Ibuot 8
‘En̄wan ye Udịm Mme Idiọk Spirit’
1. Ntak emi edinam ndiọi spirit edide akpan n̄kpọ oro ebehede nnyịn-e?
MME owo oro ekikere mmọ ẹsịnede ke n̄kpọ obụkidem ẹkeme ndisak ekikere aban̄ade mme idiọk spirit. Edi emi idịghe n̄kpọ imam. Edide mmọ ẹnịm ke akpanikọ m̀mê inịmke, edinam mme demon odori kpukpru owo mfịghe. Owo isioho mme andituak ibuot nnọ Jehovah ifep. Ke akpanikọ, mmọ ẹdi akpan iso en̄wan. Apostle Paul anam nnyịn idu ke edidemede iban̄a en̄wan emi, ọdọhọde ete: “Nnyịn [in̄wanake] en̄wan nnyịn ye obụk ye iyịp, edi in̄wana ye mbọn̄ [oro mîdịghe obụk ye iyịp], ye mme enyene-odudu ye mme andikara ekịm ererimbot, ye udịm mme idiọk spirit eke ẹdude ke enyọn̄.” (Eph. 6:12) Ke eyo nnyịn mfịghe oro ọmọdọk okosịm udomo oro akanam mîsịmke koro ẹma ẹsio Satan ke heaven ẹduọk ndien enye asan̄a ye ifụtesịt, sia ọfiọkde ete ini imọ edi ibio.—Edi. 12:12.
2. Didie ke nnyịn ikeme ndikụt unen ke ndin̄wana mbiọn̄ọ mme spirit oro ẹnyenede ukeme oro akande eke owo?
2 Didie ke owo nnyịn ekededi ekeme ndikan ke en̄wan ye udịm mme idiọk spirit oro ẹkopde odudu ẹkan owo mi? N̄kukụre ke ndiberi edem ọyọhọ ọyọhọ ke Jehovah. Ana nnyịn ikpan̄ utọn̄ inọ enye inyụn̄ isụk ibuot inọ Ikọ esie. Ke ndinam ntre, ẹkeme ndinyan̄a nnyịn nsio ke mfiomo eke obụkidem, ido uwem, ntụk, ye ekikere ẹmi ẹsịmde mbon oro ẹdude ke idak odudu Satan.—Eph. 6:11; Jas. 4:7.
MME ANDIKARA ERERIMBOT EKE ẸDUDE KE ENYỌN̄
3. Kaban̄a nso n̄ko mmanie ke Satan ọbiọn̄ọ idiọk idiọk?
3 Jehovah etịn̄ in̄wan̄în̄wan̄ ọnọ nnyịn aban̄a idaha ererimbot nte enye okụtde ke idaha use n̄kpọ esie ke mme heaven. Enye ama ọnọ apostle John n̄kukụt emi ẹkewụtde Satan nte “akamba ididuot dragon” oro ekeben̄ede idem, edieke ekemede, ndita Obio Ubọn̄ Messiah Abasi ke ndondo oro enye akamanade ke heaven ke 1914 E.N. Ke okpude ndinam oro, Satan ama an̄wan̄a ndotndot ukwọ ubiọn̄ọ ọduọk mme andida ke ibuot Obio Ubọn̄ oro ẹmi ẹkụtde ke enyịn, kpa udiana ubak mfri “n̄wan” Abasi.—Edi. 12:3, 4, 13, 17.
4. (a) Ewe akpanikọ aban̄ade ọtọ emi odudu ukara owo otode ke Bible anam nnyịn ifiọk? (b) Ẹtan̄ kpukpru mme akara ukaraidem ẹbok idahaemi ẹnọ nso, ndien mmanie ẹtan̄ mmọ ẹbok?
