Ndibuọt Idem ke Jehovah Amada Inemesịt Edi

NTE JACK HALLIDAY NATHAN OBỤKDE

Eyedi afo emesikop ikọ emi, “Amana odụk ufọk inyene.” Ọfọn, ke ini n̄kamanade ko ke edem ke 1897, oro ama ekpere ndidi ata akpanikọ ke n̄kan̄ mi.

EKEDI ke ọyọhọ isua 60 eke ukara Edidem an̄wan Victoria, kpa ini usọrọ ubọn̄ esie ọyọhọ isua ata. Ẹma ẹnọ nditọn̄wọn̄ oro ẹkemanade isua oro ke England inyene. Ukara Obio Britain okodu ke ubọn̄ esie, adiade ufọn oto Ukpụhọde ke Usiakifia ke obio esie ye uforo uforo unyamurua ẹtode eduek eduek obio ukara esenidụt.

Eteete mi ekedi owo Jew, ndien ete mi ama akabade edi eyen ukpepn̄kpọ Hebrew, otịmde ọdiọn̄ọ N̄wed Abasi eke usem Hebrew. Edi ekaeka mi ekedi adiaha bishop Anglican, ndien ke ntak odudu esie, ete mi ama onyịme Jesus Christ nte Messiah. Mme n̄wed Charles Taze Russell ẹma ẹnyene odudu ke idem ete ye eka mi, ntre akananam nnyịn ikonịmke ukpepn̄kpọ Abasi-Ita-ke-Kiet m̀mê hell ikan̄ ke akpanikọ.

Ke ini uyen mi, enan̄-mbakara ẹkesụk ẹdi akpan n̄kpọisan̄ ke England, n̄ko ibat ibat ukpatn̄kpọ oro mîdịghe enan̄-mbakara ẹdụri m̀mê moto ẹma ẹdu. Ke 1913, ke ntak n̄kamade enan̄-mbakara, mma ndụk n̄ka udịmekọn̄ mbon ukpeme obio oro ẹsiwatde ke enan̄-mbakara (mbonekọn̄ ẹdide mbon obio). Ke Ekọn̄ Ererimbot I asiahade, ẹma ẹsio mi ẹsịn ke udịmekọn̄ ofụri ini ẹnyụn̄ ẹnọ mi n̄ka ekọn̄ ke Greece, ke ebiet emi udọn̄ọ utoenyịn okomụmde mi. Ekem, ẹma ẹnọ mi n̄ka isoekọn̄ ke edem usoputịn ke France nte awat ukwak utopikan̄ ndien ke akpatre mbon Germany ẹma ẹmụm mi nte owo n̄kpọkọbi ekọn̄ ke 1917.

Ndikụt Uduak ke Uwem ke India

Ke ekọn̄ okụrede ke 1918, utom ndomokiet ikodụhe ke England, ntre mma mfiak ndụk ekọn̄ nnyụn̄ nsio n̄ka India nte ubak mbonekọn̄ ukpeme obio ini emem. Ke May 1920 utoenyịn ama afiak obụbede, ndien usọp usọp ẹma ẹnọ mi n̄ka n̄kọsọbọ idem. Do mma n̄kot kpukpru n̄wed oro n̄kekemede ndinyene, esịnede Bible. Ndikot N̄wed Abasi ama anam udọn̄ mi ke edifiak ndi Ọbọn̄ ọkọri.

Ọfiọn̄ ifan̄ ke ukperedem, ko ke Kanpur, mma ntọn̄ọ otu ukpepn̄kpọ Bible, ndoride enyịn ndikpep ekese mban̄a edifiak ndi Ọbọn̄. Do ke n̄kosobo ye Fredrick James, akani owo-ekọn̄ Britain oro idahaemi ekedide ifịk ifịk Eyen Ukpepn̄kpọ Bible. Enye ama anam an̄wan̄a mi nte ke Jesus ama ada itie ọtọn̄ọde ke 1914, nte owo mîkwe. Emi ekedi mbụk oro aduaide mi idem akan ekededi oro akanam n̄kopde. Akpa udọn̄ mi ekedi ndikpọn̄ utom ekọn̄. Uduọkiyịp ye n̄kpan̄a ekọn̄ mbon Europe ẹma ẹtek mi esịt. Ami n̄koyom ndidi emem emem isụn̄utom nnyụn̄ n̄kwọrọ eti mbụk emi aban̄ade edidu Christ.

