) Nemene la hne së hna troa ce wange ngöne la tane mekune celë?
AME e hnine la Tusi Hmitrötr, akönia amamane Iehova ka hape, Aberahama la enehmu i Nyidrë. (2 Aqane lapa ite Joxu 20:7; Isaia 41:8; Iakobo 2:23) Nyidrëti hmekuje hi la atr hna hën e hnine la Tusi Hmitrötr, ka hape, enehmu i Akötresie. Hapeu, kolo kö lai a hape, Aberahama hmekuje hi la atr ka nyi enehmu i Iehova? Ohea. Tusi Hmitrötr a amamane ka hape, ijiji së asë hi troa nyi enehmu i Iehova.
2 Ala nyimu la itre hlue i Akötresie hna qaja e hnine la Tusi Hmitrötr, itre trahmanyi me föe ka xoue Iehova, nge ka mejiune koi Nyidrë, nge itre enehmu i Nyidrë. (E jë la Salamo 25:14, MN)[1](Wange ju la ithuemacanyi e kuhu pun.) Angatre fe lo itre ka sine “la itete anyipicine ka ala nyimu” hna qaja hnei Paulo, itre enehmu i Akötresieti asë hi angatr.—Heberu 12:1.
3 Tro sa pane ce wange la köni enehmu i Iehova hna ithanatane e hnine la Tusi Hmitrötr: (1) Rutha, ketre sine föe hmae ne Moaba ka ihnimi nyipici, (2) Hezekia, ketre joxu ne Iudra ka mele nyipici, me (3) Maria thine i Iesu, föe ka ipië. Nemene la hne së hna inin qa ngöne la hna isa kuca hnei angatre matre enehmu i Akötresieti jë angatr?
HNA IHNIMI NYIPICI
4, 5. Nemene la mekune ka jole catre troa xome hnei Rutha, nge pine nemene matre jole pi hë? (Wange ju la pane iatr.)
4 Qea ha la hna tro hnei Naomi me lue tresi eahlo, Rutha me Orepa qaa Moaba; kola tro Isaraela eë. Ka ej e kuhu hni Naomi troa bëeke kowe la nöje i eahlo. Ngo ame ju hi e cahu gojeny, mekune jë hi Orepa troa bëeke hmaca a tro Moaba. Nemene la hna troa kuca hnei Rutha? Eje hi laka, tha ka hmaloi kö koi angeic troa axecië mekun. Tro kö angeic a bëeke a tro Moaba, nöje i angeic, troa ce mele memine la itre sine la madra i angeic? Maine pena, tro kö angeic a ce tro me Naomi, tretre i angeic, a tro Betheleema?—Rutha 1:1-8, 14.
5 Ka mele la itre sine la madra i angeic e Moaba. Matre hmaloi hi koi angeic troa bëeke koi angatr, matre troa thupë angeic. Atre hnyawa hi angeic la nöje cili, me qene lapa, me qenenöje i angatr. Ame pena Naomi, thatreine kö eahlo troa hamëne la itre ewekë celë elany koi Rutha e Betheleema. Ketre, eahlo a seseu göi Rutha, pine laka, jole koi angeic elanyi troa hetre trahmany me hetre hnalapa. Matre hnei Naomi hna upi angeic troa bëeke a tro Moaba. Öni eahlo, “hmaca ha [Orepa] la föe ce lapa me eö kowe la nöjei sine i angeice memine la ite haze i angeic.” (Rutha 1:9-15) Ngo, tha hna ujë tune kö lai hnei Rutha, ene la troa bëeke kowe la nöje me itre haze ne cili.
6. (a) Nemene la mekune ka lolo hna xome hnei Rutha? (b) Nemene la hna qajaqaja hnene la hna ithanata i Boaza?
6 Hnei Rutha hna atre la nyipici göi Iehova jëne la föi angeic, me Naomi. Ketre, atre hë angeic ka hape, methi Iehova la itre haze ne Moaba. Hnene laka, kökötre hë la ihnimi angeic koi Iehova, xecie hnyawa ha koi angeic laka, Iehova la nyine tro angeic a nyihluen me hnime catrën. Ame hnei angeice hna axeciën me hape koi Naomi: “Ame la nöjei ate i eapo nöjei atenge fe ; ame la Akötesi eapo Akötesingöti fe.” (Rutha 1:16) Kola ketri së la aqane hnimi Naomi hnei Rutha, ngo tru catre hmaca kö la hna ketri së hnene la aqane hnimi Iehova hnei angeic. Celë fe hi la ka ketri Boaza, atre qaja aloinyi angeic e thupen, ke, hnei angeic hna thele ixatua ‘fene la lue iape i Iehova.’ (E jë la Rutha 2:12.) Jëne la ithanata i Boaza, easa mekune la aqane thele hna zae hnene la neköi waco fene la lue iape ne la thine i nyën. (Salamo 36:7; 91:1-4) Ketre tune mina fe, hnei Iehova hna thupëne la mele i Rutha, me nyijune koi angeic. Matre, tru la madrine i angeice qa ngöne la aqane axecië mekune i angeic.