4 Ẹma ẹkpọhọde ntọn̄ọ ukeme ye odudu mme ukara owo ẹnịm iferi n̄ko ke ediyarade oro ẹkenọde John. Ẹma ẹwụt enye awak-n̄kukọhọ idiọk unam, emi enyenede ibuot 7 ye nnụk 10, kpa unam oro enyenede odudu ke “kpukpru esien ye mbio ye usem ye idụt.” Emi idaha iban̄a ukara kiet kpọt, edi ada aban̄a ndutịm ukaraidem ofụri ererimbot. Ẹma ẹsian John ẹte ke “dragon [Satan kpa Devil] ama onyụn̄ ayak ukeme esie, ye ebekpo esie, ye akwa nsọn̄uyo esie ọnọ enye.” (Edi. 13:1, 2, 7; men Luke 4:5, 6 domo.) Kpa ye oro mme andikara ukaraidem ẹdọhọde nte ikade ido ukpono ekededi, baba kiet ke otu mme idụt “unam” ẹmi isụkke ibuot inọ itie edikara Jehovah ye Edidem oro enye emekde, kpa Jesus Christ. Mmọ kpukpru ẹn̄wana ndimụm itie edikara idemmọ n̄kama. Mfịn, nte Ediyarade oro owụtde, “spirit mme demon” ke atan̄ mmọ kpukpru obok ọnọ “ekọn̄ akwa usen Abasi, Andikara kpukpru n̄kpọ” ke Har–Magedon. (Edi. 16:13, 14, 16) Ke akpanikọ, nte apostle Paul ekewetde, ‘mme andikara ererimbot’ idịghe mme ikpîkpu owo edi ẹdi “udịm mme idiọk spirit eke ẹdude ke enyọn̄.” (Eph. 6:12) Kpukpru mbon oro ẹwụtde idemmọ nte mme ata andituak ibuot nnọ Jehovah ẹnyene ndifiọk se oro ọwọrọde ọyọhọ ọyọhọ.
5. Ntak oyomde ukpeme man ifep edidi se ẹdade ẹsịn ke edin̄wam ndutịm Satan?
5 Ke usen ke usen mme ntuaha oro ẹbaharede ekpụk ubonowo ẹsitụk uwem nnyịn. Edi ọsọ n̄kpọ ọnọ mme owo ndimek ndida, edide ke ikọinua m̀mê ke usụn̄ efen, nnọ idụt, esien, usem m̀mê otu n̄kaowo oro mmọ ẹdide ubak. Idem ke ini akpan ubak n̄kaowo mmọ mîbuanake nnennen nnennen ke ndusụk ntuaha ndondo emi, mmọ ẹkeme ndikụt idemmọ nte idade inọ n̄kan̄ kiet isua eken. Edi ntak utọk ekpedi se ededi, inamke n̄kpọ se owo edide m̀mê ntak ekededi oro mmọ ẹkpenọde, nso ke mmọ ẹnen̄erede ẹnọ ibetedem? Bible etịn̄ in̄wan̄în̄wan̄ ete ke “ofụri ererimbot onyụn̄ esịne ke ubọk andidiọk.” (1 John 5:19) Didie, ndien, ke owo ekeme nditre ndidi se ẹbian̄ade ye ofụri ubonowo? N̄kukụre ke ndinọ Obio Ubọn̄ Abasi ọyọhọ ibetedem esie nnyụn̄ mmụm ọyọhọ edida san̄asan̄a n̄kama ke mme ntuaha ẹmi ẹdude ke ufọt mme n̄ka ererimbot.—John 17:15, 16.
MME ABIAN̄A ABIAN̄A USỤN̄ UNAM N̄KPỌ ANDIDIỌK
6. Nso isịne ke otu mme usụn̄ oro Satan adade ke ndiwọn̄ọde mme owo n̄kpọn̄ utuakibuot akpanikọ?
6 Ke kpukpru iduọk ini ke mbụk Satan amada ukọbọ ke ikọinua ye ke ikpọkidem ndiwọn̄ọde mme owo n̄kpọn̄ utuakibuot akpanikọ. Edi enye n̄ko amada ata usọ usọ usụn̄—kpa mme n̄kari n̄kari edinam ye mme abian̄a abian̄a usụn̄ unam n̄kpọ.
