Nte Ukpọn̄ Edi Se Mîkemeke Ndikpa?
MME ufan ye mbonubon ẹsan̄a sụn̄sụn̄ ẹkanade ekebe okpo. Mmọ ẹwụk enyịn ẹse okpo, kpa eke eyeneren isua 17. Edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ mme ufan esie ke ufọkn̄wed ndidiọn̄ọ enye. Ibọk usọbọ udọn̄ọ ibuot ama ebek enye idet; kansa ama anam idem enen̄ede ọdiọk enye. Nte ufan mmọ enen̄ede edi emi? Urua ifan̄ ke mbemiso, enye ekenen̄ede ọyọhọ ye mme ekikere, mme mbụme, odudu—uwem! Eka eyeneren emi ye mmọn̄eyet etịn̄ ndien ndien ete: “Tommy okop inemesịt idahaemi akan. Abasi okoyom Tommy odu ke heaven ye imọ.”
Eka emi esịt obụn̄ọde mi enyene ndusụk udomo idotenyịn ye ndọn̄esịt oto ekikere oro nte ke eyen esie ke usụn̄ ekededi ke osụk odu uwem. Ẹma ẹkpep enye ke ufọkabasi ete ke ukpọn̄ ikemeke ndikpa, nte ke enye edi ubak edu, ekikere, ibuot uti n̄kpọ—kpa “idem owo.” Enye onịm ke akpanikọ ete ke ukpọn̄ eyen esie ikpaha ndomokiet; oduuwem owo eke spirit, enye ọkọkpọn̄ ikpọkidem ke n̄kpa onyụn̄ adaha heaven ndikodu ye Abasi ye mme angel.
Ke ini nnama, esịt owo ke mbrenyịn ọsọn̄ọ eyịre ke esisịt idotenyịn ekededi oro odude, ntre isọn̄ke ndikụt ntak ẹtịmde ẹma edinịm ke akpanikọ emi. Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a usụn̄ oro ekpep ukpepn̄kpọ ido ukpono oro J. Paterson-Smyth eketịn̄de ekikere esie ke The Gospel of the Hereafter: “N̄kpa edi ata ekpri n̄kpọ ke ẹmende ẹdomo ye se idade itie ke oro ebede—utịbe, utịbe ererimbot emi N̄kpa adade nnyịn aka.”
Ke ofụri ererimbot ye ke ediwak ido ukpono ye ido edinam, mme owo ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke owo enyene ukpọn̄ oro mîkemeke ndikpa ke esịt idemesie, spirit emi ọfiọkde n̄kpọ oro akade iso ndidu uwem ke ikpọkidem ama akakpa. Edinịm ke akpanikọ emi ekpere ndidi ke ofụri ererimbot ke ediwak tọsịn ido ukpono ye n̄ka Christendom. Enye edi akpan ukpepn̄kpọ n̄ko ke Ido Ukpono Mme Jew. Mbon Hindu ẹnịm ke akpanikọ nte ke ẹkebot owo esịtidem, m̀mê ukpọn̄, ke editọn̄ọ, ẹkọbi enye esịn ke esịtidem ke emana, onyụn̄ ọwọrọ ke n̄kpa okodụk idem en̄wen ke edifiak mmana emi akade-ka iso ndidu. Mbon Muslim ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke ukpọn̄ akasan̄a kiet ye ikpọkidem edidu onyụn̄ aka iso odu uwem ke ikpọkidem akpade. Mme ido ukpono eken—mme andinịm ke akpanikọ nte ke ukpọn̄ odu isio isio eke mbon Africa, mbon Shinto, idem mbon Buddha ke ndusụk usụn̄—ẹkpep nsio nsio n̄kpọ ke ukem ibuotikọ emi.