Nte ededi, owo ikonyịmeke ndisio mi ke utom ekọn̄. Utu ke oro, mmọ ẹma ẹnọ mi n̄ka edem usoputịn India, idahaemi edide Pakistan. Ke adan̄aemi ndude do, mma n̄kot Studies in the Scriptures, oro Charles Taze Russell ekewetde, mma nnyụn̄ ntotịm n̄kụt akan nte akanam edide nte ke nnyene ndiyere ikot ndikwọrọ ikọ. Mma ntọn̄ọ ndidaba ndiọi ndap oro ẹkenamde mi n̄kop mfụhọ. Ke nnanenyịn mma n̄wet n̄wed nnọ ẹsọk Brọda James, emi okokotde mi ete ndi ufọk imọ ke Kanpur. Usen oro n̄kebehede ekedi usen Editi n̄kpa Ọbọn̄. Usen oro ama enyene akwa odudu ke idemmi​—ami mma mbiere nditre ndidọ ndọ nnyụn̄ nnam utom uyọhọ-ini edi utịt mbuba mi ke uwem.

Mfiak Nnyọn̄ England

Ke utịt utịt 1921, ẹma ẹnọ mi mfiak nnyọn̄ England, ndien ke ini utọ eke 1922, ẹma ẹsio mi ke utom ekọn̄. Ke ndaeyo oro J. F. Rutherford, udiana etieibuot okpokoro Watch Tower Society ama edi England, ndien ami mma nsan̄a ye ete ye eka mi n̄ka ndikop utịn̄ikọ esie ke Royal Albert Hall, ke London. Ekem, ama edemede mi esịt ndinam utom mi ke Bethel, nte ẹkotde n̄kọk itieutom Watch Tower Society, edi ke mfọnido ẹma ẹsịn udọn̄ ẹnọ mi ndibemiso nnam utom ukwọrọikọ uyọhọ-ini. Ntre mma n̄kpọn̄ utom mi nnyụn̄ mbọ efakutom ke edem usụk England. Ye unana ifiọkutom, crown kiet (₦3.75) ke ekpat mi, ye mbuọtidem ke Jehovah, mma ntọn̄ọ utom mi nte asan̄autom uyọhọ-ini. Ke March 1924, ẹma ẹkot mi ndi Bethel.

Ke isua oro eketienede, nte ededi, ẹma ẹdọhọ mi n̄kpọn̄ Bethel, ndien odudu ama okụre mi, n̄kerede nte ke ẹketụnọ mi ke n̄kpọ oro ami mmenduehe. Ke ekpri ini oro, Bethel ama akabade edi uwem mi. Edi ke ndimen mfịna mi mbịne Jehovah ke akam nnyụn̄ mbuọt idem nte ke ẹnyene ndinam uduak esie, mma n̄keme ndikaiso idara idara ke utom usiakusụn̄ oro ẹkenọde mi. Ke May 1926, ẹma ẹfiak ẹkot mi ndi Bethel, ke ebiet emi n̄kodude isua 11 efen.

Brọda Rutherford ama afiak edise England ke 1936 onyụn̄ ọnọ mi ikot ndika Canada n̄kabuana ke utom Obio Ubọn̄ do. Nte ededi, ke unana ami ndidiọn̄ọ, mma nnam se Brọda Rutherford mîkọnọhọ mi unyịme ke ndiyarade ndusụk ndịbeikọ. Ami ke nsụk nti mme ikọ esie mfọn mfọn: “Jack, n̄kemeke ndinyene mbuọtidem ke idem fo. Wai tiket fo duọn̄ọ!” Nso ubiak ubiak n̄kpọntịbe! Edi emi ekedi ntụnọ oro n̄kenen̄erede nyom, ndien, ke oro ebede, ẹma ẹnọ mi n̄kanam utom nte asiakusụn̄ ye eyenete efen ke ọfiọn̄ itiaita efen. Ifetutom emi ama emenede mi osio ke itie unana idotenyịn mi, ndien mma n̄kpep n̄kpọ nto ntụnọ oro.