7. Didie ke ẹwụt mbufiọk Satan ke edida oro enye adade nsunsu ido ukpono anam n̄kpọ?
7 Enye ke mbufiọk omomụm akamba ubak ubonowo onịm ke ekịm ebe ke nsunsu ido ukpono, anamde mmọ ẹkere, edieke mmọ ẹmekde ndikere ntre, nte ke mmimọ inam n̄kpọ Abasi. Ke ẹnanade ata ima ẹnọ akpanikọ, mme edinam ido ukpono oro ẹdide ndịben̄kpọ ẹnyụn̄ ẹdemerede ntụk owo ẹkeme ndidụri mmọ nda mîdịghe ẹma mme utom odudu. (2 Thess. 2:9, 10) Edi ẹdụri nnyịn utọn̄ ẹte ke, idem ke otu mbon oro ẹbuanade ke utuakibuot akpanikọ, ndusụk “owo ẹyefiak edem . . . ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ mme spirit abian̄a ye ukpepn̄kpọ mme demon.” (1 Tim. 4:1) Didie ke oro ekeme nditịbe?
8. Didie ke Satan atap idem ndusụk mbon oro ẹketuakde ibuot ẹnọ Jehovah edisịn ke nsunsu ido ukpono?
8 Devil ke abian̄a esida mmeme owo anam n̄kpọ. Nte ndịk owo ke osụk esinam enye? Ke edide ntre, enye ekeme ndiyak idem nnọ mfịghe otode iman m̀mê mme mbọhọidụn̄ ndibuana ke mme edinam oro ẹnyenede ntọn̄ọ ẹto nsunsu ido ukpono. Nte owo oro edi owo n̄kohodeidem? Do enye ekeme ndikop iyatesịt ke ini ẹnọde item m̀mê ke ini mbon efen mînyịmeke mme ekikere oro enye ọnọde. (N̄ke 29:25; 15:10; 1 Tim. 6:3, 4) Nso edieke mîdịghe ima onụk enye ndibuana ke an̄wautom? Utu ke ndinen̄ede idaha ekikere esie man ekekem ye uwụtn̄kpọ Christ, enye ekeme ndibiọn̄ utọn̄ nnọ mbon oro ‘ẹdebede enye utọn̄’ ke ndidọhọ nte ke ikpîkpu edikot Bible nnyụn̄ ndu “eti uwem” ekem. (2 Tim. 4:3) M̀mê enye enen̄ede abuana ye otu ido ukpono efen m̀mê akam ọsọn̄ọ omụm orụk ido ukpono idemesie akama idịghe akpan n̄kpọ inọ Satan, adan̄a nte akam edide ke enye ituakke ibuot inọ Jehovah ke usụn̄ oro Abasi ọnọde ndausụn̄ ebe ke Ikọ esie ye esop esie.
9. Didie ke Satan ke n̄kari ada idan̄ ndiyọhọ uduak esie?
9 Satan n̄ko ke n̄kari amatap mme owo ndiyụhọ mme ndammana udọn̄ ke idiọk usụn̄. Enye amanam emi ye udọn̄ ebuana idan̄. Ke ẹfụmide ndinen ido uwem eke Bible, ediwak owo ke ererimbot ẹse ebuana idan̄ ke ufọt mme owo oro mîdọhọ ndọ nte nnennen usụn̄ ukop inemesịt mîdịghe nte usụn̄ ndiwụt ke mmimọ idi ikpọ owo. Ndien nso kaban̄a mme ọdọ ndọ? Idịghe esen n̄kpọ inọ mbon ererimbot oro ẹnyenede mfịna ke ndọ ndidianade ndọ nnyụn̄ mfiak ndọ ndọ mîdịghe ndikam ndianade ntie nnyụn̄ ndụn̄ ye nsan̄a efen. Ke ini nnyịn isede usụn̄uwem emi, nte nnyịn ikere ite ke nnyịn imataba n̄kpọ, nte ke usụn̄ Christian okpon ukpan akaha? Usọ usọ edinam Satan edi ndinam owo ekere ete ke Jehovah ododịp eti n̄kpọ. Enye akpak nnyịn ndikere mban̄a inemesịt oro nnyịn ikemede ndikop idahaemi—idịghe utịp anyanini oro enye adade ọsọk nnyịn ye mbon efen, n̄ko ke akpanikọ idịghe itie ebuana nnyịn ye Jehovah ye Eyen esie.—Gal. 6:7, 8; 1 Cor. 6:9, 10.
