Nyene Nnennen Ekikere Ban̄a Mbọm Abasi
DỌKTA oro ama ọfọn ido onyụn̄ owụt edikere mban̄a. Nte enye ekekemede ndikụt, owo udọn̄ọ esie ama enen̄ede oyom usiakidem man anyan̄a uwem esie. Ke ini n̄wan oro ekemen̄ede onyụn̄ etịn̄de n̄kpọ aban̄a edikịm iyịp nsịn ke idem, idem ama akpa enye. Ke ini n̄wan oro akanamde an̄wan̄a nte ke imọ ke ntak ido ukpono imọ idinyịmeke usiakidem oro abuanade edikịm iyịp nsịn ke idem, enye ama enen̄ede okop n̄kpaidem. Enye ama ekere ọkpọsọn̄ ọkpọsọn̄ aban̄a usụn̄ oro akpan̄wamde enye. Ke akpatre, enye ama ekere ke imọdiọn̄ọ usụn̄ kiet. Enye ama ọdọhọ ete: “Afo ọmọfiọk ete ke edieke afo mûnyịmeke edikịm iyịp nsịn ke idem, afo eyekpa. Afo uyomke oro, ndi omoyom?”
Owo udọn̄ọ esie ama ọdọhọ ete, “Ke akpanikọ nyomke.”
“Edi, nte an̄wan̄ade, edieke afo onyịmede, afo eyebiat mme edinịm ke akpanikọ eke ido ukpono fo, emi ẹdide n̄ko akpan n̄kpọ ẹnọ fi. Ọfọn, ekikere mi edi emi. Ntak mûbọhọ edikịm iyịp nsịn ke idem man ke ntem anyan̄a uwem fo. Ekem ayarade ọnọ Abasi ete ke imọ ima inam idiọkn̄kpọ, onyụn̄ atua n̄kpọfiọk. Ke usụn̄ oro, afo eyefiak enyene eti idaha n̄ko ke ido ukpono fo.”
Dọkta emi okowụtde edikere mban̄a mi ama ekere ke imọ imokụt mfọnn̄kan usụn̄. Enye ama ọfiọk ete ke owo udọn̄ọ esie onịm Abasi emi enyenede mbọm ke akpanikọ. Ke akpanikọ, emi ekedi eti ifet ndida mbọm Abasi nnam n̄kpọ ke eti usụn̄! Edi nte ekikere esie ama owụt ifiọk nte eketiede nte ke owụt?
Nte Akanam Nnyịn Imekere ke Usụn̄ Emi?
Ndusụk ini nnyịn imekeme ndikụt nte ikerede n̄kpọ ke usụn̄ oro dọkta oro ekekerede. Ekeme ndidi nnyịn ikop ndịk iban̄a ibụmede ubiọn̄ọ oro owo mîkodorike enyịn ke ufọkn̄wed m̀mê ke itieutom. Mîdịghe nnyịn imekeme ndikụt idem nnyịn ke idaha nnanenyịn emi nnyịn idude ke idak mfịghe ndinam n̄kpọ oro atuahade ye ubieresịt nnyịn. Ke mbuari, nnyịn imekeme ndinyene ntụhọ ndimek usụn̄ oro ememde akan inyụn̄ inam se idiọn̄ọde ke ọdiọk, idoride enyịn ndiben̄e edifen nnọ ke ukperedem.
Mîdịghe mme owo ẹkeme ndidi se idiọk udọn̄ mmọ ẹtapde. Ke uwụtn̄kpọ, akparawa owo ekeme ndikụt idemesie ke idaha ọkpọsọn̄ idomo ndinam oburobụt ido. Utu ke ndin̄wana ye idiọk udọn̄ oro, enye ekeme ndiyak idem nnọ, odoride enyịn ndinen̄ede mme n̄kpọ nnịm ye Abasi ke ukperedem. Ndusụk owo ẹma ẹkam ẹka anyan ẹkesịm edinam akwa idiọkn̄kpọ okposụkedi ẹfiọkde ke ẹkeme ndisio mmimọ ke esop Christian. Mmọ in̄wan̄în̄wan̄ ẹsikere ẹte, ‘Nyeyak esisịt ini ebe. Ekem nyetua n̄kpọfiọk ndien ẹyefiak ẹda mi esịn.’
Kpukpru idaha ẹmi ẹnyene ukem n̄kpọ iba. Akpa, mme owo ẹsiyak idem ẹnọ utu ke ndin̄wana ndinam se inende. Ọyọhọ iba, mmọ ẹsikere ke ẹma ẹkenam idiọkn̄kpọ ẹma, ke Abasi eyesọsọp efen edieke mmimọ ikam iben̄ede.