7. Nemene la nyine troa pane mekune hnene la itre ka luelu?
7 Ala nyimu la itre atr enehila ka atrepengöi Iehova, ngo tha mekune kö angatr troa nyihlue i Nyidrë. Angatr a luelue troa nue la mele i angatr koi Nyidrë me xomi bapataiso. Maine celë hi mekuna i epuni lai, pane mekune ju la ewekë celë: Hetre hazen asë hi la nöjei atr. (Iosua 24:15) Matre, loi e tro pe a thele troa nyihluene la nyipi Haze. E tro epuni a nue la mele i epuni koi Iehova, epuni hi lai a amamane la mejiune i epuni koi Nyidrë, laka tro kö Nyidrëti a thupëne la mele i epun. Nge tro kö Nyidrëti a xatua epuni troa catre nyihlue i Nyidrë, ngacama traqa ju hë la itre jol. Celë hi lai hna kuca hnei Akötresie koi Rutha.
“HNA FEDE CATE KOI IEHOVA”
8. Qeje pengöne jë la aqane hetru Hezekia.
8 Ame la aqane hetru Hezekia, tre ka isapengöne kö memine la aqane hetru Rutha. Nyidrëti la ketre atrene la nöje ka sa xepu koi Iehova. Ngo tha hna mele nyipici kö hnene la nöj. Ahaza la ketre e angatr, keme i Hezekia. Pëkö ca metrötre i nyidrëti kowe la ēnē i Iehova, nge hnei nyidrëti hna upe la nöje troa nyihluene la itre xa haze. Hnei Ahaza mina fe hna dreuthe amelene la itre xa nekö i nyidrë nyine huuje kowe la ketre haze. Matre, hnei Hezekia hna tru me mele hnine la ngazo!—2 Ite Joxu 16:2-4, 10-17; 2 Aqane lapa ite Joxu 28:1-3.
9, 10. (a) Pine nemene matre ijije hi tro Hezekia a elëhni koi Iehova? (b) Pine nemene matre tha loi kö troa elëhni koi Akötresie? (c) Nemene la mekune nyine tro sa thipetrij göi aqane hetru së?
9 Maine ju, tro Hezekia a elëhni koi Iehova pine la aqane ujë ne la keme i angeic. Ame enehila, hetrenyi la itre ka “elëhni koi Iehova” me wesitre kowe la organizasio i Nyidrë pine la nöjei akötr hnei angatr hna melën. Ngo tha weje kö kowe la itre akötr hna melën hnei Hezekia. (Ite Edomë 19:3) Ame itre xan, kola mekune ka hape, ame la angatr a ngazo thiina, ke, hnene la thiina i keme me thin ekö. (Ezekiela 18:2, 3) Ngo hapeu, nyipici kö lai?
10 Kola mama jëne la mele i Hezekia ka hape, tha ka nyipici kö lai. Tha meköti kö tro sa elëhni koi Iehova, ke, tha Nyidrëti kö la qaane la itre ewekë ka ngazo ka traqa kowe la itre atr. (Iobu 34:10) Nyipici laka, hnëqa i keme me thin troa inine la itre kuku la loi me ngazo. (Ite Edomë 22:6; Kolose 3:21) Ngo tha kolo kö lai a hape, tro ha loi maine ngazo pena la thiina së elanyi thenge la aqane hetru së. Pine nemen? Pine laka, hne së hna kapa qaathei Iehova la ketre ahnahna, ene la troa atreine isa ië ewekë. (Deuteronomi 30:19) Nemene la aqane huliwane Hezekia la ahnahna cili?