10. Ke nso usụn̄ ke Satan odomo ndiwọn̄ọde edu nnyịn nsịn ke afai?
10 Ndammana udọn̄ efen edi eke unọ idem inemesịt. Ke edide eti, enye ekeme ndinọ ikpọkidem, ekikere, ye ntụk nduọkodudu. Edi nso ke nnyịn isinam ke ini Satan ke mbufiọk adade mme ini nduọkodudu ndidomo ndidianade ekikere nnyịn n̄kpọn̄ eke Abasi? Nnyịn imọfiọk, ke uwụtn̄kpọ, ite ke Jehovah asasua mmọ oro ẹmade afai. (Ps. 11:5) Edi ke ini mme ndise television m̀mê ke ufọkmbre ẹwụtde enye, nte nnyịn ke ndopuyo imesitie ise mmọ ofụri ofụri? Mîdịghe ke ini ẹwụtde enye ke enyịn̄ mbre mbuba, nte nnyịn imesinyịme enye ndien ndusụk ikam ifioride n̄kpo nsịnudọn̄ inọ mme andibuana?—Men Genesis 6:13 domo.
11. Ke mme usụn̄ ewe ke idem owo emi ọfiọkde akpanikọ aban̄ade ubụpekpo ekeme ndidi se ẹmụmde ke afia edieke enye mîdụhe ke edidemede?
11 Nnyịn imọfiọk n̄ko ite ke mbon oro ẹsịnde idem ke edinam ubụpekpo ekededi—ubreidiọn̄, ubreifọt, m̀mê edidomo ndinyene nneme ye mme akpan̄kpa—ẹdi ‘mmọ eke Jehovah esede ke mbubiam.’ Nnyịn idikereke iban̄a edika mbịne mme enyene-nsan̄a ekpo ndien ke akpanikọ nnyịn ididaha mmọ isịn ke ufọk nnyịn man ẹnam mme edinam demon mmọ. Edi nte nnyịn ikpakpan̄ utọn̄ inọ mmọ inyụn̄ ise ye nduaidem edieke mmọ ẹkpewụtde idem ke television nnyịn? Okposụkedi nnyịn tutu amama mîdibọhọ usọbọ ito abiaifọt, nte nnyịn ikpetebe urụk ikanade itọn̄ubọk obufa nsekeyen nnyịn ye ekikere nte ke enye nte ededi ekeme ndikpeme eyen oro mbak unọmọ? Mîdịghe, ke ifiọkde ite ke Bible akpan ‘editọ owo ibọk,’ nte nnyịn ikpayak abiandap akara ekikere nnyịn, idem ke ekpri ibio ini?—Deut. 18:10-12; Gal. 5:19-21.
12. (a) Didie ke ẹda ikwọ ke ndinam nnyịn inyịme mme ekikere oro nnyịn ifiọkde ke akwan̄a? (b) Didie ke ọfọn̄ emi owo esịnede, ido ukama idet m̀mê edu utịn̄ikọ ekeme ndiwụt ete ke enye ama mbon oro Jehovah mînyịmeke usụn̄uwem mmọ? (c) Nso ke ẹyom ẹto nnyịn edieke anade nnyịn ifep ediduọ ke mme abian̄a abian̄a usụn̄ unam n̄kpọ Satan?