Nso Idi Nnennen Ekikere?
Nte emi owụt esịtekọm oro odotde aban̄a mbọm Abasi? Ọfọn, kere esisịt ise ban̄a mbọm oro. Jesus ọkọdọhọ ete: “Abasi akamama ererimbot ntem, tutu enye osio ikpọn̄îkpọn̄ Eyen emi Enye obonde ọnọ, man owo ekededi eke ọbuọtde idem ye Enye okûtak, edi enyene nsinsi uwem.” (John 3:16) Apostle John ama anam an̄wan̄a nte mbọm oro anamde n̄kpọ ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Mmewet n̄kpọ emi nnọ mbufo, man mbufo ẹkûnam idiọkn̄kpọ. Ndien edieke owo anamde idiọkn̄kpọ, nnyịn imenyene Ekpe emem ke ufọt nnyịn ye Ete, kpa Jesus Christ, emi edide edinen.” (1 John 2:1) Ntem, edieke nnyịn iduọde idụk idiọkn̄kpọ ke ntak unana mfọnmma, nnyịn imekeme ndibịne Abasi ke akam inyụn̄ iben̄e edifen ke isọn̄ uwa Jesus.
Nte emi, nte ededi, ọwọrọ ete ke ikam ikọn̄ọke ke m̀mê nnyịn imanam idiọkn̄kpọ m̀mê inamke, ama akam edi nnyịn imoyom edifen nnọ ke oro ebede? Ikemeke ndidi ntre. Ti akpa ikọ ke itien̄wed oro ikokotde ito: “Mmewet mme n̄kpọ ẹmi nnọ mbufo, man mbufo ẹkûnam idiọkn̄kpọ.” Mme n̄kaiso ikọ John ke ufan̄ikọ oro ẹwụt ima ima ndutịm oro Jehovah anamde kaban̄a edinam n̄kpọ ye unana mfọnmma nnyịn. Edi, ana nnyịn in̄wana ọkpọsọn̄ nte ikekeme man itre ndinam idiọkn̄kpọ. Midịghe ntre, nnyịn iyewụt ata idiọk unana ukpono iban̄a ima Abasi, nte mbon oro Jude eketịn̄de aban̄a ẹmi ẹkewọn̄ọrede mfọnido Abasi oro owo mîdotke ẹsịn ke obukpo uwem.—Jude 4.
Ndise mbọm Abasi nte n̄kpọ unyan̄a oro ekemede ndikpeme nnyịn kpukpru ini inamke n̄kpọ m̀mê nso ke nnyịn inam ososụhọde mbọm Abasi itie onyụn̄ nnam etie nte ke idiọkn̄kpọ inen̄ekede idiọk. Edi idịghe akpanikọ ndomo esisịt. Apostle Paul ọkọdọhọ Titus ete: “Mfọn Abasi ama ọbiọn̄ọde edida edinyan̄a ọsọk kpukpru owo; onyụn̄ ekpep nnyịn n̄kpọ, man otodo nnyịn idianade ikpọn̄ idiọkido ye idiọk udọn̄ ererimbot, idu uwem ke eti ibuot ye edinen ido ye ido Abasi ke eyo emi.”—Titus 2:11, 12.
Paul ama owụt esịtekọm oro enye ekenyenede aban̄a mbọm Abasi ke usụn̄ oro enye akan̄wanade ye unana mfọnmma idemesie. Enye ọkọdọhọ ete: “Ntọn̄ọ idemmi ita, nnam enye odụk ufịn, mbak, ke mma n̄kọkwọrọ nnọ owo en̄wen, ke usụn̄ ekededi ẹdisio mi ke idemmi ẹduọk.” (1 Corinth 9:27) Paul ke mbubru ikadaha enye inam efen ekerede ke akana imọ inam idiọkn̄kpọ ke ini ke ini. Nte nnyịn ikpada?
Ekikere Jesus
Ke idaha kiet, Jesus ama owụt nte enye ekesede ekikere editre ndinam se inende nnyụn̄ ntiene usụn̄ oro ememde akan man ẹfep ndibọ ufen. Ke ini enye ọkọtọn̄ọde ndisian mme mbet esie mban̄a n̄kpa ufak esie oro edidide, Peter ama odomo ndibiọn̄ọ enye, ọdọhọde ete, “Idiọkn̄kpọ aka nsannsan ye Afo, Ọbọn̄; utọ n̄kpọ emi idiwọrọke Fi.” Nso ke Jesus ọkọbọrọ? “Da ke edem Mi, Satan. Afo edi n̄kpọ iduọ ọnọ Mi; koro afo ukereke n̄kpọ Abasi, edi ekere n̄kpọ owo.”—Matthew 16:22, 23.