Ntatara Utom ke Canada

Ke afiakde edi England n̄kpọ nte isua kiet efen ke ukperedem, Brọda Rutherford ini kiet efen ama afiak eneme aban̄a Canada. Mma nnyene udọn̄ ke ifet oro ndien ye unana ubiatini mma nnyịme ndinam utom do. Ke mma n̄kanam utom ke Bethel mbon Canada ke ọfiọn̄ ifan̄, ẹma ẹnọ mi n̄kanam utom nte andida ke ibuot N̄ka emi asan̄ade-san̄a ke usụk usụk edem usoputịn Ontario. Ediwak esop do ẹkedi n̄kpri ẹnyụn̄ ẹyom akwa nsịnudọn̄. Edi nso n̄kpọ idara ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ isua oro ẹkedi ntem, kpa ye nsọn̄ọn̄kpọ n̄kpọ obụkidem otode ọkpọsọn̄ etuep ye unana n̄kpọisan̄!

Tutu amama ami ndifreke ufiop ye esịtekọm ke n̄kpọ eke spirit oro esop ekpri otu mbon India kiet ekperede Brantford ekewụtde. Ekedi ini etuep, ndien snow ama otụn̄ọ anamde ọsọn̄ moto mi oro ẹkotde Model T Ford ndiwat mbe. Owo ndomokiet ikodorike enyịn ami ndidi, ndien ke ini ami n̄kebehede, mma n̄kụt nte ke nditọete ẹma ẹka ifia. Ntre ami mma n̄ka ndiyom mmọ, snow akada mi ke isịn. Ke n̄kụtde mmọ ke akpatre, idem ama akpa mmọ, edi mmọ ẹma ẹdat esịt ndikụt mi. Mmọ ẹma ẹyak kpukpru n̄kpọ ẹbon, ẹnyọn̄ ẹdi ufọk, ẹnyụn̄ ẹdiomi mbonoesop kpa mbubịteyo oro.

Ke n̄kpet n̄kpet Beamsville, ami ye mme anam-akpanikọ nditọete ima in̄wana ke ediwak ọfiọn̄ ye mbiowo obio oro ẹkemekde ke umenede ubọk ye mbon mfiakedem. Nso ifet ke ekedi ntem ndikụt nte spirit Jehovah anamde n̄kpọ ndinam idaha oro odobo! Mbuọtidem ke Jehovah ye edinam akpanikọ nnọ esop esie ama osụn̄ọ ke uwak edidiọn̄ ọnọ mme esop ke mme ntọn̄ọ ntọn̄ọ isua oro. Ediwak nditọn̄wọn̄ ẹtode mme esop oro ẹma ẹkọri ẹwọrọ owo ẹdidụk udịm mme asiakusụn̄, ẹka Bethel, ẹnam utom isụn̄utom, ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi mme esenyịn oro ẹsan̄ade-san̄a. Ami ndehedei mfre idara edidu ye mme anam-akpanikọ ubon Christian ẹmi ẹnyenede utọ ndiye n̄kpri owo ntre. Mme ubon ẹmi ẹma ẹkabade edi ubon mi, ndien nditọ mmọ ẹma ẹkabade ẹdi nditọ mi.

Mme Isua Ukpan

Ke ini ndutịme ekọn̄ eke 1940, ẹma ẹtre utom Mme Ntiense Jehovah. Nso n̄kpọ n̄kpaidem! Etop oro ukara akasuande ke radio ama owụk nnyịn ndiyak mme n̄wed, mme n̄wetnnịm n̄kpọ esop, ye mme ukpọhọde Ufọkmbono Obio Ubọn̄ nnyịn nnọ mme borisi. Ke mfiọkde nte n̄kpọntịbe oro edide usọp usọp, ami mma nsan̄a ke mme esop nnyụn̄ n̄kpak mmọ ndidịp n̄wed ye mme n̄wetnnịm n̄kpọ mmọ. Ẹma ẹsịn udọn̄ ẹnọ nditọete ndisop idem ke mme ufọk owo, ke nsio nsio ufọk ke urua kiet kiet. Nte ini akade mme esop ẹma ẹfiak ẹtọn̄ọ utom enyịnusụn̄-sịm-enyịnusụn̄, ẹkamade Bible kpọt. Emi ekedi edidiọn̄, nte kpukpru nnyịn ikekpepde ndikama Bible nnyịn ọfọn akan.