12 Nnyịn imokot ke N̄wed Abasi ite ke ‘ikpanaha ẹtịn̄ ẹban̄a use ye kpukpru orụk mbubiam ido, ye ukwan̄ uduakesịt, ke otu nnyịn.’ (Eph. 5:3-5) Edi nso edieke mme utọ ibuotikọ oro ke mbufiọk ẹsan̄ade ye inem inem ikwọukwak, n̄kukwak oro omụmde owo udọn̄, m̀mê uyịre uyịre ibịt? Nte nnyịn ye idem unana edidiọn̄ọ ikpọtọn̄ọ ndikwọ nnyụn̄ mfiak n̄kwọ mme ikọ ikwọ ẹmi ẹtorode idan̄ unana ndọ, edida n̄kpọsọn̄ ibọk nyom inemesịt, ye ediwak n̄kpọ efen efen? Mîdịghe, ke adan̄aemi nnyịn ifiọkde ite ke nnyịn ikpekpebeke usụn̄uwem mme owo oro ẹsịnde idem ke mme utọ n̄kpọ ntre, nte nnyịn imesidomo ndikama idem nte mmọ ke ndikpebe usụn̄ usịnen̄kpọ mmọ, ido ukama idet mmọ, m̀mê usụn̄ utịn̄ikọ mmọ? Satan enyene n̄kari didie ntem! Mme usụn̄ oro enye adade atap mme owo ndinam n̄kpọ ekekem ye mbiara ekikere esie ẹdịbe owo didie ntem! (2 Cor. 4:3, 4) Mbak ikûduọ ke afia abian̄a abian̄a usụn̄ unam n̄kpọ esie, ana nnyịn ifep edifiọrọ nsan̄a ye ererimbot. Oyom nnyịn inyene mbon oro “mme andikara ekịm ererimbot” emi ẹdide ke ekikere inyụn̄ in̄wana ke esịt akpanikọ ibiọn̄ọ odudu mmọ.—Eph. 6:12; 1 Pet. 5:8.
ẸTỊM IDEM NDIDI MME ANDIKAN
13. Didie ke owo nnyịn ekededi ekeme, ye unana mfọnmma nnyịn, ndikan ererimbot oro Satan akarade?
13 Mbemiso n̄kpa Jesus enye ama ọdọhọ mme apostle esie ete: “Ẹsọn̄ esịt; Ami n̄kakan ererimbot.” Ntre, n̄ko, mmọ ẹma ẹkeme ndidi mme andikan; ndien ke se ibede isua 60 ke ukperedem apostle John ama ewet ete: “Anie owo edi andikan ererimbot, ke mîbọhọke enyeemi onịmde ke akpanikọ ete, Jesus edi Eyen Abasi?” (John 16:33; 1 John 5:5) Iwụt utọ mbuọtidem oro ke nnyịn ndinịm mme ewụhọ Jesus nnyụn̄ mberi edem ke Ikọ Abasi, kpa nte enye akanamde. Nso efen ke ẹyom? Ẹte nnyịn isịk ikpere esop oro enye edide ibuot. Ke ini nnyịn iduede, ana nnyịn ke esịt akpanikọ ikabade esịt inyụn̄ iyom edifen otode Abasi ọkọn̄ọde ke uwa Jesus. Ke usụn̄ emi, kpa ye unana mfọnmma nnyịn, nnyịn n̄ko imekeme ndidi mme andikan.
14. (a) Kot N̄wed Mbon Ephesus 6:13-18. (b) Da mme mbụme ye mme itien̄wed Abasi oro ẹnọde nte isọn̄ ndineme mme ufọn ẹtode ubak n̄kpọekọn̄ spirit kiet kiet.
14 Man ikụt unen, oyom nnyịn isịne “ofụri n̄kpọekọn̄ Abasi,” ifụmike baba mbak esie kiet. Mbọk kûbọde Bible fo ka N̄wed Mbon Ephesus 6:13-18 nyụn̄ kot nte enye etịn̄de aban̄a n̄kpọekọn̄ oro. Ndien, ke ndibọrọ mme mbụme ẹmi ẹdude mi ke idak, kere nte afo ekemede ndibọ ufọn nto ukpeme oro kiet kiet ke otu ubak n̄kpọekọn̄ emi ọnọde.