Jesus ndikasua ọkpọsọn̄ ọkpọsọn̄ nnọ Peter ama owụt in̄wan̄în̄wan̄ nte ke Jesus ama esịn ndinam n̄kpọ ke mmemmem usụn̄ oro akabuanade edinam n̄kpọ ke ntuaha ye uduak Abasi. N̄wetnnịm n̄kpọ owụt nte ke enye ye iwụk ama etiene nnennen usụn̄, ọyọde kpukpru nnyen̄e ke ubọk Satan. Ke akpatre ẹma ẹsak enye nsahi, ẹmia enye idiọk idiọk, ndien enye ama akpa ubiak ubiak n̄kpa. Kpa ye oro, enye ikakan̄ke mbuọtidem, ndien ke ntak emi enye ama ekeme ndinọ uwem esie nte ufak ke ibuot nnyịn. Ke akpanikọ enye ikọyọhọ kpukpru ẹmi man ‘idiọkn̄kpọ aka nsannsan ye nnyịn’ ke ini nsọn̄ọn̄kpọ m̀mê mme idomo ẹdahade ẹda!
Ẹtịn̄ ẹban̄a Jesus ẹte: “Afo amama se inende, onyụn̄ asua se ikwan̄ade.” (Mme Hebrew 1:9) Nditiene mmemmem usụn̄ esiwak ndibuana ubiatibet. Ntre, edieke nnyịn inen̄erede isua emi—nte Jesus akasuade—nnyịn kpukpru ini iyesịn ndikan̄ mbuọtidem. Ke n̄wed Mme N̄ke, Jehovah ọdọhọ ete: “Eyen mi, nyene ibuot, nyụn̄ dat mi esịt, man n̄kụt se ndibọrọde owo eke osụn̄ide mi.” (Mme N̄ke 27:11) Jesus ndikada ukem ukem ke ndinam se inende ye unana edikan̄ mbuọtidem ama ada akwa idatesịt ọsọk Jehovah. Nnyịn imekeme ndinam Jehovah okop idatesịt ukem ntre edieke nnyịn itienede usụn̄uwem edinam akpanikọ Jesus.—1 Peter 2:23.
Ndibọ Ukpep Nto Edime Ime
Apostle Peter ekewet ete: “Mbufo ẹnyụn̄ ẹdadara ke ini oro etieti, okposụkedi nte akpanade nte nsio nsio idomo ẹnam mbufo ẹdu ke mfụhọ kemi ke ekpri ini; man mbuọtidem mbufo emi ẹma ẹdomo ẹwụt, emi ọsọn̄de urua akan mbiara gold eke ẹdade ikan̄ ẹdomo, ọkpọwọrọ edi n̄kpọ itoro ye ubọn̄ ye ukpono ọnọ mbufo ke adan̄aemi Jesus Christ ediyararede idem.” (1 Peter 1:6, 7) Sia nnyịn idide mme anana mfọnmma inyụn̄ idụn̄de ke ufọt ererimbot Satan, nnyịn iyesobo ubiọn̄ọ ye mme idomo kpukpru ini. Nte Peter owụtde, ẹmi ẹkeme ndiyọhọ eti uduak. Mmọ ẹdomo mbuọtidem nnyịn ẹse, ẹwụt m̀mê enye emem m̀mê enye ọsọn̄ idem.
Mmọ n̄ko ẹnam n̄kpọ ke ndinọ nnyịn ukpep. Jesus ama “ekpep nsụkibuot ọfiọk oto ke ndutụhọ eke enye [oko]kụtde.” (Mme Hebrew 5:8) Nnyịn n̄ko imekeme ndikpep nsụkibuot, ọkọrọ ye ibetedem ke Jehovah, edieke nnyịn iyọde ke idak idomo. Ndien edinam edibọ ukpep emi eyekaiso tutu ọkọyọhọ, nte Peter ọkọdọhọde: “Abasi . . . eyenam mbufo ẹfọn ẹma, ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ ẹda, ẹnyụn̄ ẹkop idem.”—1 Peter 5:10.
Nte ededi, edieke nnyịn ikan̄de mbuọtidem ke idak idomo, nnyịn iwụt idem nnyịn nte idide mbon ufep m̀mê mbon mmeme, inanade ọkpọsọn̄ ima inọ Jehovah ye edinen ido m̀mê inanade mfara ke idem. Utọ mmeme oro ekededi esịn itie ebuana nnyịn ye Abasi ke itiendịk idiọk idiọk. Ke akpanikọ, ntọt oro Paul ọkọnọde ekeme ndisu nnyịn ke idem: “Edieke nnyịn iduede ke n̄koinnam, ke ini nnyịn ima ikọbọ ifiọk akpanikọ, uwa idụhe aba inọ idiọkn̄kpọ.” (Mme Hebrew 10:26) Didie ke akam ọfọn akan nditre ndinam idiọkn̄kpọ ke akpa ifet akan ndiyak idem nnọ mmemme ndien idu ke itiendịk nditaba ofụri idotenyịn uwem!