Ndusụk Mbụme Ẹfịnade Owo
Ke adan̄aemi ekikere aban̄ade ukpọn̄ ikpaha ke nsinsi edemerede udọn̄ oro owo mîkemeke ndifan̄a onyụn̄ ekperede ndidemede udọn̄ ofụri ererimbot, enye nte ededi edemede ndusụk mbụme ẹmi ẹfịnade owo. Ke uwụtn̄kpọ, mme owo ẹsikere m̀mê m̀mọ̀n̄ ke ukpọn̄ owo ima esika edieke edide owo oro ikodụhe eti uwem. Nte enye eyefiak amana nte ndusụk usụhọde orụk uwem? Mîdịghe nte ẹnọ enye aka purgatory, ebiet emi ẹdidade ikan̄ ẹnam enye asana tutu enye odot ndika heaven? Ke ọdiọkde akan, nte ẹditụhọde enye ke hell ikan̄ ke nsinsi? Mîdịghe nte enye edi spirit oro anade ẹnam esịt enem, nte ediwak ido ukpono mbon oro ẹnịmde ke akpanikọ nte ke ukpọn̄ odu isio isio ẹkpepde?
Mme utọ ekikere oro ẹsinam mme oduuwem ẹnyene idotenyịn emi akamade mfịna. Nte nnyịn inyene ndinam spirit mbonima nnyịn ẹmi ẹkpan̄ade ẹnem esịt mbak mmọ ẹdisio nnyịn usiene? Nte nnyịn ikpenyene ndin̄wam mmọ ẹwọrọ ke ndusụk purgatory emi enyenede ndịk? Mîdịghe nte ana nnyịn n̄kukụre itak ke ọkpọsọn̄ ndịk oro mînyeneke un̄wam ke ndikere mban̄a ufen oro mmọ ẹbọde ke hell? Mîdịghe nte ana nnyịn inam n̄kpọ ye ndusụk unam ẹmi ẹdude uwem nte n̄kpọ eke mmọ ẹnyenede ukpọn̄ mme owo oro ẹkekpan̄ade?
Mme mbụme oro ẹdemerede ẹban̄a Abasi ke idemesie ẹsitịmede owo ekikere n̄ko. Ke uwụtn̄kpọ, ediwak ete ye eka, ukem nte eka oro ẹkesiakde ke ntọn̄ọ, ẹbem iso ẹbọ ndọn̄esịt ẹto ekikere oro nte ke Abasi “ama ada” ukpọn̄ eyen mmimọ oro mîkemeke ndikpa aka heaven man okodu ye enye. Nte ededi, ye ediwak owo, isibịghike mmọ ẹsitọn̄ọ ndikere m̀mê nso utọ Abasi ekeme nditọ eyen oro mîduehe idiọk udọn̄ọ, awabade ọsọn̄urua owo osio ke ubọk ete ye eka oro esịt obụn̄ọde n̄kukụre man emen eyen oro aka heaven mbemiso edikem ini. Enye unenikpe-e, ima, mbọm, ke utọ Abasi oro? Ndusụk owo ẹsikam ẹyịk ẹban̄a ọniọn̄ oro utọ Abasi oro enyenede. Mmọ ẹbụp ẹte, Ntak emi Abasi ọniọn̄ emi akpanamde mme ukpọn̄ ẹmi ẹdidu ke isọn̄ ke akpa ifet edieke edide kpukpru mmọ ẹkenyene ndika heaven ke akpatre? Nte oro ikpọwọrọke ite ke edibotn̄kpọ ke isọn̄ ekenen̄ede edi akwa ntakurua?—Men Deuteronomy 32:4; Psalm 103:8; Isaiah 45:18; 1 John 4:8 domo.
Nte an̄wan̄ade, ndien, ukpepn̄kpọ ukpọn̄ owo eke mîkemeke ndikpa, ke usụn̄ ekededi oro ẹkpepde ukpepn̄kpọ oro, esida mme mbụme oro ẹkpade owo idem edi, idem mme ekikere oro mîdụhe ke n̄kemuyo. Ntak-a? Ekese mfịna ẹnyene n̄kpọ ndinam ye mme ntọn̄ọ ukpepn̄kpọ emi. Afo emekeme ndikụt nte esịnede ifiọk ndidụn̄ọde mme ntọn̄ọ ẹmi ibio ibio; ndien ekeme ndikpa fi idem ndifiọk se Bible ke idemesie etịn̄de aban̄a ukpọn̄. Enye ọnọ ata eti idotenyịn kaban̄a uwem ke n̄kpa ebede akan se mme ido ukpono ererimbot ẹwakde ndikpep.