“Ẹda akpanikọ ẹbọbọ ke isịn”
Idem okposụkedi nnyịn ikemede ndifiọk akpanikọ, didie ke ukpepn̄kpọ ofụri ini, editie n̄kere akpanikọ Bible, ye edidụk mbonoesop ẹkpeme nnyịn? (Phil. 3:1; 4:8, 9; 1 Cor. 10:12, 13; 2 Cor. 13:5; 1 Pet. 1:13, Kingdom Interlinear)
“Edinen ido nte ukwak ikpanesịt”
Idaha edinen ido anie ke emi edi? (Edi. 15:3)
Nọ uwụtn̄kpọ ke nte edisọn̄ ibuot ye mme ewụhọ Jehovah, ke ntak edikpu ndikọri ima nnọ mme usụn̄ esie, ekemede ndisio owo nnyan nnọ akwa n̄kpọndịk eke spirit. (Se 1 Samuel 15:22, 23; Deuteronomy 7:3, 4.)
‘Mben̄eidem ndikwọrọ gospel emem nte ikpaukot’
Didie ke edi n̄kpọ ukpeme ọnọ nnyịn ndinam ikpat nnyịn kpukpru ini ada nnyịn aka man iketịn̄ inọ mme owo iban̄a mme ndutịm Abasi kaban̄a emem? (Rome 10:15; Ps. 73:2, 3; 1 Tim. 5:13)
“Mbuọtidem nte otuekọn̄”
Edieke nnyịn inyenede mbuọtidem oro otịmde enyene orụn̄, didie ke nnyịn idinam n̄kpọ ke isobode mme ukeme oro ẹsịnde man ẹnam nnyịn inyene eyịghe m̀mê ikop ndịk? (Men 2 Timothy 1:12; 2 Ndidem 6:15-17 domo.)
“Edinyan̄a nte ndụn ke ibuot”
Didie ke idotenyịn edinyan̄a an̄wam owo ndifep edidi se afia ebeubọk ọkpọsọn̄ edikere mban̄a inyene obụkidem omụmde? (1 Tim. 6:7-10, 19)
“Ofụt spirit”
Ke nso ke nnyịn kpukpru ini ikpeberi edem ke ini in̄wanade ibiọn̄ọ en̄wan oro ẹdade ẹbịne nsọn̄idem eke spirit nnyịn m̀mê eke mmọ efen? (Ps. 119:98; N̄ke 3:5, 6; men Matthew 4:3, 4 domo.)
Ke n̄kemuyo ye oro, ke N̄wed Mbon Ephesus 6:18, 19, nso efen ke ẹwụt nte edide akpan n̄kpọ kaban̄a edikan ke en̄wan eke spirit? Adan̄a ediwak ini didie ke ẹkpeda emi ẹnam n̄kpọ? Ke ufọn mmanie?
15. (a) Nte ikpîkpu ọkpọkpọ ekọn̄ eke spirit ke kpukpru nnyịn in̄wana? (b) Didie ke nnyịn ikeme nditọn̄ọ en̄wan ke ekọn̄ emi?
15 Nte mbonekọn̄ Christian nnyịn idi ubak akwa udịmekọn̄ oro en̄wanade ekọn̄ eke spirit. Edieke nnyịn idude ke edidemede inyụn̄ idade ọyọhọ n̄kpọekọn̄ Abasi inam n̄kpọ nte ọfọnde, nnyịn ididịghe mbon oro ẹkpan̄ade ke ekọn̄ emi. Utu ke oro, nnyịn ididi mbon un̄wam oro ẹsọn̄ọde ekemmọ mme asan̄autom Abasi idem. Nnyịn iyedu ke mben̄eidem ye ifiopesịt nditọn̄ọ ndin̄wana ekọn̄ oro, isuande eti mbụk Obio Ubọn̄ Messiah Abasi, kpa ukara emi Satan enen̄erede ọbiọn̄ọ afai afai.
Nneme Ndụn̄ọde
● Ntak emi mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹdomode ndimụm ọyọhọ edida san̄asan̄a n̄kama ke mme ntuaha ẹmi ẹdude ke ufọt mme n̄ka ererimbot?
● Nso idi ndusụk abian̄a abian̄a usụn̄ unam n̄kpọ oro Satan akamade ke ndida mme Christian n̄kosịm n̄wụre eke spirit?
● Didie ke n̄kpọekọn̄ oro Abasi ọnọde ekpeme nnyịn ke usụn̄ oro otịmde odot ke en̄wan eke spirit emi?