Itre thöth ka ala nyim a kapa la nyipici ngacama tha ka loi kö la aqane hetru angatr (Wange ju la paragarafe 9, 10)
11. Nemene la ka amamane ka hape, Hezekia la ketre joxu ne Iudra ka lolo catr?
11 Ngacama ketre joxu ne Iudra ka ngazo thiina Ahaza, ngo ame Hezekia, nekö i nyidrë, tre ketre joxu ka lolo catr. (E jë la 2 Ite Joxu 18:5, 6.) Tha hnei Hezekia kö hna xötrethenge la tulu i kem. Hnei angeice pe hna drengethenge la itre perofeta i Iehova, tui Isaia me Mika, me Hosea. Hnei angeice hna nyipi ewekëne la itre eamo me itre ihaji qaathei angatr. Celë hi ka upi angeic troa xometrije la itre huliwa i keme i angeic. Hnei angeice fe hna apuiloine la ēnē, me sipo Iehova troa nue la ngazo ne la nöj, me lepe apatrene la itre hnasaatr ngöne la nöj. (2 Aqane lapa ite Joxu 29:1-11, 18-24; 31:1) Ame hë e thupen, lo kola troa lepi Ierusalema hnei Saneribi, joxu i angetre Asuria, hnei Hezekia hna amamane e cili la catre me lapaune i angeic. Hnei angeice hna lapa qale koi Iehova me mejiune laka, tro kö Nyidrëti a amelene la nöje i Nyidrë, me acatrene la lapaune i angatr. (2 Aqane lapa ite Joxu 32:7, 8) Ame la ketre ijin, hna traqa la pi tru koi angeic, ngo ame la Iehova a wenë ameköti angeic, canga kapa ju hi angeic, me “aconyi [angeice] kö.” (2 Aqane lapa ite Joxu 32:24-26) Haawe, ketre tulu lai ka lolo koi së nyine troa xötrethenge. Tha hnei Hezekia kö hna nue la aqane hetru angeic matre troa angazone la mele i angeic. Hnei angeice pe hna amamane ka hape, enehmu i Iehova angeic.
12. Nemene la hna amamane hnene la itre keresiano ka ala nyim?
12 Pëkö ihnim ngöne la fene celë, matre nyimu nekönatre hna hetrun, nge patre kö la ihnim me ixatua qaathei keme me thin. (2 Timoteo 3:1-5) Ngacama nyimu keresiano hna hetrun ngöne la itre hnepe lapa ka tune lai, ngo hnei angatr hna iën troa acatrene la aqane imelekeu i angatre me Iehova. Tha hnei angatre kö hna nue la aqane hetru angatr troa amekötine la aqane tro angatr a ujë elany. Akötresieti a nue së troa isa ië ewekë, matre ijiji tro sa iën troa nyihlue i Nyidrë me atrunyi Nyidrë, tune la hna kuca hnei Hezekia.
‘HANA WANG LA HLUE I IEHOVA JAJINY!’
13, 14. Nemene jë la ka ajolëne la hni Maria la angeic a drenge la itre ithanata i Gaberiela, ngo nemene la aqane ujë i angeic e cili?
13 Nyimu macatre thupe i Hezekia, hna kapa la ketre hnëqa ka tru hnei Maria, ketre jajiny ka lapaune koi Iehova. Tro angeic a upune, me hnahone me hetrune la nekö i Akötresie! Eje hi laka, hna hnimi Maria hnei Iehova me mejiune laka, tro angeic a eatrëne hnyawa la hnëqa ka tru cili. Ngo, nemene la aqane ujë i Maria la angeic a xötrei drenge la hnëqa i angeic?
‘Hana wang, la hlue i Iehova jajiny!’(Wange ju la paragarafe 13, 14)
14 Atre hnyawa hi së la manathithi ka ej thei Maria. Ngo hapeue la itre mekun ka ej thei angeic, nge ka nango ajolë angeic? Hnene la angela Gaberiela hna qaja lo ka hape, tro angeic a upune, ngo tha hna ce meköle kö me trahmany. Ketre, tha hnei Gaberiela kö hna thuemacanyine la itre atrene la hnalapa i angeic, me itre ka lapa ezi angeice pena. Nemene jë elanyi la mekuna i angatr? Tro Maria elanyi a qejepengöne tune kaa koi Iosefa ka hape, pëkö hnei angeice hna iatre memin? Nge drei jë kö la etrune la hnëqa i angeic troa hetrune la nekö i Akötresie! Tha nyipi atre asë kö së la itre mekune ka ajolë angeic, ngo atre hnyawa hi së la aqane ujë i angeice e thupene la hna ithanata koi angeic hnei Gaberiela, öni angeic. “Hana wang, la hlue i [Iehova] jajiny ; aeatenejë koi ni tune la tenge ewekë i nyipë.”—Luka 1:26-38.
