Mmanie Ẹnịm ke Ndiọi Spirit Ẹdu?

NTE afo omonịm ke akpanikọ ete ke mme spirit oro enyịn mîkwe ẹkeme ndikara uwem fo? Ediwak owo ẹyebọrọ baba ye nsọn̄uyo. Ke adan̄aemi ẹnyịmede nte ke Abasi odu, mmọ ẹsisak ekikere aban̄ade mme anam idiọkn̄kpọ oro ẹkopde odudu ẹkan owo.

Unana edinịm ke akpanikọ nte ke mme spirit edu emi atarade asuana ke ererimbot Edem Usoputịn ke ubak ubak oto odudu emi Christendom enyenede, emi ke ediwak isua ikie ekekpepde nte ke isọn̄ ekedi ufọt ekondo, emi odude ke ufọt heaven ye hell ke idakisọn̄. Nte ekemde ye ukpepn̄kpọ emi, mme angel ẹdara ọyọhọ inemesịt eke heaven ke adan̄aemi mme demon ẹsede ẹban̄a mme edinam ke hell.

Nte mme uyarade ifiọk ntaifiọk anamde mme owo ẹsịn mme ukwan̄ ekikere ẹban̄ade nte ekondo etiede, edinịm ke mme edibotn̄kpọ eke spirit ẹdu amakabade edi se owo mîmaha. The New Encyclopædia Britannica ọdọhọ ete: “Ke etienede edinam ukpụhọde eke Copernicus ke ọyọhọ isua ikie-⁠16 (emi ọkọkọn̄ọde ke mme ukpepn̄kpọ ekpep n̄kpọ mban̄a ntantaofiọn̄ owo Poland oro Copernicus), emi . . . owo mîkesehe Isọn̄ aba nte ufọt ekọndo edi, utu ke oro, n̄kukụre nte ekondo ke ndutịm ekondo oro edide ata ekpri ubak ke otu ntantaọfiọn̄ ẹmi odude ke se itiede nte ekondo oro mînyeneke utịt​—⁠ekikere ẹban̄ade mme angel ye mme demon ẹketie nte ikodotke aba.”

Ke adan̄aemi ediwak owo mînịmke ke mme idiọk spirit edu, odu ediwak miliọn oro ẹnịmde. Mme angel oro ẹkeduọde ẹkpọn̄ usụn̄ ẹnyene akpan udeme ke ediwak ido ukpono, eke eset ye eke eyomfịn. Ke ẹsiode udeme oro mmọ ẹnyenede ẹfep nte mme andibiat idaha eke spirit, ẹkụt ndiọi angel ẹmi nte mme isụn̄utom afanikọn̄, utọ nte ekọn̄, akan̄ ye mme unyekisọn̄, ye nte mme andinam udọn̄ọ, mme udọn̄ọ ibuot, ye n̄kpa ẹtọt.

Mbon Muslim ẹkot Satan kpa Devil, kpa etubom idiọk spirit ke Ido Ukpono Christ ye Ido Ukpono mme Jew, Iblis. Ke ido ukpono Zoroaster eke mbon Persia eset, enye odu nte Angra Mainyu. Ke ido ukpono n̄ka Gnostic, emi okodude ke ọyọhọ isua ikie iba ye ita E.N., ẹkeda enye nte Demiurge, kpa enyịn̄ emi ẹkenọde abasi ufụp emi edide usụhọde emi ediwak owo ẹketuakde ibuot ẹnọ ke unana ifiọk.

Mme usụhọde ndiọi spirit ẹdu akamba akamba ke mme ido ukpono Edem Usiahautịn. Mbon Hindu ẹnịm ke akpanikọ nte ke asuras (mme demon) ẹbọbiọn̄ọ devas (mme abasi). Enyeoro enen̄erede ẹkop ndịk ẹban̄a ke otu asuras edi rakshasas, mme enyene-ndịk edibotn̄kpọ ẹmi ẹsikade mme itie ubụkowo.

Mbon Buddha ekere ke mme demon ẹdi mme odudu ẹmi ẹnyenede edu owo oro ẹkemede ndibiọn̄ọ owo ndinyene Nirvana, kpa edinana udọn̄ ofụri ofụri. Akwa odomo idomo ke otu mmọ edi Mara, ye nditọ iban esie ita Rati (Udọn̄), Raga (Inemesịt), ye Tanha (Unana Nduọkodudu).

Mme andituak ibuot ke China ẹsida akwa ikan̄ ẹbarade ke an̄wa, mme ikan̄ nsadan̄, ye mme akprak kprak ikan̄ ndikpeme mbiọn̄ọ kuei, m̀mê mme oto-obot demon. Ido ukpono mbon Japan n̄ko ẹnịm ke akpanikọ nte ke ediwak demon ẹdu, esịnede enyene-ndịk tengu, kpa mme spirit oro ẹsidun̄de mme owo ke idem tutu oku ebịn enye efep.

Ke otu ido ukpono mme ọkọi mbon Asia, Africa, Oceania ye mbon America, ẹnịm ke akpanikọ nte ke mme edibotn̄kpọ eke spirit ekeme ndin̄wam mîdịghe ẹnọ owo unan nte ekemde ye mme idaha ye edu mmọ. Mme owo ẹsikpono mme spirit ẹmi man ẹbiọn̄ọ afanikọn̄ man ẹnyụn̄ ẹbọ mme ufọn.

Adianade ye kpukpru emi edi ntatara udọn̄ ke mfọni ye ubụpekpo, ndien an̄wan̄a nte ke edinịm ke akpanikọ nte ke ndiọi spirit ḍdu enyene anyan ye ata ntatara mbụk. Edi nte owụt eti ibuot ndinịm ke akpanikọ nte ke mme utọ edibotn̄kpọ oro ẹdu? Bible ẹdọhọ ke mmọ ẹdu. Nte ededi, edieke mmọ ẹdude, ntak emi Abasi ayakde mmọ ẹkara owo tutu ẹnọ unan?