IBUOTIKỌ MAGAZINE EMI | NDI KE OSỤK ỌFỌFỌN NDIDI OWO AKPANIKỌ?
Ndi ke Osụk Ọfọfọn Ndidi Owo Akpanikọ?
Hitoshi akanam utom ke itie ubatokụk ke kọmpeni emi ẹsiyomde utom ẹnọ owo ke Japan. Usen kiet ke ini mmọ ẹkesede n̄wed ibatokụk, eteutom esie ama ọdọhọ enye ewet ibatokụk emi mînenke. Hitoshi ama ọdọhọ ke imọ ikemeke ndinam utọ n̄kpọ oro; ke esịt ayafịna imọ. Eteutom esie ama ọdọhọ ke edieke enye mîwetke, ke ẹyesio enye ke utom. Se ikonyụn̄ itịbede edi oro—ẹma ẹsio enye ke utom.
Ọfiọn̄ ifan̄ ke oro ebede, idem ama ọtọn̄ọ ndinyek Hitoshi sia enye mîkekwe utom en̄wen. Isan̄ kiet ke ini enye okosụk enyenede nneme ye owo emi okoyomde ndida enye ke utom, Hitoshi ama ọdọhọ enye ke imọ idinamke utom emi ẹdiade owo. Enye ama ọdọhọ Hitoshi ete: “Ukereke n̄kpọ nte owo ererimbot emi.” Ubon mme Hitoshi ẹma ẹdọhọ enye aka iso edi owo akpanikọ, edi okosụk etie enye ntre ntre. Enye ama ekere m̀mê ufọn ama osụk odu ndikọdọhọ ke imọ idiwetke se mînenke.
Se ikọwọrọde Hitoshi owụt ke idịghe kpukpru owo ẹma owo akpanikọ. Ke nditịm ntịn̄, ndusụk owo ẹkere ke ndidi owo akpanikọ isinamke owo oforo, akpan akpan ke mbubehe. Mma kiet emi anamde utom ke South Africa ọdọhọ ke mbon oro imọ inamde utom kiet ẹsisu nsu, ẹbian̄a owo, ẹnyụn̄ ẹyịp n̄kpọ, ndien ke owo ekeme nditiene mmọ edieke enye mîkpemeke.
Mme owo ẹsu nsu etieti mfịn. Isua ifan̄ ko ke edem, Robert S. Feldman, emi edide ataifiọk ke Ufọkn̄wed Ntaifiọk Massachusetts, ama anam ndụn̄ọde aban̄a nsu. Ndụn̄ọde emi okowụt ke otu kpukpru owo 100, ke owo 60 ẹsisu nsu ke nsụhọde n̄kaha ini kiet ke ini ẹnemede nneme minit duop. Feldman ọdọhọ ete: “Se ikokụtde emi ama akpa nnyịn idem. Nnyịn ikọdiọn̄ọke ke mme owo ẹsisu nsu ntem.” Ndi ikpaha fi idem ndisikụt ata ediwak owo ẹsude nsu, edi imaha owo osu nsu ọnọ mmọ?
Ntak emi ediwak owo ẹsude nsu, ẹyịpde inọ, ẹbian̄ade owo, ẹnyụn̄ ẹtụkde owo mfịn? Nso ke mme ido ntem ẹkeme ndinam nnyịn? Ndien mbụme emi akam edide akpan n̄kpọ akan edi, Nso ke ikpanam man idi mbon akpanikọ?