15. Pine nemene matre nyine haine la lapaune i Maria?
15 Nyine haine la lapaune i Maria! Ka itreqe angeic troa kuca asë la hna upi angeic, tune la ketre hlue jajiny. Ka xecie hnyawa koi angeic laka, tro kö Iehova a thupëne la mele i angeic. Hnei nemene matre hetrenyi jë Maria la lapaune ka tune lai? Tha ka xulu xane kö la lapaun. Ngo, thangane hi la hne së hna catre huliwa, nge ketre manathithi lai hna kapa qaathei Iehova. (Galatia 5:22; Efeso 2:8) Hnei Maria hna thele troa acatrene la lapaune i angeic. Kola mama lai ngöne la aqane drenge me kapa angeic la itre ithuemacany, me itre hnei angeice hna ithanatan.
16. Nemene la ka amamane laka, Maria la ketre atr ka atreine dreng?
16 Maria la ketre atr ka atreine dreng. Öni Tusi Hmitrötr, tro sa “canga deng, me hnöthe troa ewekë.” (Iakobo 1:19) Kola mama e hnine la Tusi Hmitrötr ka hape, Maria a drenge hnyawane la itre ewekë hna qaja koi angeic, ene mina fe la itre ithuemacanyi göi Iehova. Angeic a xomi ijine troa mekune hnyawa la itre ewekë cili ka tru alien. Ame lo ijine kola hnaho Iesu, hnene la itretre thupë mamoe hna qaja la ketre ithuemacanyi qaathene la ketre angela. Ame hë la kola 12 lao macatre i Iesu, hnei nyëne hna qaja la ketre ewekë ka ketri Maria. Kola mama e cili laka, ka drenge hnyawa Maria la itre ewekë hna qaja. Ketre, tha thëthëhmine kö angeic la itre ithanata hnei angeice hna dreng, nge ka sine thele fe itre ej.—E jë la Luka 2:16-19, 49, 51.
17. Nemene la hne së hna inin qa ngöne la aqane ithanata i Maria?
17 Itre hna ithanatane hnei Maria. Tha tru kö la hnei Maria hna ithanata e hnine la Tusi Hmitrötr, ngo kola mama la angeic a nango ithanata aqeanyi ngöne Luka 1:46-55. Easa öhne e cili laka, atrepengöne hnyawa hi angeic la Itre Hna Cinyihan Qene Heberu. Kola mama laka, ceitune hi la itre trenge ewekë i angeic memine la itre hna qaja hnei Hana, thine i Samuela, lo kola thith. (1 Samuela 2:1-10) Truedre lao xötr ne Tusi Hmitrötr hna amexeje hnei Maria ngöne la angeic a ithanata. Mama hnyawa pi hi e cili laka, ka tru koi angeice troa ithanatane la itre ini hnei angeice hna kapa qaathei Iehova, enehmu i angeic.
18. Nemene la nyine tro sa kuca matre tro sa lapaune tui Maria?
18 Ame itre xa ijin, easa kapa la itre hnëqa qaathei Iehova, nge kösë nango jole pi hë koi së troa eatrën. Tro sa nyitipu Maria, hnei angeic hna kapa la hnëqa i angeic cememine la ipië, me mejiune laka, tro kö Iehova a xatua angeic. Tro fe sa lapaune tui Maria, ene la troa drenge hnyawane la itre ithuemacanyi qaathei Iehova me sine thele itre ej. Tro hë së a hetre madrine e cili troa ce thawa itre eje me itre atr.—Salamo 77:11, 12; Luka 8:18; Roma 10: 15.
19. Nemene la aja ka ej e kuhu hni së?
19 Mama hnyawa hi laka ame Rutha, me Hezekia, me Maria, tre, itre enehmu i Iehova fe angatr tui Aberahama. Ketre, hetrenyi fe la “itete anyipicin ka ala nyimu” ka hane nyi enehmu i Akötresie. Haawe, catre pi së lapaune tui angatr, nge tro fe hë së lai a hane nyi enehmu i Iehova epine palua.—Heberu 6:11, 12.
^ [1] (paragarafe 2) Salamo 25:14, MN: “Thatraqai angetre xoue Iehova la troa imelekeu me Nyidrë ; nge tro Nyidrëti a amamai angatre la isisinyikeu i Nyidrë.”