Ekem ke isua oro nnyịn ima ibọ ediwak ekpri n̄wed oro End of Nazism ito United States. Ndida n̄wed oro ẹkekpande mi ndụk Canada ama oyom akwa ikike. Ndusụk nditọ ete ẹma ẹmen mbonekọn̄ oro ẹkade isan̄, ẹmi ẹketiede ke mme carton, oro ke unana edidiọn̄ọ ẹkefụkde ekpri n̄wed oro ẹkekpande mi. Ekem ke usenubọk kiet ke November, ke ufọt n̄kanika ita ye itiokiet, ofụri idụt oro ama ọyọhọ ye Mme Ntiense ẹmi ẹkekpọn̄de ekpri n̄wed emi kiet kiet ke enyịnusụn̄ ediwak ufọk ke Canada.

Ke mme isua ukpan oro, ami mma n̄kaiso ke utom usiakusụn̄ ke British Columbia, mbahade obio ukara Canada emi odude ke edem usoputịn. Mbemiso ukpan oro, nditọete ẹkesisan̄a ke ubom ke ini ẹkade ẹbịne mme owo ke mme obio-in̄wan̄ ke nsannsan edịk ọtọn̄ọde ke Vancouver tutu osịm Alaska. Ke ini ukpan ọkọtọn̄ọde, ediwak n̄wed ẹma ẹdu ke ubom, ntre Mme Ntiense ẹma ẹkpọn̄ mmọ ẹnọ mme owo ẹmi ẹketiede ufan ufan oro ẹkedude ke usụn̄ esụk mbehe ke ebiet emi akanade ẹda ubom oro ẹkenịm ke ukpeme. Ekem, mma nda ubom ukọiyak ndiyom ebiet emi n̄wed ẹmi ẹdude, ndien ekem, ke ini ukọiyak ẹkotde salmon, mma ndiomi ye nditọete ndikemen enye nsio ke ubọk mbon oro ẹnyenede udọn̄ mi. Nte ini akade ẹma ẹda n̄wed oro ẹdi Vancouver ndisuan ntatara ntatara, ẹdịpde ke mme ufan̄ ẹdude ke mme ubom ukọiyak.

Ke utịt utịt 1943, nnyịn ima ibọ etop nte ke ẹma ẹmenede ukpan oro ẹkedoride Mme Ntiense ẹsio. Edi, idịghe ye Watch Tower Society ke ẹkemenede ẹsio. Ntre nnyịn ima ikaiso nte ekededi ke mbemiso, ikamade Bible kpọt ke utom eke ufọk-ke-ufọk nnyịn. Edi idahaemi nnyịn imekeme ndiwụt idem nnyịn an̄wan̄wa nte Mme Ntiense Jehovah. Ke ini ukpan oro ọkọtọn̄ọde, nnyịn ikenyene n̄kpọ nte Mme Ntiense 6,700; ke ini ẹkemenede ukpan ẹsio, nnyịn ikedi mme ọsọn̄idem owo 11,000!

Uwem nte Esenyịn Oro Asan̄ade-san̄a

Nte andida ke ibuot N̄ka oro asan̄ada-san̄a, ami mma nsan̄a ediwak itiat ke ufan̄ isua ifan̄ oro ẹketienede, nnamde utom ye mme esop nnyụn̄ nnọde mmọ nsịnudọn̄. Ke ini etuep, mma nsisan̄a ye nditọete ke san̄asan̄a n̄kpọisan̄ ẹkotde caboose. Emi ekedi ukpatn̄kpọ emi ẹfụkde enyọn̄, emi enan̄-mbakara odụride, ẹsịnede itie ubara ikan̄ ye itie usion̄o nsụn̄ikan̄. Ediwak ini, itọn̄ọde mbemiso eyo esierede ye n̄kpọ nte owo itiokiet ke esịt, nnyịn iyesan̄a ke snow ke n̄kpọ nte itiat 20 m̀mê akande oro, iwahade mme in̄wan̄ ke usụn̄. Andiwat ekenyene ndidu ke edidemede koro mme eboho snow ẹkeme ndiberi caboose nduọk ke n̄kan̄ esie asuande mme andidu ke esịt ye ufiop ufiop mbubekikan̄ ke ebụkikan̄.

Ke 1947, ẹma ẹmek mi ndise enyịn ke akpa district idụt oro, emi ekesịnede ofụri idụt oro. Mma nsinyene mbono circuit ndinịm ke ekperede ndidi kpukpru urua. Ẹkesinịm mme mbono ke enyọn̄ ice, mme an̄wambre bọl, an̄wa mbrembuba, mme efembono n̄ka, ye mme efembono obio. Mme ndutịm edisop idem ẹmi ama esiyom ekese ntịn̄enyịn mbemiso edinam ekemede nditọn̄ọ. Ke 1950, ẹma ẹmek Frank Franske nte esenyịn district ọyọhọ iba ke Canada, ndien ekem ẹma ẹdian esenyịn ition efen ẹmi ẹsan̄ade-san̄a.