Edinam Akpanikọ ke Kpukpru Idaha
Ke eyo pọfet Daniel, ẹma ẹdịghe uwem nditọ Hebrew ita ẹbierede ndifọp mmọ ke ikan̄ n̄wot edieke mmọ mîtuakke ibuot inọ mbiet. Nso ke mmọ ẹkebọrọ? “Sese, Abasi nnyịn emi nnyịn inamde n̄kpọ esie emekeme ndinyan̄a nnyịn nsio ke akwa ikan̄ emi asakde: ndien enye eyenyan̄a nnyịn osio fi ke ubọk, O edidem. Ndien mîdịghe ntre, fiọk, O edidem, nte ke nnyịn ikwe nte inamde n̄kpọ abasi fo, inyụn̄ ikwe nte ituakde ibuot inọ owo o-gold emi afo okonịmde.”—Daniel 3:17, 18.
Mmọ ẹkenam ntre koro mmọ ẹkeyomde ndinam se inende. Edieke oro akpakadade okosụn̄ọ ke mmọ ndikpa, mmọ ẹma ẹben̄e idem. Mbuọtidem mmọ ọkọkọn̄ọ ke ediset ke n̄kpa. Nte ededi, edieke Abasi onyụn̄ anyānade mmọ, oro ọkpọfọn akan. Edi nsọn̄ọnda mmọ ikenyeneke adan̄a. Ntre ke ekpenyene ndidi kpukpru ini ye ikọt Abasi.
Ke eyo nnyịn ẹma ẹsịn ndusụk owo oro mîkenyịmeke ndikan̄ mbuotidem mmọ ke ufọk-n̄kpọkọbi, ẹtụhọde, idem ẹwotde. Mmọ eken ẹma ẹyak inyene obụkidem atak, ẹmekde ndidi ubuene utu ke ndinyene n̄kpọ nnyụn̄ mbiat ndinen edumbet. Nso ikotịbe ye Christian an̄wan oro ekesiakde ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ibuotikọ emi? Enye ama adara ekikere mfọnido emi dọkta oro ọkọnọde, edi enye ikakan̄ke mbuọtidem esie. Utu ke oro, ukpono oro enye ekenyenede ọnọ ibet Jehovah ama anam enye okûnyịme usiakidem oro. Ke idatesịt, enye nte ededi ama okop nsọn̄idem onyụn̄ akaiso ndinam n̄kpọ Jehovah ifịk ifịk. Nte ededi, ke ini oro enye eketịn̄de se idide idaha esie, enye ikọfiọkke se ididide utịp, edi enye ama eben̄e idem ndiyak ofụri n̄kpọ emi nsịn Jehovah ke ubọk.
Nso ikan̄wam enye ndisọn̄ọ nda ntre ke idak mfịghe? Enye ikodomoke ndiberi edem ke ukeme esie, ntre asan̄autom Jehovah ekededi ikponyụn̄ inamke ntre. Ti ete, “Abasi edi ebiet ubọhọ nnyịn ye odudu nnyịn, Enye edi andinyan̄a eke ekperede nnyịn etieti ke nnanenyịn.” (Psalm 46:1) Ọfọn didie ntem ndiwọn̄ọde mbịne Abasi kaban̄a un̄wam ke ini idude ke idak idomo akan ndinam idiọkn̄kpọ ndien ekem iwọn̄ọde ibịne enye iyom mbọm!
Ih, ẹyak nnyịn ikûdede ida akwa mbọm Abasi mfefere mfefere. Utu ke oro, ẹyak nnyịn ikọri ata udọn̄ ndinam se inende, idem ke idak nsọn̄ọn̄kpọ. Emi eyenam itie ebuana nnyịn ye Jehovah otụn̄ọ akan, ọnọ nnyịn ukpep oro nnyịn iyomde kaban̄a nsinsi uwem, onyụn̄ owụt ata ukpono oro inyenede inọ mbọm Abasi. Utọ ọniọn̄ ọniọn̄ edu oro eyenam esịt Ete nnyịn eke heaven enem.
[Ndise ke page 24]
Ọyọhọ mbuọtidem ke ediset ke n̄kpa ama an̄wam nditọ Hebrew ita oro ndimụm nsọn̄ọnda n̄kama