Ke mme isua oro, ami mma nsisan̄a ke ubomofụm, ubom ukọiyak, ikpọ moto snow ẹnyenede ikpat ye n̄kpọ usan̄a isan̄ ke snow ẹkotde bombardier ye ubomofụm snow (moto emi enyenede eba itu ke edem onyụn̄ enyenede n̄kpọ usan̄a isan̄ ke snow ke iso ndida mbọi), ye ke usụn̄ oro ẹtịmde ẹmehe​—tren, bọs, ye moto. Ndusụk ini, nnyịn iyefe ke ubomofụm ke enyọn̄ ikpọ Obot Rocky, ekem nnyịn itọ isụhọde ntotụn̄ọ ndedịbe itịghede man ikosịm otu nditọete oro ẹdude ke nsannsan ebiet.

Mma nsisan̄a n̄kanade Canada ediwak ini. Mma ndụn̄ ke mme ufọketo oro enen̄erede ebịt tutu nnyịn ikpere n̄kpa ke usenubọk ye ke mme ufọkin̄wan̄ oro mme n̄kpọ udu uwem eyomfịn mîdụhe. Edi, ke kpukpru ẹmi, mma n̄kop akwa uyụhọ, mfiọkde nte ke n̄kanam utom Jehovah, nsọn̄ọde ikọt Jehovah idem.

Mme Udiana Ifetutom

Ke isua 33 ẹmi ẹkebede, mma nnyene ifet ndidi owo ufọk Bethel mbon Canada, ọkọrọ ye edinam utom nte etịn̄ikọ mbono ke England, Europe, Africa, Australia, New Zealand, ye Far East. Ke Australia, mma nsobo ye adiaha Brọda James, emi ekedide ata n̄kpọ nsịnudọn̄ ọnọ mi ke India. Brọda James akanam idịghe isụn̄utom, edi enye ama ayak eti n̄kpọ-akpa eke spirit ọnọ ubon esie.

Mfịn ediwak n̄kparawa iren ye iban ke Bethel mbon Canada ẹkan mi ẹkụk. Usụn̄ nte mmọ ẹsịnde odudu uyen mmọ ke utom Jehovah edi n̄kpọ nsịnudọn̄ ye nduaidem. Enyịn mi okịm, edi n̄kparawa owo ẹmi ẹsikot n̄wed ẹnọ mi. Edọn̄ mi ẹmem, edi mmọ ẹsida mi ẹka an̄wautom. Ndusụk mmọ ẹsibụp nte ami nyọde unana nsọn̄idem oro asan̄ade ye usọn̄. Ọfọn, n̄kpọ kiet edi, ami mmesikpep Ikọ Abasi kpukpru usen. Emi anam esịt ye ekikere mi ẹwụhọ ke mme n̄kpọ eke spirit.

Ke akpanikọ, edi akwa ifet ndisan̄a nnyụn̄ ntịn̄ ikọ ye Ete mi eke heaven, Jehovah, ke isua 69 oro mma n̄kayak uwem nnọ, emi mbiatde 67 ke utom uyọhọ-ini. Ami kpukpru ini mmokụt Jehovah nte ima ima, enyene-mbọm Abasi, efende ndudue owo onyụn̄ ọnọde mbon oro ẹbuọtde idem ke enye odudu ye ukeme. Idotenyịn mi edi ndimụm nsọn̄ọnda ye edinam akpanikọ mi nnọ Jehovah ye esop esie n̄kama tutu osịm utịt, mbuọtde idem nte ke nyediana ye edima Ọbọn̄ mi, Jesus Christ, ye ediwak mme anam-akpanikọ nditọete mi iren ye iban ke ubọn̄ ke heaven ke edikem ini.​—Psalm 84:12.

[Ndise ke page 12]

Ubomofụm snow oro awatde ebe idụt oro ke usọp edide n̄kpọ nte itiat 50 ke hour kiet

[Ndise ke page 13]

Ke ini etuep. ẹma ẹsikama caboose emi enan̄-mbakara odụride ke ndinọ ikọ ntiense ke ini etuep ke unaisọn̄ unaisọn̄ ikpehe Canada